اعجاب‌انگیز و محسور کننده.
چهار ستاره شاید چون در پنجاه درصد اولیه ی کتاب فکر میکردم با یک کتاب معمولی طرفم و قدر ندونستم.
انشالله در خوانش های بعدی...

"To say that I am Juan Pablo Castel, the painter who killed María Iribarne, is enough.".

In The Tunnel, Sabato took the idea of the demented male artist and the city, which had its roots in Russian and French fiction, and transported it to Buenos Aires, not to offer it a local colour but to offer it instead further depth and strangeness (Colm Tóibín).

This is a story of a preordained fallout: Sabato masterfully transposed the labyrinthine depths of our antihero Castel to a powerful mental ticking bomb bursting with obsession, envy, bitterness, and suffering. He yields a twisted journey, a confined amalgamation of existential intensity and tonic darkness that springs from the deepest angst of the human soul: the recluse mind of a madman.


“I have always looked on people with antipathy, even revulsion – especially crowds of people.”

Castel descents into the tunnel, into his own subconscious, where he confronts the fragmented aspects of his identity and grapples with the blurred boundaries of perception and reality. This is Castel’s unending search for self-understanding, a quest to reconcile the contradictory aspects of his own psyche. In the end, the tunnel becomes his realm where rationality and reason give way to the irrational and the absurd.

This is Great Literature!

4.85/5

Tek kelimeyle İnanılmazdı.

Rečenica: >Vrijeme koje je prošlo bilo je bolje< ne znači da se ranije događalo manje zla, nego da srećom ljudi to zaboravljaju.

Ernesto Sabato je lovac. Kao što smrt vreba svoj plijen tako Sabato vreba svoj. Postavljajući zamke koje su često uznemirujuće i nose jednu gorčinu sa sobom, on se sapliće i pada u njih. Taman kada izađe iz jedne, pada u drugu i sve tako. Da bi prekinuo jedan takav krug on se pridružuje drugom lovcu koji se zove smrt. Zajedno, jedan u svojoj maniji, a drugi po prirodi stvari - pobjeđuju.

Ovo je ispovijedajuća naracija kojom Sabato kroz protagonistu Kastel nastoji da izanalizira ponašanje individue (sebe u svojoj opčinjenosti i očaranosti) i osobe prema kojoj tu istu opčinjenost i očaranost gaji. Oslikavajući jedan prozor on gradi paralelan svijet koji se gleda kroz taj prozor. Takvu umjetnost skoro niko ne razumije, sem jedne žene. Ta žena razumije taj prozor i ona će proći kroz njega. U tom svijetu psihološka tortura jednog biće na uštrb drugog.
Sabato je jako uspiješan u svom kolebanju ispitivanja sopstvenih grešaka i grešaka drugog. Ovo se čita bez pauze. Tako kratka knjiga, a tako mnogo rečeno, ostavljajući prostora da čitaoci sami protumače način rezonovanja u određenim često suprotno nasilnim situacijama.

داستان بی نهایت زیبایی که با جمله ی اول، پایانش لو می رود.

من تونل را در بین بهترین آثار ادبی اسپانیایی زبانی قرار می دهم. به این دلیل که ساباتو با زیرکی تمام به کنکاش روح بشر پرداخته و در رمانی کوتاه و شگفت انگیز به زیباترین شیوه، به ما درس روان شناسی می دهد.

کاراکتر اصلی داستان از اختلال شخصیت دو قطبی رنج میبرد که بی شک همه ی ما نمونه هایی هرچند ضعیف از آن را در وجودمان داریم. خوان پابلو کاستل نقاشی نو گرا و بسیار مغرور است که مردم عادی و حتی منتقدان خود را تحقیر می کند و در حین خودستایی به روایت داستانش میپردازد. در حالی که ادعا می کند از خودستایی بیذار است. با این لحن هنرمندانه ساباتو شخصیتی را در مقابل کاستل قرار می دهد که این نقاش جوان و مغرور را به معنای واقعی کلمه به بند می کشد و عشقی توامان با نیاز را در وجودش به عرصه ی ظهور می گذارد. شاید اگر ماریا آنقدر اسرارآمیز و مرموز نبود و یا اگر کاستل تا آن حد دقیق و نظریه پرداز نبود، هیچگاه سرانجام این عشق مرموز به این جذابیت نمی بود. همچنین داستان با معمایی پایان می پذیرد که شاید تا ابد برای ما و خوان پابلو سر به مهر باقی بماند.

لحن صادقانه و بدور از کلیشه و شعار نویسنده مهمترین فاکتوریست که به تونل قداستی جاودانه می دهد.

ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΣΧΟΛΙΑ ΠΟΥ ΔΙΑΒΑΖΩ ΑΝΑΦΕΡΟΜΕΝΑ ΣΕ ΚΛΑΣΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ, ΟΠΩΣ ΘΕΩΡΕΙΤΑΙ Κ ΤΟ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟ, ΘΑ ΠΩ Κ ΑΣ ΓΙΝΟΜΑΙ ΓΡΑΦΙΚΗ, ΠΩΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΟΛΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ. ΔΕΧΟΜΑΙ ΠΩΣ ΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟ ΕΙΝΑΙ ΠΙΘΑΝΟ ΝΑ ΜΗ ΜΑΣ ΑΡΕΣΕΙ, ΝΑ ΜΗ ΜΑΣ ΓΕΜΙΖΕΙ, ΑΛΛΑ ΝΑ ΔΙΑΒΑΖΟΥΜΕ ΚΛΑΣΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ ΜΕ ΣΚΟΠΟ ΝΑ ΤΑ ΣΚΥΛΕΥΣΟΥΜΕ, ΤΟ ΘΕΩΡΩ ΕΓΩ ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟ Κ ΜΑΤΑΙΟΔΟΞΟ! ΠΑΡ' ΟΛΑ ΑΥΤΑ Ο ΚΑΘΕΝΑΣ ΕΧΕΙ ΤΗ ΔΙΚΗ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΑΠΟΨΗ Κ ΤΟ ΔΙΚΟ ΤΟΥ ΣΤΥΛ ΟΠΟΤΕ ΔΕ ΘΑ ΕΠΕΚΤΑΘΩ ΠΕΡΑΙΤΕΡΩ ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟ ΤΟ ΘΕΜΑ ΜΑΣ. ΑΠΛΩΣ, ΕΤΥΧΕ ΝΑ "ΠΕΣΩ" ΣΕ ΚΑΠΟΙΑ ΠΙΚΡΟΧΟΛΑ ΣΧΟΛΙΑ Κ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΤΟΠΟΘΕΤΗΘΩ. Anyway!

ΕΠΙΣΗΣ, ��Α ΠΩ ΠΩΣ ΛΑΤΡΕΥΩ ΤΑ ΨΥΧΟΓΡΑΦΗΜΑΤΑ. ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΕΙΔΟΣ ΠΟΥ ΣΕ ΑΓΓΙΖΕΙ, ΑΝΑΖΗΤΑΣ Κ ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΕΙΣ ΚΟΜΜΑΤΙΑ ΤΟΥ ΕΑΥΤΟΥ ΣΟΥ, ΤΑΥΤΙΖΕΣΑΙ ΜΕ ΤΟΥΣ ΗΡΩΕΣ.

ΤΟΝ ΚΑΣΤΕΛ, ΤΟΝ ΑΓΑΠΗΣΑ, ΤΟΝ ΣΥΜΠΟΝΕΣΑ, ΤΟΝ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΣΑ... ΕΙΝΑΙ ΕΝΑΣ ΗΡΩΑΣ ΜΕ ΕΝΤΟΝΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ ΑΛΛΑ ΣΥΝΑΜΑ ΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΟΣ Κ ΜΑΤΑΙΟΔΟΞΟΣ. ΕΓΚΛΩΒΙΣΜΕΝΟΣ ΣΤΟΝ ΙΔΙΟ ΤΟΥ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ, ΜΕ ΕΝΑ ΔΙΚΟ ΤΟΥ ΚΩΔΙΚΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Κ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ Κ ΦΥΣΙΚΑ ΜΕ ΜΙΑ ΞΕΚΑΘΑΡΗ ΨΥΧΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ. ΕΠΙΔΟΞΟΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗΣ, ΖΩΓΡΑΦΟΣ, ΧΩΡΙΣ ΟΜΩΣ ΝΑ ΤΟ ΕΠΙΖΗΤΑ, ΖΕΙ ΘΑ ΛΕΓΑΜΕ ΜΙΑ ΧΑΛΑΡΗ ΖΩΗ, ΑΔΙΑΦΟΡΩΝΤΑΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΓΥΡΩ ΤΟΥ, ΜΙΣΩΝΤΑΣ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΑΛΛΑ ΔΙΝΟΝΤΑΣ ΤΟ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ ΝΑ ΤΟΥΣ ΓΝΩΡΙΣΕΙ.

