YouTube kanalımda Dostoyevski'nin hayatı, kitapları ve kronolojik okuma sırası hakkında bilgi edinebilirsiniz:
https://youtu.be/0i9F0L1dcsM

19. yüzyıl Rusya siyaseti ve edebiyatı hakkında sosyopolitik bir inceleme

Okuldayken tarih derslerini neden dinleyemediğimi buldum. Çünkü bize sadece Osmanlı Devleti tarihi anlatılıyordu!

"Politika tabii bir şeydir, hayatın içindedir. Adımınızı sokağa attığınız anda başlar. O gün ekmek fiyatına zam geldiyse, o gün benzin pahalandıysa, siz de bir arabaya biniyorsanız ve ekmek yemek zorundaysanız bu doğrudan politikaya bulaştınız demektir. Evin içindeki konuşmadan tut, bakkalla konuşman, şoförle konuşman politik bir meseledir. "
Müjdat Gezen

Dostoyevski, Ecinniler kitabını Sergey Neçayev'in devrimci kişiliğinden ve kurduğu örgüt yapılanmasından esinlenerek 1870-1872 yılları arasında yazdı. Öncelikle bu yıllarda Rusya'nın siyasi ve sosyolojik durumuna bir bakmak gerek, yani Lenin (1870), Stalin (1878) ve Troçki (1879) gibi isimlere Rus ekonomik krizi içerisinde bebek bezinin pahalılığından şikayet eden ailelerinin ucuz bebek bezi bulma savaşı verdiği yıllardan.

Sergey Neçayev. 1847 doğumlu. Yaklaşık olarak 22 yaşlarındayken, -bu insanımızın üniversitede vize-final dönemlerinden sıkıldığı bir ana denk gelir.- 1869 yılında bir Rus devrimcisi olmaya kalkışır. O sıralar var olan düzeni pek de seviyor diyemeyiz, muhalif bir kimlik, zira Puşkin'in de adından pek çok kez bahsettiği Pugaçev isyanına benzer nitelikte bir isyan çıkarmak amacıyla Çarlık ailesinin de ortadan kaldırılabilmesi için bir örgüt kurmanın çağrılarını yapıyor. Bu amaç uğruna da her türlü şantaj, hırsızlık ve cinayeti de meşru kılıyor. İşte tam da Dostoyevski'nin bir kitap yazması için muhteşem bir esin kaynağı!

Yahu, bu adam o sıralar var olan düzeni niye sevmiyor peki? Adı üstünde düzen, varsın yönetilsin işte bir şekilde. 1814 yılında Napolyon'u yenmiş olan bir orduya sahip bir Rusya'nın vatandaşı iken buna cüret ediyor hem de? Durun durun daha matruşkalarımızı alıp kamarinskaya dansı izleme kısmına geçmedik.

I. Aleksandr'la başlamak gerek belki de. Bu adam liberal görüşlere yakınlık duyan bir adam ve çeşitli reformlar getirmeye kalkışıyor 19.yy'da. E o sıralar hunharcasına savaşan bir Avrupa ve Rusya var tabii. Adam ne yapsın? Devletin insan gücünü ve mali kaynaklarını, çölde günlerce susuz kalmış birinin suyu gördüğü anda onu tüketmesine benzer bir hızda tüketiyor. Sonra bir de gözlerini kendi toplumuna çevirmekten çok, Avrupa ilişkilerine ve dinsel mevzulara çevirince bizim Aleksandr'ın başına pek çok iş açılıyor haliyle. Neçayev'in kurduğu gibi gizli örgütlenmeler boy gösteriyor, bir şekilde bu isyanlar bastırılıyor fakat I. Nikolay'ın da Rusya'nın başına geçmesiyle birlikte iyice otokratik bir rejime doğru gidiliyor. Bu yine de 1848'de başlayan ve uzantıları Neçayev'e kadar giden devrimci dalgaların başlamasını engelleyemiyor.

Bunları neden mi anlatıyorum?

Dostoyevski'nin bu kitabını eğer ben şu an elimde tutabiliyorsam, eğer sizler bu incelemeyi okuyabiliyorsanız, bu, Dostoyevski'nin 1849 yılında I. Nikolay'ın baskıcı rejimine muhalif Petraşevski grubunun üyesi olduğu gerekçesiyle tutuklanıp tam kurşuna dizilmek üzereyken cezasının sürgün ve zorunlu askerliğe çevrilmesi sayesinde olmuştur. I. Nikolay'ın beyninin kıvrımlarından o anda geçmiş olan ufak bir ileri görüşlülük sayesinde yüzyıllar geçmesine rağmen bütün dünya edebiyatını sarsmaya devam edecek Suç ve Ceza, Budala, Ecinniler, Karamazov Kardeşler gibi eserleri okuyabiliyoruz. Fakat yine de Panslavizm, Rus liberalizmi, nihilizm, Rus milliyetçiliği gibi pek çok konu var daha anlatacak...

