The Tunnel

«ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΑΡΚΕΤΟ ΝΑ ΠΩ ΠΩΣ ΕΙΜΑΙ Ο ΧΟΥΑΝ ΠΑΜΠΛΟ ΚΑΣΤΕΛ, ο ζωγράφος που σκότωσε τη Μαρία Ιριμπάρνεο. Υποθέτω πως η δίκη βρίσκεται στη μνήμη όλων και πως δεν χρειάζονται περισσότερες εξηγήσεις για το άτομό μου. Κι είναι αλήθεια πως ούτε ο διάβολος ξέρει τι είναι αυτό που πρέπει να θυμάται ο κόσμος και γιατί».

Ο διεστραμμένα καταθλιπτικός καλλιτέχνης με απόλυτη παρανοϊκή ευφυΐα.
Φορτωμένος ψυχικά και νοητικά απο θολωμένες σκέψεις απόγνωσης,μοναξιάς και απελπισίας.

«Ο άνθρωπος συνεχίζει να σταλάζει δηλητήριο. Όμως, η αλήθεια είναι πως δεν βρίσκεται πάντα σ’ αυτό η πιο επονείδιστη πλευρά της ανθρώπινης φυλής. Ως ένα ορισμένο σημείο, οι εγκληματίες είναι άνθρωποι πιο καθαροί, πιο άκακοι».

Ένας ευαίσθητος,τρυφερός και πληγωμένος εγκληματίας,ανοίγει το παράθυρο του τούνελ που ξεπερνάει τη ζωή του και εξομολογείται στο λιγοστό φως που αποκαλύπτει η συνείδηση του το σκοτάδι της ψυχής του.
Την τυφλότητα της όρασης και της λογικής που τόσο απεχθάνεται,καταλήγει να τον κυριεύει,να τον παραλύει,να τον εξοντώνει και να τον οδηγεί σε μια άλλη ορατότητα.
Μια λύτρωση απο τα βασανιστήρια του σκότους. Μια παρηγοριά της άρρωστης ψυχής του. Μια μετάνοια στο βωμό του φόνου.

Σκοτώνει με πάθος,στη σκοτεινή νυχτιά της εμμονής,τη γυναίκα που λάτρεψε παθολογικά και λιώνει το παγωμένο τούνελ της ύπαρξης του απο τον φονικό ήλιο του τραγικού του παραληρήματος.

«Θυμάμαι τόσες συμφορές, τόσα πρόσωπα κακά και σκληρά, τόσες κακές πράξεις, που η μνήμη είναι για μένα το τρομερό φως που φωτίζει το ρυπαρό μουσείο της ντροπής».

Γραφή πικρή και στυφή. Ύφος απλό και σταράτο δίχως εξωραϊσμούς και επιτηδεύσεις. Δεν εκβιάζει συναίσθημα λύπης ή οργής.
Το εκφράζει ανόθευτα και σκληρά. Το δηλητήριο της ανθρώπινης αδυναμίας μπροστά στο απύθμενο πηγάδι της ψυχής που υποφέρει,διαχέεται σαν ναρκωτικό στην ηθική και νόμιμη ατομικότητα του αναγνώστη.

Ο Καστέλ,εξαιρετικά σπάνιος συνομιλητής και συνοδοιπόρος διάγει μοναχικό και αυτοκαταστροφικό βίο.
Η ερημιά του,η ανάγκη του, ο φόβος του για εγκατάλειψη απο τον παράφορο έρωτα,τα θυελλώδη συναισθήματα. Έρμαιο των ανασφαλειών και των αδιεξόδων.
Φανερώνει τον παράδεισο της ψυχής του στην κόλαση της συλλογικής ηθικής.

Συνειρμικά:

Ο Γιόζεφ Κ. (Η δίκη),
Ο Μερσώ (Ο ξένος),
Ο Κ. ( Ο πύργος)
Ο Καστέλ ( Το τούνελ)
Ο Ρασκόλνικωφ ( Έγκλημα και τιμωρία).
Ήρωες άλλης εποχής,άλλης γλώσσας,άλλης θρησκείας. Παραιτημένοι απο κάθε υπόσχεση ευτυχίας,ζουν στη σκιά ή στο σκοτάδι πολλών θανάτων,φυσικών ή όχι.

