Community Reviews

Rating(4 / 5.0, 100 votes)
5 stars
40(40%)
4 stars
24(24%)
3 stars
36(36%)
2 stars
0(0%)
1 stars
0(0%)
100 reviews
April 26,2025
... Show More
صبوات هنري ميلر

v تعليق:
لو لم أكن قد قطعت على نفسي عهداً أن لا أبدأ كتاباً إلا أنهيته لكنت رميت بهذا الكتاب منذ صفحاته الأولى، لا أعلم ربما هذا الكتاب لم يكتب لي، مقرف ببساطة شديدة كتاب مقرف، على مدى أكثر من 500 صفحة يعرض هنري ميلر صور من السعار الجنسي التي تتشابه جميعها وتتلخص بجملة واحدة (وضعت يدي بين فخذها وأولجته فيها) هذا ما وجدته في الرواية يمكن أن تختصر هذه الرواية في خمسين صفحة على الأكثر، فصول طويلة مملة ليس فيها سوا الهراء لم استمتع أبداً بالقراءة، أتمنى أن لا يكون الأدب الأمريكي كله على هذه الشاكلة المقززة. لست ضد تناول المواضيع الجنسية ولكني ضد
دعارة الكلمات التي ليس لها هدف سوى الدعارة أقصد أن هذه الرواية تناولت الجنس لغرض الجنس فقط وهو ما شعرت حياله بالقرف.
v هوامش على الكتاب:
t• إن عملية كتابة الكلمات تتماثل مع تناول المرء مخدراً ويمتلئ المؤلف بأوهام العظمة عندما يرى أن الكتاب تحت يديه يكبر ويكبر.
t• لو لم يكن هناك شيء يسمى لغة لما كان هناك شيء يفرق كتل اللحم هذه عن الأشكال الأخرى من الحياة الحيوانية.
t• مريم، أخذا أسأل نفسي لما أرى أن هذا الاسم رائع جداً؟ كيف يمكن لمثل هذا الاسم البسيط أن يهيج فيّ هذه العواطف الجياشة؟ مريم..أجمل الأسماء إن كان بوسعي أن أقولب النساء جميعهن في الصورة المثالية، إذا كان بوسعي أن أمنح هذه المثالية كل الصفات التي أبحث عنها في المرأة، فإن اسمها سيكون مريم.
t• يجب على المغامر الحقيقي أن يدرك، قبل أن يصل إلى نهاية تجواله، أن ثمة شيئاً غبياً في تراكم الخبرات الرائعة فقط.
t• الجمال الأنثوي هو خلق مستمر، ثورة لا تتوقف عن الخلل.
t• لا تؤمن بشيء ما لم يوافق منطقك وإحساسك لا يهم أين قرأته أو من قاله حتى لو كنت أنا قائله..بوذا.
t• العظماء لا يقيمون مكاتب لا يطلبون أجراً لا يلقون محاضرات أو يؤلفون كتباً، الحكمة صامتة، وأكثر الدعايات فعالية عن الحقيقة هي قوة القدوة الشخصية.
t• أول من يهلك عندما تهب العاصفة هي الزهور الرقيقة.
t• أنا لا أبالي ببؤس العالم، آخذه على أنه شيء مسلم به، ما أريده هو أن أكتشف ذاتي. أريد أن أعرف ماذا في داخلي.
t• الطعام سم الروح، الطعام لا يشبع الجائع، ولا الشراب يروي العطشان، الطعام سواء كان جنسياً أو أي شيء آخر يرضي الشهية فقط، أما الجوع فشيء آخر لا يمكن لأحد أم يشبع الجوع، الجوع هو ميزان حرارة الروح، النشوة هي المعيار.
t• لم أعرف في حياتي أن بإمكان إنسان أن يغير إنساناً آخر، بعض الناس يهتدون للدين، وأنا اهتديت للحب ، أنا أسعد إنسان في العالم.
t
April 26,2025
... Show More
Henry Miller quotes,"Whatever I do is done out of sheer joy; I drop my fruits like a ripe tree. What the general reader or the critic makes of them is not my concern."

