2017 :
une lecture difficile dans les thèmes abordés, des nouvelles autobiographiques sur le retour des camps, la guerre, la torture. Les mots durs de la réalité, de la résistance vécue de l'intérieur par Marguerite Duras,... je conseille, mais ayez le cœur bien accroché

deuxième lecture : 2019 :
Me revoici dans La douleur, cette fois c'est pour rédiger une communication pour une journée d'études que je me replonge dans la première nouvelle de ce recueil. Avec un œil plus alerte, et une prise de note active, je me suis à nouveau rendue compte de la richesse de ce texte, et de ma passion indélébile pour l'univers de Duras.

این هم از اون کتاب‌هاییه که مدت‌ها پیش تمومش کرده بودم و تو قفسۀ در حال خوندن جا مونده بود.
درد مجموعۀ جذابیه از یادداشت‌هایی که دوراس زمان اشغال فرانسه توسط نازی‌ها نوشته بوده. اما هر کدوم در قالبی. بعضی حالت داستانی دارن، یکی دو تا بیشتر شکل نمایشن و بعضی هم گزارش‌گونه هستن. همه‌شون جالب و بعضی تکان‌دهنده هستن و من مخصوصاً بخش اول که همون عنوان درد رو براش انتخاب کرده‌ن رو بیشتر پسندیدم. ماجرای زنی رو روایت می‌کنه که همسرش در اردوگاه‌های نازی بوده و منِ مخاطب روزبه‌روز و اتفاق‌به‌اتفاق با تمام چیزهایی که بر این زن می‌گذره، همراه می‌شم. خود نویسنده تو مقدمه نوشته بود اصلاً باورم نمی‌شه این‌ها رو من اون زمان نوشته باشم و از طرفی هم جرأت نمی‌کنم بهشون دست بزنم و همون‌طور که بوده‌ن، اون‌ها رو به دست چاپ داده.

نسخۀ صوتی‌ش هم چند ماه پیش منتشر شد. به نظر خودم کار خوبی از آب دراومد.

Margerit Diras je pred kraj života uglavnom objavljivala autobiografsku prozu. Svodila je životne račune. U tom svođenju, u odabiru toga šta će biti ispričano, šta prećutano, a šta zaboravljeno, gradila je svoju poslednju junakinju, fiktivnu Margerit Diras, literalnu masku u koju neće poverovati samo njeni čitaoci, već i ona sama.

Dok je stvarala svoju poslednju junakinju, Diras je, čitajući svoje stare sveske, znala da zabeleži na marginama: Da li je ovo Diras? Ovo ne zvuči kao Diras, i sl. Jedan od rezultata kopanja po starim sveskama bio je i BOL, knjiga sačinjena od 6 proznih, mladalačkih, autobiografskih tekstova o Drugom svetskom ratu. Svaki od njih propraćen je njenim kratkim uvodom koji lokalizuju opisani događaj u njenoj biografiji.

Čitaoci koji se nisu navukli na njeno ispovedno pisanje, verovatno mogu Bol da preskoče. Oni koji su se navukli, Bol ne smeju nipošto da propuste. Prvenstveno jer se Dirasina ispovest ovde ne tiče isključivo ličnog, već privatne traume dobijaju jedan određeni istorijski okvir Drugog svetskog rata i Dirasine anagažovanosti u levičarskom krilu Pokreta otpora. Narcisiodna zaljubljenost Dirasinog ja, ovde zna da se povuče i da se vrlo pronicljivo zagleda u drugo biće, pokušavajući da odgovori na pitanje šta je čovek u ratu.

Rečenice su kratke. U knjizi imamo čitave pasuse koji su ispisani rečenicama od samo tri reči. Snažan efekat ne izostaje, bilo da govorimo o sećanju na Dirasino krvavo isleđivanje kolaboracioniste ili o sećanju na igru mačke i miša sa vojnikom gestapoa koji je bio odgovoran za hapšenje njenog muža. Ipak, najsnažniji utisak ostavlja opis dolaska njenog supruga iz koncentracionog logora i tih 17 dana, koliko traje borba za njegov živiot. Kostur od 38 kilograma, neprepoznatljiv svima, sveden na prizemnost opstanka života. Prizemnost borbe ogoljena na rad creva, na njegovu stolicu, mirise i zvukove koje ispušta. Uznemirujuće u svojoj sirovosti, sublimirano u svojoj životnosti.