Διακατέχονται απο εκμηδενισμό και απογοήτευση,απο δίψα για προσωπική εκδίκηση στη φιλοσοφία του παραλόγου και του δικαίου.

Όλοι τους μοναδικοί. Ευλογημένοι. Χαρισματικοί. Ευφυείς. Τρυφερές και αγνές ψυχές που ψάχνουν το πραγματικό νόημα της ζωής στην αδιαφορία του κόσμου.
Αξιαγάπητοι και απίστευτα μοναχικοί και αποξενωμένοι απο κοινωνικά καλούπια και αντιλήψεις του κοινώς αποδεκτού.

Οι δικές τους αρχές διασώζουν το νόημα της ανθρωπιάς και της σπάνιας αθωότητας μέσα απο διαφορετικές λογικές,διαφορετικούς τρόπους έκφρασης αγάπης, δραματικές κραυγές για φιλία,έρωτα και συντροφικότητα,σε μια ύπουλη,ψυχρή,αδιάφορη και απειλητική κοινωνία συνανθρώπων.

Μέσα απο την ατομικότητα τους ο καθένας ξεχωριστά αποκτάει μια άλλη διάσταση. Μια διάσταση συλλογική που μας συνδέει μαζί τους.

Αν τους νιώσουμε και τους συμπονέσουμε χωρίς ηθικοπλαστικά και νόμιμα κριτήρια,μας αφορά όλους. Δεν χρειάζεται να είσαι εγκληματίας ή διαταραγμένη ψυχή για να αισθανθείς πως η φανερή αλήθεια τους σχετίζεται άμεσα με την κρυφή αλήθεια μας.

(Ερνέστο Σάμπατο,υποκλίνομαι)


Καλή ανάγνωση!
Πολλούς ασπασμούς!

El personaje de Castel es un digno representante de la llamada literatura de confesión, esa en la que destacan personajes como el de Dostoievski de “Memorias del subsuelo”, o el de Emants de “Una confesión póstuma”. Todos ellos representan, a su modo, el fracaso, son personas que no saben vivir: egocéntricos, atormentados, contradictorios, hipersensibles, mezquinos, propensos a idealizar un mundo que únicamente les ofrece frustraciones.

No obstante sus similitudes, cada uno de estos personajes personifican tipos muy distintos. Si la debilidad del personaje del Subsuelo nos inspira compasión, y la desesperación de Emants le lleva a suplicárnosla, el soberbio y despectivo Castel solo nos produce rechazo. Si el primero desdeña el mundo que anhela porque le es imposible adaptarse a él y el segundo lo rehúsa por la mera posibilidad del fracaso, Castel desprecia esa “vida agitada que llevan esas gentes que viven afuera, esa vida curiosa y absurda en que hay bailes y fiestas y alegría y frivolidad”. Si a la creación del autor ruso le atormenta la culpa y la responsabilidad, y a la del autor holandés le mortifica la injusticia de la lotería de dones y circunstancias, Castel se desespera por la estúpida incapacidad del mundo de entenderle, de alzarse hasta su cumbre, de lograr la íntima comunicación con él. Si al primero le mueve a confesarse el oscuro placer de la mortificación y al segundo gritar al mundo la injusticia de su desventura, el tercero trata únicamente de defender lo indefendible por su "maldita costumbre de querer justificar cada uno de mis actos". Pero aun así, los tres coinciden en la necesidad de amor, de sentirse semejante entre semejantes, de no estar solos, así como en el intento de que estas confesiones les sirvan para ser exonerados de algo de lo que ellos sienten que no tienen el control.

En este retrato de Castel que es esta novela, quiero destacar la magnífica descripción que Sabato hace del funcionamiento demencial del cerebro de un agresor de género: cómo retuerce la realidad hasta conformarla con las sospechas previas, cómo lleva hasta el ridículo unas absurdas “deducciones lógicas”, cómo exige del otro lo irrazonable. Castel, que encuentra en María por primera vez la posibilidad de ser comprendido, necesita poseerla completamente, que viva para él, es más, que sea uno con él, pero no un uno cualquiera ni una combinación de ambos, no, de que sea él mismo.

