Community Reviews

Rating(4 / 5.0, 97 votes)
5 stars
33(34%)
4 stars
34(35%)
3 stars
30(31%)
2 stars
0(0%)
1 stars
0(0%)
97 reviews
April 16,2025
... Show More
An excellent mystery thriller story. The ending is different than the movie. And I appreciate both of them
April 16,2025
... Show More
Quantum Physics of Identity

"Only a common sense with the imagination of a poet could have invented the wheel." Not a bad self-referential summary of Saramago's The Double.

This book is common sense and imagination applied to human identity and the result is a literary wheel turning round and round in the minds of two apparently identical individuals. Is one merely a copy of the other? Are their fates entangled like quantum particles? Do they become parts of the other simply by knowing of the other's existence? How random is life anyway?

Once again Saramago creates a situation in which to explore the oddness of being alive and knowing it.
April 16,2025
... Show More
¡Damn! I love open endings. I've only read one more Saramago's and I can say he can achieve both the long and deep thoughts as much as the unbridled suspense. The way he destroys the peaceful normality of our two main characters is almost wicked. And still, who wouldn't lose the mind when knowing we are not unique, that our existence might be a mistake? The absence of punctuation marks can be bothering at first but once you get into the story, that fades away and you'd be left alone with a premise that is both mind-blowing and catastrophic. The author places a stage where he is one more character in the story, perhaps the most important one.


n   “Quien es este, y ni más de cuatro o cinco millones de años conseguirán probablemente dar respuesta.” n

La temática del doble no es nada nueva y no tengo tantos puntos de comparación, pero si que Saramago encuentra una forma de hacerte pensar mientras te mantiene leyendo aprisa, es impresionante lo rápido que pasa de la exposición al suspenso. Construye su libro mientras destruye a sus personajes.

El inicio puede ser algo tambaleante, al igual que nuestro protagonista al darse cuenta de su doble y como esto lo lleva a hacerse las preguntas del millón, ¿quién es el original? ¿soy un error? Toda la trama gira entorno a ellas. El autor entra en escena tomando por momentos el protagónico para comentar las acciones de Tertuliano y Antonio y esa casi puesta en escena siempre me gusto. Dejaba una sensación extraña, pero en el buen sentido de la palabra.

Personalmente me encanto la historia y la conversación que puede generar la lectura. Para mi no hay nada como un libro que te atrapa y te hace pensar al mismo tiempo. El final es impactante, es mi tipo de final favorito. Un cierre perfecto.
April 16,2025
... Show More
"El Hombre Duplicado" de José Saramago plantea un motivo literario no del todo nuevo, puesto que ya tenemos referencias del mismo en autores como Dostoievski (en su obra "El doble"), el mismo "Doctor Jekyll y Mister Hyde" que dio celebridad a Robert Louis Stevenson, o "El retrato de Dorian Gray" de Óscar Wilde. Tal cuestión es la que se ha dado en llamar de manera más o menos extendida con el vocablo alemán "dopplegänger", que en español podríamos adoptar, aunque no es una traducción literal, como "sombra".

Al tratarse de un motivo o género literario que me atrae sobremanera, y que además se trata de una novela de Saramago, que personalmente me encanta, no podía dejar pasar más tiempo la oportunidad de leer esta obra. Personalmente me ha parecido única y diferente de las que he nombrado anteriormente, por el estilo literario de Saramago, que es único y, sobretodo, por su magnífico final.

Todo comienza ante el desconcertante descubrimiento de Tertuliano Máximo Afonso, un anodino profesor de historia, que acaba de realizar viendo desganadamente una comedia ligera. Entre los actores aspirantes a grandes estrellas del celuloide, nuestro protagonista observa desconcertado un asombroso parecido con uno de los secundarios. Ahora, la ficción se ha convertido en realidad para Tertuliano, quien comenzará tras los créditos finales una búsqueda sin descanso para descubrir la identidad de su igual y, subsiguientemente, de si mismo.

José Saramago retoma la identidad humana como línea argumental de esta novela filosófica y existencialista. El escritor portugués reflexiona sobre qué nos define como personas individuales, aquello que nos distingue, permitiéndonos ser únicos. Sin embargo, el punto de inflexión radica en qué ocurriría si no lo fuésemos. Entonces es cuándo nos preguntamos quién es real y quién no, quién es el original y quién la copia del otro, quién tiene mayor derecho de vivir, de conservar su existencia independiente y quién tendría que desaparecer para que la otra persona volviera a ser solo uno.

