Parafrasando Bolaño, non puoi ignorare la violenza se sei nato in America Latina negli anni ‘50. Figuriamoci se puoi farlo quando ti chiami Ernesto Sàbato e sei nato nel 1911 in Argentina (e sei pure un Cancro quindi enfatizzi tutto). Ecco allora che scrivi un capolavoro come questo libro, che parte con una storia d’amore un po’ tragicamente shakespeariana, passa per un racconto dell’orrore paranoico scritto da un Dostoevskij appassionato di Lovecraft e finisce per essere la storia dell’Argentina da metà ottocento a metà novecento attraverso la decadenza di una famiglia aristocratica. Il tutto in modo assolutamente non lineare ma labirintico, stratificato, esagerato, politico, faticoso. Devi strisciare sporcandoti nei sotterranei delle fogne di Buenos Aires per riuscire a uscire alla luce. Che sia quella della ragione o il fuoco della pazzia. O quella lieve delle milioni di stelle nel cielo della pampa.

Immenso.

Θα πω απλά ότι αν το είχα διαβάσει στα 20, παίζει και να με είχε καταστρέψει.

قهرمانان و گورها اثر ارنستو ساباتو بدون شک کتابی ایست سنگین ، قسمت هایی غیر قابل فهم و بخش هایی ساده ، داستان هایی خطی و گاه غیر خطی ، با گویندگان و راوی های مختلف در زمان های متفاوت .
بدون شک این کتاب غیر عادی را نمی توان شب ها و قبل از خواب به قصد و نیت سنگین شدن چشمها و یک خواب خوب خواند ، کتاب به حواس جمع و ذهنی آرام و البته وقت زیاد برای مطالعه چند باره نیاز دارد .
قهرمان داستان ، شخصیت اصلی داستان یا کسی که همه راجع به او حرف می زنند یا فصل مشترک بخشهای داستان دختری زیبا به نام آله خاندرا ست . او زندگی جوان ساده ای به نام مارتین ،فرناندو هیولای بیمار سادیسمی که نسبتی هم با آله خاندرا دارد و فردی فیلسوف مآب که در ظاهر نرمال به نظر می رسد ولی او هم برای خود داستانی دارد را زیرو رو می کند ، از سرنوشت دختر هم همان اول داستان با خبر می شویم ، ماجرایی به شدت پیچیده در زمانها وبا افراد مختلف .
دیوانه ترین فرد داستان فرناندو است و علاقه عجیبی که به نابینایان دارد ، فصل گزارش درباره نابینایان نه تنها عجیب ترین بخش کتاب است ، بلکه در بین همه کتابهایی که تا به حال خوانده ام هم موردی بسیار عجیب به شمار می رود ، در حقیقت آقای ساباتو با ذهن خلاق خود دیوانه خانه ای ساخته تماشایی ، در عین حال بسیار پیچیده و غیرقابل درک اما درخشان . ( خواننده در این فصل با نوع خاصی از جنون آشنا می شود ، آقای ساباتو در این فصل البته از زبان ساباتوی سادیسمی هر بلایی که می خواهد برسر چشمان افراد و حیوانات می آورد که خواندن آنها به شدت ممکن است آزار دهنده باشد )
آقای ساباتو با استادی تمام هزارتو یا لابیرنت ای ساخته با مسیرها و دالان های تودر تو ، شاید خواننده ای مانند من با یک بار خواندن داستان و ماجرای سرشار از نماد و تاریخ آرژانتین وسمبل های عجیب و غریب ، بخشهای کمی از کتاب را درک کند ، اما آتشی در دل او روشن می شود برای خواندن کتاب برای بار دوم و یا بار سوم که شاید بتواند از این هزارتوی ذهنی آقای ساباتو بیرون بیاید .

