Somebody must have made a false accusation against me, for I was accused of not having read The Trial without having even raised the topic. I fixed up a brew, poked in a madeleine, and summoned up the liars of recall. I recalled my sixteen-year-old self, in his bedroom in his backwater home town, feasting on Vonnegut, Poe, and Kafka one miserable summer . . . then the liars spoke to me: “Are you merely inserting Kafka’s The Trial as a book you ought to have read during that summer of pain, when in actual fact . . . ?” I knew I had seen Orson Welles’s frenetic adaptation from the 60s, because I recall thinking: ‘I can’t remember this section from The Trial, I wonder what Welles invented.’ Because, perhaps, in actual fact, in spite of those proud teenage brags, I hadn’t actually read The Trial at all? I writhed in agony for two days, desperate to prise details of that first reading to appease my accusers. Then I simply checked out The Trial from the library and read the bastard. Quite possibly for the FIRST time. There we are. Masterpiece. Screw you, memory.

Initially I thought it would be too damn sacrilegious to add this piece of classics to my account filled to the brim with trashy books but then I thought... why not? I don't do golden mean so here be it. Diversification of my bookshelves.
By the looks of it, the story is my favourite kind: absurd, unrealistic and bizarre. The protagonist is ridiculously pretentious, based on a few dozen of pages I've read so far. His disorganised thoughts and attitude remind me of a schizophrenic.
Love it so far and curious what path the author had chosen. It feels like he was a very spontaneous man which shows in his writing:/

چه چیزها که توی این دنیا رخ نمی‌دهد!

گفتار اندر ستایش دوستان
دوستانی که با معرفی برخی کتاب‌ها، واسطه‌ی آشنایی من با یک نویسنده‌ی خاص می‌شوند، جایگاهِ غیر قابل وصفی دارند: سعید با معرفی «گابو»، هدیص با معرفی «موراکامی»، سنا با معرفی «بولگاکف»، «عارفه» با معرفی «کافکا»، «کتایون» با معرفی «یوسا» و «مرل»، پریسا با معرفی «سلین»، مهشید با معرفی «احمد محمود» و ... .
واپسین روزهای سال ۱۳۹۹ بود که «عارفه»، خواندن «مسخ» را به من پیشنهاد داد و به یاد دارم روز نخست فروردین ۱۴۰۰ آن را به پایان رساندم و شیفته‌ی نگاه، نبوغ و خلاقیت‌ِ کافکا شدم.
از این تریبون استفاده می‌کنم و از راه دور برای تک‌تکِ این عزیزان درود می‌فرستم و دست‌شان را به گرمی می‌فشارم.
خوشحالم که شماها را در کنارم دارم.

گفتار اندر ستایش کافکا
کافکا را دوست دارم به چند دلیل:
اول آنکه هاروکی موراکامی(نویسنده‌ی محبوبم)، عاشق اوست، اینکه چرا عاشق اوست را بارها گفته‌‌ و نوشته‌ام و آخرین بار در ویسی که جهت معرفی موراکامی در کانال تلگرام به آدرس زیر:
https://t.me/reviewsbysoheil/406
با دوستانم به اشتراک گذاشته‌ام نیز تکرار نموده‌ام. کافی‌ست بدانید کافکا چطور و با چه شرایطی بزرگ شده تا بفهمید چرا موراکامی به او تعلق خاطر داشت. بارها خواننده‌هایش را به او لینک کرده، در چند کتابش پرواضح است که تحت تاثیر اوست و حتی در ستایش او داستانِ کوتاهی به نام «سامسای عاشق» برعکسِ «مسخ» مخلوقِ دوست‌داشتنی کافکا نوشته است.
از علاقه‌ی موراکامی که بگذرم، به نبوغ، خلاقیتِ ذاتی و قلم کافکا می‌رسم�� او از نوشتن لذت می‌برد و ترسی از روی کاغذ آوردن هرآنچه که از ذهنش می‌گذشت نداشت.
نهایتا او را ستایش می‌کنم و دوست دارم، چون سخت کودکی کرد، سخت بزرگ شد، سخت زیست و سخت مرد اما برای ما آثار با ارزشی به یادگار گذاشت.
کافکای عزیز من شما را دوست دارم و امیدوارم، زندگی مجالِ کافی را به جهت خواندن سایر آثارت به من بدهد.