Maintaining Henry’s charm; let the perversity surge.

Ladies and gentlemen, I am Henry Miller and I’m in a gratifying allegiance with my penis. I LOVE TO FUCK!!! Screw every pussy in town!! YooHoo!! My ex-wife is a lesbian! Yay!! I fucked my wife’s lesbian lover; for years! Whoa! Aren’t I an uncouth, sordid dirty little bastard?

Things you ought to discern about my book - Sexus.

1) Sexus is the first volume of the Rosy Crucifixion trilogy. The series is based on my factual life experiences amid my metamorphosis of being a novelist. Predominantly, it is my sexual navigation of an exotic creature – Mara; not before circumnavigating Irene, Sylvia and numerous dripping lassies. Irene that horny cunt can make a man bleed. No wonder her husband is paralytic. She must have twisted his cock off. Poor Ulrich couldn’t keep up with the all night orgy. Sylvia on the other hand is dull as ditch water. Mara, that bitch can get me barmy giving me a hard on even when I’m looking at the bitter hag -my wife. I am so hung up on her blowjobs and taxi quickies, I overlook that she is an impetuous liar.

2) Maude my present wife is such a wrench. Fucking her makes me feel like a necrophiliac. Although it is not a nuisance as I can bang any crap with a hole, yet her customary snide of me being a promiscuous prick, not caring about the family or my child smacks the shit out of me.

3) My cronies- Dr. Kronski, Ulrich (my sidekick in sexual burlesque), Stanley, etc.. are a bunch of sympathetic drunks with suicidal or fatal aspirations, except get them some twirling willowy legs and they can hump like rabbits.

4) Sex is one of the nine reasons of reincarnation. So, each time I get a stiff bulge in my pants I come across ways to attain salvation.

5) If the frequent usage of racially provocative or prejudiced language astounds the proverbial reader, chew a nickel and get on with it. I can’t help if I’m the cruelest sexist asshole.

6) At times when my penis does not take a call, I do manage to pen down sensible libretto arguing the significance of being a writer and life as we call it. However, me being a narcissistic prick, eventually the narration embellishes all-night orgy sessions with couple of lou-lous and Ulrich.

7) Several readers consider me to be a pervert dickhead while some contemplate about my genius collaboration of imaginative intelligentsia. Yes! My common sense does take a hike at times, but that’s who I am – a raunchy, egoistical mastermind of sexual emancipation.

Hush Miller! We get it! You are as horny as a three-balled tomcat with a swamped gutter mouth.

In conclusion, as to sum it all up, Sexus is a freakishly fascinating reserve.
April 26,2025
... Show More

ما الذي يمكن قوله في كتاب عنوانه اللاتيني يعني " الجنس " !
هذا الكتاب كان ممنوعاً في أمريكا بلد الكاتب نفسه . و قد أحدث صدمة كبيرة استاء منها هنري قائلاً ما هذا الرياء ! لماذا يرفض الناس قراءة ما يقولون و يفعلون ! يقول أنه ليس مهووس بالجنس على عكس العالم ! يؤكد في حواراته أنه ضد الإباحية و مع الفسوق فالأخير صريح على عكس الأول ! و بما أن الجنس جزء أساسي من الحياة فلن يتورع عن كتابته بكل فحش ! الكلمة الأخيرة محببة لهنري .

