...
Show More
Δεν περίμενα, ούτε φανταζόμουν την παιχνιδιάρικη και γεμάτη γέλιο φύση του συγγραφέα και του έργου, που μόλις τελείωσα.
Σε μια καταραμένη απο την πνευματική διάνοια και την θρησκευτική γνώση μονή όλα αλλάζουν όταν το γέλιο του θεού πραγματεύεται την κωμωδία, τη σάτιρα και τη μίμηση για να εξιλεώσει την τραγωδία και τον τρόμο με τον οποίο, προκαλώντας φόβο και έλεος επιτυγχάνεται ίσως η κάθαρση των συναισθημάτων.
Το «όνομα του Ρόδου», το πρώτο μυθιστόρημά του Ουμπέρτο Έκο ήταν αναπάντεχη επιτυχία ακόμα και για τον ίδιο. Παρωδώντας τον Κόναν Ντόιλ (“Το Σκυλί των Μπάσκερβιλ”), προσαρμόζοντας τις τεχνικές του ιδιοφυούς Σέρλοκ Χολμς στις εικασίες της φιλοσοφίας, των σχολαστικών, των αρχαίων πολιτισμών, της πολυμάθειας και του εξακολουθητικού στοχασμού για την άπλετη γνώση, εμπνεόμενος τον τίτλο του μυθιστορήματος από μια στροφή της Γερτρούδης Στάιν(Αμερικανίδα συγγραφέας, ποιήτρια, θεατρική συγγραφέας και συλλέκτρια έργων τέχνης), και βάζοντας σε πλήρη προτεραιότητα αληθινής αποκάλυψης τον δεύτερο τόμο της ποιητικής του Αριστοτέλη ,το οποίο πραγματεύεται τα περί ψυχής του ανθρώπινου όντος, το οποίο ως μοναδικό ανάμεσα στα άλλα ζώα έχει την ικανότητα του γέλιου.
Ο Έκο ήθελε απλώς να δώσει ζωή σε μια από τις “ψυχαγωγίες”με παιχνιδιάρικο τόνο με τον οποίο ανακάτευε στις ατελείωτες γνώσεις του, εκείνος ο παράξενος μελετητής, ανακάτεψε το ευγενές και το ευτελές, την καλλιέργεια και τη λαϊκότητα, την κλασική λογοτεχνία και τα αστυνομικά μυθιστορήματα.
Στο όνομα του Ρόδου μας δείχνει καταφανέστατα ότι το κωμικό των πράξεων γεννάται απο την εξομοίωση του βέλτιστου με το χείριστο και, αντίστροφα, απο τον εντυπωσιασμό με την απάτη, απο το πιθανό και την καταπάτηση του νόμου της φύσης, απο το μη σχετικό και το ασυνάρτητο, απο τον εξευτελισμό των προσώπων, απο τη χρήση χυδαίας και γελοίας μίμησης, απο τη δυσαρμονία, απο την επιλογή των πιο ανάρμοστων πραγμάτων.
Ο ψυχαγωγικός ο διαπρεπής ιταλός σημειολόγος, δοκιμιογράφος, φιλόσοφος, κριτικός λογοτεχνίας και μυθιστοριογράφος παίζει με σαρκασμό και ειρωνεία , ανακατεμένη με απόλυτη φλεγματική διάνοια καταδεικνύοντας ότι το κωμικό του λόγου γεννάται απο το διφορούμενο παρόμοιων λέξεων με διαφορετικές σημασίες, απο την πολυλογία ( πόση φλυαρία έφαγα διαβάζοντας τον ) και την επανάληψη, απο τα λογοπαίγνια, απο τα υποκοριστικά, απο τα λάθη στην προφορά και τους βαρβαρισμούς.
«Αναζητούσα τη γαλήνη παντού και πουθενά δεν τη βρήκα, παρά σε μια γωνιά με ένα βιβλίο».
Ω,ναι η ομορφιά του κόσμου δίνεται όχι μόνο απο την ενότητα της πολυμορφίας αλλά, και απο την πολυμορφία της ενότητας.
