در جهان مردی هست که روز از آلام وصف‌ناپذیر رنج می‌برد و شب نمی‌تواند چشم بر هم گذارد؛ در دلش خلاء هولناکی هست که کامجویی نتوانسته است آن را پر کند؛ در سرش همه‌ی قوای دِماغی در جوشش‌اند؛ در بحبوحه‌ی لذّت‌ها، در جمع دوستان طرب، ناگهان حس می‌کند که تنهایی با بال‌های سیاه بر قلبش سایه افکنده است؛ در جهان مردی هست که به هیچ‌چیز امید ندارد و از هیچ‌چیز نمی‌هراسد، از زندگی متنفر است و نمی‌تواند آن را ترک کند

قسمتی از کتاب خانواده تیبو
روژه مارتن دوگار

Did I ever think a day would come for me to say that I was disappointed in a work by Dostoevsky? A month ago I would have laughed at the very thought. But a month later, I'm not laughing. I'm shocked to find that it is possible. And if it is possible to break your heart over a literary disappointment, I should say that I am brokenhearted.
t
At present, I'm nursing my wound, so maybe this is not the right time to write a review. But at the same time I feel that if I do not write now, I never will. I just want to finish everything connected with this book as quickly as possible; forget if I can the distressing reading experience I endured through a month. I want to remember the Dostoevsky whom I fell in love over The Brothers Karamazov , Crime and Punishment and White Nights . And I will cherish that Dostoevsky till the end of my days.

On approaching the story, I went through the introductory notes in this particular edition. I read that Dostoevsky presents to us a Christ-like hero - an epitome of goodness and innocence; a pure, kind, and compassionate heart. I read how his kindness, his compassion, his goodness, and his innocence being trampled on. I read how human innocence becomes victimized by a corrupted society. In short, I was about to read the story of a "holy fool". But to my utter dismay, Prince Myshkin was turned out to be not a "holy fool" but "a fool" - an idiot. There is no irony there. The title has to be taken in its literary meaning. Dostoevsky has truly presented us with a complete idiot! This was a huge blow to my expectations. However, this fall in my expectation has nothing to do with Dostoevsky or his choice of the hero. Authors have the right to choose over who they would make their hero. And choosing such a person as Prince Myshkin has originality. I totally lay down my disappointment on the introductory notes, which to me, misrepresented the whole story.

It took some time for me to grasp what I have expressed in the previous paragraph. I didn't at first understand that Prince Myshkin was a complete idiot in a literary sense. I was at a loss as to how to understand him. Then only I realized what Dostoevsky meant. The titular character really is what is meant by the word. Then came my disappointment so I had to lay low till I overcame that. I recommenced the read with a new mind to give heed to Prince Myshkin. But there again I was in for another disappointment, this time at the hand of Dostoevsky himself. It started alright with my knowledge that Prince Myshkin was simple-minded from his childhood and that he had a hard time comprehending things and struggled very much when learning. On top of that, he was an epileptic too. From this perspective, I continued my read. But here too, my comprehension of this character failed due to many characteristic contradictions. He is said to be simple-minded but at the same time, he displayed a keen and rare intelligence. He was kind and compassionate, I agree, and to that extent pure. But there was some subtle cunning in him and at times I sensed there a calculating mind. And his actions which led to ruin the life of a young and trusting girl led me to totally despise him. This didn't correspond with my notion of the character of Myshkin. No matter how hard I tried I couldn't understand nor connect with him. This really exhausted me to the point of annoyance, so much so that I was in indecision whether to continue or to abandon. Then again this was Dostoevsky after all so I decided to take repose.

I took it up again determined to see through it to the end. This time I concentrated on Dostoevsky's portrayal of human psychology for I could fathom no proper plot on which the story developed save except the two "love triangles" (if it may be called such) in which the Prince was the object in one and pursuer in the other. I could honestly say that this unique feature of Dostoevsky, this portrayal of human psychology which he had adopted in all his works, is what saved this work. As always he has brilliantly done this. Strong emotions such as love, obsession, jealousy, suspicion, and rage are so well portrayed that even though I didn't enjoy any other, I did enjoy that.

I wasn't much impressed with the characters - certainly not of the "hero". There were a couple of characters that I felt real and liked but the majority were superficial. And Dostoevsky's writing although undeniably beautiful, was too verbose and unnecessarily so.

It hurts to say this but The Idiot is my least enjoyed Dostoevsky novel.

If Raskolnikov was the charismatic murderer whose side I took despite myself when he killed an old woman out of greed and broke down psychologically afterwards, Prince Myshkin is the supposedly good, childlike Christ figure whom I failed to like at all.

Just do make it clear from the beginning: I liked the novel just as much as Crime and Punishment and Notes from Underground, and I found it just as compulsively readable. The cast of characters is magnificent.

My sole problem is the character of Myshkin. We are not a likely pair to hit it off, of course.

He is a religious fanatic, whose conviction is so narrow-minded that he hates other variations of Christian dogma even more than atheists: “Yes, that’s my opinion! Atheism only preaches a negation, but Catholicism goes further: it preaches a distorted Christ, a Christ calumniated and defamed by themselves, the opposite of Christ! It preaches the Antichrist, I declare it does, I assure you it does!” - I am an atheist, but strongly in support of tolerance and respect beyond the narrow boundaries of one’s own convictions. So I will give Myshkin a pass on his fanaticism, knowing full well he wouldn’t give me one, considering his reaction when he heard his benefactor had converted to Catholicism.

He is a Russian nationalist, believing in expanding Russian dogma to the West: “Not letting ourselves be slavishly caught by the wiles of the Jesuits, but carrying our Russian civilisation to them, we ought to stand before them and not let it be said among us, as it was just now, that their preaching is skilful.” - I believe in global citizenship and consider nationalism to be the greatest evil in world history. But I will give him a pass on that one, knowing the historical framework in which it was uttered.

He is proud of his lack of education, and does absolutely nothing to enhance his own understanding, despite having leisure to spend all day studying. I believe in lifelong learning to develop as a human being. But I will give him a pass on that one, knowing he suffers from epilepsy and maybe from other conditions as well, which might make learning impossible for him.

