لقد اقتنعت بعد هذا العمل بأنّ الكتابة لا تقتضي الكثير من المُتطلّبات لمُمارستها أو حتّى اتقانها، فدائمًا ما أضع صورة محفوظ -وهو من الكُتّاب المُفضّلين لدي بالمُناسبةّ- وهو في القهوة الشعبيّة التي تعمّ بالناس والكلام، ينظر حوله فتلهمه الأحداث والقصص التي من حوله، فتأكله يده وتنشأ لديه غريزة الكتابة، إلى أن وصل إلى نوبل!

ولست بصدد تفصيل الحياة المحفوظيّة هنا بقدر ما أريد الحديث عن شقيقه في الجائزة "سارماجو" فقد وَلَدَ هذه الرواية العبقرية بكل ما تحمله الكلمة من معنى، رواية جنونيّة تضعك تحت تأثير الشك، أو لربما تُصوّر الخيط الرفيع بين الإمتلاك والفُقدان.
لم يكن لساراماجو الكثير من الإمكانيّات إلا قلم ومُخيّلة عظيمة، كان من قرية فقيرة، ووالداه أُمّيان لا يفقهون في القراءة ولا الكتابة شيئًا!
ساراماجو الذي لم يجلس على مكتب للأعمال الورقية إلا بعد ٤٠ عاماً من المعاناة، ولم ينل شهرته إلا بعد الستين، وأصبح مدوناً على الإنترنت وهو في الخامسة والثمانين من عمره!

أعود فأقول أنّها رواية عبقرية، ليس لأنّ الفكرة فقط فريدة من نوعها، بل لأنّه قد تمكّنت من أدق التفاصيل، التفاصيل التي تُثير عقلك وتُدهشك لتقول "كيف فعل هذا!"
هل تخيّلت يومًا أن يكون العمى مرضًا مُعديًّا، يتناقله الناس بالتلامس أو حتى عن بعد إذا كانوا على مسافة لا بأس بها، أم يمكنك التصور أنّ مدينة كاملةً يفقد أفرادها بالكامل حاسّة البصر، إنها حالة مأساويّة دون شكّ، فسترى سلوكيّات ثانويّة تخرج من "فسيولوجيا" الإنسان تساعده قليلًا وتدعم عدم نظره، تظهر مهارات جديدة، وتكون اليقظة لديه في أعلى مستوياتها، بل أعلى كثيرًا مما ينبغي!

هذا العمل دخل ضمن مُفضّلاتي هذا العام، الترجمة مُمتازة وأكثر من رائعة وأنا هنا أشكر المُترجم "محمد حبيب" على المُتعة التي أعطانيها بسبب لغته الإنسيابيّة في عمله هذا،
أخيرًا ساراماجو كان بمثابة اكتشاف عظيم بالنسبة إليّ، حتمًا سألقاه مرّات في أعمل أخرى.

يقول في آخر العمى :

"لماذا عمينا، فربما نكتشف الجواب ذات يوم، أتريد أن أخبرك برأيي.
نعم أخبرني..
لا أعتقد أنّنا عمينا، بل أعتقد أنّنا عميان، عميان يرون، بشر عميان يستطيعون أن يروا، لكنهم لا يرون"

O carte plină de mizerie umană, atât literală cât și figurativă, despre cine suntem noi când credem că nu ne vede nimeni. Nu mă așteptam să fie atât de descriptivă, ca să nu spun dezgustătoare de-a dreptul, dar mi-a plăcut mult stilul de scriere și multiplele mesaje pe care le transmite vizavi de natura umană și interminabila bătălie între instincte și aportul civilizației la acestea. Să vezi cu ochii, să vezi cu sufletul, sau să vezi cu ambele? Care aduce fericirea sau dimpotrivă, nefericirea cea mai mare? Bună întrebare. Felicitări traducătoarei pentru munca titanică din acest volum! O recenzie mai detaliată în curând pe YouTube sau pe blog.

το δύσκολο δεν είναι να ζεις με τους ανθρώπους, το δύσκολο είναι να τους καταλάβεις.

Πολύ μεγάλη κουβέντα αυτή. Περί τυφλότητος λοιπόν. Ένα πραγματικά απολαυστικό αναγνωστικό ταξίδι. Ένα βιβλίο που ξεγυμνώνει πλήρως την ανθρώπινη φύση, μια ανθρώπινη φύση που μπροστά στο άγνωστο και την αβεβαιότητα παραλογίζεται , πανικοβάλλεται, αλλάζει. Μια ομάδα λοιπόν διαφορετικών ανθρώπων μεταξύ τους καλείται να επιβιώσει και να ξεφύγει από τον εγκλεισμό. Το σκηνικό σκληρό, βασανιστικό και συνάμα φωτεινό. Περίεργη φάρα τελικά το ανθρώπινο είδος ε? Κανείς δε μπορεί να φανταστεί μέχρι που μπορεί να φτάσει. Σκληρό, σοκαριστικά όμως αληθινό ανάγνωσμα με τον συγγραφέα να αποδίδει με τρόπο αριστουργηματικό τον έξω κόσμο μέσα από ένα δικό του φανταστικό κόσμο με ήρωες έγκλειστους ανθρώπους που είναι ετοιμοι με το πρόσχημα της επιβιώσης να μετατραπούν σε κτήνη αν αυτό χρειαστεί. Αλήθεια πόσες φορές δε βλέπουμε πραγματικά ότι έχουμε απέναντι μας, πόσες φορές έχουμε υπάρξει πιο τυφλοί και από τους τυφλούς, πόσες φορές βλέπουμε μόνο αυτό που θέλουμε να δούμε?
Εξαιρετικό!!! Διαβάστε το. Να κάνω επίσης ιδιαίτερη μνεία στην τεχνική γραφής του Σαραμαγκου που ξεφέυγει από τις παραδοσιακές μεθόδους γραφής αφού απουσιάζουν τα εισαγωγικά που κάνουν διακριτους τους διαλόγους και τα ερωτηματικά με αποτέλεσμα ο διαλογος να συμπεριλαμβάνεται και αυτός ως μέρος της αφήγησης.
Σας αφήνω με το αγαπημένο μου απόσπασμα

Αν πριν από κάθε μας πράξη μπορούσαμε να προβλέψουμε όλες τις συνέπειες της, να τις αναλογιστούμε σοβαρά, πρώτα τις άμεσες, κατόπιν τις πιθανές, ύστερα τις δυνατές και μετά τις φανταστικές στο τέλος ούτε που θα κουνιόμασταν από κει που μας σταμάτησε η πρώτη μας σκέψη. Τα αγαθά και τα κακά αποτελέσματα των έργων μας διανέμονται κατά τρόπο, ας υποθέσουμε, σχετικά ομοιόμορφο και ισοροοπημένο σε όλες τις μέρες του μέλλοντος, συμπεριλαμβανομένων και των αμέτρητων εκείνων που δε θα είμαστε εδώ για να μπορέσουμε να το επιβεβαιώσουμε, για να συγχαρούμε τον εαυτό μας ή να ζη΄τησουμε συγνώμη, εξάλλου υπάρχουν και αυτοί που υποστηρίζουν ότι αυτή είναι η αθανασία για την οποία τόσο πολλά λέγονται.