Το 1322 ο δόκιμος Βενεδικτίνος στο μοναστήρι της Μελκ Άντσο, ο οποίος τελεί και τα χρέη της αφήγησης στην σκοτεινή ιστορίας μας, βρέθηκε να απολαμβάνει τις ομορφιές στην Ιταλία με την δυνατότητα να παραστεί στην αυτοκρατορική στέψη στην Ρώμη.
Τα ιστορικά και πολιτικά γεγονότα της εποχής τον οδήγησαν κοντά σε έναν σοφό Φραγκισκανό, τον αδελφό Γουλιέλμο της Μπάσκερβιλ. Έγινε λοιπόν γραμματέας και μαθητής του, αλλά και μάρτυρας γεγονότων άξια να καταγραφούν στη μνήμη των μελλοντικών γενεών.
Ο Γουλιέλμος ήταν επιφορτισμένος με μια άγνωστη αποστολή, διοργάνωσε ένα ταξίδι σταματώντας σε διαφορα αβαεία μέχρι να φθάσουν στον προορισμό τους. Όταν πάτησαν την ορεινή γραμμή που οδηγεί μετά την Πίζα στα μονοπάτια του Αγίου Ιακώβου σταμάτησαν έχοντας φθάσει εκεί που έπρεπε.
Σε κάποιο μέρος. Σε ένα αβαείο όπου τα φρικτά γεγονότα που το έπληξαν δεν επιτρέπουν να αποκαλυφθεί η ονομασία του.
Μέσα στη μονή πρωταγωνιστούσε η «γλυκύτατη θεολογία» μια μυστικιστική παραφορά, μια θεϊκή δύναμη φωτός και λάμψης που παραληρούσε μαζί με τα βυθισμένα στην γνώση πνεύματα των μοναχών. Φώτιζαν με σκέψεις και λόγια, με γραπτά και τυπωμένα κριτήρια λόγου και έργου, τη φύση του υλικού που αντικατόπτριζε την σπίθα της θείας δύναμης της δημιουργίας.
Η θέληση για να αναχθεί ο δούλος του θεού απο το μεγαλείο του αιτιατού, στο μεγαλείο του αιτίου που είναι απρόσιτο στην πληρότητα του. Όταν μέσα απο την ύλη ανοίγει η πύλη για ανώτερα μέρη, εκεί που η ψυχή κλαίει, συνεπαρμένη απο χαρά, όχι απο γήινη ματαιοδοξία κι αγάπη για τον πλούτο, μα απο αγνή αγάπη για το πρώτο αίτιο άνευ ποιούντος αιτίου.
Με απλά λόγια η πιο εύκολη επαφή μας με τον Ύψιστο,
θεοφάνεια δια της ύλης!….
Το καθήκον του Γουλιέλμου γνωστοποιείται αργότερα μέσα σε αυτό το χρονικό του γοτθικού παροξυσμού και της μεσαιωνικής υποταγής στα σκοτεινά σημεία του είναι και του φαίνεσθαι.
Στο ακατονόμαστο αβαείο που μοιράζεται την πνευματική του πληρότητα ανάμεσα σε θρησκευτικές προσευχές και ερωτικούς στεναγμούς μεταξύ των δόκιμων της μονής, έρχεται και η δολοφονία πολλών μοναχών να ολοκληρώσει το μυστήριο που για κάποιους ή για όλους τους εμπλεκόμενους υπάρχει κάτι ..που τους καθιστά ενόχους και αθώους.
Πλούτη, προσευχές, πολυπολιτισμικός πληθυσμός δούλων του θεού ( ποιανού θεού ακριβώς δεν διευκρινίζεται ποτέ, διότι το χρήμα, η δόξα η ιδιοκτησία, τα αξιώματα και η εξουσία πάνω σε σώμα και πνεύμα, καταρρίπτουν τον Ναζωραίο που δεν γέλασε ποτέ
- λένε- καθώς και την χριστιανική ταυτότητα που δίδαξαν οι μαθητες του, με σημαντικό προβάδισμα)
ηγούμενοι, ιεραπόστολοι, ιεροεξεταστές, αυτοκράτορες, Πάπες της Αγίας ρωμαϊκής εκκλησίας, φτωχοκαλόγεροι, απλοί άνθρωποι, επαίτες, άφρονες, παράφρονες, βιαστές, εκβιαστές, δούλοι των σαρκικών επαφών, σοδομιστές, παιδεραστές, προαγωγοί της γυναικείας σάρκας εν ονόματι της ένδειας, άρρωστοι, ταγμένοι στην πενία της ορθόδοξης πίστης, κλέφτες των υλικών που έταζαν άϋλες δόξες στους φοβικά πιστούς και πολλά άλλα θηρία της προφανέστατης αποκάλυψης και του ερχομού του Αντίχριστου που τελικά ζει μέσα μας, δίπλα στον θεό και τον Εωσφόρο.