الكتاب هو الجزء الأول من ثلاثيته التي يتناول فيها سيرته الروائية لا الذاتية ! و هنري ينهل بالأساس من معين حياته الغريبة و ترحاله البطوطي إن صح التعبير و بطبيعة الحال من تأملاته . فالكتاب يمكن القول أنه غني بالجنس فاحتمال أن تفتح الكتاب بشكل عشوائي لتجد مقطع ساخن يقارب ال 40 بالمئة ! و هو بعيداً عن ذلك - في الحقيقة هو لا يبتعد بالقدر الكافي - كتاب مليء بفلسفة هنري اللاذعة و سخريته النارية و تأملاته الشاطح منها و المصيب بدقة . يتناول العلاقات الاجتماعية حتى العظم ، كما يهاجم المباديء الحمقاء التي لا بد من التنازل عنها لصالح الحياة . و هو يقدس الحياة و يحب أن يعيشها كاملة حتى أقصى حدّ . يكفي أنه في منتصف الثمانيات من عمره و قبيل وفاته كان مغرماً ! يحب أيضاً تحطيم التابوهات و يباهي بذلك و يعود الفضل أو الإثم له كاملاً في تحرير الكتّا�� من بعده . لا شك أن هنري ميللر لا يعرف الوسطية و قراءه لن يتمكنوا من ذلك . فإما كراهية و عداوة أبدية أو حب و تغاضي عن نزواته و طيشه . بالنسبة لي يروق لي أسلوبه و طريقة كتابته البارعة و تشبيهاته السوريالية .
April 26,2025
... Show More





" لا توجد عاهرة ذكية ! إن عهر الجسد دليل على ضعف الذكاء "
من حِكم هنري ميلر المثير للقلق النفسي


هذا الكتاب ليس آمنًا لأصحاب القلوب الضعيفة ممن يعتبرون بطيش نظرًا لحداثة السن و التجربتان الحياتية والقرائية أن الأدب وسيلة إمتطاء لخيال جنسي سويّ أو تحرير و أعادة إحياء لما تكبته السنون في الإنسان من ناحية الجنس ،،

هذا كتاب للتحدي ،، تتحدى قدرتك على الإحتمال و تحاول أن تتوازن فكريًا و تعطي التقييم المناسب و أنت تخطو بحذر فوق مجزرة هنري ميلر الجنسية هذه بين علاقته الموشكة على الإنفصال بزوجته و بين عشيقته و مابينهما يزدرد ميلر جيش من النساء ، كنت قد قررت قراءة مجموعة من أعماله ( الكتب في حياتي و الضفيرة و الوشيجة ) لذلك بدأت بهذه الصبوات لأنها الجزء الأول من ثلاثية الصلب الوردي ، حتى إستيائي من هذه التجربة لن يثنيني عن مواصلة مخططي لأنني أعوّل على الجانب الصريح والجريء من تجربة ميلر الجانب الذي يزهو كديك ينازل العالم بألوانه البراقة فحسب،حسنًا لربما كانت تبدو له براقة أكثر من اللازم !..


تلك الغطرسة الإلزامية في ثنايا الرواية و الفحولة الغير معالجة بواقعية تجعلك مشدوهًا كقارئ
تعلم أن الأمر لا يجري في الحياة كذلك ، ميلر هنا يستخدم الجنس كركيزة روائية سخيفة و كمبدأ الجزرة والعصا و يتوقع الكثير من الانصياع من بهائمية عالم الغريزة ذلك العالم الخزفي كما يصوره ، طريقته في الحديث عن الجنس غير مسلية و مجحفه بحق الجنس ، الجنس كقطعة حلوى يجب أن يحتفظ بها الروائي الخبير في الرّف المناسب من الثلاجة و أي تغيير تصاعدي أوتنازلي يرهق النص و يرهله ، الجنس جاء هنا كعقبة لمنح نصّ ميلر القيمة التي يستحق ، محبطة جدًا البدء بقراءة هذا العمل تحديدًا لميلر دون سواه !..