گفتار اندر معرفی محاکمه
شخصیت نخست و اصلی کتاب «یوزف ک.» نام دارد.
او کارمندِ جوان یک بانک بزرگ است و به عنوان «مشاور امور تجاری» در آن بانک مشغول به کار است.
یک شب همانند سایر شب‌های دیگر می‌خوابد و داستان با این جمله‌ آغاز می‌گردد:
"بی شک کسی به یوزرف ک. تهمت زده بود، زیرا بی آن‌که از او خطایی سر زده باشد، یک روز صبح بازداشت شد."
از نظر من «یوزف ک.» بیدار نشده بود و تمام آنچه در کتاب می‌خوانیم را خواب می‌بیند.
او شخصی‌ست گوشه‌گیر، تنها و لجوج که نگرانی‌ها و درگیری‌های روزمره در ذهنش منجر شده که خوابی عجیب ببیند، او در خواب می‌بیند که به سراغش آمده‌اند تا بخاطر جرمی محاکمه‌اش کنند! خود فکر می‌کند بی‌گناه است، اما دادگاه به سراغش آمده و همانطور که در کتاب می‌خوانیم: دادگاه به جایی می‌رود که جرمی ارتکاب شود! این دادگاه از اعضا و ارکانش و نحوه‌ی برگزاریش گرفته تا اجرای حکمش شرایط خاصی دارد!
و تمام این رویدادها و شرایط خاص برای من بسیار خواندنی بود.

اعتراف می‌کنم از کافکا قلمی سیاه، نه هر سیاهی بلکه یک سیاهِ اصیل همانند سیاهی‌ای که از سلین می‌خوانم، انتظار داشتم اما محاکمه برای من سیاه نبود، خاکستری بود. دنیای افکار کافکا مرموز و پیچیده و پراستعاره است، او خیلی فکر می‌کرد و نوشته‌هایش پیچیده است. پی بردن به اینکه هربار با استعاره‌ای به چه اشاره می‌کند، آن‌چنان سخت نیست، او با یک داستان به موارد زیادی طعنه زد و انگشت اشاره‌اش را به سوی یک سیستم فاسد گرفت.
باید او را بیشتر شناخت و برای اینکار راهی ندارم جز اینکه باز هم از او بخوانم، باز هم بخوانم و باز هم ... .

نقل‌قول نامه
"وقتی کسی سی‌سال زندگی کرده و مثل من مجبور بوده باشد تنهایی گلیم خود را از آب بیرون بکشد، در رویارویی با پیشامدهای ناگهانی مقاوم می‌شود و مسائل را خیلی جدی نمی‌گیرد."

"من فقط جایی از خطر می‌ترسم که بخواهم بترسم."

"دست‌های زنانه بی‌سر و صدا خیلی چیزها را سر و سامان می‌دهند."

"تمام کارمندها عصبی‌اند، حتی وقتی که آرام به نظر می‌رسند."

"عدالت نیاز به آرامش دارد، وگرنه ترازو از حال تعادل خارج می‌شود و در این صورت قضاوت عادلانه امکان‌پذیر نیست."

"متهم باید همیشه آماده باشد و هرگز قافلگیر نشود."

کارنامه
کافکا دیگر رفیق من است و با او هیچ تعارفی ندارم، اگر خودِ او کتابش را منظم و تکمیل می‌کرد، پنج ستاره را برایش منظور می‌کردم، اما حال چهار ستاره را برایش منظور می‌نمایم و صدالبته خواندنش را به سایر دوستانم پیشنهاد می‌کنم.