He is an elitist, openly rejecting equality and democracy in favour of his own, idle class: “I am a prince myself, of ancient family, and I am sitting with princes. I speak to save us all, that our class may not be vanishing in vain; in darkness, without realising anything, abusing everything, and losing everything. Why disappear and make way for others when we might remain in advance and be the leaders?” - I am for equality and democracy, for a classless society without any privileges.

He is utterly afraid of female sexuality and almost pathological in his attempt to ignore the fact that it exists, admiring childlike behaviour and the inexperienced beauty of virgins. - I am a grown-up woman.

I will let all of that pass, there is no reason why I shouldn’t be able to identify with that as much as with a raving murderer, right? What I can’t accept is his posturing as a “truly good”, almost holy person. That is too much. His social ineptitude, his lack of imagination, his literal-mindedness, his prejudices - all of that might be fitting the time and place where he lives, but it is not objectively good.

In fact, I don’t see any goodness in him at all. Even Raskolnikov, poor, and under supreme stress, was able to spontaneously give his last money to a desperate family to finance a funeral. Myshkin does nothing helpful with his fortune, which conveniently fell into his over-privileged lap. On the contrary. He uses the money to cruise in the Russian upper class society and to mingle with distinguished families. He doesn’t work, and isn’t even remotely interested in anything to do with actual progress in society.

Instead, he gives credit to whoever happens to be in the room with him at the moment, without engaging or giving any active help, and he changes his mind when another person steps into the room. Critics are eager to call this his “innocence” and gullibility, and to use it as proof that he is a “better person” than the characters who have motives and agendas for their actions. Since when is cluelessness a virtue? And what if he is not an idiot? If you for one second step out of that thought pattern, you can also call his change of mind hypocrisy, or opportunism, or fear of conflict, or flattery.

Some might call it Christian meekness. I call it condescension. Myshkin is incredibly one-dimensional in his value system, fearing sexuality and human interaction. To compensate for his fears, he puts himself “above” them, looking down on “weak” people, forgiving and pitying them. But what right has he to “forgive” other people for engaging in conflicts that are caused by his own social ineptitude? If I could see in Myshkin a person who is on the autistic spectrum, I would feel compassion for him and be frustrated that his community is not capable of helping him communicate according to his abilities. But whenever that idea comes to mind, the big DOSTOYEVSKY LITERARY CRITICISM stands in the way. Under no circumstances am I to forget that Dostoyevsky truly saw in Myshkin a Christlike figure, and that he himself was committed to orthodox Christian dogma to the point of writing in a letter (in 1854):

“If someone proved to me that Christ was outside the truth, and it was really true that the truth was outside Christ, then I would still prefer to remain with Christ than with truth.”

Well, to be honest, I think that is precisely what this novel shows. Dostoyevsky, the brilliant realist writer, writes a story containing the truth of social life as he has accurately observed it, and his Christ is moping around on the fringes, causing trouble rather than offering ethical guidelines. He is absolutely passive, incapable of one single motivated, proactive good deed.

Only criminals and ignorant peasants invoke the name of Christ in the novel. The educated people with whom Myshkin mingles are concerned with their own nervous modernity. They act like neglected children, drawing negative attention to themselves to make the (God)-father figure notice them. But he remains silent, ignoring even his most cherished child, the one he sacrificed for all the others, - Christ. It is Holbein’s dead Christ, brutally shown in his human insignificance, that stands as a symbol for the religious vacuum in the novel, a Christ figure that can make people lose their faith, as Myshkin admits himself.

The characters argue and discuss their respective positions on philosophy and religion throughout the long digressive plot, and Myshkin mourns earlier times when people were of a simpler mind:

“In those days, they were men of one idea, but now we are more nervous, more developed, more sensitive; men capable of two or three ideas at once … Modern men are broader-minded - and I swear that this prevents their being so all-of-a-piece as they were in those days.”

That is what he says to Ippolyt, a poor, cynical 18-year-old boy dying (but not fast enough) of consumption. When the young man asks Myshkin how to die with decency, the idiotic Christ figure doesn’t offer him his house or moral support, even though he knows that Ippolyt is in a conflict with Ganya, with whom he is currently staying. No, help can’t be offered, just this:

“Pass us by, and forgive us our happiness”, said Myshkin in a low voice.”

Oh, the goodness of that (non-)action.

Another telling situation occurs when Myshkin receives the clearly confused general Ivolgin, in a state of rage, whose Münchhausen-stories of meeting Napoleon are evidently hysterical lies. Even the idiotic Myshkin understands that something is wrong with the general, but he lets him rave on, encouraging him in his folly. If that was all, I could argue that two fools had met, and that Myshkin couldn’t be expected to show compassion and try to calm down the ill man (who has a stroke in the street shortly afterwards, supported by the “malignant” atheists rather than the Christian elitist characters). But Myshkin is not a fool in that respect, just a passively condescending man. His reaction is outrageous:

“Haven’t I made it worse by leading him on to such flights?” Myshkin wondered uneasily, and suddenly he could not restrain himself, and laughed violently for ten minutes. He was nearly beginning to reproach himself for his laughter, but at once realised that he had nothing to reproach himself with, since he had an infinite pity for the general.”

Right! How convenient for you, Prince! And you suffer so much when others laugh at your inadequacies. I have an infinite pity for you, Sir! But I won’t raise a finger to help you, all the same. Because being a completely innocent little idiot, I don’t know how to do that.

Which leads me to my last comment on the character of Myshkin, who repeatedly was compared to Don Quixote in the novel. He is NOT AT ALL LIKE THE DON!

Don Quixote has more imagination and erudition than his contemporaries. Myshkin has none at all.
Don Quixote actively wants to change the world for the better. Myshkin wants to passively enjoy his privileged status.
Don Quixote is generous and open-minded. Myshkin is aloof and uninterested.
Don Quixote has a mission. Myshkin floats in upper class meaninglessness.
Don Quixote loves his ugly Dulcinea. Myshkin can’t choose between the two prettiest girls in society, but wants them to remain children to be able to worship them as virgins.