Pan-Slavizm kelimesi, hepimizin eskiden kendi tarihimizden ve dinimizden başka bir şey öğretilmediği okullarda duyduğu, Osmanlı Devleti'ni de zamanında epey rahatsız etmiş, Rusların sıcak denizlere inme idinde yanıp kavrulduğu bir zamanda ortaya çıkmış Slavsever bir milliyetçilik arzusudur. E pek tabii ki normal olarak, Pan-Slavizm, hem Batı karşıtı hem de anti-liberaldir. Zamanın muhalif olan nihilistleri de tam tersine Avrupa'ya karşı bir açılmacılık politikasında olmak istiyordu. Durur mu bizim Dostoyevski? Almış eline kalemi. Başlamış Ecinniler'i yazmaya. Liberalizm, ateizm ve Batılılaşan düşüncelerle de beslenen böyle örgütlerin karşısına "Durun daha, kendi kimliğimizi henüz kaybetmiş sayılmayız, Rusya ölmedi, her ulusun kendi kimliği ve Tanrısıyla özdeşleştiğini savunan Şatov adında öyle bir Rus karakteri kaleme alacağım ki herkes neden bu görüşü savunduğumu anlayacak, özellikle de Turgenyev!" diyerek çıktı. Sonra da 311. sayfada bulunan:
"Bir insan hem ateist, hem Rus olamaz; ateist oldu mu derhal Rus olmaktan çıkar"

173. sayfada bulunan:
"Bizim Rus liberali her şeyden önce uşaktır, çizmesini temizleyeceği birini arar hep."

315. sayfada bulunan:
"Büyük bir ulus, gerçeğin yalnızca ve münhasıran kendisinde olduğuna ve bu gerçeklikle her şeyi yeniden canlandırıp kurtarma olanağının bir tek kendisinde bulunduğuna, bu görevin bir tek kendisine verildiğine inanmazsa, hemen o anda büyük halk olmaktan çıkar ve etnografik bir malzemeye döner." gibi yazılarla savunmasını ortaya koydu.

Fakat o tarihlerde biraz muhafazakar biraz Pan-Slavist biraz da edebiyatçı Dostoyevski'nin aklında Rusya salt etnografik bir malzemeye dönüşmeye pek de niyetli değil gibiydi. Bu görüşüyle I. Nikolay'ın, kendisini kurşuna dizmesinden vazgeçmesinin hakkını Pan-Slavizme yakın görüşlerle mi ödemeye çalışıyordu?

O yüzyılın Rusyası, memurların sayısının üç kat artmasıyla bürokraside büyük bir şişkinliğin başladığı, yetersiz bir öğrenimden geçen ve düşük ücretler alan memurlar ordusunda o zamanın liberalizminin verdiği yoksulluk ve işsizlikten de etkilenmeyle birlikte kayırıcılık, rüşvet ve yolsuzluğun son derece yaygın olduğu, toprak ağası adına çalışan köylünün oluşturduğu serflik kurumunun da etkilerinin görüldüğü, I. Aleksandr'ın nispeten özgür düşüncesiz ortamına Nikolay'ın "Ulan ben şu ortamdaki gerginliği biraz alsam çok "dobra" bir Rusya olacağız ha!" gibisinden bir düşünceyle nispeten özgür düşünceleştirmeye çalıştığı, II. Aleksandr'ın da 1861'de serflik sistemini kaldırarak milyonlarca kişiyi özgürlüğüne kavuşturduğu bir Rusya'ydı.

Siz yine de benim böyle dediğime bakmayın. Ağır baskı ve sansür ortamında yeşermeye çalışan bir ülkenin edebiyatından bahsediyoruz burada. Bir tarafta "Ah, biraz Batı'ya açılsak ne olur sankiiee?" diyen sosyetik kısımla diğer tarafta "Geleneksel Rusya, Ortodoks Rusya, Slavofil Rusya" diye tutturan kısımın savaşı desek yeridir.

