Το "Περί θανάτου" (όπως και άλλα βιβλία του Saramago, βλ. Περί τυφλότητας/φωτίσεως) λειτουργεί σαν ένας ασφαλής χώρος διεξαγωγής πνευματικών πειραμάτων, όπου ο συγγραφέας προσπαθεί να ανακαλύψει την αλήθεια της ανθρώπινης εμπειρίας σε ακραίες καταστάσεις. Εν προκειμένω, η ακραία συνθήκη είναι η απόφαση της θανάτου να σταματήσει να παίρνει τη ζωή από τους κατοίκους μιας μικρής χώρας (μου άρεσε ιδιαίτερα η παρουσίαση του θανάτου ως γυναίκας, είχε μια ποιητική ομορφιά καθώς η γυναίκα παρουσιάζεται έτσι κυρίαρχη ολόκληρης της ύπαρξης, ζωοδόχος και δολοφόνος). Μετά την αρχική ευφορία των κατοίκων, παρακολουθούμε μέσα από τα μάτια του συγγραφέα-"επιστήμονα" τις αντιδράσεις και πράξεις όλων όσων επηρεάζονται από την απόφαση αυτή της θανάτου, από την κυβέρνηση και την Εκκλησία μέχρι τους παρολίγον ετοιμοθάνατους και τους διάφορους επαγγελματικούς κλάδους που σχετίζονται με το θάνατο. Η ρεαλιστική και απόλυτα αληθοφανής εξιστόρηση αυτών των αντιδράσεων και των συμπερασμάτων που μπορούν να εξαχθούν για το ανθρώπινο γένος δείχνουν την ιδιοφυΐα του Saramago και τη συγγραφική του δεινότητα. Εκεί όμως που διαπρέπει ιδιαίτερα είναι στο τελευταίο μέρος του βιβλίου που η ιστορία ακολουθεί εξολοκλήρου τη θάνατο και τους δικούς της "πειραματισμούς" με τη θνητότητα.
Πυκνογραμμένο βιβλίο με σχεδόν παντελή έλλειψη σημείων στίξης αλλά παρόλα αυτά αρκετά ευκολοδιάβαστο, σε οδηγεί σε νέα μονοπάτια θεώρησης του θανάτου χωρίς να γίνεται υπερβολικά φιλοσοφικό ή διακηρυχτικό.

"مرة أخرى يأخذنا ساراماجو الى أرض بكر في مملكة الخيال و يطرح هذه المرة سؤالا عن الموت "ماذا لو اختفى الموت
فجأة؟

الموت تلك الحقيقة الأكثر بديهية في حياة بني البشر , يقرر أن ينقطع عن الظهور في بلد من غير اسم . لوهلة ستظن أننا
سنكون أمام يوتوبيا أرضية حيث الخلود و العيش دون هاجس الغد . ولكن لا شيء من ذلك حدث.


و في اليوم التالي لم يمت أحد" هكذا بدأت الرواية و بدأت معها مشاكل لا تنتهي يعري معها ساراماجو النفس البشرية في دناءتها" من خلال الحديث عن الموت الرحيم و الفساد السياسي تارة, و الجهل الديني و الجشع تارة أخرى .ليؤكد ككل مرة أن البشرية لم تصب من الحضارة سوى قشرتها
!

في المقابل و رغم هذه السوداوية الممزوجة بالتهكم و السخرية نرى ضوءا يلوح في نهاية الأفق حيث لا سبيل ل"إيقاف" الموت سوى الحب... نعم هذا ما يخبرنا به الكاتب بعد موجة اللامعقول التي عصفت بعقل القارىء.


باختصار رواية جميلة جدا و عميقة ذات بعد فلسفي عبث فيها خوسيه بحدود الواقع و لعب على عامل الفطنة لدى القارىء لبث ارائه حول جملة من القضايا الانسانية.


!اقرؤوا هذه الرواية
!اقرؤوا لخوسيه ساراماغو

تمت
01/04/2017

"Ertesi gün hiç kimse ölmedi." 