So, who were my favourite characters then? As often happens to me while reading Dickens as well, I found much more satisfaction following the minor characters. Kolya, Ippolyt, Lebedyev, Rogozhin, Aglaia, Nastasya - all these people experiencing Russian society in the process of moving towards modernity are affected by one or several of its aspects. They try to deal with modernity ad hoc, without a recipe, and suffer from confusion.

Aglaia!

When she says she wants to become an educator, to DO something, she shows the spirit of future entrepreneurship, including women in active life. When she goes from one emotional state to another, not willing to be a negotiable good in her parents’ marriage plans, a piece of property moving from one domestic jail to another, she is a true hero. But she embraces the idea of ownership and control, and in order to own Myshkin, she acts out a despicably arrogant farce in front of a vulnerable rival, using as a weapon her privilege and chastity. A flawed but interesting character for sure. She would have been utterly unhappy, had she reached her goal.

Kolya!

Trying to navigate his hysterical environment and to build bridges between his family’s needs and the society they depend on, and to support parents, siblings, and friends with actions rather than words, he is a truly good person.

Rogozhin!

Blinded by passion but capable of sincere feeling and fidelity, he is a true lover, yet driven to madness and criminal behaviour. He admits to his crimes and accepts the following punishment.

Nastasya!

The abused child who takes out the punishment on herself, like anorexic or self-harming young girls nowadays, convinced that the harm done to them is a sign of their own filthiness. Myshkin drives her over the edge with his condescending pity and forgiveness - by enforcing her idea of guilt and worthlessness. As if Myshkin had any right to claim superiority! He seals her fate when he remains completely passive in the showdown between her and arrogant, impertinent Aglaia, and then creates an atmosphere of self-sacrifice during the wedding preparations:

“He seemed really to look on his marriage as some insignificant formality, he held his own future so cheap.”

So what am I to make of my reading of the Idiot? What is the ultimate feeling, closing the book after days of frenzied engagement with the characters?

I loved the novel, hated the main character (but I’ll FORGIVE him, of course, feeling PITY for his suffering), and am prepared for another Dostoyevsky. Let the Devils haunt me next!

Dostojevski je doživeo sličnu nesreću kao Niče sa „metalikama” koje su ga bezočno kidnapovale.
Kao što je Niče postao omiljena dekoracija tinejdžerima kojima je grolovanje srcu blisko, Dostojevski je završio na zidovima svih mogućih društvenih mreža, u različitim buketima mudrih misli sa čuvenim – „Lepota će spasiti svet”. Ponavljanje kako je ova rečenica iz „Zločina i kazne” je uz tvrdnju da je Andrić dobio Nobela zbog „Na Drini ćuprije” najčešće ponavljana greška u nastavi srpskog. Obe greške ukazuju na jednu (ne samo) posebnu prosvetnu aljkavost i površnost – važno je da je tu forma, mi ćemo je okititi opštim mestima i gotov čas. Dosta govori i to što je u okviru nastave na daljinu, upravo ova rečenica istaknuta na prvom slajdu za „Zločin i kaznu”. Da je neko čitao roman, znao bi da je ovu rečenicu izrekao, nakon sedmominutne dremke, sušičavi i počesto naporni Ipolit, da bi zadirkivao kneza Miškina. I to je to. A mogla je da bude uzeta i jedna podjednako intrigantna rečenica iz istog poglavlja o tome kako u svakoj misli postoji ono što se ne može iskazati, objasniti. Reči uvek ostavljaju nedokučiv talog, te je i ta priča o lepoti nedostupna u svojoj neiscrpnosti. A stavljena van konteksta, rečenica o lepoti je ujedno i banalizovana i pompezno-sladunjava – a nema ničeg daljeg od poetike Dostojevskog od ova dva epiteta. Citati lažu. Zle mudre misli.

Takođe, čuvajte se od onih koji tvrde da je ovo roman o hristolikoj figuri. Miškinova hristolikost postala je okoštalo opšte mesto i gotovo da se podrazumeva da je ovo nekakav roman o „idealno dobrom čoveku”. I to je neutemeljeno, nit je Miškin hristolika figura, niti idealno dobra. To što je okružen problematičnim svetom nije dovoljno. Miškin je pokatkad plahovit, sumanuto nelogičan, nedovoljno čvrst i konzistentan, izgubljen, krhak, odsutan, neprilagodljiv i neko kome debelo nedostaje socijalna inteligencija. Tako bi ovaj roman bio, između ostalog, roman o (nedostatku) „namazanosti”. Ali Miškin je pre svega krotak! I to je prava retkost. Treba praviti razliku – krotkost je jedna stvar dobrota druga. Pitomost deluje često kao ogledalo ili lakmus-papir za tuđe bede i bedastoće. Jedan od divnih primera je general Ivolgin, koji voli da priča i izmišlja koješta – između ostalog kako je kao desetogodišnjak pričao sa Napoleonom (priča se razrađuje) – i njegove razočaranosti kako ga Miškin uopšte sluša! Na kraju je postao razočaran i ljut na kneza, jer je mislio da ga ovaj, zato što je fin, fin da bi ga povredio.

Izuzetni su ovde skoro svi karakteri, a posebno ljubavni trougao sa kracima – Nastasja-Rogozin-Miškin-Aglaja-Gavrilo. Mnoge rečenice izbezumljujuće i iskupljujuće. Vasiona tema pokrenuta.

I za kraj – tri detalja literarnog zoo vrta kao podsticaji za (skrivena) čitanja.
1)tMiškin se pridružuje književnom klubu ljubitelja magarića. Magarad je izuzetno važna za istoriju književnosti (od Biblije, preko Don Kihota...), o čemu sam već pisao, a drago mi je da je tu još jedan član.
2)tObratite pažnju na Aglajino posredovano darivanje ježa Miškinu. Izuzetno zanimljiv momenat koji ima i metapoetičko dejstvo. Kada dar možemo nazvati darom? Da li živo biće može da bude dar? Ali i – šta je metafora (dara)?
3)tNećete propustiti muvu na kraju knjige, povezanu sa Nastasjom. Fenomenalan detalj!

رضا امیرخانی، جایی گفته بود که "اگه قرار ��ود نویسنده ها پیامبری داشته باشن، پیامبرشون تولستوی خواهد بود." حرف درستیه، ولی این پیامبر از داستایوسکی وحی دریافت میکنه!