ΜΙΑ ΜΕΡΑ ΓΝΩΡΙΖΕΙ ΤΗ ΜΑΡΙΑ, ΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΘΑ ΕΡΩΤΕΥΘΕΙ ΠΑΡΑΦΟΡΑ Κ ΘΑ ΠΡΟΒΕΙ ΣΕ ΑΛΛΟΓΙΣΤΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ ΟΡΜΩΜΕΝΟΣ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΘΟΣ ΤΟΥ ΓΙ ΑΥΤΗ.

ΔΥΣΤΥΧΩΣ, Ο ΕΡΩΤΑΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΤΟΤΕ ΑΜΟΙΒΑΙΟΣ Κ ΑΝΙΔΙΟΤΕΛΗΣ. Ο ΜΟΝΟΠΛΕΥΡΟΣ ΕΡΩΤΑΣ ΠΟΝΑΕΙ, ΜΑΣ ΟΔΗΓΕΙ ΣΤΗΝ ΤΡΕΛΑ, ΣΤΗΝ ΑΥΤΟΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ. ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΟΣ ΥΠΗΡΞΕ Κ Ο ΕΡΩΤΑΣ ΤΟΥ ΚΑΣΤΕΛ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΡΙΑ.

Ο ΚΑΣΤΕΛ ΠΑΡΑ ΤΗΝ ΨΥΧΙΚΗ ΤΟΥ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΜΕ ΛΟΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ Κ ΑΝΤΙΛΗΨΗ. ΕΧΕΙ ΜΙΑ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΗ ΓΝΩΜΗ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΠΟΥ ΤΟΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΥΝ. ΙΣΩΣ Η ΑΝΟΗΣΙΑ Κ Η ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΤΟΝ ΕΚΑΝΑΝ ΣΚΛΗΡΟ, ΑΠΟΤΟΜΟ Κ ΑΠΟΜΑΚΡΟ. ΒΙΩΝΕΙ Κ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΙ ΤΟΥΣ ΔΙΚΟΥΣ ΤΟΥ ΔΑΙΜΟΝΕΣ ΠΟΥ ΤΟΝ ΟΔΗΓΟΥΝ ΣΕ ΕΝΑ "ΤΟΥΝΕΛ" ΑΠΟ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΕΠΙΧΕΙΡΕΙ ΝΑ ΔΡΑΠΕΤΕΥΣΕΙ...

Πόσο σίγουρη ήμουν οτι θα μου αρέσει αυτό το βιβλίο και ποσο λάθος έκανα.
Θα ξεκινήσω με το αδιαμφισβητητο γεγονός ότι απο "τεχνικής" άποψης είναι σχεδόν άρτιο. Επιτυγχάνει εναν ολοκληρωμένο παραλογισμο του ήρωα με τις μεταπτώσεις, την παράνοια και ολο το πακέτο.
Αλλά δυστυχώς δεν με κέρδισε καθόλου. Δεν ξέρω γιατί αλλα είχα συνέχεια στο μυαλό μου τον Ρασκολνικωφ απο το Έγκλημα και Τιμωρία. Ίσως να μην ηταν δίκαιο απέναντι στον Σαμπατο γιατι μιλαμε για αλλες περιπτώσεις αλλα δεν μπορουσα να μην σκεφτώ πόσο αγάπησα τον εναν και ποσο αντιπάθησα τον άλλον. Και παει καλα, δεν συμπαθείς έναν δολοφόνο. Μα δεν συμπάθησα ούτε την πρωταγωνιστρια ή εδώ που τα λέμε κανένα απο τους ήρωες του Τούνελ. Επιπλέον η ψυχογραφηση του ήρωα κάπου με κούρασε και κάποιοι διαλογοι μου φάνηκαν τραβηγμένοι και ψεύτικοι.
Τι να κάνουμε; Δεν είναι ολα για όλους..

"...en todo caso, había un solo túnel, oscuro y solitario: el mío."