Queda brillantemente descrito cómo el agresor se va envolviendo a sí mismo en sus propios desatinos, encerrándose en un túnel cuya luz final, lo único capaz de terminar con el tormento, es la desaparición de quien, en su delirante lógica, es su causa.

Y el desenlace que nos ofrece es doble. Por un lado, nos presenta el súbito cambio que se produce en la mente de un agresor una vez ejercida la violencia. Cómo, una vez aplicado “el castigo”, el túnel en el que ellos mismos se han enterrado vuela en pedazos y la luz les golpea con toda su fuerza mostrándoles la magnitud de lo perpetrado, cómo entonces y solo entonces, reconocen la crueldad y la irracionalidad del propio comportamiento y aparece la necesidad de perdón, de reparación de lo hecho, incluso de humillación ante la víctima. Un perdón cuya imposibilidad en caso de muerte a menudo no deja otro camino al agresor que el suicidio.

Pero aunque Castel muestra este tipo de comportamiento en el momento de una cruel y gratuita ofensa a María, no es el caso cuando le da muerte, cuyo arrepentimiento solo aparece débil más tarde al darse cuenta de lo que él ha perdido con su acto (no es un dato gratuito el que Castel haga toda su confesión desde un manicomio).

Para terminar, comentar que otro gran acierto de Sabato es la indefinición de María, la víctima, de la que no sabemos apenas nada concreto, de la que solo hay insinuaciones, suposiciones, sospechas, pero casi nada concluyente, porque de hecho todo ello es irrelevante para el juicio que debemos hacernos de Castel y sus actos.

راستی هیچ به این فکر کرده ایم که چرا هرآنچه از خوبی، زیبایی و نیکویی است باید برچسب انسانی بگیرد و هرچه بدی و شقاوت است ددمنشی و حیوان صفتی نامیده شود؟ در حالی که ظالمانه ترین و بی‌رحمانه ترین رفتارها نیز از آن انسان است.
#تونل
#ارنستو_ساباتو
#ترجمه #مصطفی_مفیدی

Algo comum, às diversas formas de arte, é o sentido de entrega que têm impregnado. O escritor ao manchar o branco com as suas letras, o músico ao quebrar o silêncio com as suas melodias, o pintor ao manchar o mundo com suas cores; todos eles acabam por incluir pequenos pedaços de si nas obras que criam. E, ao expô-las, desnudam-se de muitos dos mantos que os cobrem, em busca de uma qualquer empatia potencial com o interlocutor. Seres incompreendidos à procura de compreensão?

Juan Pablo Castel é um pintor solitário cuja claridade dos seus quadros contrasta com as trevas que o enredam. A tal ponto vê o seu coração ser corroído pelo negrume que, num vil acto de loucura, acaba por terminar com a vida daquela que, um dia, o pode entender. Consumido pela culpa, aproveita as páginas para apresentar a sua versão dos factos, numa confissão sem intermédia pessoa, tentado explicar os motivos que lhe toldaram o pensamento e o levaram a cometer este crime passional.

A vontade humana, guiada pelas emoções, segue caminhos que a própria razão desconhece. Este livro vive dos pensamentos e memórias de um assassino que vai enredando o leitor, qual boa constritora. Até que, num último suspiro, este assuma uma hipotética cumplicidade na loucura descrita. Sem vaidosismos nem falsas modéstias, retrata-se aqui a sombra do ser humano, o túnel sem luz à vista, perpetuando uma escuridão sentimental, que impede reflexões e cede a paixões. O retrato do eclipse da humanidade.

“(…) viver consiste em construir recordações futuras; agora mesmo, aqui em frente do mar sei que preparo minuciosas recordações, que me hão-de trazer desesperança e melancolia.” (pág. 59)

“(…) a vida surge como um longo pesadelo de que podemos libertar-nos com a morte, que desse modo seria uma espécie de despertar Mas despertar para quê? Esta irresolução em lançar-me para o nada absoluto e eterno é que me detém em todos os projectos de suicídio” (pág. 82)

چرا؟

Decepcionado, solitario, tímido, exagerado, violento, visiblemente alterado; sin mujer, ni hijos, ni hermanos, ni buenos amigos; con una madre que ha muerto y un padre que no tuvo ni la importancia suficiente como para siquiera ser mencionado en la novela. ¿Cómo sería alguien que descubre que la vida no es más que un túnel con paredes sucias y ocasionales ventanas donde no hay rastro de luz verdadera sino hasta el final del mismo? Quizá sería como un Extranjero, como un señor Meuersault: desubicado, desprovisto de algún sentido social, ajeno a las concepciones superficiales de las personas normales.