Σε αυτό το βιβλίο δεν υπάρχει τάξη στο σύμπαν επομένως κάθε προσπάθεια φαινομενικής τάξης αν και μπορεί να φανεί χρήσιμη δεν έχει κανένα νόημα.
Προσπαθούμε ως αναγνώστες, διαβάζοντας το να κατανοήσουμε ο,τι καλύτερο μπορούμε.
Το ανθρώπινο καλύτερο όμως που είναι λίγο. Είναι δύσκολο να δεχτούμε ότι δεν μπορεί να υπάρξει τάξη στο σύμπαν, διότι προσβάλουμε την ελεύθερη θέληση του θεού και την παντοδυναμία του. Έτσι, η ελευθερία του θεού είναι η καταδίκη μας, η κατάρα της αλαζονείας μας.
Το όνομα του Ρόδου μου δίδαξε με απόλυτα παραμυθένιο σκέρτσο και αφόρητη πολυλογία μυθικής ιστορίας και μυθολογικής φιλοσοφίας ένα θεολογικό συμπέρασμα.
«Πως μπορεί να υπάρχει ένα ενιαίο Είναι όταν συντίθεται οκοκληρωτικά απο ενδεχόμενα; Ποια διαφορά υπάρχει ανάμεσα στον Θεό και το αρχέγονο χάος; Με βάση τις επιλογές του θεού, μια επιβεβαίωση της ίδιας Του της απόλυτης παντοδυναμίας κι απόλυτης ελευθερίας δεν ισοδυναμεί με την απόδειξη ότι ο θεός δεν υπάρχει;»
Καλή ανάγνωση.
Πολλούς και σεμνούς ασπασμούς.
Σε μια καταραμένη απο την πνευματική διάνοια και την θρησκευτική γνώση μονή όλα αλλάζουν όταν το γέλιο του θεού πραγματεύεται την κωμωδία, τη σάτιρα και τη μίμηση για να εξιλεώσει την τραγωδία και τον τρόμο με τον οποίο, προκαλώντας φόβο και έλεος επιτυγχάνεται ίσως η κάθαρση των συναισθημάτων.
Το «όνομα του Ρόδου», το πρώτο μυθιστόρημά του Ουμπέρτο Έκο ήταν αναπάντεχη επιτυχία ακόμα και για τον ίδιο. Παρωδώντας τον Κόναν Ντόιλ (“Το Σκυλί των Μπάσκερβιλ”), προσαρμόζοντας τις τεχνικές του ιδιοφυούς Σέρλοκ Χολμς στις εικασίες της φιλοσοφίας, των σχολαστικών, των αρχαίων πολιτισμών, της πολυμάθειας και του εξακολουθητικού στοχασμού για την άπλετη γνώση, εμπνεόμενος τον τίτλο του μυθιστορήματος από μια στροφή της Γερτρούδης Στάιν(Αμερικανίδα συγγραφέας, ποιήτρια, θεατρική συγγραφέας και συλλέκτρια έργων τέχνης), και βάζοντας σε πλήρη προτεραιότητα αληθινής αποκάλυψης τον δεύτερο τόμο της ποιητικής του Αριστοτέλη ,το οποίο πραγματεύεται τα περί ψυχής του ανθρώπινου όντος, το οποίο ως μοναδικό ανάμεσα στα άλλα ζώα έχει την ικανότητα του γέλιου.
Ο Έκο ήθελε απλώς να δώσει ζωή σε μια από τις “ψυχαγωγίες”με παιχνιδιάρικο τόνο με τον οποίο ανακάτευε στις ατελείωτες γνώσεις του, εκείνος ο παράξενος μελετητής, ανακάτεψε το ευγενές και το ευτελές, την καλλιέργεια και τη λαϊκότητα, την κλασική λογοτεχνία και τα αστυνομικά μυθιστορήματα.