جایی نوشته بود: خواندن قهرمانان و گورها، مثل ایستادن به تماشای آتشفشان است.
بعقیده من این بهترین و کاملترین توصیف از این کتابه!
قهرمانان و گورها یک کتاب هولناک، شگفت انگیز و باشکوهه.
چند بعدی، لایه به لایه و عمیق که به اعماق روان انسان راه پیدا میکنه.
هر کس به فراخور روحیه و تجربه اش، از این کتاب برداشت متفاو��ی خواهد داشت. من هم با خوندنش خودم رو توی شخصیت ها دیدم، خودی که روبرو شدن باهاش اصلا آسون و قشنگ نبود و نیست.
بدون اغراق این از بهترین تجربه های کتابخوانی من بود، همراهی دوستان خفنم هم تجربه رو عمیق تر و لذت بخش تر کرد. چقدر این مدت من ازشون یادگرفتم :)
ریویوو خاصی نمیخوام براش بنویسم، منتظرم ببینم سپهر چکار میکنه

Tünel ile birlikte çok sevdiğim ve son kitabını gözüm gibi sakladığım bir yazar oldu Sabato..

Öncelikle, Sabato sanırım benim adıma bu senenin en önemli keşfedilmiş yazarı oldu. İnsanlığın, içinde bulunduğu ve bulunacağı her türlü süreci, kendi varoluşsal sorunlarını, politik ayrışımlıklarını, kendi kendine karanlığın içine nasıl sokma yeteneği olduğunu müthis bir dille ortaya koyuyor. Bu kitabı yorumlar ve yıldızlamak haddim değil ama bir yerden başlıyorum:

Kahramanlar ve Mezarlar, "Ejderha ve Prenses, Görünmeyen Yüzler ve Körler Üzerine Soruşturma" olarak 3 bölümden oluşuyor. Kitap, babasını öldüren Alejandra'nın haberi ile başlayıp, olayı Alejandra'nın hayatında olan iki erkek Martin ve Bruno tarafında anlatılmaya başlıyor. Martin'in Alejandra'ya olan aşırı tutkulu aşkı ve kendini arayışı, Bruno'nun ise müthiş entellektüel zekası olayların anlatımına ciddi olarak farklı açılar kazandırıyor. Okurken, sanki Bruno ve Martin'in Dorian Gray'nin Portresindeki Sir Henry ve Ressamla olan ilişki benzeri bir süreç olarak algıladım. Bruno, ki en sevdiğim karakter oldu, Martin'in kendi çıkmazlarına ayna tutan bir role sahip gibi geldi. Her bölüm başlığının kendi adının neden böyle konduğunu inanılmaz bir dille ortaya koyduğunu düşünüyorum. İlkj bölümde koptuğum ve uzak kaldığım birkaç kısım oldu ve sıkılmaya başladığımda III. bölüme Sabato geçişi çoktan yapmış oldu.

Körler Üzerine Soruşturma ise olayların akışına biraz daha metafiziksel bir boyut kazandırarak, biraz daha kara mizah ve ütopik bir şekilde olayların alt katmanını kazandırıyor ve belirli kısımlarda bu üçlemenin 3. kitabına aslında bir hazırlık yapıyor.

Kitabın rahatsız eden kısımları var. Yoran, kopma içine girilen kısımlar var. Bazı bölümleri atlama isteğine sokuyor. Çünkü anlamadığınız ya da yabancısı olduğunuz kısımlar söz konusu.

Sonuç olarak,

Sabato okumak, ciddi anlamda ilham verici.Kendi birikim ve algılarımızı, yaşadığımız toplumsal yapının antropolojik yapısını gerçekten yeniden yorumlamamıza neden oluyor. Her bölüm, kendi içinde müziksel olarak bir şölene dolanıyor.

Okuyacak herkese iyi okumalar:

"General. Bana dayanmanı ve dinlenmeni istiyorum. Yorgun başını göğsüme yasla, seni kucağımda sallayarak uyutayım. Dünya sana dokunamaz. Dünya annesinin kucağında uyuyan bir çocuğa hiçbir şey yapamaz. Ben şimdi senin annenim General. Bana bak, beni sevdiğini söyle, yardımıma ihtiyacın olduğunu söyle."

Mevzubahis general Juan Galo Lavalle, Arjantin tarihinin en önemli figürlerinden, Federalistlere karşı iç savaşı kaybeden Birlikçilerin komutanlarından biri. Hayır, Ernesto Sabato'nun "Kahramanlar ve Mezarlar" kitabı bu hikayeyi anlatmıyor ama bir yandan da tam da bu hikayeyi anlatıyor.

