I've been trying to think of how to review this book, but the only things that come to mind are metaphors for other senses... it's hue saturation is high, and it's gritty, bluesey and edgy the way Led Zeppelin is Metal.

The plot tends towards the absurd, which allows the story to perform some philosophical acrobatics without giving into the pedantic or pretentious. Robbins tends to express these sorts of things in dichotomy: outlaws as opposed to criminals, activism as opposed to idealism, ideas versus objects. There's also a conversation between the author, writing this story (and he claims to have no power of intervention on the story, and he complains about it... often blaming the typewriter, which he painted red) and the story itself. And the color red is sort of a pivot point upon which the plot articulates itself.

Borrowing from music again, the story is constructed like a fugue. A theme is introduced, usually in some primordial ooze fashion by the Red Remmington, though much of the main themes emerge in the first chapter. Then the variations commence. Redheads, Outlaws, Camels and Pyramids, social hierarchy, UFOs and aliens, The Moon, Ralph Nader (strawman and icon), Love and Sex (another dichotomy)... I'm missing some but whatever. Then, like an oozing fugue, or if you imagine watching cherry kool-aid disperse itself in a pitcher of water, without the aid of stirring, the themes disperse and comingle. They start out as clumps of powdered primordial kool-aid concentrate, swirl and drop tendrils into the water and eventually reach a state of equilibrium. I would say chaos, but it actually wasn't a chaotic story. Fugues are to chaos what outlaws are to criminals.

I don't usually re-read books, but what's significant about this book didn't actually hit me until after I'd finished it... and i'm not sure what it was, so I have to go back.

Tom Robbins has a way of using words like no other author I've read, and that alone made this book worth reading. But the plot and characters don't live up to the promise of the words; everything's too cute, too perfect, too choreographed. Even the big twists and falls from grace are expertly timed and have no roughness. Robbins talks a lot about freedom and self-determination but his world is too clean and padded to let you dirty your hands or scrape your knees.

Just as you probably don't look like the people on billboards, you will never lead a life as charmed as those of Tom Robbins' characters, and for that reason it's tempting to say that Robbins is, against all appearances, merely one more tentacle of The Man. Though I suspect he would react to that accusation with good-natured amusement; after all, that's how he reacts to everything else in the universe.

(And can I just say it's annoying how he won't shut up about his main character's sexual anatomy? If you're trying to depict sexual experience from someone's perspective, you don't talk about their bits, you talk about the people they're attracted to. Unless the protagonist is really this fascinated with her own breasts and vagina, which I found hard to believe, the only possible conclusion is that it's Robbins who's fascinated with them -- he's ogling his own character.)

I don't know. I didn't hate this book. It was certainly something else, something I'm not used to. Robbins is a powerful wizard and I want him on my side against the bad guys, but I don't think he's interested. I've heard his later books are better, so maybe he eventually learns to use his powers for good. Though I can't say I liked Still Life with Woodpecker, I feel oddly well-disposed towards it. It makes me think of something Roger Ebert once wrote in a review:

"My rational mind informs me that this movie doesn't work. Yet I hear a subversive whisper: Since it does so many other things, does it have to work, too? Can't it just exist?"

"Ο παρωπιδισμός είναι μια ασθένεια όπου η αντίληψη περιορίζεται από την άγνοια και διαστρεβλώνεται από τα συμφέροντα. Προκαλείται από ένα μύκητα του οπτικού, που πολλαπλασιάζεται όταν ο εγκέφαλος είναι λιγότερο δραστήριος απ' τον εγωισμό. Παρουσιάζει επιπλοκές όταν εκτίθεται στην πολιτική. Όταν μια καλή ιδέα υποχρεώνεται να περάσει μέσ' απ' τα φίλτρα και τα κομπρεσέρ ενός κοινού παρωπιδισμού βγαίνει σε μειωμένη κλίμακα και αξία, αλλά η καινούργια δογματική της υπόσταση φέρνει το αντίθετο ακριβώς αποτέλεσμα από εκείνο για το οποίο δημιουργήθηκε." Είναι κάτι που μαθαίνεις διαβάζοντας για τον έρωτα μεταξύ ενός παράνομου βομβιστή-τρυποκάρυδου και μιας έκπτωτης πριγκίπισσας-μαζορέτας. Ότι πιο ωραίο και τρελό έχω διαβάσει τον τελευταίο καιρό. Νομίζω ότι το χιούμορ του Ρόμπινς χάνει λίγο από τη μετάφραση...