Bir de tüm bunların üstüne tuz biber niteliğinde, 19.yüzyılın ikinci yarısında Rus düşünce dünyasında entelijansiya olarak adlandırılan bir kesim öne çıkmış. Vikipedi böyle diyor. Bu abilerimiz bizim beyaz yaka olarak tanımladığımız o zamanların hukukçuları, mühendisleri, öğretmenleri ya da bazı bürokrat ve subaylardan oluşurmuş. E bu grup da normal olarak imparatorluk rejiminin baskıcı yapısına epeyce karşı oluyor. İşte, bu kitapta bu kesim ve bu kesimin iktidara ince göndermelerle dolu görüşleri de var sevgili okurlar. İlk kez Fransızca cümlelerin bir Dostoyevski romanında bu kadar çok kullanıldığını, Orhan Pamuk'un okuduğu en iyi siyasi kitap olduğu gibi ayrıntıları da belirtmeden geçmemeli.

Eski ile yeni her daim çatıştı.
Batılılaşma ile Pan-Slavizm her daim çatıştı.
Sürgünden önceki Dostoyevski'nin düşünceleri ile sürgünden sonraki Dostoyevski'nin düşüncelerinin dönemin Rusya Zeitgeist'ından uzak olması pek tabii ki düşünülemezdi.

İnsan bile yalnızlaşırken koskoca Rusya yalnızlaşamaz mıydı yani?

O zaman gelsin bir Black Sabbath, Dostoyevski'nin beyninin politik kıvrımlarına!
https://www.youtube.com/watch?v=h3FyN...

4/5stars

This was an absolute ride, I really enjoyed parts of it and really didn't care for others, but overall I thought this was a VERY solid novel

داستایفسکی در کتاب شیاطین هم مانند کتاب بزرگ دیگرش، جنایت و مکافات، به نقد اندیشه ی سیاستمدار معروف ایتالیایی یعنی ماکیاولی میپردازد و همچنان معتقد است برای رسیدن به اهدافمان قرار نیست از هر وسیله ای بهره ببریم و اخلاق را فدای آرمان کنیم.

شیاطین او ، افرادی انقلابی هستند که برای رسیدن به اهدافشان از هیچ جنایتی رویگردان نیستند.

بخشی از کتاب:
برای فریب دادن مردم هیچ نقشی زیرکانه تر از نقش خود آدم نیست، زیرا هیچ کس باور نمی کند که کسی پیدا شود که نقابی بر چهره نداشته باشد.
۰۳/۵/۸

Böse Geister handelt von der Macht der Ideen und der destruktiven Kraft, die sie in den Köpfen von Menschen entfalten können. Die gesamte Gesellschaft eines russischen Provinzstädtchens, gerät unter den Bann des unheimlichen Treibens einer Gruppe von Verschwörern. Aus anfangs relativ harmlosen Vorfällen, kaum zu deutenden kleineren Respektlosigkeiten und Irritationen, entwickelt sich eine gefährliche Dynamik. Am Ende werden die Autoritäten und Institutionen der Stadt in ihren Grundfesten erschüttert und der Lächerlichkeit preisgegeben sein.

Der Roman ist Dostojewskijs Abrechnung mit den liberalen und sozialrevolutionären Bewegungen im Russland des 19. Jahrhunderts. Er karikiert gleichermaßen die nach europäischen Vorbildern schielenden Liberalen, als auch den Nihilismus und den militanten Antihumanismus der jüngeren Generation russischer Revolutionäre. Eine Generation, die der Publizist und Intellektuelle Alexander Herzen einmal, als "die Syphilis der revolutionären Leidenschaften" seiner eigenen Generation bezeichnet hat. Im Roman repräsentieren Pjotr Werchowenskij und Nikolai Stawrogin diese neue Generation, welche einen Gegensatz zur alten Garde vom Schlage eines Stepan Trofimowitsch bildet, einem lächerlichen, entscheidungsschwachen Waschlappen von Mann. In einer Schrift von A. Herzen entgegnet der neue Typ Revolutionär seinen Vorgängern radikal und kompromisslos:

n  "Ihr seid Heuchler, wir werden Zyniker sein; ihr habt wie Moralisten gesprochen, wir werden wie Schurken sprechen; ihr wart höflich zu euren Vorgesetzten, unhöflich zu euren Untergebenen; wir werden unhöflich zu allen sein; ihr verbeugt euch, ohne Respekt zu empfinden, wir werden schubsen und drängeln und keine Entschuldigungen abgeben."n