طوّر ميلر نوع مستحدث من السيرة الذاتية بخليط روائي فلسفي ناقدًا لهناتٍ نفسية في صلب المجتمع ، وهذه هي النتيجة و التي قد تتهم كجنس أدبي ماجن لن يتقبله كل القراء بالضرورة ولكن لابد من أن تجد في عشوائيته ميزة تطابق ميولك كقارئ ، رغم ذلك فلميلر هذه اللغة الذهبية التي لا تُملّ و القدرة على إلحاق القراءة النفسية الموجزة و الملائمة و المبرزة للشخصية المهمشة من بين براثن محيطه الجنسي :


" أستمع لعزف آرثر ديموند و أدركت أنه إذا قُيض لي أن أعزف البيانو فعليّ أن أتعلم من البداية ، إنتابني إحساس بأني لم أعزف البيانو حقًا طوال عمري ، و طرأ لي شيء مشابه حين قرأت دوستويفسكي أول مرة ، لقد مسح كل الآداب الأخرى "



" أراد أن يعيش حياته الخاصة ، وقد فعل ذلك ، لقد عاش حياته بالطول والعرض ، لقد عمل كل شيء ليحطم ذلك الموسيقي البارع الذي خلقته أمّه منه "

" ما الحديث إلا ذريعة لأشكال الإتصال الراقية الأخرى ، وعندما لا تؤدي هذه الأشكال وضيفتها يصبح الكلام ميتًا "

" لقد ترك أستاذ الموسيقى موسيقاه ليقوّم العالم و لكنه فشل "

" العظماء لا يقيمون مكاتب ، لا يطلبون أجراً و لا يلقون محاضرات أو يؤلفون الكتب ، الحكمة صامتة ، و أكثر الدعايات فعالية عن الحقيقة هي القدوة الشخصية "


" الخيال هو صوت الجرأة ، إذا كان ثمة شيء إلهيّ عن الله فهو هذا ( لقد تجرأ على تخيل كل شيء ) "





April 26,2025
... Show More
I was never bored while reading this book. Miller’s attitude toward life is so exhilarating that he makes it quite easy for you to hop on for one of his little unhinged joyrides. I half expected the same disjointed erotica from Tropic of Cancer, which all in all struck me as repetitive and dull, but here Miller appears to have matured as a writer (both thematically and stylistically). The erotica is surely present and I ain’t complaining, but what makes the book is that it manages to go much beyond that, and he does so while maintaining the same uncontrived live-or-let-die approach.
April 26,2025
... Show More
A piece of transgressive fiction that draws upon Céline's 'Voyage au bout de la Nuit' to affirm a lust for life and love for sex like no other. While at first glance it may seem superficial or frivolous, drowning in its own sea of lustful scenes, there is depth to be discovered with each new reading. The trilogy constitutes a paradigmatic self-inquiry into the depth of the soul of a man forever in between being in love with everything and loving nothing at all.
April 26,2025
... Show More
"...Μπορώ να μιλήσω απερίφραστα; Πάει καλά. Φτάνει να έχω το λόγο σου πως δε θα με περάσεις για μουρλό. Ε,λοιπον. Κει περά στο βορρά υπάρχει μεγάλη μοναξιά. Ερημιά και φόβος. Να τι μας κάνει να μελανιάζουμε. Ζούμε σε μικρά,μίζερα,πανάθλια δωμάτια,τρώμε με μαχαιροπίρουνα,φοράμε ρολόγια και καταπίνουμε αβέρτα χάπια,ξεροκόμματα και λουκάνικα. Δε μπορείς να φανταστείς τι τραβάμε κύριε ταδε μου. Να σκεφτείς φοβόμαστε ακόμα και να μιλήσουμε μήπως και πούμε κάτι αληθινό. Ούτε καν κοιμόμαστε. Στην ουσία κάθε νύχτα δε κάνουμε άλλο από το να ξαγρυπνάμε παρακαλώντας πότε να ΄ρθει το τέλος του κόσμου. Δεν πιστεύουμε σε τίποτα,αλληλομισούμαστε και αλληλοδηλητηριαζόμαστε, κάθετι είναι συμπαγές, επιστρωμένο με απάνθρωπο καφτερό σίδερο. Δεν κατασκευάζουμε το παραμικρό με τα χέρια μας. Πουλάμε. Αγοράζουμε και πουλάμε. Πουλάμε κι αγοράζουμε κι αυτό είναι όλο κύριε Τάδε μου..."

