Knygą galima skaityti ir neįsigilinus į jos kontekstą, tačiau šiuo atveju realūs istoriniai ar paties rašytojo biografiniai įvykiai yra lemtingi šios knygos turiniui.

Matyt dėl to, kas dabar vyksta Rusijoje (t.y. žmonės per visus propagandos sluoksnius vis geriau ima matyti tikrąjį režimo veidą, o Navalnas ir jo komanda vis rodo ir rodo žmonėms tą veidą), perskaitęs šią knygą daugiausiai susimąsčiau būtent apie tai, kad Coetzee čia aprašo lyg ir bręstančius Rusijai lemtingus 1917 m. Veiksmas vyksta 1869 m., tais pačiais, kada Сергей Нечаев (Sergejus Nečiajevas) parašo Revoiucionieriaus katekizmą, kviečiantį bet kokiomis priemonėmis įvykdyti revoliuciją, t.y. sunaikinti esamą tvarką. Tai politinis knygos sluoksnis.

Kitas sluoksnis per kurį galima skaityti šią knygą yra tėvo, netekusio sūnaus. Pagrindinis veikėjas knygoje - Fiodoras Dostojevskis aiškinasi savo posūnio mirties aplinkybes. "Peterburgo meistras" pasaulį išvydo 1994 m. ir Wikipedijoje galime rasti informaciją, kad 1989 metais žuvo paties rašytojo Coetzee's sūnus. Taigi galime įsivaizduoti, kiek savo paties skaudžių išgyvenimų ir minčių rašytojas sudėjo į Dostojevksio personažą. Kalbanat apie netektį, galime matyti, kad ryškiausias vaizduojamas jos bruožas romane yra neigimas. Dostojevskis daug mąsto apie galimą sūnaus prisikėlimą ar ryšio su jo siela užmezgimą...

Labiausiai nustebino erotinis knygos sluoksnis. Dostojevkio personažas pagauna save jaučiantis potraukį šeimininkei, pas kurią gyveno jo posūnis ir dabar apsigyvena jis pats, ir jos dukrai. Tema atrodo savaime provokuojanti, bet mano nuomone ji sklandžiai įsipiešia tiek į netekties neigimo stadijos psichologiją, tiek į nagrinėjamą kaltės temą. Kaltės, kurią išgyvena tėvas, kad galbūt neskyrė savo sūnui tiek dėmesio ir meilės, kiek galėjo skirti. Kaltės prieš Dievą, kurio meilę ir kantrybę pagauna bandantis (Dostojevskio personažas).


Ką visu tuo noriu pasakyti? Romanas man pasirodė turintis dvi puses. Viena vertus jame skleidžiamos temos aktualios ir svarbios. Nemanau, kad čia paminėjau jas visas, manau labai priklausys nuo skaitytojo, kas į kokią temą atkreips didesnį dėmesį. Kita vertus, romanas man vis tik pasirodė kažkuo neišbaigtas, temos paliečiamos, bet jų atskleidimas neatidirbtas. All in all, knyga įsimintina ir įtraukianti.

*پدران و پسران: دشمنان، دشمنانی تا دم مرگ
کوتسی از معدود نویسنده هایی هست که دو مرتبه افتخار دریافت جایزه من بوکر رو داشته و مجموعه افتخاراتش بسیار پربار هست. تکمیل کننده‌ی این مجموعه هم نوبل ادبیات سال 2003 بود.
این روزها اگر بطور تصادفی بین قفسه های کتابفروشی‌ها بگردید شاید با خوش شانسی فقط یک کتاب از کوتسی پیدا کنید. که اون هم اثر معروف زندگی و زمانه‌ی مایکل ک هست.
آثار کوتسی اگر ترجمه و چاپ هم شدند مدتهاست که تجدیدچاپ نشدند.
استاد پترزبورگ اولین اثری بود که از کوتسی مطالعه کردم اما اگر بقیه‌ی آثارش هم دو سوم این کیفیت رو داشته باشه از اغلب کتاب هایی که مرتب درحال فروش هستند یک سروگردن بالاتر هست. امیدوارم به زودی سراغ باقی آثارش برم. البته اگر بتونم شکارشون کنم!