Dostojewskij greift diesen Konflikt auf und stellt ihn in den Mittelpunkt einer in epischer Breite erzählten Geschichte. Es ist erstaunlich, wie mühelos es ihm gelingt, die Spannung durchweg hochzuhalten. Trotz des gewaltigen Umfangs und der Vielzahl an Personen, kommt selten ein Gefühl von Langeweile auf. Nach jedem beendeten Kapitel, möchte man am liebsten sofort weiterlesen. Das ist eine Qualität, die heute eher die großen TV- bzw. Streamingserien auszeichnet. Was mich zu der Annahme verleitet, dass Dostojewskij heutzutage anstatt Romane, wohl eher Drehbücher schreiben würde. Seine Stoffe wären jedenfalls ideale Vorlagen dafür. Die Handlung hätte an der ein oder anderen Stelle für meinen Geschmack etwas straffer erzählt werden können. Auch für die äußerst interessante Figur Kirillow hätte ich mir, im Gegensatz zu einigen anderen, mehr Raum gewünscht.

Was mich noch ein wenig mehr stört, ist Dostojewskijs Hang zum Religiösen. So findet der Liberale Stepan Trofimowitsch am Ende eine Art Erlösung und Heil im Glauben. Diese "Rettung" kommt mir etwas kitschig und reaktionär vor. In diesem speziellen Fall wirkt es, als mache Dostojewskij sich in besonderem Maße über die (schwache) Haltung der Liberalen lustig. Wie dem auch sei, in der Darstellung der konspirativen und skrupellosen Charaktere der Verschwörer, beweist er dagegen prophetische Weitsicht. So sind die Ansichten eines Schigaljow, der aus Liebe zur Menschheit ihre Versklavung fordert, unheimliche Vorboten der totalitären Systeme des 20. Jahrhunderts.

Fazit: Im Vergleich haben Verbrechen und Strafe und Die Brüder Karamasow einen etwas stärkeren Eindruck bei mir hinterlassen. Dessen ungeachtet ist Böse Geister ein sehr unterhaltsames und tiefsinniges Buch, das seinen Klassikerstatus zu Recht verdient hat. ★★★★½

Mamma mia che potenza!!!

Bello, bello, bello!!!

“El muro sobre el cual los profetas escribieron
está desmoronándose…

Entre las férreas puertas del destino,
las semillas del tiempo fueron sembradas,
y regadas con las hazañas de aquellos
quienes conocen y son célebres;
mortal aliado es el conocimiento,
cuando nadie limita las reglas.
Veo cómo la suerte de toda la humanidad
está en manos de locos.”

Epitaph/Peter Sinfield/Kig Crimson.


Leer a Dostoievski no sólo es un gran placer y una refinada cultivación del intelecto, un vigorizante del poder analítico y una exploración filosófica por esos mundos intermedios que flotan entre el arte, la ciencia y la filosofía.

Esta extensa novela que ahora nos presenta el genial escritor ruso, es una compleja radiografía de los diversos estratos de la sociedad, en la cual hace una crítica tanto a la rancia aristocracia con todas sus anacrónicas formalidades, como a la postura liberal que buscaba cambiar toda la tradición feudal, plagada de desigualdades. Además de las dos formas anteriores de organización social, el escritor desarrolla su línea argumental en torno al movimiento nihilista como una forma extrema y destructiva para romper con aquella sociedad en cualquiera de sus formas.

Este nihilismo político y moral busca la destrucción total, el caos en todos sentidos: en las formas, en las instituciones, en los valores. La obra también tiene un fuerte componente religioso, cuestionando la fe y enfrentándola con el ateísmo, así como a la incredulidad total que conlleva la destrucción de Dios. Sin Dios no hay mundo, ni un fundamento último que le dé sentido a la vida.

“Los Demonios” o “Los Endemoniados” es un campo magnético donde siguen batallando las fuerzas más poderosas de la mente moderna: la fe y la incredulidad; la ideología y la religión; el fin y los medios; la razón y su consecuencia o inconsecuencia extrema materializada en el fanatismo.

La narración presenta a los nihilistas como víctimas de una densa dialéctica donde la creencia y la incredulidad son dos caras que se contraponen de manera sobrecogedora. Sus debates son llevados por el escritor a una zona dramática absolutamente nueva. Al posterior comunismo ruso se le puede acusar de muchas cosas, menos de haber llegado al poder (y al terror de Estado) sin el precedente de una larga discusión política nutrida, como lo indicó Marx, del socialismo francés, de la economía política inglesa y de la filosofía alemana.