بیست و یکم آذرماه یک‌هزار و چهارصد

دوستان بعضی اوقات فیلمی می‌بینم که به شدت من را به مطالعه‌ی کتاب ترغیب می‌کند و گاهی بالعکس. در مورد محاکمه، مدتی پیش فیلم محاکمه‌ی آقای اورسن ولز را دیدم و خیلی خیلی این فیلم را دوست داشتم و به دلم نشست. از آن موقع فکر خواندن کتاب محاکمه‌ی کافکا مثل خوره به جانم افتاده بود که بالاخره آن را خواندم و دوست داشتم. من ترجمه‌ی آقای حداد را خواندم ولی ترجمه‌ی آقای اعلم هم کنار دستم بود و بخش‌هایی را مطابقت می‌دادم. به نظر من ترجمه‌ی آقای حداد خیلی شسته رفته‌تر، امروزی‌تر و دلنشین‌تر بود. یکی دو تکه رندوم برای مقایسه‌ی ترجمه در ادامه برایتان می‌آورم. راستی اگر فیلم آقای اورسن ولز را ندیده‌اید حتما ببینید.
The trial (1962) 7.8
********************************************************************************
برای فهمیدن رمان‌های کافکا یک راه وجود دارد: خواندن آنها به عنوان رمان. به جای اینکه به دنبال چهره‌ی نویسنده در شخصیت ک. بگردید و حرف‌های ک. را چون یک پیام مرموز سربسته تلقی کنید، به رفتار، حرف‌ها و افکار شخصیت‌ها توجه دقیق مبذول کنید و سعی کنید آنها را جلوی چشمتان مجسم سازید. وصیت خیانت شده. میلان کوندرا. فروغ پوریاوری. ص 168 کتاب
********************************************************************************
بی‌اختیار صدای خود را بالا برده بود. کسی در گوشه‌ای با دست‌های بالا گرفته کف زد و به صدای بلند گفت: "احسنت! چرا که نه؟ احسنت! و باز هم احسنت!" برخی از افراد ردیف اول به ریش خود دست کشیدند. هیچ یک از آنها به واسطه صدا سر برنگرداند. کا. هم هر چند به شوق آمد، ولی برای آن اهمیتی قائل نشد. حالا دیگر ضرورتی نمی‌دید که همه کف بزنند. همین که همه درباره‌ی موضوع به فکر فرو رفته بودند و گاهی یکی از آنها قانع می‌شد برایش کافی بود. ص 51 ترجمه حداد
او بی‌اختیار صدایش را بلند کرده بود. کسی دست‌هایش را بالا برد و کف زد و فریاد کشید: "آفرین! چرا نه؟ آفرین! و باز هم آفرین!" چند نفری در ردیف اول ریششان را می‌کشیدند ولی هیچ کدام از این ندایی که گفتار را گسیخت سر برنگرداند. ک. نیز اهمیتی به آن نداد، ولی به هر حال به شوق آمد؛ او دیگر لازم نمی‌دانست همه برایش کف بزنند؛ به همین دلخوش بودکه انجمن را به فکر کردن درباره‌ی سوال وا دارد و گاه به گاه کسی را قانع کند. ص 58 ترجمه اعلم
گوش کنید: حدود ده روز پیش مرا بازداشت کردند. به نفس بازداشتم به عنوان یک واقعیت می‌خندم، ولی فعلا کاری به آن ندارم. صبح زود توی تخت خواب به سراغم آمدند. شاید ماموریت داشتند یک نقاش ساختمان را بازداشت کنند- چیزی که طبق گفته‌ی قاضی تحقیق چندان بعید نیست-، نقاشی را که مثل خود من گناهی مرتکب نشده است، ولی به سراغ من آمدند. ص 51 ترجمه حداد
بهم گوش کنید. حدود ده روز قبل بازداشت شدم، جوری که حتی برای خودم مضحک می‌آمد، هرچند که این عجالتا اهمیتی ندارد. پیش از آنکه بتوانم پا شوم مرا تو رخت خواب گرفتند، شاید- با توجه به گفته‌ی بازپرس نامحتمل نیست- دستور داشتند که یک نقاش خانه را که مثل من بی‌گناه است بازداشت کنند، ولی آمدند به سراغ من. ص 58 ترجمه اعلم
نیت زشت نقاش کاملا مشهود بود، ولی ناشیگری‌اش به حدی بود که در نهایت فقط مرد و زنی به چشم می‌آمد که با حالتی بسیار نفسانی سر برداشته، با حالتی به شدت شق و رق نشسته بودند و به واسطه‌ی پرسپکتیو نادرست به زحمت به هم رو کرده بودند. ص 59 ترجمه حداد
نیت قبیحانه‌ی طراح پیدا بود، با این همه خام دستیش چندان بود که هیچ چیز از تصویر پدید نمی‌آمد جز پیکرهای بسیار یکپارچه‌ی مرد و زن که شق و رق نشسته بودند، و به خاطر پرسپکتیو عیبناک، ظاهرا خیلی سختشان بود که حتی رو به هم برگردانند. ص 68 ترجمه اعلم
چند شب بعد وقتی کا. از راهرویی می‌گذشت که دفتر او را از پلکان اصلی جدا می‌کرد- این بار او تقریبا آخرین کسی بود که به خانه می‌رفت، فقط در بخش توزیع دو خدمتکار در شعاع نه چندان گسترده‌ی یک لامپ مشغول کار بودند- از پشت یک در صدای ناله شنید، دری که تا کنون گمان می‌کرد در پس آن چیزی جز یک انباری وجود ندارد، بی آنکه خود نگاهی به درون آن انداخته باشد. شگفت زده ایستاد و یک بار دیگر به دقت گوش داد که ببیند آیا اشتباه نکرده است، چند لحظه چیزی شنیده نشد، ولی بعد دوباره صدای ناله به گوش رسید. نخست تصمیم گرفت یکی از خدمتکارها را بیاورد، چه بسا حضور یک شاهد ضرورت می‌یافت، ولی بعد دچار کنجکاوی مهارناپذیری شد و به یک ضرب در را باز کرد. ص 85 ترجمه حداد
چند شب بعد، ک. در راهرویی از دفترش به طرف پلکان اصلی رد می‌شد- او تقریبا آخرین کسی بود که می‌رفت، دو کارمند در دایره‌ی ارسال زیر نور کم گستر یک لامپ برقی هنوز سرکار بودند- که صدای آه و ناله‌ای از پشت دری شنید. او همیشه خیال می‌کرد که این در یک انبار خرت و پرت است، گیرم هرگز بازش نکرده بود. بهت زده واایستاد و گوش داد ببیند که آیا اشتباه نکرده است. یک دم سکوت پیش می‌آمد، سپس آه و ناله‌ها از سر گرفته شد. ابتدا به فکرش افتاد که برود یکی از کارمندان ارسال را بردارد بیاورد، شاید شاهدی لازمش بشود، اما بعد چنان کنجکاوی غلبه ناپذیری او را گرفت که به ضرب در را گشود. ص 109 ترجمه اعلم