Me había propuesto, hace un tiempo atrás releer "El túnel", la primera novela de Ernesto Sábato. No recordaba bien los pormenores de la historia. Se me había borroneado. Qué sensación distinta es haberla leído en ese entonces y cómo cambia la percepción de lo experimentado durante su lectura de ayer.
n  Reseñar un femicidio.n
Aunque sea ficción, me cuesta bastante reseñarla hoy.
En estos tiempos que corren, en el que las mujeres alzan su voz, callada durante tantos años de machismo, patriarcado y misoginia leer "El túnel" resulta un tanto escabroso.
Uno trata de asimilar el pensamiento del femicida: "¡Qué implacable, qué fría, qué inmunda bestia puede haber agazapada en el corazón de la mujer más frágil!" y se le retuercen las tripas.
Frases como estas se pueden encontrar en toda la novela. Son chocantes, duras, crueles. Debo reconocer la sangre fría que Sábato tuvo para escribirlas y aún no sentir cierta repulsión interna.
No indagué acerca de ello pero tiene que haber habido ciertos resortes en su interior. Sigo percibiendo algo oscuro en la literatura de Sábato. Algo incómodo, como cierto escozor que no puedo aplacar.
Hay mucha similitud entre Juan Pablo Castel y Fernando Vidal Olmos. Ambos son cínicos, misóginos, irónicos, violentos...
En este libro, como sucede con "Crónica de una muerte anunciada" de Gabriel García Márquez no importa el 'cómo' sino el 'por qué'. Por qué suceden las cosas de este modo, por qué terminan tan mal y no pueden evitarse.
Libros como este hoy día son difíciles de leer. Lo mismo me sucedería si releyera "La sonata a Kreutzer" de Lev Tolstói, en el que el narrador cuenta fríamente su homicidio y uxoricidio. Hay patrones en común entre ambas novelas.
Juan Pablo Castel es violento ya desde el primer encuentro. María es vacilante, extraña, hermética. Cómo si guardara un gran secreto.
Y el hervidero de ideas de Juan Pablo hacen de él una bomba de tiempo cuando cuenta o narra lo que le está sucediendo, se cristaliza en un ser cínico, irónico y siempre misógino. Histérico.
La de Juan Pablo y María es una relación enfermiza y ninguno de los dos puede hacer nada al respecto, más allá de que Castel lo confunda todo, de que tenga celos de Hunter, el primo de María, creyendo que son amantes.
Pero sus ideas... sus ideas son las que alimentan esta historia y desestabilizan al lector:
"Mi cabeza es un laberinto oscuro. A veces hay como relámpagos que iluminan corredores. Nunca termino de saber por qué hago ciertas cosas."
"La vida aparece a la luz de este razonamiento con la muerte, que sería así, una especie de despertar. ¿Pero despertar a qué? Esa irresolución de arrojarse a la nada absoluta y eterna me ha detenido en todos los proyectos de suicidio."
"Mientras oía los latidos de su corazón junto a mis oídos y mientras su mano acariciaba mis cabellos, sombríos pensamientos se movían en la oscuridad de mi cabeza, como en un sótano pantanosos; esperaban el momento de salir, chapoteando, gruñendo sórdidamente en el barro."
"¿O sería o el monstruo ridículo? ¿Y no se estarían riendo de mí en ese instante? ¿Y no sería yo el imbécil, el ridículo hombre del túnel y de los mensajes secretos?"
En un libro plagado de estas reflexiones surgidas de una mente retorcida como la de Castel es imposible avisorar un final bueno.
Dicen que esta novela le encantó a Albert Camus. Ante ese existencialismo enfermo debe haber trazado ciertas conexiones con el Meursault de su libro "El extranjero".
Volviendo a mí, estuve repasando algunas reseñas de lectoras a las que les ha fascinado esta novela. Algunas hasta han sentido conmiseración por el personaje de Juan Pablo Castel.
Yo siento que me encantaría que los femicidios fueran sólo el tema de una ficción, de una novela. Pero son reales, las mujeres siguen muriendo a manos de hombres nacidos de mujeres.
Y eso aterra.

Me gustan las novelas existencialistas y esta no podía ser una excepción. Narrado en primera persona desde "dentro" del protagonista, la novela es dura e hipnótica, y justifica su fama.
Sin embargo, desde mi punto de vista, me resulta muy cercana a "El extranjero" de Albert Camus y esta novela es de mis preferidas, y por eso mi puntuación no ha sido más alta.
Sin embargo, es ya un clásico y recomendable sin duda.

Really wanted to nail this in one sitting, but still managed it in two, wow!, this still retains it's power to shock all these years later, disturbing and even funny, Sabato features possibly the most chilling ending I have come across to date. Narrated by an artist in jail (that being Juan Pablo Castel)
who practically goes about stalking a woman named Maria after he spots her eying one of his canvases in a gallery. From this moment on he forces his way into her life, learning she has a blind husband, and ex-lovers drives him deranged with jealous envy. A perverse effect of the candour in Castel's retrospective account is that it almost makes you forget he's a murderer, believing this is an ordinary man, just telling a story. It wasn't always uncomfortable, and has some darkly humorous moments throughout. The lurking horror of his crime is all the more gross for its subtlety, that's what makes 'El Túnel' so darn chilling. A fantastic psychological short novel. Missing out on top marks though because I still felt it's story somehow seemed unbalanced.