La creación de personajes es algo de lo más cautivante en toda la literatura y en especial en las novelas de Dostoievski. En esta ocasión Dostoievski nos vuelve a sorprender con la creación de muchos de ellos, pero mención especial merece nombrar la invención que hace del “terrorista” (Kirillov), dotándolo de ese loco deseo, de esa convicción fanática de ofrendar su vida (“da lo mismo vivir que morir”) únicamente por la ideología de la que está plenamente convencido y que es su razón de vivir.

Sería imposible detallar, incluso sólo enunciar al sinnúmero de personajes a los cuales Dostoievski les da vida en esta novela, sin embargo me parece importante al menos mencionar a los principalísimos, cuyo carácter le da gran significado al argumento.
Nikolai Stravoguin y Piotr Stepánovich, son verdaderas almas malditas, auténticos demonios de la acción; el primero es el instrumento pasivo y el otro el elemento activo de lo demoníaco. Destacan otros dos: Shátov y Kirillov que representan el potencial paso de la maldad del espíritu demoníaco a la liberación por medio de la fe.

El personaje principal, Piotr Stepánovich Verjovenskii, está inspirado en Serguéi Gennádevich Necháiev (1847-1882) quien murió prisionero en la fortaleza de Pedro y Pablo tras protagonizar la carrera terrorista más escalofriante del populismo ruso. Incluso Bakunin, que lo había acogido en el exilio suizo, renegó de Necháiev.

Esta gran obra ha sido interpretada en múltiples formas y se le han dado muchos significados a diferentes pasajes tanto filosóficos, como éticos y religiosos. Para algunos conocedores, éste es un libro fáustico: Piotr Stepánovich es un Mefistófeles; mientras que Nikolái Stravoguin Vsévolodovich es un Fausto que rechaza la posibilidad de salvación.

También hay interpretaciones proféticas, ya que Dostoievski, en esta obra publicada en 1872, tuvo la capacidad de presagiar las revoluciones y movimientos anarquistas y nihilistas que sobrevinieron en el siglo XX en la Gran Rusia y que aquí refleja de manera clarividente.
Esta obra contiene una gran carga política, ética, social y religiosa; es muy probable que el argumento eminentemente político se haya nutrido de las ideas que entonces bullían en Europa.

En cierta época Dostoievski tuvo un especial interés por las ideas socialistas, siendo así que incluso llegó a formar parte de un círculo de intelectuales que leían obras prohibidas de socialistas franceses, por lo que una vez fue sorprendido por las autoridades acusándolo de subversión y llevado a la cárcel en donde se le dictó la sentencia de muerte la cual milagrosamente libró. Esa sólo fue una de tantas desgracias e infortunios que sufrió durante su vida.

Posteriormente Dostoievski regresó a las tradiciones eslavas y religiosas que antaño había profesado, retomó sus ideas y convicciones de la Rusia del Trono y de la Cruz. Entre todas estas ideas, que pudieron servir como caldo de cultivo para la concepción de esta novela, podemos nombrar algunas que por aquellos años flotaban en el ambiente e inflamaban las mentes de la sociedad.

Dentro de todos los pensadores que contribuyeron a crear y fundamentar esa gran burbuja de inconformidad y de ansias por el cambio, sin duda destaca Karl Marx (1818-1883). Otros notables pensadores que pudieron influir en el pensamiento de Fiódor Dostoievski son: Charles Fourier (1772-1837), Saint-Simon (1760-1825), Pierre-Joseph Proudhon (1809-1865), Mijaíl Bakunin (1814-1876) y Aleksandr Herzen (1812-1870).
Siendo un hombre intelectual y con una gran capacidad de observación es de suponer que estas ideas que se agitaban en el ambiente tuviesen un gran impacto en Dostoievski a la hora de concebir esta gran novela.

La influencia de Dostoievski en la literatura y el pensamiento universal es irrefutable. En Rusia se dejó sentir de manera especial entre 1890 y 1915; en Europa el fenómeno Dostoievski llegó hacia 1905. Pero su mayor influjo sobre Francia, Alemania e Inglaterra así como en Estados Unidos y resto de América tuvo lugar a partir de la década de 1940 y nunca se ha detenido.