★★★★☆

Este libro es un pequeño recopilatorio de algunos textos que escribió Marguerite Duras durante 1944. La gran peculiaridad es que ella ni siquiera recuerda haberlos escrito y los encontró años más tarde en una especie de diario que decidió publicar.

En esta obra autobiográfica, la autora nos relata las semanas previas y posteriores a la encarcelación de su marido, su paso por un campo de concentración y su esperada liberación. Asimismo también conoceremos su testimonio formando parte de la resistencia en Francia, cómo tuvo que afrontar situaciones aterradoras con tal de sobrevivir.

Es sumamente angustiante leer a Marguerite, su narración ahonda en la penuria, en el desespero y en el tormento en el que se ve sometida al vivir este calvario. Es una lectura desgarradora que nos muestra el dolor y temor que tuvieron que sufrir los que se quedaban en casa esperando a sus familiares.

La falta de información resulta uno de los principales motivos de desespero, no saber dónde están sus seres queridos y la lucha que deben seguir afrontando desde sus hogares. En uno de los relatos además nos explica la obsesión que tenía el agente de la Gestapo que detuvo a su marido con ella.

Considero que esta novela es un testimonio muy valioso de una mujer que se sintió morir y que se arrastró por la vida sin esperanza. En algunos momentos resulta confusa, pues son frases soltadas a bocajarro que nacen de la emoción y del sufrimiento. Estoy deseando seguir leyendo a esta maravillosa escritora.

This is the third time I have read a book by Duras and said it is the best book I have ever read. I am astonished and destroyed. Despite the fact that the English publishers did everything in their power to make no one want to read it, by changing the title shamelessly in order to fit into the memoirs market. The real title should be translated--so I am told--Pain or Suffering. I didn't like the story from her communist period. I also had some problems with the following one, about the small Jewish girl, though it was beautiful. But these are maybe 5% of a book containing some of the best writing I have ever read. Perfectly flawed. I'm sure I'll say that again about her. She says of the first piece that it makes her ashamed of literature. That is so true. It is literary truth, not truth in literature. The portrait of her husband and his return from Dachau. Yes. That. That that that. It is Night. It is Better than Night.

Avril 1944. Dans une centaine de pages retrouvées dans sa maison de Neauphle-le-Chateau, Marguerite Duras raconte les mois d'attente de "Robert L.", ou Robert Antelme, son mari résistant déporté en Allemagne l'année précédente.
Pendant des mois, elle suit l'arrivée des convois de déportés de retour à Paris, éprouvant tantôt de l'espoir de le voir revenir vivant, tantôt la résignation : il doit être mort, il est sûrement mort.
Ce récit est suivi d'autres textes, ayant tous la fin de la guerre pour trame de fond.
J'ai beaucoup apprécié redécouvrir ce livre dans ma bibliothèque. Comme toujours la plume de Duras est franche, saccadée, intime.

Margareth Duras is a long poem, in different books with different verses.
با نام دوراس "سوزان سونتاگ"، و با نام سونتاگ، "مارگریت دوراس" تداعی می شود. تصور می کنم دوراس را هر زنی باید بخواند، و البته هر مردی هم. دوراس "سیمون دو بوار"ی دیگر است، با همان بی پروایی، جسارت و صلابت، اما زنانه و ظریف. برای خواندن و فهمیدن دوراس، باید حوصله و دقت داشت، همان اندازه که برای خواندن ویرجینیا وولف. بسیاری از آثار مارگریت دوراس به همت قاسم رویین به فارسی برگردانده شده. "تابستان 80"، "بحر مکتوب"، "درد"، "نایب کنسول"، "نوشتن"، "همین و تمام"، "باغ گذر"، "باران تابستان"، "عاشق" و البته یکی از شاهکارهایش "مدراتو کانتابیله" توسط رضا سیدحسینی ترجمه شده و "می گوید؛ ویران کن" را خانم فریده زندیه به فارسی برگردانده است. تا آنجا که یادم هست، "هیروشیما، عشق من" نیز سال ها پیش و احتمالن توسط "هوشنگ طاهری" به فارسی ترجمه شده. کتابی که دیگر هیچ خطی از آن به یادم نمانده با این نام، صحنه های فیلم "آلن رنه" با بازی "امانوئل ورا" در خاطرم زنده می شود، فیلمی که در 1959 بر مبنای این رمان کوتاه دوراس، ساخته شده است.