Aşkı kalıcı kılmanın yolu nedir?
Yarım kaldığımızda bizi tamamlayacak birini mi ararız, tamamlanmadığımızda karşımızdakini mi suçlarız?

Tom Robbins'i Parfümün Dansı ile tanıyıp çok sevmiştim. Ağaçkakan'ı kitaplığıma aylar önce dahil ettim fakat bir türlü elime almaya fırsatım olmamıştı. Parfümün Dansı'na uykulu ve yorgunken başladığımı fakat kitabın bir anda uykumu dağıttığını ve sayfaların aktığını çok net hatırlıyorum.
Ağaçkakan için aynılarını söyleyemeyeceğim.

Yazarın tarzına, alaycılığına ve hatta argo düzeyinde sayılabilecek 'sarcasm' temalı cümlelerine alışığım; aslında beklentilerimi hangi düzeyde tutmam gerektiğini de biliyordum.
Parfümün Dansı'nda hoşuma giden bu tarz, kadın, hamilelik, aşk ve hatta cinsellik konuları çevresinde oluşan bu hikayede bana inanılmaz iğreti ve yavan göründü, üzülerek söylüyorum. Karakterlere asla ısınamadım. Karakterlerin isimlerini dahi sevemedim. Gözüme battı, yorucu geldi her seferinde o uzun isimlerini okumak.

Verilmek istenen mesajları net olarak görebiliyor, siyasi ve toplumsal mesajları alabiliyorken; bir anda karakterlere yaptırılanlar, mekanlar, prensesin anne ve babası gibi dikkat dağıtan unsurlarla tüm bu mesajlardan uzaklaşıyor ve 'nerede kalmıştık?' hissi ile hep bir sonraki paragrafa kayıyor gözleriniz. Sonuçta bütün bunlar beni gergin ve kitaba sinirlenmiş bir okur haline getirdi, çok defa bırakmayı düşündüm sonra dişimi sıkarak devam ettim. En azından bana olanlar bunlardı.

'Oyunu tam desteyle mi oynuyorsun, ondan emin olmaya çalışıyorum.
Tam ya da değil, en azından benim destem.'

Yine de güzel alıntılarım var. Robbins'e daha sonra devam etmekten de vazgeçmiş değilim.

'Yarım kaldığımızda bizi tamamlayacak birini ararız daima. Birkaç yıllık ya da birkaç aylık bir ilişkiden sonra ihtiyacımızın hala giderilmediğini görünce beraber olduğumuz kişileri suçlar, daha ümit vaat eden biriyle arkadaşlık kurarız. Bu hep böyle sürebilir, ta ki -bu arada bir partner yaşamımıza hoş boyutlar katabilse de- her birimizin kendi tamamlanmamızdan sorumlu olduğumuzu kabullenene dek. Bunu bize başka kimse sunamaz ve aksine inanmak, kendimizi tehlikeli bir şekilde aldatmak, girdiğimiz her ilişkiyi nihai başarısızlığa programlamaktır.'

Πριν γράψω το οτιδήποτε για αυτό το βιβλίο θέλω να φανταστείτε κάτι, θέλω αυτό που θα σας περιγράφω να κλείσετε τα μάτια σας και να το φανταστείτε τόσο έντονα που τα μηνίγγια σας να πονέσουν.