خلاصه‌ی داستان
کوتسی در خلال نگارش این رمان بدنبال کنار اومدن با سوگ پسرش بود که بطور مشکوکی از ارتفاع سقوط کرد و جان سپرد. موضوع روابط بین پدر و پسر اخیرا در بین نویسندگان محبوبیت چشمگیری پیدا کرده و آثار درخور و البته غمناکی رو رغم زده. مثل: شغل پدر، پرندگان به سوگ او می‌روند و اراده. تمام این موارد با داستانی از روایت پسر روبه‌رو هستیم اما روایت این رابطه از دیدگاه پدر برای من تجربه جدیدی و منحصربفردی بود.
روایتی که روی بخشی از زندگی فیودور داستایفسکی بنا شده. داستایفسکی که برای فرار از پرداخت بدهی های بالاآورده به آلمان متواری شده با مطلع شدن از خبر ناگهانی خودکشی پسرخوانده‌اش(پاول)، با هویت جعلی به پترزبورگ برگشته تا از کم و کیف این اتفاق ناگوار اطلاع کسب کنه. در همین راستا خبر عجیبی در حکم فرود آب سردی بر پیکر عزادارش هست و افکار نامنظمش رو بیش از پیش مغشوش می‌کنه: ارتباط بین پسرش و گروهی از آنارشیست‌ها و دوستی نزدیک ب�� سرگی نچایف تئوریسین و رئیس جنبش خلق.
کندوکاو در گذشته‌ی پاول دستخوش تفکر مرتب و عمیق درباب پدر بودن و وظایفش برای داستایفسکی هست. دو شخص از دو نسل متفاوت. تفاوت هایی که هرکدوم از اونها در اون خود رو برحق می‌دونند.
در بخش های پایانی هم با یافتن دفترچه خاطرات پاول و اطلاع از دیدگاه حقیقی اون نسبت به خودش پتک با ضربه‌ای سهمگین بر سر پدر فرود میاد.

نکات مهم
- مرگ، درگیری با سوگ فرزند، خودکشی، خدا، انقلاب و... از دیگر موضوعات شاخص در داستان هست.
- بخش هایی از داستان بر اساس منابع حقیقی و دقیق تاریخی هست و بخش قابل توجهی هم ساخته‌ی ذهن نویسنده.
- اغلب طرفداران داستایفسکی با درک وقایع کتاب شیاطین مشکل دارند و اون رو در سطح باقی آثارش نمی‌دونند. این کتاب تاثیر بسزایی در درک وقایع شیاطین داره و ترجیحا بلافاصله بعد از اون کتاب سراغش بیاید که لذت بیشتری هم ببرید. چون در کنار تمرکز روی روابط پدر و پسر بخش هایی هم معطوف به سیاست شده و با این موارد شکل گیری ایده‌ی نگارش کتاب شیاطین رو در ذهن داستایفسکی ترسیم کرده. اگر جنایت و مکافات رو هم مطالعه کرده باشید که چه بهتر. چون شیاطین و جنایت و مکافات اساس مشابهی دارند. البته که الزامی هم به آشنایی با آثار داستایفسکی نیست چون در خلال گفتگوها به نکات شاخص این دوکتاب اشاره شده.
- نثر کتاب فوق‌العاده چشمگیر و درخشان هست. کم ترکتابی رو این اواخر با این کیفیت در استفاده از کلمات و قدرت در روایت دیدم.
- در کنار نثر اعجاب انگیز کوتسی ترجمه هم بسیار درخشان و پاکیزه است. در واقع بخش قابل توجهی از لذت مطالعه مرهون این ترجمه است. البته که این ترجمه برگزیده‌ی جایزه‌ی ابوالحسن نجفی در سال 98 شد که جایی برای تعجب نداره.