To się czyta tak, jakby sie utknęło w zapętlonym koszmarze, gdzie nic nie działa według zasad logiki i nie ma się żadnej siły, by cokolwiek zrobić

Οι εσωτερικοί δαίμονες και το ανελέητο χάος μιας αιώνιας δίκης-καταδίκης.

Ο Γιόζεφ Κ. (Καημένος- Κατηγορούμενος-Κάφκα) είναι ένοχος. Αυτό αποτελεί αρχικά και τελειωτικά την ιδιότητα του.

Δηλώνει αθώος,αλλά κατά την εξέλιξη της ιστορίας παρασύρεται μοιρολατρικά απο την συνείδηση του και τα διαφορά γεγονότα και τελικώς αποδέχεται την ενοχή του χωρίς -μεταφορικά- να γνωρίζει αυτό για το οποίο κατηγορείται.
Ουσιαστικά το ξέρει πως είναι ένοχος,έτσι τον έπεισε η υποσυνείδητη διαταραχή του.

Ο Γιόζεφ(Κ) είναι ένας μοναχικός άνθρωπος. Ελάχιστα και κατά ανάγκη,τηρουμένων των αναλογιών της διακριτής θέσης που κατέχει ως τμηματάρχης σε τράπεζα,διατηρεί κάποιες κοσμικές επαφές και δεν ζει στο περιθώριο της κοινωνίας.

Όλο το βιβλίο της "δίκης" είναι μια υπαρξιακή αναζήτηση χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα.
Απο τη μια πλευρά το άτομο και απο την άλλη η κοινωνία. Με τις ευρύτερες έννοιες.

Εργάζεται σε μια τράπεζα, ζει σε μια πανσιόν και η καθημερινότητα του είναι συγκεκριμένη,προβλέψιμη,βάρβαρη,απάνθρωπη, χαοτική.