Roman o ljudskoj prirodi i težnji ka promenama, revoluciji, odnosno spoznaji i razumuvanju Rusije tog doba. Ali ne samo njegove domovine, već celokupnog čovečanstva, civilizacije, svake jedinke koja se izgubi i udavi prilikom pokušaja da se pronađe pravo i časno rešenje u moru zlih i pokvarenih mogućnosti. Delo o ideji smrti i samoubistvu kao krajnjem činu otpora, slobode, tačnije pokušaja da se izbegne nametnuti usud. Knjiga o Bogu ili, bolje rečeno, o preispitivanju njegovog (ne)postojanja, te promišljanje o tome da li je ustvari čovek biće koje je „stvorilo“ Boga. Ovi zapisi su, na kraju krajeva, o moralu, što će reći o dobru i o zlu u čoveku.
Više na linku: https://pepeoreci.wordpress.com/2018/...

Chronology
Introduction
Further Reading
A Note on the Text
A Note from the Editor

--Demons

Appendix: At Tikhon's
List of Characters
Notes
Glossary

My goodness, reading Devils (Demons) felt like walking through a storm of ideas, circumstances, events, characters… After the relative calm of the first part in which Dostoyevsky enchants us with his humor as a brilliant social satirist, he walks us into the storm, nay, hurricane, of a dramatic turns of events and existentialist torrents. It would be absurd to attempt to encapsulate all of its elements, not to mention the innumerable characters, miraculously none of which are superfluous. I can only jot down a few thoughts on what I got out of it as a political novel (and it’s much more than that) as embodied in several of its principal characters. D. is equally contemptuous toward the radical progressives and their nemesis, the governing structures in society, especially in provincial Russia (culminating in the unforgettable fête, a farcical spectacle of different strata of society).

For me, it’s most striking how prophetic Dostoyevsky was in showing what can come out of political idealism (though in this case the ideas of nihilism, it can be any “ism”) once it is manifested in concrete action: dogmatism by some, blind following of a “leader” by others, disillusionment and escape into the personal torments about the human condition (Shatov, Kirillov), detachment and withdrawal into the innermost demons for the inability to choose between good and evil (Stavrogin), and, perhaps worst of all, the Machiavellian political maneuvering for an abstract cause that lost any meaning, when ruthless execution becomes the only goal (Peter Verkhovensky).

The first part revolves around those representing the previous generation, old liberal ideals, social customs, and follies, all of it. The eccentric living arrangement between the affluent Varvara and Stepan, a tutor to her son, is at its center, but it is Stepan who is most interesting for the political narrative. He is at first a pompous quasi-intellectual flirting with liberal ideas only later to undergo a conversion from a pretentious bafoon to a romantic hero both in his ideas (his speech at the fête “Science [Rationalims] itself won't stand up for one minute without beauty---don't you know that, you, who laugh at me-it will turn into a vulgar charade.”) and his personal life (the confession of love to Varvara).

The next generation then follows, rejecting the old liberalism to turn to anarcho-nihilism. D. never clearly presents the intellectual component of this “new movement”; instead, with a stroke of the master, he goes into the depth and many sides of the human condition through psychological, spiritual, and political portrayals. These are especially embodied in the contrast between four characters. ”Revolution eats its own children” in many ways, but there is much more than that.

Aleksei Kirillov - a disillusioned radical tormented in his recognition that “there is no decent man” nor God, and, as the world without God is reduced to the fear of death, he finds exit in the idea of suicide as an ultimate act of salvation, the only possible human freedom of choice.

Ivan Shatov - like Kirillov, he abandons radical nihilism, but, unlike Kirillov, he turns to faith in God, mystically embodied in the Russian common people, serving as Dostoyevsky’s Slavophile response to Westerners such as Karmazinov, a shallow literary fool whom Dostoevsky mercilessly parodies as a caricature of Turgenev. It’s clear where his sympathies lie.

Nikolai Stavrogin (Varvara’s son) - a hollow man, experimenting with good and evil in search of his own self, but it’s a futile attempt underscored by his inescapable indifference toward either, toward anyone else, and ultimately himself. I cannot leave off here without mentioning the powerful chapter that was initially censored, “At Tikhon’s” (this edition includes it where D. originally placed it). After Stavrogin confesses the despicable sin he had committed, volumes can be written about the monk Tikhon’s speech and advice that God can forgive him only if he can first forgive himself.

Peter Verkhovensky (Stepan’s son) - a sly political operative, an emanation of pure evil IMO, manipulating with all around him, from the vane wife of the local governor to the cell of terrorist conspirators.

While deeply embedded in the political currents of Dostoyevsky’s time, the novel is prophetic for the next century and, sadly, relevant to this day. It seems he knew all too well why he let the main villain (Peter) get away… it’s a frightening thought that the likes of him are still around us.

