هیچ انقلابی را نمی شود عظیم تلقی کرد مگر آن که زنان یک کشور و نحوه ی زندگیشان را دگرگون کند - گاندی

اگر این جمله گاندی رو معیار قرار بدیم، انقلاب ما بدون شک بویی از عظمت نبرده. لغو قوانین حمایت از خانواده، پایین آوردن سن ازدواج دختران، حجاب اجباری، مجاز نمودن چند همسری، پدیده ازدواج موقت و ... همه و همه زن ایرانی رو در حد یک کالا پایین آورد. کالایی که بزرگترین هدفش ارضای نیاز های جنس مخالف شده. و به اصطلاح این جهاد اکبرش هست.و اگر فکر می کنید مشکلات و گرفتاری های زنان ایرانی که در کتاب خانوم نفیسی می خونید مربوط به اوایل انقلابه و الان اوضاع بهتر شده، ارجاعتون می دم به سخنرانی های چند وقت پیش یکی از ائمه جمعه که گفته بود زنی از دید اسلام خوبه که گوشه خونه باشه و کسی نبینتش، ارجاعتون میدم به گشت ارشاد و یا اسید پاشی های اصفهان.

کتاب زندگی خانوم نفیسی و تعدادی از دانشجویان دخترش رو از اوایل انقلاب تا اواخر ریاست جمهوری رفسنجانی در بر می گیره، ینی زمانی که دیگه خانوم نفیسی تصمیم گرفتن از ایران برای همیشه برن. کتاب خوبیه برای این که از جزییات انقلاب ما آگاه بشید، خصوصا از لحاظ تاثیراتی که بر زندگی زنان داشت . تنها ایرادی که میشه به کتاب گرفت نقد های ادبی گاه و بیگاهش بود. هر فصل به نام یک نویسنده یا اثر ادبی مشهور نامگذاری شده و بخش هایی از هر فصل به نقد اون آثار اون نویسنده تخصیص داده می شه که خوندنش برای من غالبا ملال آور بود.

در جایی از کتاب در واکنش به این که دانشجویان به اصطلاح خط امامی سر کلاس ها به آثاری که مورد تدریس قرار داده میشه انگ امپریالیستی و مروج فساد و گمراه کننده بودن می زنن، خانوم نفیسی به درستی اشاره می کنه که اصلا از این مساله شگفت زده نیست. چون امثال این آدم ها به هر چیزی که نمی فهمن حمله می کنن. این دانشجو ها حتی کتاب رو نمی خوندن اما باهاش مخالفت می کردن! به نظرم ایران آینده کمتر به مستر بحری ها، مستر قمی ها و مستر نیازی ها و بیشتر به نیما ها و آذین ها و نسرین ها نیاز داره.ایران آینده جوان هایی رو می خواد که بخونن، بفهمن و تحلیل کنن و تحمل شنیدن آرای مخالف رو داشته باشند. نه جوان هایی که از هر چیزی که نمی فهمند و با عقاید و ایمان آن ها سازگار نیست می ترسند و به اون حمله می کنند.