پ‌ن: چرا ویراستار محترم کتاب در موخره باید داستان کتاب رنج های ورتر رو اسپویل کنه آخه؟! آزار دارید مگه؟
* از متن کتاب
دو تیر صفر سه

Lite långsam inledningsvis men tog sig efter halva boken. Stark trea.

This is a well plotted literary thriller. Lots of dramatic situations unfolding simultaneously: a murder mystery (of course), an extra-marital affair (of course), the death of a child (of course), a disease (of course), and child molestation (can't leave that out). I really had higher hopes for J.M. Coetzee though. He had been recommended to my by people whom I respect and he won the Nobel Prize and everything etc... Unfortunately I found, despite its considerable strengths--eg it was engaging. In his fictional Dostoevsky, Coetzee created a vivid and compelling character, and I turned the pages eagerly through about three quarters of the book, though I admit only skimmed the last fifteen pages because by then, quite honestly I'd had enough of this nonsense--this book embodies pretty much everything that has come to really bug me about contemporary literature. First and foremost, the structure is fatally flawed in an obvious way but the author seems not to care, or feel that the reader will not notice. Here the problem is Coetzee's extensive use of echoes of Crime and Punishment, most notably in the interrogation scenes between Dostoevsky and the cop Maximov, Dostoevsky's repeated attempts to get rid of "evidence," and most prominently the theme of corruption of innocence embodied in the vision of the child prostitute near the end of Crime and Punishment. At first I enjoyed recognizing the close repetition of scenes from Crime and Punishment, thinking (mistakenly) that Coetzee was suggesting the biographical sources for those scenes. It was kind of clever and one thought, sure maybe it happened that way. But then as the characters in Coetzee began to discuss Crime and Punishment itself, I realized that in the time frame of Coetzee's book, D. had already written Crime and Punishment. Now, the narrative is told in third person limited--that is the events of the story are told as if from the outside but filtered exclusively through Dostoevsky's point of view--but somehow Coetzee's Dostoevsky seems completely unaware that he is playing out scenes very closely resembling those he had already written himself! That doesn't make sense. If you take this inconsistency as intentional, you get a very bizarre piece of dramatic irony (somehow D. has forgotten his own book and is now doomed to play out the scenes he has written?; but that's not there. Clearly he hasn't forgotten his book at all as he discusses it with the other characters.) No actually. this inconsistency just represents a bit of integrity (large bit) sacrificed to produce for the reader the bookish pleasure of recognizing a literary allusion that is otherwise content-less. It's kind of a downer then to realize that the literary part of the book (and there's a lot of what looks like poetry but is actually merely portentous) is more or less ornamental. (This is even more obvious in its references to The Demons. Apparently if the characters talk about demons and spirits and the author refers to demons and spirits, well, somehow that brings to bear the reality and weight of Dostoevsky's book called The Demons, in which, oddly the characters don't, if memory serves, talk much about demons or possession at all--they are too busy living it.) The book is a costume drama and at its core actually not much more than a "relationship" story that could have been set in the 80s (1980s) and thus embodies the second thing that really bugs me about contemporary literature--the relationship story in which all the thematic import (meaning psychology primarily but also politics, of course) and 95% of the emotional weight is crammed onto the very small stage of the bedroom. It's just not fair to sex to freight every aspect of it (whether, how, and if not, why not?) as revelatory of every psychological, political and social force under the sun. (One weird flattening effect of this is exemplified in the narrator's, speaking from D.'s point of view, speculation that Nechaev, the nihilistic baddie of the piece who at that point in the narrative has arranged murders and also betrayed his associates to the police, is probably also an inconsiderate lover.) One gets the feeling, after maybe the second or third time, that no matter how portentously and pretentiously the sex scenes in the book are told, the point of them is actually quite simple and old fashioned e.g. merely to titillate when the plot starts to flag. Certainly they are spaced that way and it is undeniable, the way the book is written, that one of the sources of suspense it draws upon involves suggesting to the reader that at some point the fictional Dostoevsky, or some proxy, might actually violate a child--and that's just a bit sick. What's worse, it is probably this flirtation with the "transgressive" that convinced the critical establishment that the work was somehow important and "serious." On the other hand, it's nice that a book about Dostoevsky could make it the mainstream. It revived my interest in his work. I hope readers who have not experienced Dostoevsky's work will not either be put off from doing so or feel that they have done so already by reading Coetzee's book because Crime and Punishment, The Demons, The Idiot etc... are the real thing.

