Dionis (Bahus), bog vina i pozorišta. Njemu u čast antički Atinjani dva puta godišnje održavaju festivale tragedije i komedije. Predstave za 17.000 gledalaca kreću od jutra, svaki dan po 3 tragedije i jedna komedija, 4 dana zaredom. Sad, ako je bilo vina koliko i teatra, da li su se gledaoci dovoljno opustili da se i sami uključuju u predstave?

Uglavnom, Dionis, Zevsovo dete, dolazi u Grčku da uspostavi svoju religiju, nakon što je to uspeo u Aziji.
"Pa sam po celoj Aziji
orgije moje nametnuo i kult učvrstio.
Bog sam po liku i obličju.
Tebu sam prvu od svih u Grčkoj izabrao
da je svojoj orgijskoj pesmi potčinim.
Grad mora - protiv svoje volje -
bahanalije da prihvati."

Pentej (zahvaljujući večito čudnim rodbinskim vezama starih Grka, shvataš da mu je to brat od tetke) mu to ne dozvoljava, želi da spreči moralnu propast koju promovišu Dionisove bahanalije. Ali, Pentej nije tu, i Dionis za to vreme zaludi žene Tebe. Njegove bahantkinje odaju počast prirodi ili organizuju orgije, zavisi koga pitaš, a Pentej po povratku uzvikuje: "Vratiću robinje razbojima."

Da skratim i ovako kratku priču, dolazi do sukoba, a nama je jasno ko će izvući deblji kraj. Međutim, najtragičnija osoba ni ovaj put nije onaj koji gubi glavu (bukvalno), već ona koja ostaje za njim (Pentejeva majka Agave).

Iako Euripid odaje počast Dionisu, dvanaestom bogu koji je našao mesto na Olimpu, jasno je da se ovde radi o sukobu varvarske religije i kulture sa grčkom. Nije Dionis ovde neki pozitivac - bahanalije, orgije, nezadrživo divljanje njegovih sledbenika - s druge strane tu je lepota vina, koje "zaustavlja bol, od tuge leči nesrećne, poklanja blaženi san, daje zaborav, a i najveći je lek od jada i podstrekač ratnog elana."

Sviđa mi se još jedan jak ženski lik, posle sjajnih Klitemnestre i Antigone. Stalno nas uče o ograničenom uticaju žena u antičko vreme - čitajući Eshila, Sofokla i Euripida, žene ne zvuče toliko bespomoćno.

Festival grčke tragedije (za jednog gledaoca)
Euripid prvi put izlazi na pozornicu, dočekan ovacijama tog jednog prisutnog. Ako su Eshil i Sofokle moderna grčke tragegije, Euripid je post-moderna, kažu. Nisu mi Bahantkinje najomiljenija tragedija, ali dopada mi se Dionis, taj autsajder među bogovima, a i deo kada majka u bunilu kida sina na delove, može da se meri sa... Pa, kud ćeš tragičnije od toga?

1. Car Edip (Sofokle)
2. Agamemnon (Eshil)
3. Antigona (Sofokle)
4. Eumenides (Eshil)
5. Bahantkinje (Euripid)
6. The Libation Bearers (Pokajnice - Eshil)
7. Oedipus at Colonus (Sofokle)

Reading Daisy Dunn’s Not Far from Brideshead reminded me of E. R. Dodds’ superb edition of Euripides’ Bacchae and revived my desire to revive my long dormant Greek. Along with the aid of the Perseus Word Study app and Arrowsmith’s translation, I’ve read The Bacchae again, this time the entire Greek text. And what a splendid vade mecum Dodds’ commentary has been! In my days of teaching Greek tragedy in translation I loved presenting The Bacchae with its chorus of wild women from Asia to students as a gripping (and ripping) horror show, with the sparagmos and the omophagos of Pentheus literally at the hands of his mother and aunts, but I’d not realised the maenads would eat the babies they snatched from the village and was unaware that Agave’s recovery of her senses paralleled a Siberian shaman’s awakening from a trance. Reading Greek also took me back in memory to that marvellous decade in Austin at the University of Texas when for a short time Arrowsmith, along with Carne-ross, Herington, and Sullivan (my Latin tutor) made the Classics a vital area of contemporary literary culture. Of course it didn’t last and by the next decade it was all blown to the winds, but for one brief decade Classical studies in Austin seemed like a very heaven.

Σ Υ Γ Κ Λ Ο Ν Ι Σ Τ Ι Κ Ο !

آیا در سرود جشن‌های شبانه خواهم توانست پاهای برهنه‌ی خود را همراه کاهنه‌های باکوس بجنبانم؟
«دستانِ همه سراسر خون‌آلود است و گوشتِ تن پنتئوس را چون گوی به سوی هم می‌اندازند. اندام‌های او این‌جا و آن‌جا می‌افتد. پاره‌ایی بر صخره‌های تیز و پاره‌ای بر انبوهِ سوزن‌گون کاج‌های جنگل.»
آه آگاوه، تو چه شوربختی.

Euripides a freak

we love unhinged women

Euripides hit the nail on the head with this one. Having Oedipus Rex as my favourite tragedy for roughly 7 years now, this quickly flew to take its place. Bacchae is short and easy to read, the concepts easily digestible yet incredibly stark in candour. I do love commentary when it comes to conformity, and this play certainly points out the dualistic clash between control and freedom.
(Overall 4.75/5 stars)

Dionysius stages a play. His Bacchic drama is wild, ecstatic, full of fun reversals, but also dangerous.

Quando penso a questa tragedia penso solo a Dioniso. E’ lui “ Le Baccanti”. Sullo sfondo in cui si muovono le sue donne, le menadi, rese folli da lui, è Dioniso che tira le fila del dramma. E’ lui che rifiutato dagli uomini come essere divino scaglia la sua furia cieca contro di loro, contro la sua stessa famiglia, fino a permettere che la madre uccida il figlio Penteo.
E’ la tragedia che segue il suo corso al ritmo di tamburelli e flauti, mentre il grido del dio “ Euoè” riecheggia per tutta la montagna fra i balli dei satiri e delle baccanti volteggianti in preda al delirio.
E’ la hybris greca che acceca Penteo e lo castiga, lui che ha negato la natura divina di Dioniso. Non ci sono eroi positivi qui. Dioniso e Penteo si scagliano l’uno contro l’altro accecati dalla vendetta. Forse solo Tiresia riconosce ciò che è giusto fare: coltivare saggezza e venerare gli dei e per questo si piega ad onorare un dio in cui poco crede. Un dramma che avvicina l’uomo al sacrificio da rendere al dio, una divinità che qui è orgoglio e violenza espresse al suo massimo grado. Qui Dioniso non è il dio della vite che rimedia alle fatiche dell’uomo, lo sollazza e lo solleva dalle sue pene, qui è cattiveria e vendetta.

Anne Carson, te voy a seguir hasta el día que me muera

A warning to all those who try to stop me from partying

4.5

Ruthless Dionysus destroys mortals who do not acknowledge him, in the worst ways possible.

I loved this. Well its not news that I love Euripides but I like to repeat it again. I really like his attitude towards Dionysus' duplicity.
I looovveeee Dionysus as well. I think he is the most interesting god ever in the Greek pantheon. I love his double identity.

Medea still holds the first place in my heart but this tragedy was also genuinely good.