Στο όνομα του Ρόδου μας δείχνει καταφανέστατα ότι το κωμικό των πράξεων γεννάται απο την εξομοίωση του βέλτιστου με το χείριστο και, αντίστροφα, απο τον εντυπωσιασμό με την απάτη, απο το πιθανό και την καταπάτηση του νόμου της φύσης, απο το μη σχετικό και το ασυνάρτητο, απο τον εξευτελισμό των προσώπων, απο τη χρήση χυδαίας και γελοίας μίμησης, απο τη δυσαρμονία, απο την επιλογή των πιο ανάρμοστων πραγμάτων.
Ο ψυχαγωγικός ο διαπρεπής ιταλός σημειολόγος, δοκιμιογράφος, φιλόσοφος, κριτικός λογοτεχνίας και μυθιστοριογράφος παίζει με σαρκασμό και ειρωνεία , ανακατεμένη με απόλυτη φλεγματική διάνοια καταδεικνύοντας ότι το κωμικό του λόγου γεννάται απο το διφορούμενο παρόμοιων λέξεων με διαφορετικές σημασίες, απο την πολυλογία ( πόση φλυαρία έφαγα διαβάζοντας τον ) και την επανάληψη, απο τα λογοπαίγνια, απο τα υποκοριστικά, απο τα λάθη στην προφορά και τους βαρβαρισμούς.
«Αναζητούσα τη γαλήνη παντού και πουθενά δεν τη βρήκα, παρά σε μια γωνιά με ένα βιβλίο».
Ω,ναι η ομορφιά του κόσμου δίνεται όχι μόνο απο την ενότητα της πολυμορφίας αλλά, και απο την πολυμορφία της ενότητας.
Το 1322 ο δόκιμος Βενεδικτίνος στο μοναστήρι της Μελκ Άντσο, ο οποίος τελεί και τα χρέη της αφήγησης στην σκοτεινή ιστορίας μας, βρέθηκε να απολαμβάνει τις ομορφιές στην Ιταλία με την δυνατότητα να παραστεί στην αυτοκρατορική στέψη στην Ρώμη.
Τα ιστορικά και πολιτικά γεγονότα της εποχής τον οδήγησαν κοντά σε έναν σοφό Φραγκισκανό, τον αδελφό Γουλιέλμο της Μπάσκερβιλ. Έγινε λοιπόν γραμματέας και μαθητής του, αλλά και μάρτυρας γεγονότων άξια να καταγραφούν στη μνήμη των μελλοντικών γενεών.
Ο Γουλιέλμος ήταν επιφορτισμένος με μια άγνωστη αποστολή, διοργάνωσε ένα ταξίδι σταματώντας σε διαφορα αβαεία μέχρι να φθάσουν στον προορισμό τους. Όταν πάτησαν την ορεινή γραμμή που οδηγεί μετά την Πίζα στα μονοπάτια του Αγίου Ιακώβου σταμάτησαν έχοντας φθάσει εκεί που έπρεπε.
Σε κάποιο μέρος. Σε ένα αβαείο όπου τα φρικτά γεγονότα που το έπληξαν δεν επιτρέπουν να αποκαλυφθεί η ονομασία του.
Μέσα στη μονή πρωταγωνιστούσε η «γλυκύτατη θεολογία» μια μυστικιστική παραφορά, μια θεϊκή δύναμη φωτός και λάμψης που παραληρούσε μαζί με τα βυθισμένα στην γνώση πνεύματα των μοναχών. Φώτιζαν με σκέψεις και λόγια, με γραπτά και τυπωμένα κριτήρια λόγου και έργου, τη φύση του υλικού που αντικατόπτριζε την σπίθα της θείας δύναμης της δημιουργίας.
Η θέληση για να αναχθεί ο δούλος του θεού απο το μεγαλείο του αιτιατού, στο μεγαλείο του αιτίου που είναι απρόσιτο στην πληρότητα του. Όταν μέσα απο την ύλη ανοίγει η πύλη για ανώτερα μέρη, εκεί που η ψυχή κλαίει, συνεπαρμένη απο χαρά, όχι απο γήινη ματαιοδοξία κι αγάπη για τον πλούτο, μα απο αγνή αγάπη για το πρώτο αίτιο άνευ ποιούντος αιτίου.