"Seré de verdad un error, se preguntó, y, suponiendo que efectivamente lo sea, qué significado, qué consecuencias tendrá para un ser humano saberse errado".

"El hombre duplicado" plantea esta disyuntiva a través de la coexistencia de Tertuliano Máximo Afonso y su homólogo, Antonio Claro (o más conocido por su nombre artístico, Daniel Santa-Clara). No obstante, aunque el encuentro (y posterior enfrentamiento) entre ambos parecen deberse a una serie de circunstancias fortuitas, como la recomendación del compañero de matemáticas, el orden de visualización de las películas alquiladas o la barba postiza, todo cuanto leemos posee una lógica propia. Saramago introduce en la narración una gran cantidad de detalles que poseen una "doble" lectura, proporcionándole diferentes niveles de lectura e interpretación, tal y como demuestra el siguiente fragmento de la novela:

"Hubo ya quien afirmó que todas las grandes verdades son absolutamente triviales y que tendremos que expresarlas de una manera nueva y, si es posible, paradójica…"

Cuando uno analiza a medida que va leyendo "El hombre duplicado", puede comprobar esa doble intencionalidad del autor cuando, por ejemplo, emplea los primeros capítulos en describir con gran precisión la rutina de Tertuliano Máximo Afonso para reforzar nuestra percepción inicial sobre su persona como un hombre gris, carente de cualquier motivación o ambición en su vida. De hecho, resulta curiosa la elección de su profesión (profesor de historia), pues el pasado implica enfrentarse con nuestros errores y aprender de ellos; pero Tertuliano lo rechaza y, por esta razón, incurre en las mismas faltas con la que podríamos decir que es su "compañera sentimental" María Paz. O la circunstancia de que descubriese a su doble  mientras veía una comedia ligera un aburrido sábado noche, cuando el cine representa una evasión de la realidad y, por el contrario, acaba por mostrarle la evidencia que él ignoraba hasta entonces.

Por otro lado, Antonio Claro opta por el mundo del espectáculo para dejar atrás el anonimato y conseguir el reconocimiento de los demás, justo lo contrario a Tertuliano Máximo. Los cambios de imagen exigidos por el guión conllevan a renuncia voluntaria de su identidad para convertirse en otra persona delante de la cámara. Precisamente, el deseo de convertirse en otra persona, pero sin afrontar las consecuencias de sus actos tal y como le sucede cuando interpreta. (Aquí, desde mi punto de vista, Saramago pone en evidencia el narcisismo y hedonismo de la sociedad actual).

Y es que Saramago es mucho Saramago y no se conforma con proporcionar al lector un entretenimiento insustancial, sino la reflexión subjetiva sobre las ideas expuestas en esta obra. Por esta razón sus novelas rompen con todos los arquetipos, optando por una estructuración basada en párrafos únicos en cada capítulo, en los que los diálogos están intercalados con el resto de la narración, sin distinciones. De esta forma, José Saramago juega con el lector, sorprendiéndolo al introducir giros narrativos inesperados cuando sigue describiéndonos escenas cotidianas que, en apariencia, resultan intrascendentes para la trama principal. No obstante, poco a poco descubrimos que esos detalles están conectados. Es decir, el autor nos confunde a través de una sucesión de pormenores que acaban revelando su auténtica importancia para la resolución de la novela. Asimismo, permite dosificar aquellos que pudieran desvelarnos aspectos cruciales hasta conseguir un final absolutamente magistral.  

Con todo, una de las intenciones del autor es conseguir interactuar con el lector anónimo a través de la ironía y la ruptura de los convencionalismos...

"De acuerdo con las convenciones tradicionales del género literario al que fue dado el nombre de novela y que así tendrán que seguir llamándose mientras no se invente una designación más de acuerdo con sus actuales configuraciones, esta alegre descripción, organizada en una secuencia simple de datos narrativos en el cual, de modo deliberado, no se permite la introducción ni de un solo elemento de tenor negativo, estaría allí, arteramente, preparando una operación de contraste que, dependiendo de los objetivos del novelista, tanto podría ser dramática como brutal o aterradora, por ejemplo, una persona asesinada en el suelo y encharcada en su propia sangre, una reunión consistorial de almas del otro mundo, un enjambre de abejorros furiosos de celo que confundieran al profesor de historia con la abeja reina, o, peor todavía, todo esto reunido en una sola pesadilla, puesto que, como se ha demostrado, hasta la saciedad, no existen límites para la imaginación de los novelistas occidentales, por lo menos desde el antes citado Homero, que, pensándolo bien, fue el primero de todos."