این اثر دوراس هم مانند اغلب آثارش در فارسی، توسط قاسم روئین ترجمه و در سال 1378 منتشر شده است

ما در راس پيكاري بي نام و نشان قرار گرفته ايم نبردي بي سلاح بدون افتخار در اوج افتخار و در پس ما تمدن بساط خويش بر خاكستر گسترده است تمدن و كل انديشه انديشه اي تلنبار شده از پس قرنها انچه از پس پيشاني من مي گذرد همانا زير و زبر شدن هاي بى هدف است ريشه گسستن از چيز نامعلوم و زايل شدن هايي به همين صورت و فواصلي كه همچون كرم هاي معده به وجود مي ايند و بعد حذف مي شوند انقدر تحليل مي روند تا بميرند هر جه هست رنج و عذاب است از اين رو انديشه از صورت بستن منع شده و در اين اشفتگي نقشي ندارد جايش همواره به دست همين اشفتگي غضب شده است

Lo que más me impresiona de ‘El dolor’ de Marguerite Duras no sólo es que cuente en el prefacio que no recuerda los momentos en los que debía de haber escrito este dietario, al encontrarlo años después. También asusta que lo que narra es tan desgarrador (la espera de su pareja desaparecida al ser deportada por los nazis en el París ocupado) que parece mentira que así sea, sobre todo porque angustia el hecho de que durante bastantes meses pierde eso que siempre echamos de menos cuando nos ocurren las grandes desgracias: la sensación de normalidad y cotidianidad. De hecho, al comienzo, Duras, que ya vivía su casa de la rue de Saint-Benoît, frente a la escuela de Medicina, dice que “ha llegado el momento de moverse. Levantarse, dar tres pasos, dirigirse a la ventana”. Y cuando se asoma ve con impotencia y algo de rabia que “los transeúntes siempre estarán caminando cuando yo me entere de que él no volverá”. En la vida de los demás todo siempre parece más normal y cotidiano.

Δεύτερο βιβλίο της Duras μετά το "Ο εραστής". Σε αυτό το βιβλίο το backround είναι η Γαλλία με τη συγγραφέα να μοιράζεται τις -ως επί το πλείστον- αληθινές ιστορίες της γύρω από τη γερμανική κατοχή.

Η Γκεστάπο συνέλαβε τον σύζυγό της και στο βιβλίο αποτυπώνεται,μεταξύ άλλων, η προσπάθειά της μέσω της Γαλλικής Αντίστασης και του Κομμουνιστικού Κόμματος να τον βρει. Κάπου είχα διαβάσει, μάλιστα,ότι η ίδια αποφάσισε να τότε να μην γράψει λέξη και δεν δημοσίευσε τίποτα απολύτως μέχρι το 1950. Το κοινό με τον "Εραστή" είναι ότι -κατ' εμέ- "τρέχει" μια παράλληλη ιστορία στο προσκήνιο, αυτή της χειραφέτησης της Duras.

Το βιβλίο αυτό έγινε ταινία το 2017 (;) και χαίρομαι που το διάβασα, γιατί η ταινία δεν ήταν αξιόλογή του (αν σκεφτεί κανείς, δε, ότι μιλάμε για τη σεναριογράφο του μοναδικού "Χιροσίμα, αγάπη μου"...).

Τελοσπάντων, η Duras, χωρίς να με εντυπωσιάζει ή να με κάνει να τη συγκαταλέγω σε νοητές λίστες αγαπημένων συγγραφέων, νιώθω ότι μου ταιριάζει...

"Lei crede ogni giorno che io sia in grado di parlar di lui, non sono ancora in grado. Ma quel giorno le dico che un giorno forse avrei potuto. Che già avevo scritto qualcosa sul suo ritorno. Che avevo cercato di dire qualcosa di quell'amore. Che proprio durante la sua agonia avevo conosciuto meglio quell'uomo, Robert L., che avevo capito per sempre quel che faceva lui, lui, lui solo e nulla e nessun altro al mondo, che parlavo della grazia così speciale di Robert L. quaggiù, quella che gli era propria, che lo portava attraverso i campi, l'esercizio dell'intelligenza, l'amore, la lettura, la politica, tutta l'indicibilità dei giorni, la grazia sua così particolare e imparzialmente gravata dal peso della disperazione di tutti."

There have been so many books written in the last 5-10 years about women in Europe during WWII. Many of them, from my perspective, seem to have romanticized the stories. This short diary and these few stories are the real deal, particularly the diary Duras kept while waiting to know if her husband was dead or would be returning from the concentration camp. The pain she felt during that time and when he was back and they were working to keep him alive is tangible. Nothing in this book is prettied or romanticized.