من
از بین رمان های داستایوسکی، بیشتر از همه عاشق "جنایت و مکافات" و بعد "ابله" هستم. در درجات بعد، قمار باز و برادران کارامازوف و همزاد و...
یادم نمیره. تابستون، ماه رمضون، بعد از سحر تا نزدیکای ظهر بیدار میموندم و یه کله "ابله" میخوندم. واقعاً میخکوبم میکرد. همزمان مادرم هم میخوند و با هم راجع بهش صحبت میکردیم. تجربه ی مشترک خوبی بود.

این کتاب
ماجرای کلی رمان، راجع به پرنس میشکینه. پرنس میشکین انگار ناظر جهانه. مثل یه بچه، معصومه و به خاطر همین ناظر بی طرف و قابل اعتمادیه. در ابتدای داستان، چشم باز می کنه، دنیای سیاه و آشفته و غیر قابل درک ما رو می بینه و تلاشی هم برای اصلاحش میکنه، ولی موفق نمیشه. در انتهای داستان، انگار به خاطر رنجیدن از این همه زشتی، دوباره چشم می بنده و به دنیای پاک بی خبری بر می گرده.

دو نکته
اول این کهشخصیت "آناستازیا فیلیپونا" خیلی زیاد شبیه شخصیت زن داستان دیگه ی داستایوسکی، قماربازه به اسم "پولینا". و من شدیداً شیفته ی هر دو هستم. خیلی بیشتر از شخصیت پاک و معصوم "سونیا" در "جنایت و مکافات"، هر چند شخصیت سونیا رو هم دوست دارم.
آناستازیا، زنی خرابه که از خراب بودنش، بیزار و غمگینه، ولی نمی تونه و نمیخاد که پاک باشه. عاشق پرنس میشکین میشه، چون به نظرش پرنس میشکین پاکه و میتونه آناستازیا رو از پلیدیش نجات بده، ولی وقتی شرایط ازدواجشون مهیا میشه، عمداً این آخرین راه به سمت رستگاری رو خراب میکنه. انگار بیشتر دوست داره در فساد بمونه و غمگین باشه و برای خودش دلسوزی کنه، تا این که واقعاً به سمت پاکی حرکت کنه. یه شخصیت پیچیده ی غیر متعادل و غیر قابل بیان خیلی خیلی زیبایی داره. بیخود نیست که پرنس میشکین از ابتدای داستان، شیفته ش میشه. پرنس میشکین پاکی رو، حسرت پاک بودن رو توی چشم های غمگین آناستازیا میبینه و میخاد نجاتش بده، ولی شکست میخوره.


دوم این که شخصیت پرنس میشکین، که یه انسان ساده دله و در ابتدای داستان عکس آناستازیای زیبا و اغواگر
(femme fatale)
رو میبینه و توجهش به اون جلب میشه، تا حد زیادی شبیه شخصیت ساده دل کنستانتین لوین در "آنا کارنینا"ست که اون هم در اوایل داستان عکس این زن زیبا و اغواگر رو میبینه و شیفته ش میشه. چه بسا تولستوی از داستایوسکی تقلید کرده باشه. شاید هم نه.

شاید بتوان گفت استاد در رمان پر حجم ابله تلاش کرده انسان کاملی را بسازد و سپس او را از سوئیس به جامعه اشرافی روسیه که پر از دوز و کلک و ضد ارزشهای راستین انسانی بیاورد ، نتیجه این برخورد داستان را می سازد .
شاید در ملکوت ابله داستان ما یک انسان کامل باشد ، نمونه ای نزدیک به مسیح ، اما در دنیای واقعی او ابله است ، او بارها و بارها مورد تمسخر کسانی قرار می گیرد که خود به انواع رذیلت های اخلاقی آلوده اند ، نزول خوران ، دزدها پول پرستان و صلیب فروش ها همگی به او می خندند و او را ابله می نامند ، پرنس هم همراه با آنان می خندد ، پرنس همان خصوصیات مسیح را دارد ، اوبار گناهان دیگران را به دوش می کشد .
در دنیایی که استاد از روسیه قرن نوزده مجسم کرده همانند جهان امروز پول حاکم و سلطان است ، با پول می توان همه کار کرد ، هم میتوان گناهان دیگران را خرید هم با زیبارویان ازدواج کرد ، از میان شخصیتهای کتاب که با دندان می خواهند پول را از آتش بیرون آورند این ابله داستان ما ست که پول را می بخشد .
داستایوفسکی در کتاب ابله هم به طمع پرداخته و شاید آنرا بتوان گناه اصلی در کتاب دانست ، اما او تردید در مذهب را هم مخرب می داند .
قهرمانان کتاب در قطاری با هم آشنا می شوند ، قطاری که مانند زندگی در حرکت است ، در طول داستان همدیگر را می یابند ، با هم زندگی می کنند ، رنج می کشند و در پایان با سرنوشتهای مختلف از هم جدا می شوند اما جامعه ای که در آن می زیسته اند همان بوده که هست ، ظهور مسیح اثری بر آن نگذاشته است .
در تاکیدی آشکار به سختیهای زندگی ، استاد در سرنوشت هر فردی رنج و درد جانکاهی گذاشته ، از فقر مطلق تا مستی و میخوارگی ، بیماری ، دزدی ، قتل ، ربا خواری و شاید معمولی بودن ، آرزوی داشتن دو یا سه خانه این هم رنجی باشد.
استاد هنر شخصیت پردازی را به اوج رسانده ، خواننده در طول مطالعه کتاب با شخصیتهای آن زندگی می کند ، با وراجی ها و پرگویی های لبدف ، تا جوانک مسلولی که اشته��ی عجیب به نطق کردن دارد ، تا خاطرات ژنرال با ناپلئون . کاراکتر همه افراد به شدت لمس شدنی ایست و البته برای مخاطب ایرانی سعادتی ایست که کتاب را با ترجمه عالی و بسیار روان و امروزی جناب سروش حبیبی بخواند .
نویسنده با استادی حس تعلیق را در داستان به وجود آورده ، داستانی که با آشنایی شخصیتها آغاز شده در نقاطی به اوج می رسد ، گاهی هم خسته کننده می شود ، اما خواننده می تواند وقوع رخدادی ناگوار را در انتها حس کند . پرنس داستان هر چند دوست داشتنی ایست و صادق ، اما کارهایی از او سر می زند که شاید حرص خواننده را در بیاورد و باعث شود که مخاطب داستان انتظاری از پرنس نداشته باشد !