Gli danno un sacco di soldi per scrivere libri, dicevano di Fedor Dostoevskij, ripetendo le parole del figlio morto. Quello che non avevano detto era che doveva dare l'anima in cambio.

Pirmas sakinys: 1869-ųjų ruduo.

Skaičiau sunkiai. Tačiau ne dėl stiliaus (lėtas dostojevskiškas pasakojimas), o dėl to, kad negalėjau suprasti apie ką knyga (nors tekste viskas labai atvira ir aišku). Viena priežasčių – senokai skaitytas romanas, kuriame būtų bent keli sluoksniai: "beveik vadovėlinis postmoderniojo romano pavyzdys. Pagrindinis šio tipo romanų bruožas – gebėjimas derinti skirtingus žanrinius registrus taip, kad kūrinys taptų patrauklus skirtingas literatūrines kompetencijas turintiems skaitytojams. Todėl "Peterburgo meistrą" galima skaityti ir kaip istoriografine medžiaga grįstą realistinį romaną apie rusų literatūros klasiką Fiodorą Dostojevskį, ir kaip savo dirbtinumą, literatūriškumą pabrėžiančią istorinę fikciją. "Peterburgo meistras" yra ir detektyvas, ir egzistencinis romanas, analizuojantis tėvų ir sūnų kovą. Taip pat autobiografinių elementų turintis metaromanas apie rašytojų ir jų literatūrinių tėvų santykius, ambivalentišką kūrybos ir kūrėjo prigimtį." (Virginija Cibarauskė)*.

Linijos, kurias įskaičiau:
• sūnaus gedinčio/su sūnumi atsisveikinančio tėvo – įstrigo labiausiai. Gal dėl to, kad panašiomis aplinkybėmis žuvo 23 metų sulaukęs J. M. Coetzee sūnus ("Peterburgo meistras" laikomas autobiografiškiausių šio Pietų Afrikos Respublikos – Australijos rašytojo kūrinių).
• vaikų ir tėvų santykiai/revoliucijų priežastys ir pasekmės – skaityti įdomiausia, nes, skirtingai nuo kitų linijų, šią žinau geriausiai. Iš vienos pusės, stereotipiškai keista, kaip Pietų Afrikos Respublikos – Australijos rašytojas (kad ir po 150 m.) gerai aprašo to meto Rusiją. Iš kitos pusės, rašoma apie visas revoliucijas ar vaikų-tėvų konfliktą bendrai, tačiau man Rusijos istorija ir jos sukrėtimai žinomi geriau nei, pavyzdžiui, Prancūzijos.
• istorinis romanas apie Fiodorą Dostojevskį – skaičiau atsargiai ir ne be reikalo, nes J. M. Coetzee istoriniai faktais žaidžia lengvai: Pavelas Isajevas, Sergejus Nečiajevas, antroji rašytojo žmona Ana Snitkina yra realūs asmenys, tačiau, pavyzdžiui, Pavelas Fiodorą Dostojevskį pergyveno beveik 20 metų, nėra žinių, kad jie būtų labai konfliktavę.
• kas yra kūryba ir rašytojas – mažiausiai įstrigusi/dominusi linija.

Dar vienas dalykas, kuris matėsi skaitant – idėjų, istorijų pristatymas per priešingybes. Kaip suprantu, toks dualumas būdingas visai J. M. Coetzee kūrybai.

* Labai gera Virginijos Cibarauskės apžvalga "Literatūroje ir mene".

Me costó mucho. No logré sentir empatía con los personajes.
Pese a ser fanático de Coetzee, este libro me pareció poco entretenido, tedioso.
Quería terminarlo. Tampoco entendí el final. No debo estar a la altura.