Όλοι γύρω απο τον Γιόζεφ είναι πάντα τυπικοί, ξένοι,επίφοβοι,άπονοι, μυστηριώδεις και κακόβουλοι.
Δεν έχει φίλους. Δεν αισθάνεται την οικειότητα και τη θαλπωρή των συγγενών. Όλοι,πέρα απο τον ίδιο,ανήκουν σε έναν μικρόκοσμο που οδηγεί στην άβυσσο.
Είναι ένας εφιάλτης που τον βιώνει καθημερινά.
Ένας μη πραγματικός κόσμος. Ένας σκουπιδότοπος υπάρξεων που δεν θα μπορέσουν ποτέ να συναισθανθούν,να συμπονέσουν, να νιώσουν, να αγαπήσουν με την ψυχή τους.

Σε αυτόν τον παράδοξα χαοτικό κόσμο του απαγγέλλεται η κατηγορία της ενοχής του. Παραπέμπεται σε δίκη. Η ενοχή του δεν χρειάζεται αποδείξεις. Απλώς υπάρχει.

Ζούμε μαζί του απο την πρώτη στιγμή αυτό το ανεξήγητο συνονθυλεύμα ασάφειας,αδικίας,ρευστότητας,επικινδυνότητας.

Οι δικαστές άφαντοι. Κλητήρες, συνήγοροι,εισαγγελείς,μυστήρια πρόσωπα, ύπουλες διαβουλεύσεις,ακαθόριστα κτιριακά συγκροτήματα δικαστικών αιθουσών, όλα μια άβυσσος, μια απειλή, μια μόνιμη τρομακτική ανασφάλεια.
Νιώθουμε μαζί του ανίκανοι να τα αντιμετωπίσουμε. Νιώθουμε κίνδυνο. Ενοχή... Ο νόμος είναι ο θεός. Όμως εδώ λειτουργεί μια παράπλευρη δικαιοσύνη. Μια συνομωσία. Με σκοτεινούς και ασαφείς όρους.

Σε αυτήν μπλέκεται ο Γιόζεφ. Κατηγορούμενος χωρίς δικαίωμα υπεράσπισης. Είσαι εξ αρχής ένοχος,δεν υπάρχει τίποτα υπέρ σου. Στέκεσαι απέναντι στους Δικαστές ταπεινωμένος. Καταδικασμένος. Εξευτελισμένος.
«δεν αναζητά με δική της πρωτοβουλία τους πολίτες με ένοχη συνείδηση, αλλά, όπως ορίζει ο νόμος, έλκεται από την ενοχή. Αυτός είναι νόμος απαράβατος».

Προχωρώντας η ιστορία όλοι πια γνωρίζουν πως ο Γιόζεφ είναι ένοχος.
Οι ανώτεροι κοινωνικά είναι ανάλγητοι,απαθείς,αυταρχικοί,αμείλικτοι,ανεξέλεγκτοι,παντοδύναμοι.
Οι κατώτεροι τους είναι υποταγμένοι,αναξιοπρεπείς,χωρίς υπερηφάνεια και με πολλή δουλοπρέπεια.

Ο Γιόζεφ κυκλοφορεί ελεύθερος περιμένοντας τη "δίκη" με το στίγμα του ένοχου.
Έχουν οριστεί τακτικές ανακρίσεις παρωδίας και διαπόμπευσης.

Πρόκειται βεβαίως για δικαστήριο συνείδησης. Δεν σε φυλακίζει ποτέ, μα πάντα σε παρακολουθεί. Σε στοιχειώνει,σε τρελαίνει.

"Το δικαστήριο δεν ξεχνά ποτέ".

Κατηγορείσαι. Δεν ξέρεις γιατί. Δεν έχεις υπεράσπιση. Ξέρεις ότι αυτό δεν τελειώνει.

Ξεπερνάμε τα όρια της διαταραχής. Συμπέρασμα ανεξιχνίαστο. Δέος και εκμηδενισμός μπροστά στο παντοδύναμο και το απροσδιόριστο που ο υγιής ανθρώπινος νους διαισθάνεται με ανατριχίλα.
Αιώνια κόλαση και τιμωρία.

Η "Δίκη" υπάρχει. Μπορεί να είναι ο θεός, μπορεί να ειναι οτιδήποτε πανίσχυρο,σκοτεινό και απρόσιτο.
ΕΤΥΜΗΓΟΡΙΑ: Ψυχολογική διαταραχή-Ανθρώπινος αφανισμός- Αυτοεξάλειψη-Αιώνια τιμωρία.