This was my first book by Fyodor Dostoyevsky, and it is certainly not going to be my last! When I started reading, I was obviously very curious to see what Dostoyevsky's writing and story-telling was like, and why everyone seems to love him so much. I was quickly enthralled in the story, and even though "The Idiot" is a 500-page-book, I finished it within a week.
This is the story of the idiot Prince Myshkin who comes to Russia to connect with his relations. I loved how the story opened up in a train with different characters and different stories that were all somehow combined during the narrative. I furthermore loved how this book takes you on quite a journey. Myshkin knows next to no-one when he comes to Russia, but he very quickly makes acquaintances and becomes involved in dramas and intricate situations.
I think one of the things I loved the most about this story is how cleverly Dostoyevsky uses the term "Idiot" in different ways that correspond to the story. Once again, this relates to the big journey that he takes the reader on. Mushkin is such a lovable character who undergoes scrutinies and judgments from his surroundings, and you can't help but love him. That basically goes for all characters in this book. Everyone comes alive through Dostoyevsky's vivid descriptions, and it was an amazing reading experience to "meet" each and everyone of them.
I obviously also really loved the parts where the characters (hence Dostoyevsky) become philosophical, and I had to underline quite a few passages and observances on life.
My only complaint about this book, though, is that one of the most important characters in this book is very well hidden. We rarely hear about her, and when we do, you don't get the most flattering impression of her. I didn't feel a connection to her at all, which saddened me, because in my eyes the story (and the ending) would have been fantastic if only I felt for her a little bit more. Nevertheless, this is an amazing story that you must pick up if you have an interest in Dostoyevsky, or just in Russian literature in general.

3.5

درک تمثیلی‌ترین اثر داستایوفسکی در به تصویر کشیدن انسانی زیبا و مسیح‌وار خیلی وابسته به آشنایی خواننده با نقاشی معروف مسیح مرده اثر "هانس هلباین" (تصویر پایین) هستش. نقاشی که داستایوفسکی رو، به روایت خاطرات همسرش، مدت‌ها خیره کرد و تا آستانه حمله صرع پیش برد. و نقاشی‌ای که در این کتاب، در قلب خانه‌ای تاریک و تو در تو جا داده شده و روابط بین سه کاراکتر مایشکین، ایپولیت و روگوژین رو تنها با کمک اون می‌شه درک کرد.


تضاد مثلث
1-tایپولیت

در تشریح نقاشی مسیح مرده، ایپولیت توی وصیت‌نامه‌اش، اون رو به شکل موثری توصیف می‌کنه:

"مسیحی نه آسمانی که قادر به دوباره رستاخیز کردنه بلکه مسیحی که در تلاطم نیروی خشن، بی‌احساس و بی‌رحم زندگی در هم‌شکسته و جسدش به شکل جسم بی‌ارزشی به کنار انداخته شده"

n
ایپولیت به عنوان کسی در عنفوان جوانی در آستانه مرگ قرار گرفته، زندگی رو به شکل همون محکوم به اعدامی می‌بینه که پرنس مایشکین یکبار در اوایل کتاب تشریح می‌کنه: ولعی برای بلعیدن هر لحظه، و در عین حال ناتوانی در این کار. ایپولیت با ایده پرنس مایشکین که می‌گه "زیبایی می‌تونه جهان رو نجات بده" مخالفه و می‌گه دیوار آجری جلوی پنجره خونه خودش رو ترجیح می‌ده چون لااقل اون راجع به ماهیت زشت و واقعی این زندگی به آدم دروغ نمی‌گه.

در مواجه با چنین محکومیتی(زندگی در جوار مرگ)، ایپولیت خودکشی رو تنها انتخاب اصیل و در واقع اعتراضی به زیبایی‌های دروغینی می‌بینه که میخوان توجه انسان رو از چهره واقعی زندگی منحرف کنن. در این رابطه، خیلی مهمه توجه بشه که پرنس که خودش هم در نوجوانی شدیدا بیمار بوده، هیچوقت با ایپولیت مخالفتی نمی‌کنه. بلکه همیشه سعی داره صرفا اون رو تسلی بده. به نوع نگاه مذهبی پرنس دوباره برمی‌گردیم.

در واقع نگاه پوچگرایانه خشک و سرسختانه ایپولیت باعث شده در عین اینکه تشنه عشقه (به یاد بیارید گریه کردن ایپولیت در آغوش لیزاوتا پروکفیونا یا تلاش برای برانگیختن حس ترحم با خوندن وصیت‌نامه در مقابل دیگران) به سرسخت‌ترین مخالف پرنس بدل بشه و از طرف دیگه از حسی آمیخته از ترس، تحقیر و انزجار نسبت به روگوژین داشته باشه.

2-tروگوژین

روگوژین به عنوان راس دوم مثلث، آدمی با تحصیلات ناچیز و البته بسیار سنتی و مذهبی هستش. درک کاراکتر روگوژین البته بسیار دشواره چون علیرغم نقش مهمش در داستان، حضور خیلی کمی داره و بیشتر به صورت دو چشم سیاهی که دائما مراقب پرنس یا ناستاسیا هستن، بودنش"احساس" می‌شه. کلید درک شخصیت روگوژین در گرو شناخت پدرشه که معتقد به مذهب کهن‌باوران بود و به شباهت این دو نفر دوبار طی کتاب{یکبار توسط مایشکین و یکبار توسط ناستاسیا} اشاره می‌شه. کهن‌باوران از جمله مذهبی‌ترین و سنتی‌ترین اقشار روسیه بودن که به شکل خاصی از دین ارتدکس باور داشتن و بیشترشون هم تاجر پیشه بودن و بعدا هم بخش بزرگی از طبقه کارخانه‌دار و بوژوا رو (البته تا انقلاب اکتبر) شکل ‌دادن.