"Το γράψιμο,συλλογιζόμουν, πρέπει να έιναι μια πράξη αποστερημένη από κάθε ίχνος θέλησης. Η λέξη πρέπει να έρθει στην επιφάνεια μονάχη της, όπως ακριβώς συμβαίνει με τα βαθιά ωκεάνια ρεύματα. Το παιδί δεν έχει ανάγκη να γράψει. Είναι αθώο. Οάνθρωπος γράφει για να απαλλαγεί από το δηλητήριο που πουέχει συσσωρέψει μέσα του ο κίβδηλος τρόπος ζωής που κάνει. Με το γράψιμο πασκίζει να ξανακερδίσει την αθωότητά του κι ωστόσο το μόνο που καταφέρνει είναι να μολύνει τον κόσμο με τον ιό της απογοήτευσής του. Κανένας δε θα κατέφευγε στο γράψιμο αν είχε το κουράγιο να ζήσει τη ζωή του σύμφωνα με τις αρχές του. Έτσι, η έμπνευσή του είναι απο γεννησημιού της διαστρεβλωμένη. Γιατί αν αυτό που πεθυμά να οικοδομήσει είναι ένας κόσμος αλήθειας, ομορφιάς και μαγείας, ποιοις ο λόγος να σωρεύει εκατομμύρια λέξεις ανάμεσα σε αυτόν και την πραγματικότητα του κόσμου μας; Γιατί αποφεύγει τη δράση - εκτός πια κι αν δεν επιθυμεί παρά ό,τι και οι άλλοι άνθρωποι,εκτός πια κι αν αυτό που λαχταρά είναι η δύναμη,η φήμη,η επιτυχία. «Τα βιβλία,έλεγε ο Μπαλζάκ, είναι ανθρώπινες πράξεις σε νέκρωση» Κι ωστόσο, ακόμα κι αυτός, μ' όλο που είχε διαγνώσει την αλήθεια,δεν άντεξε στον πειρασμό και παρέδωσε συνειδητά τον άγγελο στον δαίμονα που τον κατείχε."
April 26,2025
... Show More
How interesting that many readers respond to Anais Nin's sexuality so positively and then react to Henry Miller with such repulsion. I think it's important to note that Nin is the true pornographer (she writes unusually sensitive and socially and psychologically complex pornography, but it would be difficult to claim that the object of her work is not erotic arousal, while Miller's primary interest throughout the novel is his character's progress as an artist). Miller's explicit scenes have various functions in the work and, honestly, when so much of Henry's energy is devoted to his relationships with women and his envy of female bodies, I submit that the omission of the sexual aspect of these concerns would be not only prudish but cowardly. But I also think there is more at work here, in terms of Miller's motives, than a simple commitment to honest writing (why, for instance, don't we hear more about Henry's bowels).
April 26,2025
... Show More
I really liked this book. The same way I liked "The dice man", "Zen and the art of motorcycle maintanance" or "A moveable feast".

The sex descriptions are awesome. The lust for life that Miller has is so contagious.

An eye opener.
April 26,2025
... Show More
Struggling to find a gift for that friend or partner who enjoys graphic sex scenes? Well, struggle no more, because this book has one on every page (almost). It’s written with great energy, has some fantastic lines (“she was as innocent as an insane otter”) and will no doubt disgust right-thinking people everywhere. But some judicious editing wouldn’t have gone amiss.
April 26,2025
... Show More
Melese'ye yıllar önce Henry Miller ve Marcel Proust üzerine yazmıştım:

