"Pero ¿cuál es la filosofía de esta generación? No que Dios ha muerto. Eso ya ha dejado de decirse desde hace mucho tiempo. Quizá deba decirse ahora que la Muerte es Dios. La generación actual cree -este es un gran pensamiento- que nada que sea fidedigno, vulnerable y frágil puede durar ni tener verdadera fuerza. La Muerte espera estas cosas lo mismo que un suelo de cemento espera a una bombilla que está a punto de caerse. El brillante caparazón de cristal pierde con un estallido su pequeño vacío y eso es todo lo que pasa, aparte del ruido. Y así es cómo nos enseñamos unos a otros la metafísica. ¿Crees que la Historia es la historia de los corazones enamorados? ¡Qué idiota eres! Mira esos millones de muertos. ¿Acaso puedes sentir compasión por ellos? ¡Ni hablar! Son demasiados para que puedas sentirlo. Los quemamos, los enterramos. La Historia es historia de la crueldad, no del amor, como creen los blandos. Hemos tratado de averiguar quién es fuerte y admirable y hemos descubierto que nadie lo es. Solo queda el practicismo. Si el viejo Dios existe, debe de ser un asesino. Y es que el dios verdadero es la Muerte".

The book is highly literate in an abstract way; Bellow makes some fragmented, interesting--if dated and naively ethnocentric--observations about some aspects of the world. But since the book lacks the dimensions of plot and characterization and has other novelistic flaws, better it had been a collection of essays, in my opinion.

This was a book I only read about three-quarters of the way through; I wasn't able to finish it. The characters are so flimsy as to be caricatures. And the main character is unbearable: pathetically self-absorbed, self-centered, and agonizingly short-sighted about his own life. That might have been okay, had the author cleverly shown us deeper insights and more mature observations than the main character was capable of doing by himself. However, as it was, there was no evidence that Bellow understands much more about people than Herzog does, particularly women. What's more, there's no sense that Bellow cares much for people more than Herzog does, particularly women.

None of the characters in this book is developed fully or kindly. Instead, the book is suffused with a kind of pompous vitriol. Without any real character development, the story itself becomes nothing more insightful than one long, anguished wail of self-pity: "I'm such a good guy, so how come nobody understands me? How come women treat me so bad?" But Herzog never actually appears as a good guy; he only sees himself that way, like a narcissist, and one gets the unavoidable sense that Bellow sees him that way too, narcissitically, as his alter ego.

Maybe some people will find it worth the pain of immersing themselves in Herzog's miserably irresponsible life and narcissistic wind-bagging in order to pick up some of Bellow's rambling observations about the modern world. But I did not even find those observations illuminating in themselves, and certainly not compelling enough to live with Herzog and the rest of his cast of losers for the duration. Basically—hard as I tried—I found nothing more here than a volume of posturing intellectualism strung together with sour sketches of sorry people.

People speak of Bellow and Faulkner as the two great American novelists, but based on the novel, Herzog, I can't speak of them in the same breath. Bellow simply does not deliver the depth of personal and human insight that Faulkner does. Insofaras what he has to say or show us about the human condition, Bellow is a dull, overrated writer who just happened to come along at a time when American academics needed his kind of machismo.

No doubt Bellow fans with a rounder appreciation of him (this was my first Bellow novel) will surely see past these flaws or have some good reasons as to why these aren't, in fact, flaws, and find something richer. If you have already decided you like Bellow, enjoy! If you haven't, it won't start here.

Metti che poi perdi le staffe

Ebbene signori miei, cosa sarebbe successo se Moses Herzog avesse avuto un blog?

Avrebbe sicuramente fatto parte della vecchia scuola, forse antesignano della piattaforma di Splinder. Lì avrebbe esercitato le sue migliori doti di grafomane, scrivendo post tutti i giorni e non di rado più volte al dì; avrebbe intavolato discussioni, inveito contro destinatari universali, sfogando le sue frustrazioni e intervallando fiumi di parole irate a poetici sguardi disillusi sul passato. A volte avrebbe risposto ai commenti con veemenza e partecipazione, a volte avrebbe spiato in silenzio, tutto compreso nel suo vittimismo, o a seconda, nel suo orgoglio più fiero. Per via del suo vasto background culturale, avrebbe seminato proseliti senza difficoltà e l’opinione pubblica si sarebbe scissa in colpevolisti e innocentisti.