Esta Obra de Saramago nos plantea un dilema moral acerca de la progresiva pérdida de nuestra humanidad, olvidándonos de aquello que nos define como personas convirtiéndonos en seres exactamente iguales. Una sucesión de vidas paralelas que, aunque coexistan en un mismo espacio y/o tiempo, jamás deberán conocer la presencia del otro excepto, porque uno de los dos intentará imponerse sobre el otro para asegurarse de que, cuando mire su reflejo, sea la única copia que existe de él. Al fin y al cabo, todos intentamos dar respuesta a la pregunta "¿Quién soy?".
April 16,2025
... Show More
Jedan od nezahvalnih trenutaka deljenja zvezdica I ocena romanima jeste nepostojanje bilo kakve referentne tačke. Iako ne bih zalazio duže u samu debatu besmislenosti ocenjivanja umetnosti uopšte, jasno je da bi se baš pri ovoj oceni koplje moglo slomiti na mojim leđima. Kako bih Saramagu, svakako jednom od najvećih pisaca dvadesetog veka da dam bilo šta ispod maksimalne ocene, posebno imajući u vidu da sam drastično lošiji pisac od njega te da će „mnogo vode Dunavom proteći“ pre nego što se ukaže prilika da svoje pero ukrstim sa nekim mrtvim velikanom.

Razlog niže ocene svakako leži i u očekivanjima mene koa čitaoca, te i u poznavanju autorovih mogućnosti. Iako je ovde još u prvom paragrafu prepoznatljiv Saramagov neponovljiv stil i zaplet vredan razbijanja glave, ono gde ja kao čitalac ostajem uskraćen jeste jedan bitan odgovor na neki od velikih filozofskih pitanja koje muče nas čitaoce i pisce, koje smo dobijali u autorovim najistaknutijim radovima kao Slepilo, Sedam sunaca… i Jevanđelje po Isusu Hristu. Jasan odjek atmosfere i pletenja delikatnog sociološkog mozaika (viđeno u npr. Godina smrti Rikarda Reiša) je takođe izostalo.

Ostajemo samo da se divimo autorovoj nadarenosti da napiše sjajan roman na temu „telefonskog imenika“ koji zapravo ovde i ima ne malu ulogu. Sa jednim i po zaokretom na kraju, ovaj roman je svakako vredan čitanja, ali nipošto pre nego što očistite sva Saramagova dela sa „gornje police“.
April 16,2025
... Show More
Só o Saramago pode pegar meus dois autores favoritos (Dostoiévski e Kafka) e transformá-los numa coisa única, Saramaguiana. O livro parte de uma premissa ao mesmo tempo simples e perturbadora - um homem encontra outro exatamente igual a ele (a mesma premissa de O Duplo). Enquanto Dostoiévski mergulha na psiquê humana e esboça seu "homem do subsolo", Saramago se enreda para uma vertente Kafkiana da práxis, o que esse homem faria na prática com essa informação. E, assim como Kafka, cerca seu protagonista de obstáculos, de dificuldade, de processos mundanos e repetitivos.
Como em Ensaio Sobre a Cegueira, Saramago trabalha com uma versão hiperbólica do mundo e seus problemas, pensando no ódio ao outro como uma rejeição a si mesmo (ou a partes de si mesmo). Até a metade do livro, você pensa que o assunto já se esgotou, e que não é possível que ele dê jeito de continuar por mais 150 páginas. Entretanto, a partir de determinado ponto o livro lê-se quase como um thriller, cheio de desdobramentos e acontecimentos insólitos.
É incrível o que o Saramago faz em termos da investigação do senso de identidade, e em como o professor de História Tertuliano Máximo Afonso passa a enxergar-se mais à medida em que sua individualidade vai sendo minada. (É incrível tudo, né? O domínio da escrita, não tem um fio solto, um excesso, é trágico, é engraçado, é contemporâneo e é atemporal.) O que ele faz nas últimas páginas do livro, meus amigos. Que homem, o Saramago.
April 16,2025
... Show More
Saramago was a unique literary magician, and this is one of his most hauntingly memorable books. This one is a real slow burner, which demands great patience of its reader, but like so many of Saramago's books it is full of dry humour.

The first part of the book might even be described as dull, as the long and apparently rambling sentences, conversations without quotes, and occasional asides from his omniscient narrator set up a picture of an unsympathetic and drab antihero, a depressed history teacher who watches a video recommended by a colleague and sees a bit part actor who is his exact likeness.

As in his modern parables Blindness, Seeing and Death at Intervals, Saramago takes an implausible scenario and slowly and inexorably explores the consequences - this one is a more personal story.