Φανταστείτε λοιπόν μια νεαρή γυναίκα. Όχι πολύ αδύνατη, με μεγάλη περιφέρεια, δυνατά μπράτσα, παχουλά μπούτια, σταχτί δέρμα και μακριά μαύρα μαλλιά. Τα ρούχα της σκισμένα, ρούχα εργασίας, κολλητό μπλουζάκι και κοντό έως τα γόνατα παντελόνι. Αυτή λοιπόν η κοπέλα, που το όνομα της μόνο μελωδικό θα μπορούσε να είναι, στέκεται σε ένα καταπράσινο ξέφωτο και μαζεύει με γυμνά χέρια μανιτάρια. Όχι απλά μανιτάρια. Όχι από αυτά που μαγειρεύετε στα πιλάφια σας. Όχι! Από τα άλλα, τα καλά τα μανιτάρια, τα μαγικά!
Τα μαζεύει και τα πουλάει κρυφά σε έναν άντρα.
Έναν άντρα γύρω στα 55. Όχι πολύ ψηλό αλλά πολύ αδύνατο, με κίτρινα δόντια αποτέλεσμα χρόνιου καπνισματος που ξεκίνησε στα 13 του.
Εκείνος αφού έχει πάρει τα πολυπόθητα μανιτάρια απομακρύνεται από το χωριό της κοπέλας. Με αμάξι ήρθε, με αμάξι φεύγει. Έχει μπροστά του κι άλλο ταξίδι. Μεγάλο ταξίδι.

Φανταστείτε τώρα ένα αντίτυπο από το βιβλίο του Φρόιντ "Beyond the Pleasure Principle" στα χέρια μιας γυναίκας με καστανά μαλλιά και κάτασπρο δέρμα, φοράει ένα φόρεμα χρώματος μπλε που είναι σχεδόν 2 νούμερα παραπάνω απ' όσο θα έπρεπε για να της ταιριάζει άψογα. Πάνω από το φόρεμα μια μακριά ζακέτα, ξεφτισμενο καφέ το χρώμα της. Τόσο μακριά είναι η ζακέτα που σέρνεται στα πόδια της καθώς προχωρά.
Η κοπέλα βουτά το βιβλίο σε ένα τσουκάλι γεμάτο ουίσκι. Το παλιό, σχεδόν 60 ετών ουίσκι, σκοτσέζικο. Δυνατό ουίσκι.
Το βουτά έως ότου όλες οι σελίδες του βιβλίου μουσκέψουν. Το ανασηκώνει πάνω από το τσουκάλι κι όταν στάξει και η τελευταία σταγόνα από το βιβλίο, το εναποθέτει πάνω σε έναν δίσκο. Μεταλλικός δίσκος, βρόμικος δίσκος. Μαζεύει το ουίσκι σε ένα μπουκάλι και το κλείνει, το φυλάσσει ξανά.
Το βιβλίο είναι έτοιμο. Η παραγγελία είναι έτοιμη.

Φανταστείτε τώρα μια μικρή γλαστρουλα κάνναβις μέσα σε μια ντουλάπα. Μια ντουλάπα μέσα σε ένα διαμέρισμα. Ένα διαμέρισμα σε μια πολυκατοικία 136 ορόφων. Ένα διαμέρισμα στο κέντρο της πόλης. Μακρινής πόλης. Όμορφης πόλης.
Μια λάμπα βρίσκεται πάνω από τη γλάστρα και τη λούζει βράδυ-πρωί. Ένας νεαρός μικρός, ούτε 20 χρόνων, κοντό κουρεμένο μαύρο μαλλί, πορσελάνινο δέρμα, σχιστά μάτια καστανά. Ελέγχει την γλάστρα συνεχώς, ίσως κι ανά μισάωρο.
Περιμένει.
Περιμένει το 13ο λουλούδι.
Κι όταν εκείνο σκάει το χαϊδεύει.
Κι όταν το χρώμα του είναι πιο πράσινο από τα υπόλοιπα το κόβει, το αποξηραίνει, είναι έτοιμο!