Poi, con l’avvento dei social network sarebbe passato di moda. Con fare dinoccolato avrebbe accettato che internet rispecchiasse la società qualunquista di oggi, ma con contegno si sarebbe fatto da parte. Non sarebbe stato uno di quelli che cancellano l’account. Avrebbe lasciato i suoi scritti lì, come testimoni romantici delle sue cadute e risalite.

Nondimeno il suo nome sarebbe rimasto legato a un certo tipo di antieroismo. Aspè che vi spiego.

Quando da piccola mio padre mi spronava dicendomi che la vita bisogna cavalcarla, altrimenti lei cavalca te, io coscienziosamente annuivo, ma intimamente giudicavo quest’approccio decisamente superficiale. La logica mi insegnava che prima di cavalcare, bisogna salirci a cavallo, e chi l’ha detto che io ne fossi capace? E se avessi messo il piede in fallo e mancato la staffa? E se una volta sulle staffe le vertigini mi avessero inchiodato in una goffissima posa scomposta? E se dopo svariati tentativi avessi rinunciato a salire, chi lo dice che io non avessi comunque voluto fortissimamente riuscirci?

Questo è l’esatto istante in cui Herzog fa capolino, quell’attimo in bilico tra la metaforica comprensione del nodo gordiano della tua vita appeso alla sella di una cavalcata utopica, e la rinuncia frustrante a un futuro che da terra manco riesci a vedere, figuriamoci prenderlo di petto. Herzog è sempre lì quando fai ritorno a casa e una volta chiusa la porta, fai il più bel discorso della tua vita, quello lucido e tagliente che ti capita di vedere solo nei film, in bocca a pochi attori eccellenti, o ad oratori con esperienza pluridecennale. E mentre tu dai fondo alle tue migliori capacità teatrali davanti alla finestra che dà sul cavedio di casa, Herzog lo fa sul foglio. E scrive, scrive tutto quello che diresti anche tu, rimanendo fedele a se stesso mentre cerca di combattersi e annullare la parte marcia di sé.

Ma c’è un momento in cui si stacca dal modello in serie di “uomo come tanti” e diventa l’eroe degli antieroi. Quando raggiunge il fondo di se stesso e non si scotta. E risale, solo una volta scoperto, che in fondo sta bene e si ama esattamente per com’è. Con le sue contraddizioni imbarazzanti e la sua pedante introspezione, che condividiamo perché è quella a cui vorremmo arrivare tutti se avessimo il coraggio di inoltrarci nelle pieghe più scomode del nostro io. Ed Herzog infatti, È scomodo oltre ogni ragionevole dubbio. È quell’amico che quando chiama, dobbiamo resistere alla tentazione di farci negare, ma alla fine cediamo e prestiamo orecchio ai suoi soliloqui, perché per quanto impegnativo è l’amico più vero che abbiamo. E succede sempre, che a fine serata ci congediamo da lui con la muta speranza che almeno un po’, ci sia rimasta appiccicata addosso, una piccola parte della sua onestà.

Herzog'da bu yıl okurken beni şöyle bir çarpan sonra kendisine has anlatamı ile hayran bırakan bir anti-hero klasiği. Saul Bellow, benim amerikan yazarları sevebileceğimi hissettiren bir yazar oldu.

Yorumu gelecek...

4,5*

מדלן, אישתו השניה של פרופסור מוזס הרצוג עוזבת אותו לטובת החבר הטוב שלו. היא לא רק עוזבת היא מנשלת אותו מביתו ומסביבתו הטבעית באקדמיה כשהיא מתחילה לפתח קריירה אקדמית.