⚖️⌛️

K es acusado y se empieza un proceso en su contra. El problema es que no hay causa, pero al empezar el proceso ya no hay marcha atrás. Ese elemento faltante, la causa, hace de todo lo que viene después cosas que parecen estar a punto de resolverse, pero va pasando la historia y te das cuenta de que no va a arreglarse, que ya los problemas se suman, y entra en un camino de paranoia, desconfianza, supersticiones, corrupción y donde cualquier cosa puede suceder. Es un poco alicia en el país de las maravillas, pero todos los personajes son humanos, oscuros, desconfiados y raros. Y no hablar de la presencia del sexo, o el coqueteo tan extraño que siempre está presente.
Ahora que lo releo me doy cuenta de tantas cosas que me recuerdan a kafka, pongo algunos ejemplos:
- Todos los guiones escritos por Charly Kaufman: Being John Malkovich, Eternal Sunshine of a spotless mind, Synechdoche new york, en fin, ese ambiente que tienen sus historias me hacen pensar en kafka. 
- Los gatos, si, los gatos me parecen muy kafkianos: por su forma de moverse, porque aparecen cuando no te los esperas. Así pasa todo el tiempo en el proceso, hay personajes que siempre están en las sombras y aparecen cuando ves más detenidamente.
-Paseando por la Ciudad de México, veo a los policías, con sus uniformes opacos, y su mirada hambrienta, y no se diga el show que te hacen si es que te llegan a detener, eso es muy kafkiano.
- Las oficinas del registro civil, hay que entrar y te puedes imaginar el mundo de el proceso perfectamente. Están llenos de montañas de papeles y de secretarias demasiado maquilladas, además de personas que siempre quieren ayudar, y que no por eso te causan menos desconfianza.

El proceso me lo imagino en blanco y negro, podría ser por la gran adaptación al cine que le hizo Orson Welles, pero creo que la primera vez que lo leí ya me lo imaginaba en blanco y negro, y aún no la había visto.

Y sí, hay que leer a Kafka.

God, I fucking hate allegories.

You're under arrest.

Why?

We're not going to tell you.

Okay.

الكل متهم إلى أن تثبت براءته و لكن كيف السبيل إلى البراءة و الحرية؟

لقد نسيت أن أسألك أي نوع من إخلاء السبيل تريد؟ فهناك ثلاثة أنواع: الأول و هو إخلاء السبيل النهائي. و الثاني إخلاء سبيل صوري. و الثالث تأجيل غير محدد المدة.

إخلاء السبيل النهائي هو محض اسطورة لم تحدث إلا في حكايات الزمن الغابر و لا سبيل للتأكد منها.
أما إخلاء السبيل الصوري فهو مجرد شكليات و سيدخلك في دورة لا نهائية من عمليات إعادة القبض عليك ثم إخلاء سبيلك ثم إعادة القبض عليك فإخلاء سبيلك دون نهاية لهذه الدورة الجهنمية و كأن حياتك بالكامل تتحول لخدمة قضية الذنب فالندم فالتوبة فالعودة فالندم فالتوبة فالعودة إلى ما لا نهاية له في الواقع.
الحل الأخير و هو التأجيل غير المحدد المدة هو حل يلجأ له الكثير من الناس لأنه يجعل قضيتك تقف عند الإجراء الحالي و لا تتقدم التحقيقات فيها أبدا إلا إذا أثارها أحد القضاة من جديد.

إذا لا سبيل للتخلص من الاتهام و الشعور بالذنب و العار لك و للعائلة بأكملها و الفضيحة المستمرة في المجتمع في نظام قضائي مترهل و غير عادل بالمرة.
الميزة الوحيدة هي أنك مطلق السراح رغم أنك مقبوضا عليك! لا ضير في أن تمارس عملك المعتاد و حياتك الطبيعية و توافي المحكمة كل يوم أحد لمتابعة القضية التي ستشغلك طوال الأسبوع أيضا و تضغط على أعصابك و تجعلك متوترا دائما تبحث عن أي سبيل لمراضاة هيئة المحكمة و الوصول إلى حلول أو أنصاف حلول للنجاة بنفسك من مصير لم ينج منه أحد. يوم الأحد هو يوم الذهاب لمتابعة القضية في المحكمة أم هم يوم الذهاب لمتابعة القضية في الكاتدرائية؟ لقد اختلطت الأمور تماما فلم أعد أميز بين الإثنين.