HATIRLAYIŞIN İKİ BÜYÜK ROMANCISI: MİLLER VE PROUST
Zamanın bambaşka biçimlerde zamansızlaştığı iki yazar: Henry Miller ve Marcel Proust. Henry Miller, devinim insanıdır. Bütün bedeniyle, teriyle, kanıyla yaşar. Onu okurken hayatın soluk alışını, öfkeyi, bedensel hazları, tutkuyu, içgüdüyü hissederiz. “Dünyanın göbeğindeki taşın üzerine bir dünya inşa etmeye” çalışır Miller, “çarmıha çakılmış soyut bir fikrin üzerine değil”1. Onun anımsaması daima bedeni üzerindendir. Öte yandan Proust, salt zihindir. Terlediğinde, soluk soluğa kaldığında panikler. Dünya ile arasına gerdiği kalın perdelerin ardında yaşamı iç dünyasına taşır ve orada yeniden kurar. Proust’un bedensel sağlığının iyi olmamasının büyük bir payı vardır bunda kuşkusuz.
Miller içine doğduğu toplumu sevmez. Onun her bir unsurunu reddeder: ABD toplumunun ve bütün modern toplumların tapındığı çalışmayı ahmaklara göre bir eylem olarak görür. Toplumun başarı kavramından, kahramanlıklardan nefret eder. Güç tutkusuyla yanan bir ülkede, başkası üzerinde hissettiği gücü görünce bundan utanç duyar. Tabulara hiç aldırmaz. Seksus’ta bir baba figürü olarak ortaya çıktığında bundan sıkıldığını, toplumun dayattığı bu rolü oynarken bıkkınlık hissettiğini fark ederiz. Bütünleşmeyi değil dağılmayı, uzaklaşmayı, içinde bulunduğu bünyeden ayrılmayı ister. “Aslında gizli gizli istediğim, yaşama düzenime karışıp, kaderimi kendi kaderinin bir parçası yapan bütün öbür yaşamlardan çözüp kurtarmaktı kendimi” der.2 Miller toplumsal kabullerin adamı değildir, toplum denilen yapının uçlarında yaşamayı sever. Bu yüzden kopup Paris’e gider, cebinde çok az parası vardır, işsizdir ama sokaklar onundur ve bütün enerjisini yaşamaya harcar.
Miller’ın anlattıkları o kadar gerçek, o kadar sansürsüzdür ki yazdıklarını uzun yıllar yayımlatamaz. Yaşamın ta kendisini sansürleyen toplumsal hayatın, insani olan her şeyin böylesine güçlü ve çıplak dile getirilmesini “görmezden gelemeyeceği” muhakkaktır. Yazıda da yaşamda da cesurdur Miller ve yaşayıp anlatacak çok şeyi vardır. “Yaşantımı hem daha kolay hem de daha gerçek olduğu için yazdım. Çünkü yaşantım, hayal edebileceğim her şeyden daha gerçek ve benim açımdan önemli olduğu için, hayal ürünü kişiler ve olaylar aramaya gerek duymadım”3 diyen Miller’ı okurken onun yaşam karşısındaki cüretkârlığını her an hissederiz.
Oysa Proust, içine doğduğu aristokrasiyi benimser, ondan keyif alır, onun bir parçasıdır ve değiştirmeyi düşünmez, istemez. M. de Charlus, Swan, Saint Loup, Mme de Guermentes, Mme Verdurin, Mme Bontems hep onun insanlarıdır. Proust sokaklarda yaşayabilecek biri değildir. Öyle ki tek bir gün bile dayanamazdı sokaklara. Çünkü Miller bedense Proust zihindir. Onu besleyen, yaşamın çamuruna bulanmak değil izlemektir, gözlemektir; ruhunun karanlık odalarında hayatın fotoğrafını yeniden oluşturmaktır. Proust dıştan içe doğru yayılan bir dünya yaratır, oysa Miller’ın dünyası içten dışa doğru yayılır. Bu anlamda Miller kendini hayata dayatır ama Proust dış dünyayı kendi içinde yeniden düzenler, yeniden kurar, onu kendi dünyası haline dönüştürür. Balbec’e gidişlerinde kaldığı otel odasının değişmesinin Proust üzerinde yarattığı sarsıcı etki bu yüzdendir. Çünkü bu odadaki her bir nesneyle tanışmalı, onları