Strokes of a Paintbrush [Coetzee's Narrative Strokes]

J.M. Coetzee's descriptive tool appears to be like a paintbrush---or so it seems.
The deeply-rooted-thought-penetrating narrative is elegant in its indulgence, poetic in its expression, vivid in its portrayal, as it attempts to give form to a whirlpool of thoughts that glide restlessly inside the unstable mind of a genius. The wordings themselves become an efficient descriptive tool like that of a paintbrush, maneuvered by the painter's dexterous hand, as it dips unto the pastel of colors, abruptly swishing in the air and unto the white canvas as the strokes themselves insidiously capture a particular moment in vivid picture.

So, in a way, Coetzee's searing technique tries to encapsulate Dostoevsky's wandering thoughts, in parallel to the painter's ardent desire to freeze an image that lurks inside his head.

Coetzee's treatment of what goes on inside Dostoevsky's consciousness is unobstructed, like a wild river that gushes unstoppable strong currents, he lets the flow of thoughts wade in one point as it rushes immediately to an unrelated point capturing the unpredictable essence of Dostoevsky's fluttering thoughts as it tries to deduce from reason to quench his own thirst for an elusive understanding.

Perhaps Coetzee himself is "possessed" by Dostoevsky's spirit as he writes his own imaginative version of a part of his suffering life. As Coetzee attempts to shovel deeply into Dostoevsky's mind, he is able to mimic his styling in a lifelike image, making Dostoevsky appear like his own created fictional character---partly drawn from life, partly drawn from the eternal pool of imagination.

Coetzee's Fictional Dostoevsky [Madness and Divinity]

Biographies written about the historical Dostoevsky tell us only one side of his true nature, as much as the biographies themselves would tell us about his life in an accurate reality, in utmost veracity to know the real Dostoevsky, it merely presents an image unstripped of its facade. These biographies only decribe the outer Dostoevsky, only the body and its brushes with life but the soul that rests in his consciousness would forever be invisible to us, forever a mystery.

More than the biographies, the only way towards his consciousness, is through his elaborate works, which provide another side of his nature that can bring one a much closer look unto the truth. Even though his works are mostly fiction, it allows a sensitive reader to penetrate deeply into his thoughts and somehow from its depthness, responds to the Spirit that resides inside him, a sort of glimpse into his soul, so to speak.

Murakami puts it best when he said about the impossibility of knowing a person completely, no matter how intimate the relationship maybe. He said that it's like entering a huge unlit anteroom, as you push the door open, you will only grope in pitch black darkness. Perhaps, that's the way it will always be, as everyone struggles to know themselves, all of us are somehow at the mercy of life's constant changes that are soon bound to mould us every now and then into a different person from what we used to be.

Dostoevsky was no stranger to this kind of thinking, even with his divine intelligence, he was not immune with what life continued to push down his throat all throughout his existence. He was still human being after all. He too, struggled and succumbed to the continuous flow of life's experiences.

But it is through this often times virulent relationship we have with life that we come across the invisible true self, stripped from its facade of form, the revelation peeps through.

This is where Coetzee enters, as he attempts to penetrate the thoughts of Dostoevsky by tapping the tortured soul within him.

As Coetzee breathes an imaginative life to the consciousness of Dostoevsky, his very humaness emerges, he speaks, he loves, he lusts, he scolds, he mocks, he betrays, he cries like any other human being that lives and breathes. His tortured soul underneath seems to resurface without inhibition, as it lashes out both good and evil, his mind in utter confusion as it becomes a literal battlefield between God and the demon. His very image appears cloaked in darkness, where madness reigns supreme.

Darkness. Supreme Madness. The key to enlightenment?