Φανταστείτε τώρα τι καπνό μπορείς να πάρεις αν συνδιάσεις όλα τα παραπάνω. Το μανιτάρι, τις μουσκεμένες με ουίσκι σελίδες του βιβλίου κι αυτόν τον μικρό αλλά καταπράσινο ανθό κάνναβις. Μόνο ένα τσιγάρο μπορείς να φτιάξεις από αυτά τα υλικά, μόνο ένα! Μα τι τσιγάρο!

Αν καταφέρατε να το φανταστείτε τώρα ξέρετε!
Ξέρετε τι καπνίζει ο Τομ Ρόμπινς και γράφει αυτά που γράφει, όπως τα γράφει, όταν τα γράφει και γιατί.
Ναι, ξέρετε κυρίως το γιατί!

Τώρα περιμένετε να σας πω για τον Τρυποκάρυδο;
Ε όχι! Δεν γίνεται!
Το βιβλίο το τελείωσα πριν 10 μέρες και από τότε το διάβασα άλλες δύο φορές.

Λατρεύω τον Τομ Ρόμπινς, λατρεύω αυτά που γράφει κι αυτά που καπνίζει για να τα γράφει όπως τα γράφει!

Χαριτωμένο αφηγηματικό ύφος (με κούραζε ορισμένες φορές, ένιωθα να μου αφηγείται κάτι κάποιος αλαζόνας που πέτυχε κι απέτυχε ή που έκανε μόνο το τελευταίο) & μερικές διάσπαρτες προτάσεις που κεντρίζουν το ενδιαφέρον κι ακονίζουν τη σκέψη και το συναίσθημα (που τις βρίσκεις κι αλλού).

Ε, εμένα, λοιπόν, δε μου άρεσε. Τα δυο αστεράκια τα βάζω για τις φορές που με έκανε να γελάσω.

"The most important thing is love," said Leigh-Cheri. "I know that now. There's no point in saving the world if it means losing the moon."
Leigh-Cheri sent that message to Bernard through his attorney. The message continued, "I'm not quite 20, but, thanks to you, I've learned something that many women these days never learn: Prince Charming really is a toad. And the Beautiful Princess has halitosis. The bottom line is that (a) people are never perfect, but love can be, (b) that is the one and only way that the mediocre and the vile can be transformed, and (c) doing that makes it that. Loving makes love. Loving makes itself. We waste time looking for the perfect lover instead of creating the perfect love. Wouldn't that be the way to make love stay?"
The next day, Bernard's attorney delivered to her this reply:

Love is the ultimate outlaw. It just won't adhere to any rules. The most any of us can do is to sign on as its accomplice. Instead of vowing to honor and obey, maybe we should swear to aid and abet. That would mean that security is out of the question. The words "make" and "stay" become inappropriate. My love for you has no strings attached. I love you for free.

Leigh-Cheri went out in the blackberries and wept. "I'll follow him to the ends of the earth," she sobbed.
Yes, darling. But the earth doesn't have any ends. Columbus fixed that.

-Tom Robbins

Τί είναι τελικά ο "Τρυποκάρυδος";
"Ο Τρυποκάρυδος είναι μια ερωτική ιστορία που εκτυλίσσεται μέσα σ' ένα πακέτο τσιγάρα Κάμελ".