ruhunun bir parçası haline getirmelidir. Hiçbir değişimi kolaylıkla benimseyemez. Değişim, onun ruhunun yapıtaşlarının yerinden sökülmesi ve Proust’un onları tek tek yeniden dizmek zorunda kalması demektir. Bu yüzden aristokrasi onun yaşayabileceği tek biçimdir. Aristokrasi’de bir sabitleme, değişime direnme, her şeyin ve herkesin yerinin daha doğuştan belli olduğu bir düzen vardır. Oysa Miller, hiçbir şey inşa etmeyi sevmez, bir şeylerin inşa edildiğini hissettiğinde oradan kaçmak, uzaklaşmak ister. “Sokaklardı benim sığınağım. Sokakların cazibesini anlamak için onlara sığınmak zorunda kalmalı insan; esintiyle bir oraya bir buraya sürüklenen bir saman çöpü gibi hissetmeli kendini.”4
Miller ve Proust’ta hatırlama süreçleri farklı işler. Proust aslında hatırlamaz, yeniden yaratır. Madlenin tadıyla, M. De Charlus’ün yüzünde beliren bir mimikle, Albertine’in sesindeki bir ton değişimiyle geçmişin bir anını zihni yeniden yaratır, hatta o anın hazzını yalnızca zihninde değil bütün bedeninde yeniden yaratır. Bir bakıma Proust’ta zaman zihinden bedene doğru bir yayılma gösterir ama Miller’ın zamanı anımsayışı daha fizikseldir. Miller’ın hatırlayışı daima bedenin devinimiyle, olaylarla ilişkilidir. Yakalanan Zaman’da, “Beden için sağlıklı tek şey mutluluktur, ama zihni güçlendirip geliştiren kederdir” diyor Proust.5 Her iki yazarın hayat öyküsüyle desteklenen bir tezdir bu. Miller 89 yaşında, Proust ise 51 yaşında ölmüştür. Miller bedenini hazla, mutlulukla beslemiş; Proust aradığı kederi hayattan fazlasıyla edinmiştir.
“Hayatımın tek bir saati yoktur ki, bana kaba ve yanlış algılamanın her şeyi nesneye yüklediğini, aslında her şeyin aksine, zihinde olduğunu öğretmiş olmasın”6 diyen Proust’un yaşadığı yer dış dünya değil zihnidir aslında. Çünkü Proust, geçmişi olgular üzerinden değil, kendisinin olgulara kattığı anlam üzerinden hatırlamaktadır. Çünkü “İnsanlar bizim unutuşumuza bağlı olarak gelişirler” ve Proust’a göre “insanları değiştiren zaman, onların içimizdeki sakladığımız suretlerini değiştirmez”. Proust, dış dünyayı kendi ruhunda yeniden yoğurmuş ve onunla ilgili değişmez, sonsuz izlenimler edinmiştir. Bir bakıma o, hayatı zihninde sabitlemiştir. Bu nedenle Proust geçmişte duyduğu hazzı yeniden yaşamak için o hazzı anımsamakla yetinemez, o hazzın bütün unsurlarını zihninde yeniden yaratmak zorundadır. Oysa Miller için “cinsellik, dirimsellik içermiyorsa eylem de yoktur”.7
Proust’un sözcükleri, zihin dünyamızın derinliklerine inen merdiven basamakları gibidir. Gittikçe karanlıklaşan bu dünyada, Proust’un önümüze tuttuğu fenerle yaklaştığımız şey kendimizden başkası değildir. Yaşamın içinde koşturan birinin asla görmeye fırsat bulamayacağı türde bir dünyayla yüz yüze getirir bizi. Swan’ın Odette’e duyduğu aşkta, Albertine’in yaşadığı mahpuslukta ve öldükten sonra Proust’un içinde yeniden dirilişinde, Balbec’teki otel odasında ve çan kulesinde bambaşka bir duyarlığın içine doğru çeker bizi. Bizi davet ettiği şey bildiğimiz türden bir hatırlayış değil, kayıp zamanın izini sürmektir. Öte yandan Miller, hayatı ve romanı birlikte yazar. Proust hatırlamanın tanrısı, Miller ise havarisidir.
Leave a Review
You must be logged in to rate and post a review. Register an account to get started.