ძალიან კარგი გასართობია, ბევრი ვიცინე, ცოტა ახალი რაღაცებიც ვისწავლე მაგრამ ამ სექსიზმს ვერაფერი მოვიხერხე და ამიტომაც 4/5 -დან.

იდალური და სახალისო გადაწყვეტილებაა დროს გასაყვანად.

In "Flaubert in the Ruins of Paris," Peter Brooks gave a concise description of "The Dictionary of Received Ideas."

"Flaubert’s last, unfinished novel, Bouvard and Pécuchet, will use indirect discourse to realize a world of stupidities, culminating in the famous sottisier, or Dictionary of Received Ideas, made up of all the clichés—and clichés defining clichés—that he could collect."

The "Dictionary" was to be an addendum to "Bouvard and Pécuchet" and some editions of the novel include it as such. It's a quick and amusing read, and I believe those who liked the novel will also enjoy the dictionary.

Flaubert's dictionary may be compared to Ambrose Bierce’s “Devils Dictionary.” But the definitions in Bierce’s book displayed his caustic wit aimed directly at numerous subjects whereas Flaubert’s dictionary is a collection of “stupidities” gleaned from conversations among bourgeois males of his generation. In other words, Bierce’s satirical method is direct and Flaubert’s, as Brooks said, is indirect.

One caveat: Contemporary readers, especially those who are reading in translation and/or are unfamiliar with French history and the culture of the period, could miss much of the humor. In that regard, I'd say the footnotes and translator's notes in this edition are quite helpful

ეშმაკის ლექსიკონი ჯობია :დ

Bu kitap hakkında kaleme aldığım yazı 03.10.2020 tarihinde, cumhuriyet.com.tr'de yayınlamıştır: https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/f...

Flaubert’ten hınzır bir sözlük!

“Sözlük: Mutlaka belirtiniz: “Cahiller için hazırlanmıştır.”
Kafiye sözlüğü: Kullanan var mı? Yazıklar olsun!”

Sözlük büyüleyici bir yapıttır şüphesiz. Sivri burnunun üzerinde yuvarlak gözlüğü ve buğulu -ama tektip- sesiyle kimi zaman bir dili, kimi zaman spesifik bir konuyu hayret edilesi bir düzenle tane tane açıklamaya koyulur. Ufak öbekleri olabilecek en duru şekilde açıklarken, bu öbeklerin bağlam oluşturmasına izin vermez. Ama cilt cilt karşımızdadır işte; postmodernlerin kuvvetle muhtemel alt dudağını ısırarak kıskandığı ve güç bela erişebildiği o dominant yapıya her daim ihtiyaç var. Gelgelelim, bu ihtişamlı yapının “küçük” bir problemi var, bir hayli sıkıcı olması.

Flaubert’in yüzyıllar öteden bu kaskatı ve işlevsel yapıyı -tüm hınzırlığı ve eleştirel perspektifiyle- aptallığa ve burjuvazinin klişelerine adaması, onun mizacına biraz olsun aşina olanları şaşırtmıyor elbette.

Yine de, bu kesimin azınlıkta olduğunu söylemek mümkün; zira Flaubert, eğitim sisteminin ve -fazlasıyla genel- kültürün ele aldığı kadarıyla, Madam Bovary üzerinden “ne kadar gerekliyse” o kadar tanıtılıyor.

Anlatı tarihinin ve dolayısıyla dünya edebiyatının akışını değiştiren bir yazarı saygıyla anmanın getirisi olabilir bu, ancak bir yandan da bu aşılması gereken bir duvar. Zira bu duvarın öbür tarafında muzip, zehir gibi bir akıl ve okunabilecek en harika sözlüklerden biri bizi bekliyor!

İletişim Yayınları’ndan çıkan, Ayberk Erkay’ın dilimize kazandırdığı Kabul Görmüş Kanaatler Sözlüğü, duvarın öteki tarafına atlayıvermek için harika bir sebep.

Sözlük, Flaubert’in tamamlayamadığı Bilirbilmezler’in (Bouvard et Pécuchet) sonuna eklemek istediği ve ölümü sebebiyle taslak halinde kalan bir yapıt aslında.

Yazarın 1850’den bu yana burjuvazinin klişelerini, çocukluktan gelen “aptallığa tahammül edememe” motivasyonuyla kaleme aldığı bu notlar, yazarın ölümünden sonra adeta bağımsızlığını ilan ediyor.
Flaubert, şüphesiz ki tematik bir sözlük oluşturuyor. Tema, dünle bugün arasında hiçbir gelişme kaydedememiş klişeleri ve dolayısıyla burjuvazinin aptallığını eksenine yerleştirirken, dönemin portresini de çiziyor. Ancak dönemin portresi bugünle öyle büyük bir paralellik gösteriyor ki, okur koca koca kahkahalara boğulurken bir yandan bu gerçekliğe hayret ediyor.