Επέστρεψα μετά από χρόνια στον Τρυποκάρυδο του τόσο γλυκά "τρελού" Τομ Ρόμπινς για να αποκαταστήσω μια αδικία. Σε πρώτη ανάγνωση (στα πλαίσια κακού timing και έλλειψης συγκέντρωσης) ,αυτό το βιβλίο μου είχε φανεί απλά πολύ περίπλοκο για τα τότε γούστα μου. Σήμερα ο Ρόμπινς επέστρεψε στον θρόνο που του αξίζει! Τι να πρωτοπει κανεις για την "εκρηκτικά" γοητευτική γραφή του. Αν και εκ πρωτης όψεως μπορεί να φανει "λοξός", κάθε παραξενιά του κρύβει ένα βαθύτερο νόημα που σε καλεί να το ερμηνεύσεις και να το κάνεις κτήμα σου. Είναι η πιο "διαδραστική" γραφή που έχω συναντήσει! Κατά τη γνώμη μου, ο καλύτερος τρόπος για να απολαύσεις αυτο το αναγνωσμα είναι να απαλλαγείς από κάθε είδους εκλογικευμένη προσέγγιση και απλά να το αφήσεις να σε παρασύρει. Ακομα και ο πιο έμπειρος αναγνωστης θα χρειαστεί περισσοτερες από μία αναγνώσεις για να "αποκρυπτογραφήσει" όσο το δυνατόν περισσότερα από τα "μαθήματα" ζωής που απλόχερα μας προσφέρει ο Ρόμπινς και που σίγουρα δεν μας διδάσκουν στα σχολεία.

"Ο έρωτας είν’ ο ύστατος παράνομος. Απλώς δεν παραδέχεται κανονισμούς. Το περισσότερο που εμείς μπορούμε να κάνουμε είναι να προσυπογράψουμε σαν συνεργοί του. Αντί να ορκιζόμαστε τιμή κι υπακοή καλύτερα να ορκιζόμαστε βοήθεια και παρακίνηση. Αυτό σημαίνει πως η ασφάλεια αποκλείεται. Οι λέξεις «κάνω» και «να μείνει» καταντάνε ακατάλληλες. Ο έρωτάς μου για σένα δε δέχεται δεσμά. Σ’ αγαπάω ελεύθερα και τσάμπα."

Δεν θα μπω στη διαδικασία να σου περιγράψω την πλοκή του βιβλίου γιατι δεν θα βγάλεις άκρη! Αν καταφέρεις ομως και μπεις μέσα στον κόσμο του μαγικού ρεαλισμού δεν θα θες να φύγεις ποτέ! Τότε μόνο θα καταλάβεις πως μπορεί να συνδέεται ένα πακέτο τσιγάρα Κάμελ, μια κοκκινομάλλα πριγκίπισσα, ένας βομβιστής και τα μυστήρια των πυραμίδων! Ένα είναι σίγουρο...όταν τελειώσεις τον "Τρυποκάρυδο" θα τον ξεκινήσεις πάλι από την αρχή!

Κλείνοντας σου αφήνω το δικό μου αγαπημένο απόσπασμα :
"Υπάρχει μια ιδιαίτερα απεχθής και απελπιστικά κοινή ασθένεια που λέγεται παρωπιδισμός και που προκαλεί τόσα κακά που θα 'πρεπε να βρίσκεται πάνω πάνω στον κατάλογο ασθενειών το υΔιεθνούς Οργανισμού Υγείας. Ο Παρωπιδισμός είναι μια ασθένεια όπου η αντίληψη περιορίζεται από την άγνοια και διαστρεβλώνεται από τα συμφέροντα. Προκαλείται από ένα μύκητα του οπτικού, που πολλαπλασιάζεται όταν ο εγκέφαλος είναι λιγότερο δραστήριος απ' τον εγωισμό. Παρουσιάζει επιπλοκές όταν εκτίθεται στην πολιτική. Όταν μια καλή ιδέα υποχρεώνεται να περάσει μεσ' απ' τα φίλτρα και τα κομπρεσέρ ενός κοινού παρωπιδισμού, όχι μόνο βγαίνει σε μειωμένη κλίμακα και αξία, αλλά η καινούρια δογματική της υπόσταση φέρνει το αντίθετο ακριβώς αποτέλεσμα από κείνο για το οποίο δημιουργήθηκε.