Yazarın üçlemesinin ilki olan Tünel'e çok yapısal eleştirilerim olmuştu ama bu üçlemeyi tamamlamayı kafaya koyduğum için okumaya devam ettim, edeceğim de. Tünel'den çok çok daha zor ama çok daha lezzetli bir kitap Kahramanlar ve Mezarlar. Ama yineliyorum: zor, çok zor. Tünel'de olduğu gibi, öleceğini ilk cümleden öğrendiğimiz Fernando isimli bir adamın öyküsünü, adamın kızı Alejandra'ya aşık olan Martin'in gözünden okuyoruz. Ama bu hikaye sadece Martin ve Alejandra'nın hikayesi değil, Alejandra'nın iç savaşta savaşmış atalarının üzerinden bütün bir Arjantin tarihinin hikayesi. Dolayısıyla biraz Arjantin tarihi (bu tür durumlarda hep dediğim gibi Galeano'nun Latin Amerika'nın Kesik Damarları kitabı derdinize çare olacaktır) ve edebiyatı bilmek şart, zira kitapta karşınıza sokakta yürüyen bir Borges yahut Roberto Arlt üzerine birtakım tartışmalar çıkacak.

Fernando'nun ölmeden önce yazdığı ve kitabın içinde ayrı bir kitap gibi beliren Körler Üzerine Soruşturma bölümü ise bunların da ötesinde bir emek istiyor. Neredeyse saykodelik biçimde yükselen tuhaf, çok tuhaf ve bir o kadar güçlü bir saplantı hikayesi anlatıyor Sabato bu bölümde.

Bilinç ve bilinçdışı arasındaki çizgiyi büyük bir beceriyle silikleştiren, bir toplumun hikayesini bireysel bir hikayeye epey maharetli şekilde yediren, edebiyatın bildiğimiz biçimlerinin sınırlarını çok acayip şekilde esneten bir roman sonuçta bu. Hakkını vermek için bir kez daha okumalıyım muhtemelen. Kendinizi sıkı bir sınava tâbi tutmak isterseniz, siz de buyrun.

Lei por ahi que alguien decia, acerca del vino, que un catador puede determinar si un vino es bueno, aunque no le guste. Espero no estar siendo demasiado arrogante al pretender poder catalogar un libro, pero eso fue lo que me paso con este: a pesar de que el libro no me gusto particularmente, reconoci en el rasgos de buena literatura.

El libro tiene tres historias principales: la de Alejandra Vidal Olmos y su mundo (encontre en esta parte algunos rasgos de "Demian", de Hesse, donde Alejandra parece poseer algunos poderes fantasticos); la de Fernando Vidal, donde hay algunas descripciones que podriamos calificar de fantasticas (como el descenso de Fernando a las cloacas de Bs. As); y la del General Lavalle, donde se mezcla lo fantastico y lo historico.

La obra tiene una cantidad innumerable de metaforas y analogias, y esta llena tambien de reflexiones sobre Argentina y los argentinos.

La novela ha sido descrita por algunos como "completa", porque involucra estilos diferentes. Algun cinico podria calificarla como indecisa, por mezclar el autor todos estos estilos. Pero el autor no deja otra opcion que hacernos reconocer que, a pesar de la indecision, no es posible encontrar fallas literarias en ninguna de las historias.

Decent review fromm 1981:
http://www.nytimes.com/1981/07/26/boo...

The point in that review that I disagree with most strongly is the idea that Sábato isn't funny. The third section of the book, "Report on the Blind," is dark, twisted, and totally paranoid, but it's also a playful usage of an unreliable narrator. It's funny like parts of Lolita are, although the author's literary intentions and overall sincerity-level could not be more different.

Like Aira (me thinks this to be a common trait to good Argentine novelists) Sábato switches mid-page from fiction to personal essay, and unlike Aira, he manages to do that without breaking voice from his characters.

This is not exactly a feminist tract; the dead woman at the book's center, while painted as strong-willed and bright, exists as a kind of whorish and hyper-objectified metaphor or prism to refract the experiences of the other main characters. At the same time, the book is about how men parse the memories of women they've once loved; the immature objectification can on some level be seen as having been by design.