در واقع روگوژین نماینده تفکر سنتی مردم روسیه است که البته با بی‌رحمی تلفیق شده و به نوعی، نقاشی مسیح مرده که در قلب خانه روگوژین قرار گرفته او رو به حامل پیام نقاشی مبدل می‌کنه. از این نظر روگوژین نقطه مقابل هم پرنس و هم ایپولیت محسوب می‌شه و تداعی‌گر همون نیروی خشن، کور و متعصبی هستش که ایپولیت اون رو توصیف می‌کنه. همون که نهایتا ناستاسیا (که تجسم زیباییه) رو می‌کُشه و پرنس رو به جنون و نابودی می‌کشه. و همون کسی که ساکت اما با لبخندی کینه‌جویانه در خواب‌های ایپولیت ظاهر می‌شه و دائما اون رو به یاد مرگ می‌اندازه. در واقع چهره روگوژین، تجسم دیگه همون موجود عقرب-واری هستش که ایپولیت در رویاهای تب‌آلودش می‌بینه. تداعی همون نیروی بیرحمی که مسیح رو کشته و در هم شکسته

عمل خریدن ناستاسیا با پول توسط روگوژین، در واقع تجلی همون نیروی فاسدی هستش که بر تمامی روسیه سایه انداخته و اون‌ها رو فاسد کرده. فسادی از جنس "مهم‌تر شدن پول بر احساسات و روابط انسانی" (به یاد بیارید نگاه تحقیرآمیز یپانچین‌ها به بوردوسکی و دوستانش- یا تلاش رذیلانه گانیا برای پولدار شدن- و البته خیلی موارد دیگه)

3-tپرنس مایشکین

پرنس مشخصا همون انسان زیبای و مسیح‌واره. کسی که بخاطر عشق بی‌شائبه‌ای که به دیگران ابراز می‌کنه و بخاطر از خودگذشته بودنش در رابطه با دیگران، همواره به شکل ابلهی جلوه می‌کنه. پرنس در روستاهای سوییس با این عشق‌ورزی موفق می‌شه به کمک کودکان "ماری" رو تسلی بده. همین موفقیت رو اما در روسیه و در مورد "ناستاسیا" قادر به تکرار نیست. چون انسان بالغ قادر نیست این نوع عشق نوع‌دوستانه رو، که ورای عشق رمانتیک بین پرنس و آگلایه هستش درک کنه. کاری که کودکان به راحتی می‌تونن.

با توجه به اونچه که گفتیم، از منظر ارتباط این سه شخصیت با زیبایی می‌شه گفت:
ایپولیت و پرنس هر دو زیبایی رو درک و ستایش می‌کنن (با این تفاوت که پرنس معتقده "زیبایی می‌تونه جهان رو نجات بده" درحالی که ایپولیت منکر چنین چیزی و کاملا مخالف اونه) اما روگوژین نه تنها نمی‌تونه زیبایی رو درک کنه بلکه برای اون ارزشی قائل نیست و نهایتا مسبب نابودی ناستاسیا و پرنس می‌شه.

از منظر نگاه مذهبی اما
پرنس و روگوژین دارای نگاه مذهبی هستن ( در مورد روگوژین به یاد بیارید تعویض صلیب بین روگوژین و پرنس- یا درخواست روگوژین از مادرش برای آمرزش پرنس یا ناستاسیا) و در مقابل ایپولیت که کاملا نهیلیسته قرار می‌گیرن. در تشریح عقاید مذهبی پرنس اما باید گفت که نوع دیانتی که پرنس داره بسیار متفاوت از دیانت سنتی و تهی شده از ایمان روگوژین هستش. پرنس دین رو نه به شکل مجموعه‌ای از قوانین بلکه به شکل احساسی پدر-فرزندی (بین انسان و خدا) تعریف می‌کنه. (به یاد بیارید پاسخ پرنس به روگوژین مشتمل بر چهار داستان به سوالی در مورد اعتقاد به خدا – و سخنرانی پرنس در مهمانی یپانچین‌ها در بخش آخر) و بسیار تاکید بر عشق‌ورزی و گذشت داره.

و در نهایت چیزی که ایپولیت و روگوژین رو به هم نزدیک می‌کنه و مقابل پرنس قرار می‌ده، خود محوری، انزواطلبی و بی‌اعتمادیه. ایپولیت و روگوژین تنها شخصیت‌هایی در کتاب هستن که پرنس قادر نیست به طور کامل در قلبشون نفوذ کنه و مثل دیگران، اونها رو دوستان معتمد خودش کنه. و تا پایان کتاب این بی‌اعتمادی بین این سه شخصیت باقی می‌مونه. بخش زیادی از این موضوع رو بنظرم میشه به ناسازگاری ایپولیت و روگوژین با محیط نسبت داد. ویژگی که پرنس داره و می‌تونه در هر محیطی بدون اینکه دروغ بگه یا تظاهر کنه، خودش رو جا کنه.


مطمئنا به وجود آوردن چنین سه‌قطبی، اون هم زمانی که خیلی از نویسنده‌ها در خلق یک دوقطبی منصفانه ناتوانن (در نظر بگیرید ژان‌والژان-بازرس ژاور رو در رمان بی‌نوایان) یک شاهکار محسوب می‌شه. اما در مجموع باید گفت، "ابله" شاهکاری بود که عقیم موند. در واقع خود داستایوفسکی هم از نتیجه کار راضی نبود و این شاید به این دلیل باشه که بنا به نامه‌های داستایوفکی به دوستانش، می‌دونیم برای نوشتن این رمان عظیم، پلات نداشت و داستان رو بخش به بخش پیش می‌برد. همین باعث شده تا کاراکتر‌های زیادی در کتاب وجود داشته باشن که اساسا زائدن، ما رو از تمرکز روی شخصیت‌های اصلی‌تر داستان دور می‌کنن، و نهایتا روی احساس آدم نسبت به کل کتاب، شدیدا تاثیر منفی می‌ذارن.


پ.ن : لینک دو تا مقاله عالی رو اینجا می‌ذارم که بخش مهمی از درک من نسبت به این رمان رو شکل دادن. باشد تا شاید به کار کسی افتد.
https://brill.com/view/journals/css/1...
https://brill.com/view/journals/css/4...