The last 100 pages or so are absolutely gripping and the denouement is very clever - many readers may not get that far, but those who do may find the book unforgettable.
April 16,2025
... Show More
Bueno, voy a decir una palabra: INCREÍBLE.
Este libro va a pasar a ser (bueno, todo libro es) una joya en mi biblioteca. ME ENCANTA. Me encanta la propuesta de ficción, de mecánica cuántica, física teórica; este libro es la mezcla de la teoría de los universos paralelos con una narrativa excepcional de identidades. Aquí, Saramago, propone unos exordios, soliloquios que tranquilamente pueden pasar de un simple in extenso a un ad infinitum.
En breve, se narra la rara experiencia de un profesor de historia llamado Tertuliano Maximo Afonso, el cual sin querer, viendo una película recomendada, se observa a sí mismo en el televisor. A partir de este momento el se obsesiona y quiere buscar a ese actor, el cual se llama Antonio Claro.
Ellos se encuentran una primera vez, y se dan cuenta de que son la copia exacta, uno del otro, en el tamaño de todas las extremidades, incluso comparten los mismos lunares y cicatrices.
Desde aquí, la obsesión se acaba para Tertuliano pero empieza para Antonio.
Es a partir de este momento, en donde Saramago, quién para mí es el maestro de los cambios de trama con tintes fatídicos, se desplaya totalmente con situaciones que involucran a la vida amorosa de cada uno de ellos, y también involucra a la muerte.
No sé como, en todos los libros de Saramago, él logra apresarte dentro de la narración, por lo que puedes llegarte a sentir impávido, insidioso o simplemente acosado por la preocupación mental que la situación puede llegar a brindar.
Es sumamente fascinante saber que cosas pueden llegar a pasar en este mundo, en donde muchas veces la realidad supera a la ficción. Incluso me llevó a pensar en mi propia vida, en la teoría de los Doppelganger, y a formularme una pregunta: ¿No es egoísta creer que de 17 mil millones de personas, con las mismas extremidades y moldes, no exista alguien similar a nosotros mismos?
Cabe recalcar que no vale dejar esta lectura inconclusa en párrafos indeterminados, debido a que Saramago, escribe a forma de corrido, es decir, él se considera a sí mismo como un "narrador oral", por lo que la escritura es de forma corrida, y no propone separación por medio de guiones en los diálogos, lo cual, a un lector que no está acostumbrado a los escritos de Saramago, puede llegar a parecerle un poco molesto, poco didáctico, o simplemente poco funcional.