Ahora, ¿qué pasa cuando Castel (o cualquiera que se sienta como él) encuentra en la vida a alguien supuestamente semejante? No puedo evitar sentir una compasión muy fuerte hacia el protagonista. Me enternece ver cómo nunca pudo establecer una buena relación con María, y cómo, sin embargo, se aferraba a ella como si fuese la única forma de salir de su "insalvable soledad". El título de la novela es la metáfora principal, dijo una vez Sabato; y es cierto, perfectamente demostrado en esta obra. El capítulo XXXVI, donde Castel describe su túnel, es hermoso y expone claramente cómo se siente: cómo él se imaginaba que María era una persona solitaria igual a él. Lo de las ventanas transparentes por donde ellos se observan es igual de significante.

النفق عنوان معبر جدا عن عزلة بطل الرواية وكأنه يعيش في نفق من صنع أفكاره
بداخله عالم لا حدود له من الافتراضات والتصورات وهوس التحليل الدقيق لكل فعل وقول
الرائع هنا أحاديثه مع نفسه التي رسمت بدقة شخصيته وتركيبته الذهنية والنفسية المليئة بالتعقيد والغرور
الرواية اعتراف منه بجريمة قتل ومحاولة لتفسير الأحداث التي أدت إليها
ارنستو ساباتو.. وقدرة على تصوير النفس وما يدور فيها من هواجس وأوهام

تفکرات مالیخولیایی وسواس گونه‌ی کاستل، فردی خودمحور و خودخواه که در تونل تنهایی خودش غرق شده و درک دقیقی از عشق حقیقی و حقایق نداره،خیانت میکند و انتظار خیانت نداره،بشدت تمامیت خواه که دست اخر چیزی جز جنون نیست

«گاهی وقت‌ها میشود که یک نفر احساس میکند یک ابرمرد است و فقط بعدها پی میبرد که او هم پست و شریر و خیانتکاری بیش نیست.»

«احساس میکنم که دارم تاوانی را میپردازم, تاوان قانع نبودن به آن بخش از ماریا که مرا (موقتاً) از تنهایی نجات میداد... فوران غرور,شور و شوق افزون شونده به اینکه او فقط مال من باشد »

«عبارت "روزگار خوش گذشته" به آن معنی نیست که اتفاقات بد در گذشته کمتر رخ میدادند ,فقط معنی‌اش این است که – خوشبختانه - مردم به آسانی آن اتفاقات را از یاد برده‌اند»

«معمولا احساس تنها بودن در جهان با حس نخوت آمیز تکبر و برتری جویی همراه است. من انسانیت را یکسره تحقیر میکنم، افراد دور و برم به نظرم پست، زبون، کودن، آزمند، خشن، تنگ نظر میرسند. از تنهایی نمیترسم! آن را خدای گونه میبینم.»

«شاید فقط یک تونل وجود داشت, تاریک و خلوت: تونل من, تونلی که من کودکی,جوانی و همه عمرم را گذرانده‌بودم و در یکی از قسمتهای شفاف دیوار سنگی من این دختر را دیده‌بودم و ساده اندیشانه باور کرده‌بودم که در تونلی موازی تونل من حرکت میکند,درحالی که در واقع او متعلق به جهان پهناور,جهان نامحدود کسانی بود که در تونل زندگی نمیکردند»

«من از خودم میپرسم چرا حقیقت باید ساده باشد. تجربه من کاملا خلاف این را به من یاد داده‌است، حقیقت تقریبا هیچ وقت ساده نیست، و اگر چیزی بیش از حد واضح و آشکار به نظر میرسد، اگر عملی به ظاهر از منطق ساده‌ای پیروی‌میکند، معمولا انگیزه‌های پیچیده‌ای پشت سر آن هست.»