Με απλά λόγια η πιο εύκολη επαφή μας με τον Ύψιστο,
θεοφάνεια δια της ύλης!….
Το καθήκον του Γουλιέλμου γνωστοποιείται αργότερα μέσα σε αυτό το χρονικό του γοτθικού παροξυσμού και της μεσαιωνικής υποταγής στα σκοτεινά σημεία του είναι και του φαίνεσθαι.
Στο ακατονόμαστο αβαείο που μοιράζεται την πνευματική του πληρότητα ανάμεσα σε θρησκευτικές προσευχές και ερωτικούς στεναγμούς μεταξύ των δόκιμων της μονής, έρχεται και η δολοφονία πολλών μοναχών να ολοκληρώσει το μυστήριο που για κάποιους ή για όλους τους εμπλεκόμενους υπάρχει κάτι ..που τους καθιστά ενόχους και αθώους.
Πλούτη, προσευχές, πολυπολιτισμικός πληθυσμός δούλων του θεού ( ποιανού θεού ακριβώς δεν διευκρινίζεται ποτέ, διότι το χρήμα, η δόξα η ιδιοκτησία, τα αξιώματα και η εξουσία πάνω σε σώμα και πνεύμα, καταρρίπτουν τον Ναζωραίο που δεν γέλασε ποτέ
- λένε- καθώς και την χριστιανική ταυτότητα που δίδαξαν οι μαθητες του, με σημαντικό προβάδισμα)
ηγούμενοι, ιεραπόστολοι, ιεροεξεταστές, αυτοκράτορες, Πάπες της Αγίας ρωμαϊκής εκκλησίας, φτωχοκαλόγεροι, απλοί άνθρωποι, επαίτες, άφρονες, παράφρονες, βιαστές, εκβιαστές, δούλοι των σαρκικών επαφών, σοδομιστές, παιδεραστές, προαγωγοί της γυναικείας σάρκας εν ονόματι της ένδειας, άρρωστοι, ταγμένοι στην πενία της ορθόδοξης πίστης, κλέφτες των υλικών που έταζαν άϋλες δόξες στους φοβικά πιστούς και πολλά άλλα θηρία της προφανέστατης αποκάλυψης και του ερχομού του Αντίχριστου που τελικά ζει μέσα μας, δίπλα στον θεό και τον Εωσφόρο.
Σε αυτό το βιβλίο δεν υπάρχει τάξη στο σύμπαν επομένως κάθε προσπάθεια φαινομενικής τάξης αν και μπορεί να φανεί χρήσιμη δεν έχει κανένα νόημα.
Προσπαθούμε ως αναγνώστες, διαβάζοντας το να κατανοήσουμε ο,τι καλύτερο μπορούμε.
Το ανθρώπινο καλύτερο όμως που είναι λίγο. Είναι δύσκολο να δεχτούμε ότι δεν μπορεί να υπάρξει τάξη στο σύμπαν, διότι προσβάλουμε την ελεύθερη θέληση του θεού και την παντοδυναμία του. Έτσι, η ελευθερία του θεού είναι η καταδίκη μας, η κατάρα της αλαζονείας μας.
Το όνομα του Ρόδου μου δίδαξε με απόλυτα παραμυθένιο σκέρτσο και αφόρητη πολυλογία μυθικής ιστορίας και μυθολογικής φιλοσοφίας ένα θεολογικό συμπέρασμα.
«Πως μπορεί να υπάρχει ένα ενιαίο Είναι όταν συντίθεται οκοκληρωτικά απο ενδεχόμενα; Ποια διαφορά υπάρχει ανάμεσα στον Θεό και το αρχέγονο χάος; Με βάση τις επιλογές του θεού, μια επιβεβαίωση της ίδιας Του της απόλυτης παντοδυναμίας κι απόλυτης ελευθερίας δεν ισοδυναμεί με την απόδειξη ότι ο θεός δεν υπάρχει;»
Καλή ανάγνωση.
Πολλούς και σεμνούς ασπασμούς.