{This might be too modern a lens for a book that's 50 years old, but it is a book that is so close to perfect, that articulates so much that is universal, that you would do it a disservice not to comment.}

As much as this book reflects the author's biases, experience, and states of mind, it also aims to record and parse the overall character of 1960s Buenos Aires. As one of the darkest and most beautiful passages from the apocalyptic and maddened "Report on the Blind" reads, in Helen Lane's translation:

"...the closer I came to the towers, the greater their majesty and mystery became. There were twenty-one of them, laid out in a polygon whose perimeter must have been comparable in size to that of Buenos Aires. The stone that they were built of was black, basalt perhaps, and hence they stood out in solemn grandeur above that ashen plain and against that violet sky rent by the ragged purple clouds. And though they were ruined by the ages and the cataclysm, their height was still awesome."

The NYT review also claims that Sábato has it in for Borges. I don't think that's the case; I think he actually owes a slight debt to the writer. While his characters offer a range of comment on Borges's work (and the word offered last on the topic is a pretty strong dis), this novel doesn't necessarily read as the work of an anti-Borges. On the other hand, the presentation reminds me most of how Bolaño presents Paz in "The Savage Detectives..." which is not entirely unfriendly, but certainly if you had to choose one...

Sábato is still alive -- at 99.

مذهلة.. تجتاحك كإعصار.. ولا تخرج من عوالمها إلا بعد وقت طويل جداً
هذا إذا استطعت نسيانها...

Šta se dešava kad nezreo ljubomoran čovek sa paranoidnim crtama naleti na ženu histrionično glumatalo? Naravno, neko tu mora da pati. Kad se na to dodaju jedan pravi paranoidni šizofeničar i četvrti (i najnormalniji) romantični melanholik dobija se O junacima i grovovima.
Prema nijednom liku nisam mogao da ostanem ravnodušan. Sem Bruna (četvrtog) nikog nisam mogao da podnesem. Malo me nervira jedan, malo drugi, a onda dođe treći. Ludilo! Za čitanje ovog romana mora se imati jak želudac.
Kažu da je Sabato kao pisac bio opsednut Edipovim kompleksom. Odatle potiču svi ovi problematični likovi. Bruno verovatno u velikoj meri predstavlja samog Sabata dok je Fernando njegova noćna mora.
Roman ima četiri dela. "Izveštaj o slepima", treći deo romana koji je izdat i kao zasebna knjiga, kritičari smatraju dnevnikom realnih događaja. To me je začudilo jer sam ga ja shvatio samo kao fantaziju i halucinacije bolesnog čoveka. Za mene, njegova uloga je da pruži jedno objašnjenje za Alehandrin život i njeno ponašanje. I da pokaže kako život jednog čoveka utiče na razvoj drugih koji pak uništavaju živote trećih.
Kažu da su likovi tipični Argentinci. Istorija i problemi Argentine i Argentinaca kao i Južne Amerike uopšte opisuju se u ovde ali te situacije se mogu preneti i na ostatak sveta. Radi se i o gradu, o Buenos Airesu. Ima mnogo digresija o umetnosti, politici, religiji i o mnogim drugim stvarima. O životu uopšte. Ima svega.
Ovo je mračan roman ali se na kraju ipak pojavljuje nada, realna pa i metafizička. Život se nastavlja.

Nisam znao da je Tunel, koji sam čitao pre desetak godina, prvi deo jedne trilogije. O junacima i grobovima, drugi deo ove trilogije ne nastavlja se na Tunel, ali sadrži brojne i velike paralele i čak iznosi jedno ludo tumačenje prvog dela.
Dobio sam nagon da ponovo pročitam Tunel i to ću i da uradim čim završim knjige koje trenutno čitam, za par dana.

29 de Junio 2010
A mi me da por extrañar a Buenos Aires muy seguido, lo suficiente para haber ido varias veces, para decir “no vuelvo” y para que a los dos meses ya quiera volver. Vaya uno a saber porque, las calles? Lo viejo? Lo dulce? Lo vintage? El amor? Las historias?