הרצוג מתמוטט נפשית ויוצא למסע בו הוא מנסה להשלים עם הגירושים השניים, מתשוקתו ואהבתו למדלן ומגירושיו. במהלך המסע הוא נזכר באפיזודות מחייו וכותב פתקים ומכתבים שאינו שולח לגרושתו, לאנשי ממשל, לפילוסופיים ולעיתונים. מהמכתבים הקורא לומד על מערכת יחסיו עם מדלן, שמצטיירת כאישה יפה, כריזמטית ומושכת אבל גם אכזרית ומרושעת. הרצוג מצייר אותה גם כחולת נפש הזקוקה לטיפול.

זהו חשבון נפש של אדם מבוגר שנישא לאישה צעירה ממנו ב 20 שנים בעלת שאיפות וצרכים שבהם לא הכיר. מאידך, מדלן והחבר נצלו את טוב ליבו ותמימותו של מוזס הרצוג בצורה מחפירה.

אחד החלקים המזעזעים והמכעיסים ברומאן, הוא החלק שבו מדלן בהריון, היא והרצוג עברו לבית בכפר שהרצוג קנה זה מכבר והבית במצב רעוע. הרצוג השקיע בו את כל כספי הירושה מאביו והוא משפץ אותו במו ידיו ומדלן נמצאת במסע קניות מטורף. הצ'קים מתחילים לחזור והיא רק מלגלגת על הרצוג, ההטפות שלו נראות לה קטנוניות וחסרות ערך, היא לועגת לאביו שהיה מהגר קשה יום. כאקט של פחדנות וחוסר יכולת התמודדות היא לועגת לכל הדברים הטובים שהוא עשה עבורה. כזו כפיות טובה הייתי חוסמת לה את הגישה לחשבון הבנק בצ'ק הראשון שהיה חוזר ושולחת אותה למצוא עבודה בכדי לממש את עצמה ואת הצרכים שלה.

וכשהיא מתגרשת ממנו היא מנשלת אותו מהבית. היא דואגת שהוא יבצע את כל התיקונים בבית ואז מודיעה לו. היא נשארת בבית והוא יוצא לחפש מקום מגורים. אין מה לאמר פשוט בלתי נסבל.

אשתו של וואל, פיבי מתכחשת למצב ומסרבת להתגרש ממנו ובכך להעמיד את מדלן בעמדת נואפת ולאפשר למוזס הרצוג לקבל משמורת על בתו. היא מאשימה את מוזס הרצוג וטוענת שוואל מסייע וסייע לו, וזו אחרי סצנה שמוזס צופה בוואל מקלח את הבת שלו.

בספר על הנשים בחיו של סול בלו והשפעתן על הכתיבה הספרותית שלו קראתי שהבן שלו, אדם בלו, אמר : "הרצוג היה הסיפור של מה שאמי סנדרה המטורפת והמרושעת עשתה לאבי ". צחוק הגורל והאירוניה הגדולה ביותר היא, שאחרי שהוא שפך את כל הביוב הזוגי הזה לספר, הוא הצליח באופן מסחרר, זכה בפוליצר ובפרס נובל לספרות. אני בטוחה שהמכשפה המרושעת הזו אכלה את ליבה וגם כל חבריו שהתכחשו לו והלכו אחרי מדלן.

לסיפור אין קו עלילה מובהק אלא הוא נע על מספר צירים ודרך עיניו ומוחו הקודח של הרצוג. מהם אפשר גם ללמוד על נקודת מבטה של מדלן על הגירושים ועל יחסו של הרצוג אליה. לעיתים מדובר בחפירה בלתי נלאית, באמת זו קדיחה מעייפת במחשבותיו של מוזס הרצוג. ובדעתם של חברים ושל הסביבה על מערכת היחסים בינו ובין מדלן. אבל יש בו קטעים נפלאים במיוחד הקטעים שעוסקים בזוגיות שלו ושל מדלן (או בהעדרה ).