"Αν δεν αρχίσουμε να πεθαίνουμε μεγαλειότατε, τότε δεν έχουμε μέλλον.
Ο βασιλιάς σημείωσε έναν σταυρό δίπλα στη λέξη συντάξεις και είπε,
Κάτι πρέπει να γίνει,
Μάλιστα, μεγαλειότατε, κάτι πρέπει να γίνει"
Ο μεγαλος Σαραμάγκου, που ειναι ενας παραβολίστας, ενας πιο χριστιανικός απ οτι θα δεχοταν ο ιδιος, παραμυθάς, δίνει με απλές, πολυ απλές ιστορίες απ το μυαλο του, μεγάλα, πολυ μεγάλα θέματα της ζωής και του θανάτου.

Τι θα γινοταν αν στο εξης δεν πεθαινε κανεις πια; Αυτο θα ηταν χαρά ή μηπως πρόβλημα;

Και τι θα γινοταν αν μετα απο αυτο αρχιζαν ολοι να πεθαινουν; Θα ηταν τρομος ή μηπως ανακουφιση;

Και τι θα γινοταν αν και ο ιδιος ο Θάνατος θα ηθελε να εχει δικαίωμα στη ζωη; Δεν ειναι κι αυτο ανθρωπινο;

Και εσυ τι θα ηθελες; Να ζησεις για παντα ή κάποτε να πεθάνεις;

Κι αν πέθαινες, θα ηθελες να ειδοποιηθεις για τον θάνατό σου ή οχι;

Κι αν δεν πεθαινες, εχεις σκεφτει ποσα προβληματα θα δημιουργουσες στην οικογενεια, στην κοινωνια, στην χωρα;

"Γιατί καθένας έχει τον δικό του θάνατο,
τον κουβαλά μαζί του σ ενα μυστικό μέρος από τοτε που γεννήθηκε,
σου ανήκει, του ανήκεις, ο καθένας με τον θάνατό του."


Μας τρελλανες Σαραμαγκου παλι, ποιητη ορατων τε παντων και αορατων

4.5 αστερια. Το μειον 0.5 γιατι κουραστηκα, αγχωθηκα και προβληματιστηκα πολυ. Μετα το ιδιοτυπο της γραφης και της στιξης του και των συνειρμικων του χειμαρρων, παντα τα επομενα βιβλια που ξεκιναω μου φαινονται παιδαριωδως πανευκολα :)

Αλλά μεγαλος. Δικαιο Νομπελ (οχι σαν του Ντυλαν - για να πω τον πονο μου)

İsimsiz bir ülkede yeni yılın ilk saniyesinden itibaren ölüm yürürlükten kalkar. Fakat komşu ülkeler ile bitki ve hayvanlar aleminde yaşam ve ölüm normal seyrinde devam etmektedir. İlk başlarda ütopik görünen bu durum zamanla insanları huzursuz eden karanlık bir dönemin başlamasına sebep olur.

Kitap böyle bir karmaşa ile başlıyor ve iki ayrı bölümden oluşuyor.

Birinci bölüm konunun biraz daha ciddi kısmını, ölümün ortadan kalkmasının toplum ve siyaset üzerindeki etkilerini ele alıyor. Ölümsüzlüğün yarattığı sarhoşluğun yavaş yavaş geçmesiyle işin ciddiyeti de ortaya çıkmaya başlıyor. İnsanlar büyük bir ahlaki savaşla karşı karşıya kalıyor ve ölümle geçinen şirketler kendilerini hayatta tutmak için "incelikli" çözümler üretmek zorundalar. Kralların, başbakanların, bakanların, kilisenin, bakımevlerinin, sigorta şirketlerinin ve cenaze evlerinin bu sürece verdikleri tepkileri izliyorsunuz. Kilisenin kendi çıkarlarını korumak için dini ne boyutta eğip bükebileceğini, ölümün ortadan kalkmasıyla iyi insan olmanın ne kadar din ile ilişkilendirilebileceğini çok güzel sorguluyor. Yeteri kadar köşeye sıkıştığında her insanda ortaya çıkan bencillik üzerinden muazzam bir etik-ahlak eleştirisi var.