Usta yazar sözlüğün ciddiyetini büyük bir ciddiyetle alaşağı ederken, bir yandan da bizi kendimizle yüzleştiriyor. İşin ilginç yanı, bunu yaparken Flaubert’in kaleminden ne bize ne de topluma dair doğrudan, saldırgan bir eleştiri dökülmüyor.

Sözlüğün içinde tipleştirilerek bizi yansıtma misyonu üstlenmiş ya da okurun kendini özdeşleştirerek eleştiriden kurtulmasını sağlayan irili ufaklı karakterler de yok: Adı üzerinde, sözlük yahu!

Bu durumda okur katı ama bir o kadar da esnek yapının içinde, hem kendiyle hem de yaşadığı toplumla salt kendisi olarak yüzleşiyor. Zira sözlüğün her bir maddesini okumak demek, hâlâ maruz kaldığımız ve maruz bıraktığımız klişelerle hesaplaşmak demek.
Bu noktada Kabul Görmüş Kanaatler Sözlüğü’nün başka bir komik yanı çıkıyor ortaya. Sözlüğün sivri burnundan, yuvarlak gözlüğünden ve tektip sesinden söz etmiştik. Flaubert’in sözlüğünde bu mizaç değişime uğruyor. Okur, bir anda Flaubert ile karşı karşıya buluyor kendini.

Yazar her maddeyi büyük bir ciddiyetle, seri bir şekilde dillendirirken okur ince tebessümden, zaptedilmesi güç kahkahalara geçiveriyor. Sözlüğün yapısı böyle bir ritimle yükselirken okur için işler iki noktada zorlaşıyor: Her şeyden önce, fizyolojik sebepler. Zira bu denli ciddi bir esere kıpkırmızı bir surat, gülmekten bitap düşmüş kalp ve dağılmış bir zihinle odaklanabilmek mümkün değil.

Diğer zorluk ise, çoğu maddenin Flaubert’in yaşantısına ve toplumuna yönelik ince göndermeler barındırması. Lakin bu noktada çevirmen Ayberk Erkay işlevsel dipnotlarıyla hem okura destek olup dikkatini tekrar toplamasına vesile olurken hem de Flaubert’in hınzırlıkla dört bir yanı ele geçirdiği anlatıda okura sakinleşme, soluklanma alanı yaratıyor.Kabul Görmüş Kanaatler Sözlüğü, hem yazarın mizacına hem de yaşadığı döneme ışık tutarken, kendi mizacımızı ve içinde yaşadığımız toplumu da bir o kadar tanımlıyor.

Bu noktada Flaubert’in “taslağı”, efsunlu bir hal alıyor. Bu efsun yüzyıllardır süregelen eleştiri geleneğine, sanat batağına saplanmış herkesin çok uzun bir süre boyunca keyif alarak boğuşacağı burjuva eleştirisine ve aptallık karşısındaki tahammülsüzlüğe öyle tuhaf bir yaratıcılık kazandırıyor ki, okur neye hayranlık duyacağını şaşıyor.

Ayberk Erkay’ın nefis çevirisi ve Emrah Serdan’ın dilimize kazandırdığı Jacques Barzun’un önsözü ile Timothy Unwin’in sonsözü, okura son derece ayrıntılı bir perspektif kazandırıyor şüphesiz.

Bu noktada İletişim Yayınları’ndan çıkan Kabul Görmüş Kanaatler Sözlüğü unutulması mümkün olmayan, hayat boyu kurcalanacak bir eleştirel sözlük halini alıyor.

İster istemez eklentili yapısıyla sözlük, aslında ancak okurun elinde tamama erdirilebilecek bir yapıt. Eh, muhtemelen Flaubert bir şartla bu durumu seve seve kabul ederdi: Aptallığa devrilecek bir çift göz ve büyük bir ciddiyet.

Türkçe çevirinin önsözünde anlatıldığı gibi daha önceden tercih edilmiş olan “Basmakalıp Görüşler Sözlüğü”,”Beylik Düşünceler Sözlüğü” başlıkları bu kitap için daha uygun. Bence salt çeviriden öte,150 yıl önce tamamen ironiyle yazılmış maddelerin ne anlama geldiğinin yanısıra Flaubert tarafından neden seçildiğini ve hicvedildiğini de kısa notlarla okuyucuya sunmak büyük kolaylık sağlar.