پ.ن2: من نسخه انگلیسیشو خوندم (همین نسخه) و اولش یک مقدمه عالی نوشته مترجم که اونم خیلی در درک کتاب مفیده

((داستایوفسکی تنها کسی است که مطالبی از روانشناسی به من آموخته است....کشف او برایم مهم از کشف "استاندال" بود)) نیچه

ترجمه
دو تا از بهترین ترجمه ها از آقای سروش حبیبی و زنده یاد دکتر مهری آهی هست که بنده ترجمه مهری آهی رو خوندم که تا فصل های پایانی رو ایشون ترجمه کردند که دست اجل به ایشان مهلت نداد و آقای ضیاء فروشانی در ترجمه روسی به فارسی تبحر داشتندچند فصل پایانی رو ترجمه کردند که خیلی هم خوب بود.

مقدمه
رمان ابله همانطور که میدونیم جزو چهار اثر مهم داستایوفسکی هست و برخی آن را دنباله کتاب قبلی او یعنی جنایات و مکافات میدانند به دلیل توضیح و دوباره گویی فساد و بی ایمانی و ....ولی تفاوتی که وجود دارد این است که در "ابله" نویسنده بیشتر بر معنویت و زیبایی میخواهد دنیا را نجات دهد ولی در "جنایات و مکافات"بیشتر بر جنبه های اخلاقی تکیه دارد.
داستایوفسکی پرس میشکین را به لحاظ جسمی بیماری مبتلا به صرع و از نظر روحی روانی تا حدی کودک که به معنای فردی صاف و ساده و صریح آفرید.همچنین خود داستایوفسکی نیز دچار بیماری صرع بود و پس از حملات این بیماری شکوه داشت ولی از آن خرسند بود.

پرنس میشکین
شخصیتی صمیمی،حساس،خیلی صاف و ساده، همچنین دوست مظلومان و در جایی یار کودکان و خواستار حکومت الهی بر زمین ....که نشانه های آن کمی ما را یاد مسیح می اندازد.
وقتی به پایان داستان میرسیم پرنس شخصیتی کاملا تراژیک به خود میگیرد؛زیرا هم بی گناه است و هم در آخر کتاب خود میگوید گناهکار و خطاکار است،زیرا گناهی که او کرده است از روی همدردی است.

کتاب
این کتاب چهار قهرمان اصلی دارد:دو مرد(پرنس میشکین و راگوژین)و دو زن(آگلایا و ناستاسیا فیلیپونا)که پرنس شخصیتی مثبت و نورانی و راگوژین منفی و تاریک است.
و از آن طرف آگلایا که زنی زیبارو و نجیب زاده ولی تندخو که از خانواده و شرایطی که در آن زندگی میکند در عذاب است.ناستاسیا هم مانند آگلایا زیبارو است ولی میتوان او را شخصیت اول زن داستان دانست زیرا که تمام داستان به نحوی به او برمیگردد و دو شخصیت اصلی مرد را درگیر خود میکند.

نامه داستایوفسکی به ناشر
((آخرین فصل های کتاب را روز و شب،با درد و وحشت فوق العاده می نوشتم...من از این رمان راضی نیستم؛زیرا حتی یک دهم از آنچه را که میخواستم بگویم را بیان نکرده ام.با این همه،از آن روی نمی گردانم و حت�� اکنون هم،افکار فرو افتاده را دوست می دارم.))

خلاصه کتاب
علاقه ای به گفتن خلاصه کتاب ندارم چون که بر این باورم این رویو مقدمه ای کلی است برای کسانی که میخواهند کتاب ابله را بخوانند و همچنین کسانی که خوانده اند و میخواهند مطالبی بیشتر بیاموزند...
پس گفتن خلاصه مزه و لذت داستان را میگیرد.

امین آقایی ۹۹/۰۴/۳۰

یکی از محاسن رمان‌های بلند این هست که می‌شود چنان با شخصیت‌ها انس گرفت که روحیات تک تک آنها را درک کرد و داستایفسکی با هنرمندی هر چه تمام تر توانسته شخصیت سازی کرده و آنها را برای خواننده ملموس کند.
شخصیت اصلی داستان من رو به این فکر فرو برد که یک نفر چطور می‌تواند با خوبی‌ها و مهربانی‌های خود اطرافیان را عذاب دهد و با عشق خود مجروح‌شان کند. انگار در این زمانه خوبی مطلق در زندگی جایی ندارد و به ابله بودن فرد تعبیر می‌شود.
دیگر شخصیت‌ها، هر کدام نمادی از صفات بد انسانی مثل غرور، شهوت، لجبازی، حسادت، کینه، دروغگویی، پول دوستی، دورویی و... هستند که شخصیت اصلی تلاش می‌کند آنها را نجات دهد....

"نمی‌دانم متوجه شده‌اید که انسان در عصر ما اهل راه راست نیست؟ همه می‌خواهند از راه کج به جایی برسند..."

Μπορεί να τρομάζει λίγο με τις 1000+ σελίδες του και ίσως - λέω ίσως - να κάνει μια μικρή κοιλιά κάπου προς τη μέση της διήγησης, παρόλα αυτά, νομίζω πως είναι από τα λίγα βιβλία που αξίζουν τον χαρακτηρισμό "αριστούργημα".

اما همان بِه که می‌گفتند: «مرد دانا در میان آدمیان چنان می‌گردد که در میان جانوران.»|نیچه

ابله کیست؟
مردم به آن کسی که بده‌بِستان‌هایش بی‌حساب و کتاب باشد و به دنیا و امورش نگاهی کاسبکارانه نداشته باشد می گویند ابله. اما دو نوع ابله داریم. یکی آن ابلهی که از سرِ پایین بودن ضریب هوشی چنان می‌کند و یکی آن ابله نابغه‌ای که چیزی بهتر از داد و ستدهای معاملاتی/معاشرتی کشف کرده باشد. یک چنین ابلهی بدون چشمداشت به دیگران خوبی می کند. از کسی بدی به دل ‌نمی گیرد و کسی را از خود نمی رنجاند. در عوض از چیزهایی می تواند لذت ببرد که دیگران قادر به لذت بردن از آن نیستند. از قطعه ای شعر، از بویی خوش، از تماشای منظره ای چشم نواز و یا شنیدن آوای پرنده‌ای در طبیعت. و تمام اینها را در این جمله می توان خلاصه کرد که این ابله، از رسیدن به مقصد لذت نمی برد، بلکه از طی کردن و پیمودنِ مسیر لذت می برد. خواه به مقصد برسد و خواه نرسد. برای او فرقی ندارد. ابله در پی کشف زندگی است و این کشف کردن زندگی نیست که او را محظوظ می کند، بلکه "در پی" کشف زندگی بودن است که او را محظوظ می کند.
با این همه، طبیعی است که دیگران او را ابله بشمارند، زیرا او نه در پی کسب مقام است و نه حرص ثروت اندوزی در سر دارد. او دیدگاهی کاسبکارانه ندارد و خیلی وقت ها متضرر می شود. متضرر، البته از نگاهِ عاقلان.