Perhaps, this is what Coetzee is trying to imply about Dostoevsky, that there is a thin line that separates madness from divinity.月

کتاب آنقدر خوب بود که متاسف شدم چرا قبلا از این نویسنده کتابی نخواندم و امیدوارم کاربعدی که از کوتسی می‌خوانم هم به همین گیرایی باشد

3,5
Η πρώτη μου επαφή με τον Κουτσι. Ένα αρκετά ενδιαφέρον βιβλίο . Που καταπιάνεται με κάποια από τα σπουδαιότερα θέματα της παγκόσμιας αφήγησης . Τι σχέση μεταξύ γονέων και παιδιών, την σχέση μεταξύ αλήθειας και ψέματος, την σχέση εξουσίας ανάμεσα στους ανθρώπους, την σχέση νιάτο και γηρατειών, την σχέση συντήρησης και προοδευτισμού, αλλά κυρίως την προδοσία ανάμεσα σε αυτές τις σχέσεις.

مختصر و مفید ؛ رمانِ خلاقانه ی استاد کوتسی
----
از وقتی فرزندش مرده، از تمام زنده‌ها متنفر است ...
روی تخت دراز می‌کشد، دست‌هایش را در سینه قلاب می‌کند، تندتند نفس می‌کشد و می‌کوشد شیطانی را که بر او سیطره یافته است پس براند. می‌داند بیش از هر چیز به جنازه‌ای می‌ماند که روی تخت افتاده و آنچه شیطان می‌خواندش شاید چیزی نباشد جز روح خود او که بال‌هایش را وحشیانه بر هم می‌کوبد. در این لحظه، زنده بودن برایش چیزی مثل غثیان است. می‌خواهد بمیرد و حتی بیش‌تر : محو و نابود شود.
... دیگر هیچ‌گاه پسرش را نخواهد دید.
--------
زنی که کنار اوست چه؟ آیا از آن تکانه‌ای که سبب شد خود را به مرد تسلیم کند پشیمان است؟ اگر آن اتفاق نیفتاده بود، گردش امروز می‌توانست نشانه‌ی شروع یک اغواگری تمام‌عیار باشد، چرا که بی‌گمان این همان چیزی است که یک زن می‌خواهد : دنبالش بیفتی، دلش را ببری، اغوایش کنی و او را تسلیم خود سازی! حتی وقتی هم که خود را تسلیم می‌کند، نمی‌خواهد وادادنی عیان باشد، بلکه می‌خواهد با هاله‌ای شیرین از سردرگمی درآمیزد، می‌خواهد با دست پس بزند و با پا پیش بکشد. سپر‌انداختن، اما نه یک بار برای همیشه. می‌خواهد بیندازد و باز بردارد، باطراوت، احیاشده، دوشیزه‌وار، مهیای آن‌که باز دلی از او ببرند و باز تسلیم شود. بازی با مرگ، بازی رستاخیز
--------
ساده‌دل‌ها نمی‌توانند فرق رویا و واقعیت را تشخیص دهند. رویاها را باور می‌کنند.

J.M. Coetzee, winner of the Nobel Prize for Literature in 2003, is not everyone's cup of tea. 'The Master of Petersburg', first published in 1994, is no exception. Following the death of Dostoevsky's stepson Pavel, Coetzee manages to construct a novel with such towering themes as the father-son relationship, the quest for the truth, death, and the very art of writing itself. However, for all its complexity, most reviewers of 'The Master of Petersburg' here on Goodreads have found Coetzee's portrayal of Dostoevsky/Russian literature to be lacklustre.

I have also found 'The Master of Petersburg' to be a disappointment, especially when compared with Coetzee's own past efforts like the brilliant 'Foe', which I enjoyed reading. 'The Master of Petersburg', on the other hand, is, quite frankly, a drag to read. First of all, there is the obscure narratorial voice. How can we give ourselves up as readers if we do not whether the thoughts expressed in the novel are those of the writer or his protagonist? And the novel complicates things further for the reader by placing a strong emphasis on the political ideologies of a youthful revolutionary called Nechaev and Dostoevsky's relationship with his landlady and her daughter, which supposedly contribute to Dostoevsky's so-called "resurrection" near the end of the novel.

'The Master of Petersburg' is a great read for students of Contemporary Literature, but general readers should stay away, as this novel will leave you more glum than a Russian winter.