Amusant, avec un sens particulier de l’ironie et rapide. Parfait pour le métro!

Divertente.

Bilingual review.

Vendría siendo en realidad un 2.5

Me habría encantado ponerle más estrellas pero debo decir que el libro fue un poco decepcionante. Si hubiese sido más largo creo que no lo habría terminado. Hay unas entradas geniales pero otras que de verdad pasaron sin pena ni gloria, tal vez han envejecido mal o se perdieron en la traducción. __________________________________________________________

It would be actually 2.5 stars

I would have loved to rate it with more stars but I must say the book was a little dissapointing. If it were longer I think would have dropped it. There are some great entries while others went by almost unnoticed, may be they did not age well or were lost in translation.

So this is kind of like The Devil’s Dictionary by Ambrose Bierce, which I also don’t think is funny.

So I definitely didn’t think this was funny. Even the editor of the collection was like “Look, it’s hard to translate humor sometimes and also this isn’t a really funny book.” Apparently Flaubert said something to the effect that the goal was make a super hilarious book that went on and on and on was hilarious at every hilarious turn.

Instead, here’s some samples:

“Ice Cream: Eating it is dangerous.”

“Iliad: Always followed by Odyssey.”

“Imbeciles: Those who don’t think like you.”

“Impiety: Thunder against it.”

“Invoice: Always too high.”

”

Architects — All idiots; always forget to put staircases in houses.

Englishwomen — Express surprise that they can have pretty children.

Black women — hotter than white women (see also brunettes and blondes).

Koran — Book by Mohammed, which is all about women.

Old People — When discussing a flood, thunderstorm, etc., they cannot remember ever having seen a worse one.

Blondes — hotter than brunettes (see also Brunettes)

Brunettes — Hotter than blondes (see also Blondes)

Sex — Word to avoid. Say instead, “Intimacy occurred…’.”



So yeah. It’s like watching a bunch of new comics trying out the same tired jokes from the 80s club scene and being really earnest about it and it just failing miserably. Occasionally something would make me smirk, but I cannot stress enough how bad I thought this was. Translations are tough, especially with pithy humor and puns. So maybe that’s why it just doesn’t work in English.



Basically go watch Kellyanne Conway do stand up instead.

Un piccolo ricettacolo di delizie.
ACHILLE: aggiungere “dal piè veloce” fa credere che si sia letto Omero
AGENTI DI BORSA: Tutti ladri.
ÀMBITO: Suona bene nei discorsi ufficiali: “Signori, in quest’àmbito…”
AMERICA: Bell’esempio di ingiustizia: Colombo la scoprì e adesso porta il nome di Amerigo Vespucci. Fare un discorsetto sul self – government. Senza la scoperta dell’America non avremmo né la sifilide né la filossera. Ciò nondimeno esaltarla, soprattutto se non ci si è mai stati.
CORANO. Libro di Maometto che parla solo di donne.
CROCEFISSO. Fa bella figura nell'alcova e sulla gigliottina.
GELATAI: Tutti napoletani.
MACELLAI. Terribili in tempo di rivoluzione.
PENSARE. Increscioso. Le cose che ci costringono a farlo vengono di solito accantonate... e così via.
............
Flaubert ha dunque catalogato l'umana stupidità?
Non propriamente. Autentica vittima dei suo strali non è lo stupido, ma -secondo Michele Serra- il conformista.
«È il ripetitore convinto, entusiasta, di ciò che è già stato detto, che non è pensato e definito secondo i crismi del giudizio personale o dell’esperienza, ma solamente per poter stare rispettabilmente in società con l’inoffensiva cordialità delle opinioni condivise. Meglio: delle parole condivise, quelle che producono il suono confortante del già udito».

N.B. L'edizione esaminata non è questa. Sto leggendo Flaubert in "Tutti i romanzi (eNewton Classici)"

Delightful little book. 19th-century lads were funny.

“CATS. Are treacherous. Call them “the tiger in the house.” Cut off their tails to prevent vertigo”
“CLASSICS. You are supposed to know all about them.”
“COMETS. Make fun of our ancestors who feared them.”
“CONCESSIONS. Never make any: they ruined Louis XVI.”
“GERMANS. Always preceded by “blond,” “dreamy”—but how efficient their army! A people of metaphysicians (old-fashioned). “It’s no wonder they beat us, we weren’t ready!”
"GRAMMARIANS. All pedants.”
“MATHEMATICS. Dry up the emotions.”
“MELANCHOLY. Sign of a refined heart and elevated mind.”

no rating, as the wordplay doesn't always translate well. The 148 years probably doesn't help, either. Love me a commonplace book, though.