Thank you Ilse and Joe, my dear reading buddies, for seeing me through all the way to the end of this remarkable masterpiece.

در یک کلام باید گفت "شاهکار" بود!
برای من وصفِ محشر بودن این کتاب به هیچ‌وجه ممکن نیست.
کامل‌ترین و شگفت‌انگیز‌ترین اثر داستایوفسکی بود که تا به امروز خوندم. مدام حیرت می‌کردم و قلم نویسنده رو تحسین می‌کردم. در مواجهه با داستایوفسکی، این بُهت هیچ‌وقت تکراری نمیشه و هر بار صورت جدیدی به خودش میگیره.
همچنان معتقدم که بهترین نویسنده‌ای که بی‌نقص‌ترین فضاسازی و شخصیت‌پردازی رو داره، داستایوفسکیه. چنان که انگار خواننده خود جزئی از کرکترهای دنیای کتابه و از نزدیک شاهد هرآنچه که اتفاق میفته، هست.
بیشترین چیزی که باعث علاقه‌ی من به داستایوفسکی هست، اینه که کوچک‌ترین جزئیات هم اهمیت داره و همه‌چیز کاملا منسجم و حساب‌شده‌ست.
تمام کرکترها زنده‌اند و زندگی و سرنوشت منحصر به خودشون رو دارند و حین داستان به اون‌ها پرداخته میشه و صرفا عروسک خیمه‌شب‌بازی و یا سیاه‌لشکر در روایتِ داستان شخصیت اصلی نیستند.
هر کرکتر ادبیات و خلق‌ و خوی خودش رو داره و از الگوی رفتاری متفاوتی با کرکترهای دیگه پیروی میکنه.
داستایوفسکی در قبولاندن حقیقی بودن دنیایی که ساخته، به خواننده بسیار ماهره و همین باعث میشه جاودانه شدن آثارش میشه.
داستایوفسکی همزمان به جنبه‌های مختلف یک موضوع می‌پردازه و دغدغه‌ی کرکترها به مغز خواننده نفوذ میکنه و تا مدت‌ها فکرش رو مشغول میکنه. و آیا واقعا هیچ درست و غلطی وجود داره و قراره به یک نتیجه نهایی برسیم؟
در آخر تمام ماجراها به سرانجام رسید جز عشق که برای هیچکس تحقق نیافت و به آن نرسید.
انتهای کتاب نقدی خواندنی آورده شده که خوندنش مثل خوردن آب سرد بعد از مسواک زدنه.

پ.ن: به‌نظرم بهتره قبل از خوندن این کتاب، آثار دیگه‌ای از داستایوفسکی خونده باشید چون ممکنه بعد از این کتاب‌های دیگه‌ش راضی‌تون نکنه. به عبارتی کم‌کم اوج بگیرید که توی اوج بمونید =)))))

“All those crazy liberals haven’t got a clue.” Signed, F. Dostoyevsky

If you wonder whether it’s worth reading a 693 page monster about the world of provincial Russian liberals in the 1860s, it is. The only thing you need is a bit of patience. This novel resembles a large airplane that barely takes off at the end of the runway, but once it’s flying, you see a lot below. At the start, you scratch your head, wondering what it is actually about. Dostoyevsky is just setting the scene, painting a picture of small-town liberals who talk the talk, but generally do nothing. They continue their silly parties and pretenses, mouthing wishes that Russia would change. A completely useless, almost Oblomov-like character, Verkhovensky, has wasted 20 years of his life, sponging off a strong, socially-active woman of means, Mrs. Stavrogin. He (and she to some extent) dwells constantly on the vague, fruitless, so-called intellectual accomplishments of his younger days. They amount to nothing. But their sons, each in their way, usher in a darker side of Russian life upon their arrival in town. One, Nikolai Stavrogin, walks on the wild side, seducing women and caring not a whit for anyone. He has dabbled in politics, but is too aloof to really participate. He is an insider who has turned himself into an outsider. The other, Peter Verkhovensky, is an outsider, brought up in Europe, who wants to be an insider. He has become a contemptible radical who thinks nothing of murder for his ill-thought out plans. He pretends to have a wide circle of radical operatives, prepared to bring down the state and “off the pigs” (if I may be somewhat anachronistic here). He cares not a wit for human life, truth, or justice and lies easily. For this Trump-like character, all people were scum to be used and tossed aside. As in most Russian novels of the 19th century, there is a wide cast of other characters. After a couple hundred pages of meandering, the story sparks to life. Secret contacts and liaisons, even a secret marriage fill the pages along with buried printing presses, murders, rapes, fires, and a totally failed party for the “all-important cause” of raising money for the governesses of the district, plus bandits, radicals, and a bewildered governor married to a pretentious woman.