Γι' αυτό ακριβώς οι ιδέες αγάπης του Ιησού Χριστού γίναν τα απαίσια κλισέ του Χριστιανισμού. Γι' αυτό ακριβώς ουσιαστικά όλες οι επαναστάσεις της Ιστορίας έχουν αποτύχει: οι καταπιεσμένοι, μόλις πάρουν στα χέρια τους την εξουσία, γίνονται καταπιεστές και καταφεύγουνν σε ολοκληρωτικές μεθόδους για να "προστατέψουν" την επανάσταση. Γι' αυτό ακριβώς οι μειονότητες που ζητούν την κατάργηση των προκαταλήψεων πέφτουν στην αδιαλλαξία, οι μειονότητες που ζητούν την ειρήνη πέφτουν στην ένοπλη στράτευση, οι μειονότητες που ζητούν την απελευθέρωση πέφτουν στην εχθρικότητα (η κωλοσφίξη είναι το πρώτο σύμπτωμα της αυτοκαταπίεσης)."

Είχα ξεκινήσει να το διαβάζω στο 2ο έτος του Πανεπιστημίου, όταν ένας συμφοιτητής μου το δάνεισε, γιατί "είναι πολύ κουλ τύπος ο Ρόμπινς και αυτό είναι ένα φοβερό βιβλίο". Το επέστρεψα λίγες μέρες μετά, αφού στις 30 σελίδες βαρέθηκα και δεν το βρήκα ούτε κουλ τύπο, ούτε φοβερό βιβλίο. Ξαναβρέθηκε στα χέρια μου πρόσφατα και είπα να του δώσω άλλη μια ευκαιρία.
Ε τελικά είναι και κουλ τύπος και φοβερό βιβλίο - απλά μου πήρε 15 χρόνια να το αναγνωρίσω (και να μεστώσω ως αναγνώστρια).

Not my kind of humor at all. Couldn't get past the second chapter. The glowing reviews are quite baffling, to be honest.

n  ”L’amore è il fuorilegge definitivo”n

Strampalato, surreale, illogico, caotico, infarcito di metafore che esprimono concetti profondi, perciò anche filosofico in un certo senso, perfino romantico e travolgente: principesse autoesiliatesi, principi bombaroli, macchine da scrivere saputelle, pacchetti di Camel, piramidi, rospi, la Luna e l’amore.

"Quell'abbaiare alla luna?"
"Cioè?"
"Il nostro amore è stato solo quello, per te?"
"L'amore è quello sempre. L'amore non è un concerto d'arpa in un salotto borghese. Così come puoi scommetterci che non è la mutua, la lotteria, le discoteche con i pattini a rotelle. L'amore è privato, primitivo; è un tantino terrificante e strambo. Penso alla carta della luna nei tarocchi: un crostaceo strano e enorme, l'armatura che luccica e le tenaglie che si scuotono ed esce dall'acqua mentre i cani selvatici ululano a una luna gonfia così. Sotto i cuori e i fiori, l'amore è strambo proprio a quel modo. Ogni tentativo di ammaestrarlo, di raffinarlo, di travestire i granchi da colombe e farli cantare da soprano finisce sempre col metter acqua nelle vene. Ti ritrovi in una parodia. Esistono un sacco di suoni carini per descrivere ‘simpatia’, ma ‘amore’ dà più sul latrato”.

L’interrogativo che qui ci si pone è: come far perdurare l’amore?
Bella domanda, vero?

I read this book as a teenager and I loved it. I loved the style and the language and the story, the irreverent rebelliousness. Then I read it again after college and, while I still enjoyed it, a lot of things bothered me. I don't like his sexual objectification of his female characters. Many of his books seem to be wishful thinking sexual fantasies on the part of the author. And gratuitous descriptions of breasts and bodily fluids do not exactly constitute character development. Now I think of him as one of the rebel writers to come out of the 60s/70s movements, progressive in many ways but still mired in sexism.