می گویند داستایفسکی شخصیت پرنس میشکین، قهرمان رمان ابله را از روی مسیح گرته برداشته است. و این بیراه نیست. زیرا وقتی اوصاف ظاهری پرنس میشکین را می خوانید انگار جلوی یکی از تابلوهای نقاشی مسیح ارتودوکسی ایستاده اید. در ادبیاتِ پیش از داستایفسکی و معاصر او، چند شخصیت ابلهِ برجسته داشته‌ایم: دن‌کیشوت، پیک‌ویک و ژان‌والژان. اما هر کدام از آنها معایبی را داشتند که داستایفسکی می خواست قهرمانی که خلق می کند، در عینِ بلاهتِ ظاهری، از آن معایب بری باشد. انسانی که در ظاهر معمولی به نظر برسد اما قلبِ ساده ای داشته باشد. حتا داستایفسکی به این قهرمان لقب پرنس می دهد. برای اینکه خواننده از پیش برای او احترامی قائل باشد و تربیت صحیح موروثی‌ای را برای او قائل بشود.

به گونه‌های استخوانیِ داستایفسکی بنگیرید.
او از آسایش خود گذشت تا روحِ ما را به تعالی برساند.
داستایفسکی رمان ابله را بعد از رمان جنایت و مکافات نوشت. و برای سیرِ مطالعه‌ آثار داستایفسکی بهتر است از توالی نگارش‌شان پیروی کنیم. رمانی که خواندنش هفته ها به طول می انجامد نوشتنش ماه ما به طول انجامیده است. کتابی که خلق کردنش برای نویسنده دشوار می نموده است، طبیعی است که مطالعه اش برای خواننده نیز دشوار بنماید. اما بدون شک این یک رمانِ معمولی نیست و ارزش خوانده شدن دارد. قیمتی که با گذاشتن زمانمان برای خواندنش پرداخت می کنیم در مقابل بهره ای که از آن می بریم ناچیز است.

درباره‌ی آن ابله‌ که من خواندم
ابله رمان حجیمی است.دو ترجمه دارد. یکی سروش حبیبی و یکی مهری آهی. من ترجمه ی سروش حبیبی را خوانده‌ام اما برای بار دیگر تصمیم دارم ترجمه‌ی مهری آهی را بخوانم. چون روسی بلد نیستم و تصمیم هم ندارم روسی یاد بگیرم، با خواندن دو ترجمه می خوام مطمئن شوم چیزی را از دست نداده باشم. حتا در خاطرات چند شاعر و نویسنده خوانده ام که در پیرانه‌ی عمر آثار داستایفسکی را بازخوانی کرده اند و چیزهای عجیبی از آن دریافته اند. دوباره خوانی همیشه چیزهای جدیدی برای آدم دارد.

گزیده ای از کتاب ابله که خیلی وقت‌ها بازخوانی می کنم را اینجا می‌آورم. این در حقیقت عقیده‌ی خودِ داستایفسکی است که از زبان شخصیتی داستانی گفته می شود و می توانم بگویم نگاهی نبوغ آمیز نسبت به دنیا و آنچه که در آن هست می باشد:
نمی فهمیدم چطور این آدم هایی که سال های دراز زندگی در پیش دارند نمی توانند ثروتمند بشوند(گرچه هنوز هم این معما برایم ناگشوده مانده). مرد فقیری رامی شناختم که بعدها شنیدم از گرسنگی مرده است و یادم هست که از این خبر کفرم در آمد. اگر ممکن می بود که این مرد زنده بشود گمان می کنم او را می کشتم. گاهی یک هفته ای حالم بهتر می شد و از خانه بیرون می رفتم. اما عاقبت از دیدن خیابان و مردم چنان به خشم می آمدم که تاچند روز به عمد در به روی خود می بستم، گرچه می توانستم مثل همه بیرون بروم. تحمل دیدن این همه آدم را که مدام در تکاپویند و به هر کنج و کنار سر می کشند و پیوسته دل مشغول و عبوس و نگران اند و در پیاده رو از کنار من می گذرند، نداشتم. حاصل این غم دائم و نگرانی و تکاپوی همیشگی و این کینه‌ی تمام نشدنی آنها چیست؟ (زیرا آن ها بدخواه‌‍اند، بد خواه و بد نهاد!) گناه دیگران چیست که آن ها بدبخت اند و با وجود شصت سالی که در پیش دارند، نمی توانند از زندگی لذت ببرند؟... همه، دستهای پینه بسته‌ی خود را نشان می دهند و باخشم فریاد می زنند: "ما مثل خر کار می کنیم و جان می کَنیم و مثل سگ گرسنگی می کشیم و دیگران به جای کار کیف می کنند و ثروتمند هم هستند."(و این ورد همیشگی زبان‌شانست!) من که دلم برای این جور احمق های وامانده اصلاً نمی سوزد. نه حالا می سوزد و نه هرگز سوخته. و این حرف را با سربلندی می زنم...اگر او میلیون میلیون پول ندارد تقصیر کیست؟ گناه از کیست که او کوه کوه سکه‌های طلای ناپلئون و لویی ندارد، بله، کوه کوه، مثل سرسره های کارناوال. اگر حکم مرگش قطعی نیست هر کار که بخواهد می تواند بکند. کسی چه کند که او این را نمی فهمد؟