A character called Shigalov declaims on p.567: “…the picture you drew…was one of Russia covered with a tight network of cells. And, of these, each cell, while proselytizing and branching out indefinitely, was to engage in subversive propaganda against the local authorities, throw the population into confusion, create scandals, promote cynicism, undermine faith in anything and everything, agitate for better living conditions, and finally, at the desired time, use fires….to plunge the country into despair and confusion.”
And I thought, nothing much has changed in that giant country that stretches from Europe to Alaska. They still hang on to the same tactics.

Dostoyevsky didn’t have much use for wanna-be revolutionaries, seeing them as ineffective and essentially trying to mimic the West without the necessary cultural substance to do so. In his view they had no clue about life, their lives being full of blunders and confusion. He paints a picture of weak, confused, inept schemers talking about concepts that they hardly understood. In essence they, like some people today, wanted to “abolish the police” or “free themselves from religion or tradition” with nothing to put in their place. On page 598 he writes of: “…the obsolete liberals afraid of independence; the slaves of some rigid idea or other; the enemies of individual freedom; the senile preachers of death and decay! What do they have to offer? Senility; the golden mean; the most Philistine, petty-bourgeois mediocrity; equality based on envy; and equality without personal pride, as it is conceived by a flunky….” He certainly didn't like them, but his own ideas would not appeal much to people today, outside Russia.

The most amazing thing about this novel (besides its length) is that Dostoevsky portrays ideas and actions that much later, long after his death, became the facts of life in early Soviet Russia. He foresaw much, though he couldn’t imagine World War I and the collapse of the Russian state. He thought the “Movement” as it is called in the book would be handed over to ignorant politicians and real socialism would never arise. He was so right. “The Possessed” is one of the great novels of Russian literature if it is not the easiest to read.

Ομολογώ πως έχω ολοκληρώσει το μυθιστόρημα εδώ και λίγες ημέρες, αλλά όλο ανέβαλλα να το περάσω στα read μου και να γράψω λίγα λόγια για αυτή την αναγνωστική εμπειρία. Νομίζω πως τώρα, λίγο πριν εκπνεύσει ο Απρίλης, είναι πια καιρός να το πάρω απόφαση.

Δεν θα κρύψω πως με δυσκόλεψε αρκετά η ανάγνωση των Δαιμονισμένων. Εκτός από το μέγεθός του, η νοηματική του πυκνότητα και ένταση με ανάγκαζαν να προχωρώ με αργούς ρυθμούς. Φυσικά πρόκειται για αριστούργημα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, ένα έργο κλασικό, ωστόσο πρέπει να επισημάνω πως υπήρξαν χωρία που με κούρασαν κάπως (π.χ. διάλογοι μεταξύ Βαρβάρας Πετρόβνα και Στεπάν Τροφίμοβιτς- ειδικά ο Στεπάν με εκνεύριζε διαρκώς). Οι σχοινοτενείς διάλογοι πολιτικού, κοινωνικού και θεολογικού περιεχομένου μεταξύ των χαρακτήρων σε κοσμικά -ή μη- σαλόνια εναλλάσσονται με μια πλοκή καταιγιστικών ρυθμών, κρατώντας αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη.

Και πού έγκειται, λοιπόν, η γοητεία των Δαιμονισμένων; Μα στους χαρακτήρες: άκρως ενδιαφέροντες, πολύπλευροι και «αληθινοί». Οι χαρακτήρες συνιστούν μια πρόκληση για τον αναγνώστη, αφού δεν προσφέρονται για εύκολες και ‘ανώδυνες’ ταυτίσεις. Διαβάζοντας κανείς το μυθιστόρημα, ταυτόχρονα αγαπά και μισεί, θαυμάζει και λυπάται αυτούς τους χειμαζόμενους από τους δαίμονές τους λογοτεχνικούς χαρακτήρες.

Πρόκειται για ένα μυθιστόρημα με ξεκάθαρο πολιτικό στίγμα, θεολογικές προεκτάσεις και ανησυχίες και, σαφέστατα, με απαράμιλλο φιλοσοφικό βάθος που το καθιστούν ξεχωριστή, εποικοδομητική και άκρως γοητευτική λογοτεχνική πραγματεία πάνω στο ζήτημα του Κακού.