İkinci bölümde ise olay örgüsü ani bir bükülme yaşıyor ve mizahın dozu biraz daha artıyor. Zaten kitap boyunca zihnimde yankılanan Terry Pratchett'in sesi burada daha da belirginleşmeye başladı. Çünkü bu bölümde olayların akışını bir de "Ölüm"ün açısından okuyorsunuz. Zira Ölüm kendisine kişilik geliştirir ve "Ölüm" Portekizce’de dişi bir kelime olduğundan, bir kadın olarak hayata karışır. Ölüme aşık olmanın bambaşka bir haliyle karşılaşmaya hazır olun. Ben her iki bölüme de bayıldım açıkcası. Saramago’nun kendine has tarzına alıştıktan sonra okuması çok keyifli. Bu kitapta da bu kadar güçlü bir toplum, kilise ve etik eleştirisi varken bunu mizahı bu kadar yüksek tutarak yapması muazzam. Eğer yazardan daha önce hiçbir şey okumadıysanız, güzel bir tanışma kitabı da olabilir.

por Deus, Saramago.

عمل مدهش. ماذا يحدث إذا انقطع الموت عن الحدوث في دولة ما؟ المفاجأة هي هذه؛ سوف تلتفُّ الدولة على الأمر وتعود لتبرير وجودها في حياتك كضرورة؛ منذ شركات التأمين، مرورا بالكنيسة، وانتهاءً بمتعهدي الدفن.

الدولة، مثلها مثل الدين، تحتاج إلى الموت، لأنها تحتاج إلى تبرير وجودها في هذا العالم. يقدم ساراماغو نقدا مباشرًا وقاسيًا للدولة الحديثة، مؤسساتها وهرمها الوظيفي والبيروقراطية. وهي الثيمة المشتركة في أعماله الأخرى مثل العمى وكل الأسماء. ينطلق دائمًا من مؤسسة بيروقراطية ويكشف كم الهيمنة الذي تمارسه على حياتك.

الرواية كشفت لي عن ساراماغو الآخر؛ المضحك. لقد جعلتني أقهقه في مرات عديدة. والنهاية المجنونة للعمل تفوقت على خيالي تمامًا.

قد تكون مملة في ثلثها الثاني. وأشعر بأنه ما زال هناك الكثير لقوله بشأن ما سنفعله كأفراد إذا ما توقف الموت عن حصد أرواحنا. تحتاج قارئًا صبورًا.

Știați că moartea e o făptură extrem de sensibilă, capabilă de dăruire și amor? Știați că se poate îndrăgosti mortal? Dacă nu, citiți cartea lui Saramago.

Și în acest roman, cam două sute de pagini, personajul principal e, ca de obicei, naratorul. Care povestește faptele și, mai ales, le comentează abundent, ca apoi să comenteze comentariul, să aducă precizări la precizări și digresiuni la digresiuni. Și tot așa (pp.50, 74, 76, 127, 139, 179). Mulți nu gustă flecăreala unui atare povestitor, vor acțiune, schimbări de soartă, înălțări și prăbușiri, nu divagații filosofice. Rău fac.

Naratorul lui Saramago e aproape întotdeauna ironic, sceptic, cinic, ireverențios, insolent și, de ce nu?, plin de haz, deși mă îndoiesc că înalții prelați catolici gustă umorul lui sardonic. Trebuie, prin urmare, să-l urmărești cuvînt cu cuvînt, fără să sari pasaje, chiar dacă lipsa paragrafelor, a liniuței de dialog, a semnelor de exclamare, de întrebare încetinește brutal ritmul lecturii. Din fericire, nu poți practica speed-reading pe textul lui Saramago.