لكن الناس جميعا لا يفكرون في قضاياهم مثلما تفعل أنت. فأنا مثلا قد قبض علي أيضا لكنني لم أقدم أية مستندات و لم أحاول أن أفعل شيئا من أي نوع. هل تعتقد أن لهذه الأشياء أهمية؟

بطل الرواية هو جوزيف ك. أما جوزيف فهو اسم النبي يوسف أشهر بريء في هذا العالم الغير عادل بالمرة و على مر العصور. و أما ك فقد يكون هو كافكا نفسه و قد يكون أنت أو أنا أو أي فرد أرّقه مصيره و فكر في لحظة النهاية و جدوى الطريق.
مثلما كان يوسف مؤتمن على خزائن الأرض كان أيضا جوزيف موظف كبير في البنك. و مثلما تعثر يوسف بالنساء تعثر فيهن أيضا جوزيف و ان اختلف رد الفعل من النقيض للنقيض.

قال الكاهن و هو يمد يده لمصافحة ك:
حسنا تستطيع أن تذهب.
لكنني لن أستطيع أن أجد الطريق إلى الخارج بمفردي وسط هذا الظلام.
انعطف إلى يسار الحائط ثم سر بجوار الجدار حتى تصل إلى الباب.
قال الكاهن ذلك و ابتعد عن ك خطوتين فاضطر ك أن يصيح:
انني أنتظر.
ألا تريد مني شيئا الأن؟
لا.
لقد كنت تعاملني برقة لفترة و قد شرحت لي الكثير و الأن تتركني أذهب و كأنك لا تهتم بي مطلقا.!
لكنك مضطر للرحيل.
نعم. و لكنك ترى أنني لا أعرف الطريق.

و من منا يستطيع أن يتبين الطريق في هذا الظلام الدامس. ظلمات بعضها فوق بعض إذا أخرج يده لم يكد يراها. و سُبُل متفرقة على رأس كل منها شيطان مستعد و متشوق لأن يأخذ بيدك إلى طريق الضلال.
لا عجب أن يكتب كافكا عن العدالة و هو رجل القانون الحاصل فيه على أعلى الدرجات و لا عجب أن يشغله المصير و هو المبتلى بالمرض ربع عمره القصير و لا عجب أن يموت بعد هذه الرواية بعامين فقط لأنه كان من الواضح جدا أنه يرثي نفسه هنا و يرثي كل من مات قبله وكل من سيموت بعده بلا جدوى و على حد تعبيره كالكلب.

تبدأ الحكاية يوم عيد ميلاده الثلاثين و تنتهي يوم عيد ميلاده الحادي و الثلاثين في دلالة واضحة مرتبطة بعمر المسيح و تاريخ دعوته التي بدأت بعمر الثلاثين و انتهت بفارق ثلاثة أعوام لا عام واحد كما حدث مع جوزيف.

يأتيه في النهاية الملكان الموكلان به أو المعينان له حسب تعبيره ليسدلا الستار على قصة تحدث كل يوم.

من الروايات التي يجب أن تقرأها مرار و إن لم تفعل فمرة واحدة و إن لم تفعل فقد خسرت الكثير.
الرواية متعددة المستويات و لها عدة قراءات دينية و سياسية و اجتماعية و تاريخية و سريالية أيضا. كل من قرأها أدلى بدلوه و امتلك تفسيره و هذا هو سر جمال كافكا و سر آلامه أيضا.

IO SO CHE TU SAI CHE IO SO


Giovanni Battista Piranesi

Qualcuno doveva aver calunniato Josef K., perché un mattino, senza che avesse fatto niente di male, fu arrestato.
Tutto comincia di mattina, al risveglio, come la pazzesca vicenda di Gregor Samsa in La metamorfosi, che un mattino si svegliò e si scoprì trasformato in scarafaggio. Il risveglio è il momento più rischioso del giorno, quello di maggiore fragilità esistenziale.
La storia dura un anno: dal trentesimo compleanno del protagonista alla viglia del suo trentunesimo, giorno in cui la Giustizia degli uomini lo condanna ed esegue la sentenza di colpevolezza.