Ποιο ανήλιαγο πέρασμα έφερε τον Χουάν Πάμπλο Καστέλ στην άλλη πλευρά και ποιο ολοσκότεινο τούνελ μπορεί να τον οδηγήσει εντέλει στο φως;

Ο Χουάν Πάμπλο Καστέλ, ο ζωγράφος που σκότωσε τη Μαρία Ιριμπάρνε, αφηγείται την ιστορία του εγκλήματός του. Χωρίς μελοδραματισμούς, συναισθηματικές εξάρσεις κι αναδρομές στο παρελθόν, ο Χ.Π. Καστέλ, μέσα από μια γραμμική, αυτοπρόσωπη αφήγηση περιγράφει πώς γνώρισε την Μ. Ιριμπάρνε, πώς συνδέθηκε μαζί της, και για ποιο λόγο έπρεπε τελικά να τη σκοτώσει. Οι σκέψεις του είναι πολύπλοκες, δαιδαλώδεις και σκοτεινές. Αμφιβάλλει για τον έρωτα της Μ. Ιριμπάρνε, αμφισβητεί την ηθική της συγκρότηση, και την ζηλεύει τόσο, που καταλήγει έρμαιο του πάθους του. Την παρακολουθεί, και μετά από μια εναγώνια προσπάθεια να διαψεύσει επιβεβαιώσει τους πιο μύχιους φόβους του, θα οδηγηθεί αναπόφευκτα στην αφαίρεση της ζωής του μόνου ανθρώπου που τον κατάλαβε ποτέ.

Διαχρονικό, καθηλωτικό, βαθύτατα υπαρξιακό. Εντελώς απέριττο όσο οι γυμνοί τοίχοι ενός τούνελ, και, συνάμα, απόλυτα εκκωφαντικό όσο η κραυγή της απόγνωσης.

Just as Opaque the Second Time Round

In The Tunnel, Ernesto Sabato has a mysogonistic, puerile, obsessive, apparently psychopathic murderer tell the reader his every thought about a folie a deux with his victim and its rationale. My first time through The Tunnel left me bewildered. Of what literary rather than ideological merit is this work? For whose edification or amusement is it meant? My original conclusion: It’s a difficult book to be interested in much less like.

But I picked up on a hint by another GR reader and found that Sabato was a scientist before he was a writer and had incorporated quantum physics in The Tunnel as a sort of hidden metaphor. Indeed there is a short book by Halpern and Carpenter which outlines the way in which the metaphor is meant to work at key points in the book (https://www.amazon.co.uk/Quantum-Mech...).

This led me back into The Tunnel for another look. Halpern and Carpenter suggest that Sabato followed Borges in his interest in the ‘labyrinthine’ character of history through which the world changes direction at critical nodes. They also point out Borges allusions to alternative and even parallel universes that were of interest to Sabato. They contend that Sabato builds on these Borgian tropes to create scenes of discontinuous time in his story.

Maybe so. But I find the argument of Halpern and Carpenter to be somewhat tendentious. But even stipulating their observations, I don’t see the point. The metaphor, if there, is certainly not central to this tale of murder and psychopathy. Of course there are always alternative trajectories for any story, or for any historical reality. But the idea of using the ‘collapse of the quantum wavefront’ as the signal for a decisive turning point seems to me trivial and fatuous.

True, the protagonist, Juan Pablo, is continuously analysing his situation in terms of alternative possibilities, as in this internal monologue:

n  “I constructed an endless series of variations. In one I was talkative, witty (something in fact I never am); in another I was taciturn; in still another, sunny and smiling. At times, though it seems incredible, I answered rudely, even with ill-concealed rage. It happened (in some of these imaginary meetings) that our exchange broke off abruptly because of an absurd irritability on my part, or because I rebuked her, almost crudely, for some comment I found pointless or ill-thought-out.”n

But this is a symptom of madness not a symbol of impending quantum resolution. Even the speaker recognises that “this damned compulsion to justify everything I do,” isn’t normal

Consequently it seems to me that the metaphor of quantum physics does nothing to explicate Sabato’s very dark story. Juan Pablo is a misanthrope without any mitigating, not to say redeeming, features. The Tunnel, therefore, doesn’t get any more interesting with a possible metaphorical foundation. Unless of course sabato’s intention was simply to create a sort of quantum uncertainty about this very foundation. In any case: not terribly stimulating.

My original review us here:

Cui bono?

I have been trying to finish this short novel for weeks. But I can only get through 10 pages at a time. I've finally given up. I don't get it. Is there something beyond an obsessive/compulsive folie a deux that I am simply unable to comprehend? Someone please explain where I am going wrong.