هرتزوگ تقریبن تو کتابفروشیا پیدا نمی‌شه. من تو شهر کتاب آپادانا یه نسخه‌شو پیدا کردم که معین بهم گفته بود. شاید هنوز داشته باشه ازش. هرتزوگ ماجرای زندگی مرد محقق و روشنفکریه که زنش به گا داده‌ش. برای همه نامه می نویسه و اشتباهاتشون رو بهشون گوشزد می‌کنه. از رئیس‌جمهور گرفته تا مقاله نویس روزنامه و آدم هایی که سالها از مرگشون می گذره. مهرجویی بعضی از صحنه‌های هامون رو عینن از رو هرتزوگ کپی کرده. مثل اون صحنه‌ای که هامون به زنش غر می‌زنه که اینا چیه رفتی براشون پول دادی. چند تا تیکه‌ی درخشان داره رمانه. یه جا زنش داره با یکی لاس می‌زنه و این شاهد ماجراست و داره اون دوتا رو جاج می‌کنه و تو تغییر حالتهای زنش در مواجهه با حرفای یارو دقیق شده. یه جا هم هست که نشسته کنار زنش و داره آرایش کردنش رو نگاه می‌کنه: "مادلین نمی‌گذاشت هرتزوگ صورت او را به طرف پایین نوازش کند، برای عضلاتش ضرر داشت. هرتزوگ، در حالی که بر لبه‌ی وان تجملی نشسته بود، شلوارش را پوشید و بلوزش را توی آن کرد. مادلین به اون توجهی نکرد. وقتی روز شروع می‌شد سعی می‌کرد به طریقی از شر او راحت شود."‏
ترجمه‌ی کتاب هم چنگی به دل نمی‌زنه.

Klasik dünya değerlerinin tersyüz edildiği 20. yüzyılın modernist dünyasında duygusal bir entelektüelin iç bunalımını ve varoluş sıkıntısını anlatıyor Herzog. Orta yaşlarında ailevi, sosyal ve profesyonel hayatında başarısız olmuş, basit görünen insani ilişkilerin içyüzüyle karşılaşmış, sahip olduğu entelektüel birikimin ise hayatın ve insanın bu sığ, reel, grotesk yapısına çare olmadığını farketmeye başlamış bir adamın hikayesini okuyoruz. Farkındalığı arttıkça hayattan tiksinen, tiksintisi arttıkça durağanlaşan Moses Herzog'un kayıtsız bir ruh haline geçiş yaptığını görüyoruz. Fakat huzursuz zihni asla durmayan Herzog, çapraşık iç dünyasını hemen her konuda, herkese yazdığı mektuplarla gösteriyor bize. Tanıdıklarına tanımadıklarına, fiziksel, ideolojik ve felsefi düzlemde çatıştığı herkese sıkıntılarını, itiraflarını, düşüncelerini konu alan onlarca mektup yazıyor. Yeni bir anlam arayışı adına, kendi tabiriyle 'gerçeği yakalamak için' bu mektupları yazsa da, Herzog'un bu sanrısı onu gerçektikten büsbütün koparıyor, pasifleştiriyor ve topluma daha da yabancılaştırıyor. Nitekim mektubunda yaptığı derin bir entelektüel saptama ile biraz sonraki basit bir anın trajik-komik uyumsuzluğunu görüyoruz çoğu zaman. Bir başka deyişle, idealizmini ve ince ruhunu hayatın bayağı talepleriyle bağdaştıramayan bir adam olarak buluyoruz onu. Roman aktıkça ise, nihayetinde anlam'ı bu 'basit gerçeklik'le yüzleşmekte ve bir nevi absürt'ü kucaklamakta bulan Herzog'un kişisel dönüşümüne tanık oluyoruz.

**

Saul Bellow'un hayatından derin izler taşıyan ve onun başyapıtı sayılan Herzog, yalnızca yoğun, derin ve katmanlı kurgusuyla doyurucu bir okuma vadetmiyor; aynı zamanda Herzog gibi bir 'anti-kahraman' üzerinden modern zaman insanının, anlamdan yoksun yeni dünya'daki anlam ve gerçeklik arayışını da muazzam bir keskinlikte aktarıyor.

شاید که تخفیف درد، جزو کوچکی از شادی بشر باشد.

از متن کتاب