Y me acabé el libro, como si últimamente acabar cualquier libro fuera una proeza. Sobre Héroes y Tumbas, tiene hasta nombre pretencioso y el libro es hermosamente adolescente pretencioso. Y a la mitad del libro me fui a Buenos Aires, con una idea diferente de la ciudad, y así la vi y así me espantó y así la quiero volver a ver. Casi todo lo argentino es como un amor maluco, malsano, idiota.

Sobre Héroes y Tumbas está lleno de melancolía, tristeza, oscuridad real, drama sobreimpuesto, adolescencia tormentosa.

Alejandra, ese prototipo de chica hermosa y ruda, típica chica que odia a su madre y ama tormentosamente a su padre, típica chica que se niega todo, que vive el dolor hasta la muerte. Cuantas veces las mujeres no fuimos así odiadas por nosotras mismas, criticadas por nosotras mismas, suicidas por nosotras mismas, renegando hasta el cansancio desde uno mismo, pasando por la familia terminando en la sociedad, y uno solo busca el abrazo, el abrazo que diga no más.

Cuantas mujeres no abran querido matar a su padre y olvidar a su madre? O quizás eso solo sea una característica argentina, ellos tan consientes de lo paterno, lo familiar lo psicoanalítico. Algún día yo también quise matar a mi padre, lo juro, y me ha tomado muchos años liberarme del yugo de los padres, pero bueno se hace, se logra, no es una tarea imposible, es amarga, es dolora, toma tiempo, toma quizá desastres pero se logra como todo

Ya no voy para historias re tristes de pasados remotos, las entiendo, las cobijo, las ilumino con alguna luz, les hablo, las trasformo, hay algunos fantasmas extraños por ahí que aún no comprendo del todo y como cualquier fantasma me atormenta a ratos, como harpa uno para hablarle al mas allá?

No entiendo bien porque ese libro es un tesoro para algunos o muchos, releído y releído , como la biblia, raro. Seguro que los tesoros literarios propios son aquellos de los que uno no comprende mucho y quisiera comprender, y seguro que los libros muy comprendidos no se convierten en sabiduría para uno.

[Frammenti di tempo possono racchiudere intere esistenze, mostruosi e vasti come i secondi di un incubo.
Tutti stiamo sognando]


Alle 4 di Sabato mattina mi alzo, mi metto sul divano e finisco Sopra Eroi e tombe
Fuori il silenzio, la notte e l'inverno

Il libro non parla di Martin, il protagonista pezzo di pane ammollato nel latte caldo, né di Alejandra, una Marla Singer più loquace e fastidiosa di cui Martin si innamora.
Il libro non parla della loro storia d'amore(?) tentennante.

Su tutto il romanzo c'è una patina di fiaba nera, un cielo plumbeo sotto al quale le vicende galleggiano su un'inevitabilità rassegnata. Tutto è sospeso, surreale e misterioso: la trama, i rapporti, i pensieri degli stessi personaggi. Tutto è insondabile e spettrale.

Più ti addentri nella lettura più senti il peso dell'ineluttabilità che oltre ai personaggi sta schiacciando anche te. Tutto è senza peso ma al contempo orrendamente pesante. È un incubo dai contorni sbiaditi in cui le tue gambe non vogliono muoversi.

Il libro non parla della meschinità dell'invecchiare.
A vent'anni hai coraggio e ideali. Sai che non sei Keats né Baudelaire. Capisci che non potresti esserli mai. Affoghi nell'alcool del discount, cerchi nelle ragazze un'ancora che non può essere salvifica perché, per natura, cerca il fondale.
Sai che nulla pesa e l'unico senso sta nel lasciare un segno, fare parte di qualcosa di grande, ma al contempo sei schiacciato dall'evidenza di non essere in grado di lasciare niente di abbastanza significativo. La certezza è una sola: bruciare in splendida fiamma cangiante fino all'esplosione che termini le tue pene.

Ma il tempo passa e ti dici che puoi vivere bene lo stesso.
Così ti ritrovi 40enne sul divano. E più invecchi più sei inutile patetico rottame che si attaccherà a qualunque stronzata pur di dare valore alla sua esistenza, uguale a quella di altre sette miliardi di persone ma incredibilmente ricca e unica.

Quando la delusione e il tempo non avevano compiuto le loro opere devastatrici>

Il libro parla di