Maurits Cornelis Escher

Per quanto incompiuto, e pubblicato postumo, io lo giudico il miglior Kafka insieme a La metamorfosi. Siamo a vertici altissimi considerato che i due romanzi conclusi, America e Il castello sono praticamente due capolavori.
E, sbrigo subito pratica che sento ineludibile: il protagonista del magnifico romanzo di Coetzee, Michael K (Life and Time of Michael K.), mi pare un palese omaggio all’immenso scrittore di Praga (che scriveva in tedesco).

Altro omaggio che sento di voler pagare è al bistrattato ma magnifico film omonimo di Orson Welles, The Trial, con l’inquietante Anthony “Psycho” Perkins, il nostro grande Arnoldo Foà, che era perfettamente in grado di recitare in inglese, e un parterre di attrici da brivido: la nostra Elsa Martinelly, Romy Schneider, Jeanne Moreau.


Paul Delvaux

Il processo per un’accusa che non viene mai davvero enunciata. E quindi, qual è la colpa? Come difendersi? Come dimostrare la propria innocenza?
E se non si conosce il capo d’imputazione, sappiamo davvero chi sia l’accusato Joseph K., omonimo del protagonista dell’altro romanzo Il castello: nient’altro. Perché a quella kappa maiuscola non segue mai il resto del cognome?
Ansia, angoscia, inquietudine: tutte servite su un piatto d’argento costituito da questi dieci capitoli.


René Magritte

Emozioni che crescono con lo scorrere delle pagine: Joseph K. è accusato, ma non gli dicono di o per cosa – però lo avvisano che c’è un processo in corso a suo carico, hanno già cominciato a processarlo senza avvertirlo! Ma non deve preoccuparsi, i poliziotti, che si sono ben guardati dall’identificarsi con chiarezza, lo lasciano libero, e può perfino continuare a lavorare in banca.
Tuttavia Joseph K. vuole affrontare la questione senza aspettare. Ma fatica a trovare il tribunale, che è in un quartiere periferico, in un palazzo anonimo, e la sua aula è in soffitta! Non basta: l’udienza è affollatissima, ma perché mai tutta quella gente è curiosa di seguire la sorte processuale di Joseph K. che neppure conosce?


Max Ernst.

Joseph commette il primo errore: nel primo interrogatorio si lancia in una lunga dichiarazione che è un atto d’accusa all’intero sistema giudiziario. Come se le cose funzionassero secondo logica. Come se Kafka non avesse trascinato il suo protagonista e il lettore nel regno dell’assurdo.


Romy Schneider, Anthony Perkins e Orson Welles sul set.

Segreta è la colpa, sconosciuti sono i giudici, misterioso il funzionamento giudiziario: il Potere si difende aumentando le difficoltà. Non è neppure certo che le difese scritte inviate alla corte vengano davvero lette, men che meno prese in considerazione. Appare sempre più evidente che nessuno viene ritenuto mai davvero innocente: e una volta che l’accusa è lanciata, la colpa verrà provata, e la sentenza eseguita.
Incubo? Allucinazione? Paradosso? Surreale? Distopia? Sedimenti cabalistici, racconti talmudici, frammenti di mistica ebraica?
Eppure ci sono momenti comici, divertenti.
Atmosfera che più kafkiana non è possibile.

Gli parve che la vergogna gli dovesse sopravvivere.


Orson Welles impegnato nella regia del film.

Franz Kafka's Trial is one of the basic works of Twentieth Century literature that everyone should read. It stands the paradigm of the Whodunit on its head. We know from the first chapter that the hero K is the guilty person. We spend the rest of the novel trying to find out what on earth his crime was.

The Trial asks the big questions in a startling manner. Man has created a cruel and indifferent society ruled by an absurd bureaucracy. Has God also created an absurd world?

At the end of the book Kafka gives us the parable of the man who waits at the gate of heaven waiting to be let in. At the end of his life the gatekeeper arrives to close the door and inform the man that he will not be allowed to enter. The man then asks why if the door leads to Heaven has no one else come to seek entry. The gatekeeper explains that every man has his own private door to heaven.

The Trial is eerie, funny and tragic. It is a must read.

After you read the book find a copy of Orson Welles' movie version with Anthony Perkins and Jeanne Moreau.