Voi da un singur exemplu. Moartea / „moarte” își anunță victimele prin scrisori. Un expert gramatician le analizează într-un articol de ziar și ajunge la convingerea că stilistic sînt nule. Moartea nu se pricepe cîtuși de puțin la scris. Și acum urmează gluma. Expertul denunță de fapt ticurile stilistice ale lui Saramago:

„Pur și simplu moartea nu stăpînea nici primele rudimente ale artei de a scrie... sintaxa haotică, lipsa punctelor finale, eliminarea obsesivă a paragrafelor, folosirea virgulelor pe sărite și, păcat de neiertat, intenționata și aproape diabolica abolire a majusculelor... O rușine, o provocare, continua gramaticianul și întreba, Dacă moartea scrie în felul acesta, cum să n-o facă mîine copiii noștri...” (pp.126-127).

Impossibile aggiungere altro ai bellissimi commenti già scritti.
Grazie @Dagio,@Patrizia,@Sandra,@Titti e tutti gli altri che hanno recensito !
Acquistato e iniziato con molto scetticismo - anni addietro non ero riuscita a leggere Memoriale del convento e Storia dell'assedio di Lisbona, presi dopo aver pur letto ed apprezzato tantissimo, invece, L'anno della morte di Ricardo Reis .
Confesso di averlo iniziato con qualche difficoltà per il peculiare uso della punteggiatura dell'autore , che richiede un po' di concentrazione, dopo le prime dieci pagine mi ha conquistato , sia per la leggerezza nel trattare il tema della morte, sia per la sua satira politica attualissima, che per il finale dolcissimo.

مثل فنجان قهوة مظبوط جدا جدا.

فالقهوة توقظ مشاعرك و أفكارك و تجعلك أكثر تركيزا،،،،
:) هكذا كانت الرحلة مع ساراماجو ،،، أفكار و تحليلات و منطقة و فلسلفة لوضع بالأساس (متخيل) .

فقد استيقظ أهل المدينة الفلانية يوما على حقيقة أن الموت توقف عن المرور بقريتهم ،،، فأصبح الجميع بالمدينة فجأة خالدين .

و ان كنت تظن أن هذا قد يكون خبرا سعيدا جدا و أمنية طالما تمناها البشر ،،،،،،، فأنت تحتاج حقا لقراءة هذا الكتاب :))

Αριστουργημα..σιγουρα εχει να κανει με το τι θεματα απασχολουν τον καθενα περισσότερο, αλλα εμενα προσωπικα αυτο το βιβλιο με μαγεψε περισσοτερο απο τα 3 βιβλια του Saramago που διαβασα.το λατρεψα.σε πολλα πραγματα, αναμφισβητητα , τα 3 βιβλια μοιάζουν αλλα αυτο εδω μου μιλησε με εναν πολυ ξεχωριστο τροπο.συστηθηκαμε με τον καλυτερο τροπο με τον συγγραφεα..θα υπαρξει και συνεχεια σιγουρα.

Περί τυφλώσεως 5/5
Περί φωτίσεως 3/5
Περί θανάτου 4/5

Το πιο χαλαρό σε ύφος, αλλά και πιο ώριμο. Επίσης αρκετά φιλοσοφικό. Ο συγγραφέας χρησιμοποιεί μια φανταστική ιστορία, ουσιαστικά κάνει ένα νοητικό πείραμα, τα αποτελέσματα του οποίου αποτελούν την πλοκή του έργου και φαινεται να είναι εντυπωσιακά ρεαλιστικά.

Στο πρώτο βιβλιο ήταν σοκαριστικό το πως η ανάγκη της επιβίωσης μεταμορφώνει τα ανθρώπινα πάθη. Το δεύτερο είναι επίκαιρο της σημερινής πολιτικής κατάστασης. Το τρίτο και τελευταίο έχει έντονα φιλοσοφικό-θεολογικό ενδιαφέρον πάνω στο θέμα περί θανάτου.

Κάθε βιβλίο έχει ξεχωριστό ενδιαφέρον. Αναμφισβήτητα το πρώτο είναι το καλύτερο. Το μόνο σίγουρο είναι πως ο Saramago είναι τρομερά ταλαντούχος.