En fin, es un libro increíble.
April 16,2025
... Show More
أنا بيتهيألي ممكن أموت دلوقتي وأنا في قمة السعادة
قمة الجمال
قمة العبقرية
خيال ساراماجو العجيب وأفكاره الجهنمية
تعليقاته المضحكة
قوة أسلوبه
عمق الفكرة
الحبكة
متعة الرواية
فن السرد
رواية خرافة
April 16,2025
... Show More
Simdi bu kitapta benim icin 5 yildizin yetmedigi kitaplardan biri oldu. Bir kere Saramago'yu artik tanidim. Bazi kitaplari var ki; hikaye on planda, "Körluk" gibi. Her ne kadar bir Tuna Kiremtci olmasada(!) vasatin ustu bir edebiyatla mesaj kaygisi gutmeden sadece hikayeyi anlatip gectigi kitaplar var. Her kitap insana birseyler katar ancak bu gibi kitaplar ancak tamamini okuyup bitirince bir anlam kazaniyor.
Bir de klasik Saramago diyebilecegimiz, ona özgü, bir sayfa bile degil bir paragraf okusak hemen bu Saramago diyebilecegimiz kitaplari var. (Paragraflar zaten 5-6 sayfa suruyor)
Her satiri insana birseyler katabilecek kadar degerli, karamizah dolu, elle tutulup isirilabilecek yogunlukta bir edebiyat ve olaylara inanilmaz farkli bakis acilari...
Iste bu klasik Saramago.
Bu kitapta da hikaye oldukca muhim ve enteresan elbette ancak bana kalirsa uslup ve o buram buram karamizah hikayenin cok cok onunde. Hani hic sevmem boyle soylemeyi ama anlatilmaz okunur diyeyim. Zira daha basit nasil tarif edebilirim Saramago'yu bilemiyorum.
Hikaye ise su; bir adam var adi Tertuliano Maximo Afonso. Bu ismi bu uzun haliyle bin defa tekrarlamis yazar. Hic Maximo diyip gecmemis mesela. Kitaptaki tum karakterler icin boyle bu durum. isimler hep uzun uzun.
Bir gun matematik ogretmeni (adini hic ogrenemiyoruz) meslektasinin (kendiside tarih ogretmeni) tavsiyesiyle kotu bir film izliyor ve hayati degisiyor. Filmde bir figuranin tipatip kendisi oldugunu farkediyor. Ve kafayi bu adama takiyor. Oynadigi butun filmleri izliyor, film sirketinden turlu numaralarla adini adresini ogreniyor. Ve en sonunda bu ikizden bile ote kopyasiyla tanisiyor. Ve cok garip ve tahmin edilemez bir finalle kitap bitiyor.
Kitabin icerigi ise hayattan gozlemlerle dolu. Hergun karsilastigimiz insanlarla bu kitapta tekrar karsilasiyoruz. Ancak bu sefer Saramago'nun gozlukleri var gozumuzde. Tertuliano Maximo Afonso, annesi, kiz arkadasi, is arkadaslari, yoneticileri, mahalledeki dvd film kiralayabildiginiz dukkandaki kasiyer adam ve ona yardim eden kiz, film sirketindeki kadin...
April 16,2025
... Show More
It's very good. It should be. He stole the plot, the characters and the title from Dostoevsky.
April 16,2025
... Show More
O tema do "duplo" - ou "doppelgänger" - é relativamente comum na literatura. Um considerável numero de escritores, alguns dos quais grandes vultos da literatura, já o abordaram antes - Edgar Allen Poe em "William Wilson; Nabokov em "Desespero"; Bram Stoker em "Crooken Sands"; Dostoyevsky em "O Duplo", Dickens em "A Tale Of Two Cities" (que ainda não li), só para citar alguns. Tendo em conta não só a quantidade de vezes que este tema foi abordado mas também por que escritores, pode dizer-se que seria uma tarefa difícil para Saramago abordá-lo de uma forma inovadora e que o seu romance "O Homem Duplicado" se assemelhasse a pouco mais do que uma repetição do que já tinha sido anteriormente escrito sobre o assunto por outros. No entanto, apesar de "O Homem Duplicado" de não ser propriamente inovador, está bem longe de ser uma estéril abordagem da problemática do "duplo" - a progressão e resolução desta (não a vou revelar, não se aflijam) é sem dúvida única e muitíssimo bem elaborada.
"O Homem Duplicado" acompanha Tertuliano Máximo Afonso, um professor de história que, ao ver um filme de categoria B recomendado por um colega, apercebe-se da existência de um actor secundário que em tudo se lhe assemelha fisicamente. A reacção inicial de Tertuliano é apenas de ligeira surpresa, pois não lhe parece que seja de todo impossível existirem duas pessoas extremamente semelhantes no mundo; no entanto, ao aperceber-se de que todas as alterações físicas que sofreu Tertuliano ao longo dos anos (deixar crescer o bigode, ter um determinado corte de cabelo, estar mais ou menos gordo)reflectiram-se com absoluta exactidão neste actor secundário, torna-se obcecado pelo assunto. No universo literário o "doppelgänger" é habitualmente um arauto de má sorte; em "O Homem Duplicado" acontece o mesmo, pois a obsessão de Tertuliano vai lhe causar um considerável números de "dissabores" com consequências potencialmente desastrosas.
Embora o elemento que impulsione a acção no romance não seja novo, a forma como este se desenvolve é diferente o bastante das outras obras que se debruçam sobre o assunto que já li para estar bem longe de ser redundante. Para além disso, a prosa de Saramago neste romance é tão aliciante, divertida, estimulante e ilusoriamente errática como sempre. Não é de facto a melhor obra de Saramago, mas é sem duvida um excelente romance.
Uma curiosidade para os cinéfilos: o que me levou a reler esta obra de Saramago foi o facto de te sido produzida uma adaptação desta obra para cinema - realizada por Denis Villeneuve (Prisioners, Incendies), com Jake Gyllenhaall, Melanie Laurent e Isabella Rosellinni e intitulada "Enemy" - pela mesma altura que se produzia outro filme com o tema do duplo - nomeadamente "The Double", baseado na obra de Dostiyevsky, realizado por Richard Ayoade ("Submarine", "The IT Crowd") com Jesse Eisenberg ("The Social Network") e Mia Wasikowska ("Jane Eyre"). Por ambos os filmes se basearem em obras de que gosto imenso dispôs-me a reler os dois romances antes de ver as suas adaptações cinematográficas.
Leave a Review
You must be logged in to rate and post a review. Register an account to get started.