حسنًا إذًا .. انتهيت منه .. اخيرًا
تتزاحم الأفكار في رأسي فعلاً لكتابة "تقرير" عن هذا الكتاب غير العادي .. بالتأكيد:
ماذا أرادت منه المؤلفة؟!
ما الرسائل التي تبثها من خلاله بشكل ضمني أو واضح؟!
لمن توجه هذه الرسائل تحديدًا؟!
كيف يستفيد قارئ هذا الكتاب الاستفادة القصوى منه، إن كان ثمة استفادة قصوى؟!!
.
طالت مدة مكوث هذا الكتاب بين يديَّ لأسباب متباينة، بل وقاطعته بغيره، وتركته ثم عدت إليه، فما كان كل ذلك؟!
تضع آذار النفيسي في الجزء الرابع من الكتاب وفي بداية الفصل الثا��ث منه يدها على أكبر مشكلات الكتاب ـ فيما أرى ـ بطريقة اعترافية واضحة، سلكتها في أغلب فصول الكتاب وبين ثناياه، إذ تقول:
بدو أنني أكاديمية أكثر مما يجب، لقد كتبت العديد من البحوث والمقالات لكي أستطيع التعبير عن أفكاري وتجاربي بطريقة سردية محكية، لكنني مع هذا لم أحقق غايتي المنشودة .على الرغم أن ذلك هو هدفي: أن أحكي وأسرد وأن أعيد اكتشافي مع كل هؤلاء الآخرين، لأنني ما إن ابتدئ كتابة حتى يفتح الطريق أمامي فأرى الإنسان الزائف وقد استعاد جوهره، وأرى الأسد وهو يستعيد شجاعته، ولكن ليس هذا فقط، وليست هذه قصتي، فأنا أسير على طريق مختلف لا أستطيع أن أرى نهايته، ولا أدري إلى أين يمضي بي ......
.
هكذا إذًا تسير آذار في ثلاث مسارات متوازية متقاطعة، بين قراءة نصوص أدبية بعينها ومناقشتها، وبين نقد الثورة الإسلامية الإيرانية ووصفها لحالاتها بشكل يبدو عابرًا ولكنه مؤثر وفارق، وبين عرض قصتها/سيرتها الذاتية، وحكايات طالباتها ..
وهي في كل مسار لو أخلصت فيه لخرجنا بكتاب عظيم، ولكنها شتت الذهن ـ في ظني ـ بين كل هذه الأشياء دفعة واحدة، فخرجنا بـ أن تقرأ ... في طهران!
لم أستسغ تصدير "لوليتا" بطلة نابوكوف في اسم الكتاب، لاسيما أنه احتوى قراءات لعدة روايات أخرى ولكتاب آخرين، ولكن لاشك أن "لوليتا" تحمل رسالة أخرى لمجتمع آخر، أرى أن السيدة آذار نفيسي قصدت أن توجه له هذه الرسالة وتوضح له الصورة التي ربما تعجبه عن ثورة إسلامية قامت في إيـران ... ألا وهو المجتمع الأمريكي بالتأكيد !
فكرة نقد المرأة/ أو الرجل بالمناسبة لتصرفات المجتمعات العربية معها وذكر "القمع" وغياب الحريات بشتى أنواعها يتطرق لها العديد من الكتاب والروائيين سواء قامت ثورات أو لم تقم، وبطريقة خفية أحيانًا وفجة في أحايين كثيرة، ويواجه الأمر تارة بالمصادرة وتارات بالترحيب والحفاوة،، لا أريد أن أخرج عن سياق الحديث عن الكتاب، ولكن يكفي أن أشير إلا أن العالم قد تغيَّر وأن ما فعله غازي القصيبي ذات كتابة في "شقة الحرية" تجاوزته بنت الصانع في "بنات الرياض" ..
.
بعيدًا عن هذا كله يطرح الكتاب، أجمل ما فيه، فكرة مناقشة الأعمال الأدبية بشكل نقدي بسيط، ويستفز القارئ ـ لا سيما من حالفه الحظ فقرأ الأعمال التي تتحدث الكاتبة عنها ـ إلى التوقف دومًا خلال ما يقرأ على مواطن الجمال والقبح في النص، وكيف يشكِّل الكاتب عالمه، وكيف يسبغ على شخوصه من نفسياته، ومن رؤيته لأبطاله وللخير والشر، لقد أقامت "النفيسي" الدنيا وأقعدتها على "هيمبرت" (والطريف أني كنت قد نسيت اسمه أًصلاً) بطل "لوليتا" الذي بدا للقارئ رجلاً مغلوبًا على أمره أغوته فتاة لعوب هي "لوليتا" وكيف أن نابوكوف تآمر مع البطل /الرجل هذا لكي يجعل "لوليتا" في عرف القارئ، وبالتالي المجتمع امرأة ـ وهي الفتاة التي لم تتجاوز العاشرة من عمرها ـ يجعل منها مغوية ليتحول الرجل وبالتالي المجتمع لضحية مسكينة لتلك الفتاة الشيطانة ...
في ظنِّي لو أن النفيسي اقتصرت على هذه الرواية، وعمَّقت تحليلها ونقدها، بل وعرضتها للمحاكمة كما فعلت مع روايات أخرى لكانت قد وفرت على نفسها وعلى القارئ الكثير،، هذه هي المرأة في نموذجها الألماني/الغربي .. مدعو التحرر إذًا ، فلا غرابة أن يراها مدعو الفضيلة والإسلاميين شيطانًا كذلك، ولكن النفيسي خرجت لعوالم أخرى، ربما لم تتعمق فيها بالقدر الكافي ـ فيما أرى ـ مثل رواية غاتسبي العظيم، وما تمثله من قيم أخلاقية وجمالية، وبطلات جين أوستن كذلك ..
..
ولكن البساط ينسحب تدريجيًا ويتغيَّر العالم بالتأكيد ويبقى التركيز الجمالي على ملكة الخيال وموهبة الأدب، تلك التي تبدو بين ثنايا الكتاب في كل مرة، تداعب أحلام النفيسي، ولكنها لا توفيها حقها، هي أديبة ضلت الطريق ربما، لأن دراستها الأكاديمية ـ كما قالت ـ شغلتها عن الاستغراق في الخيال وكتابة نص أدبي كامل
ربما تفعل ذلك "نسرين" ، ربما فعلته "مانا" التي بدأت تكتب الشعر فعلا وتقول لأستاذتها:
(خمس سنوات مرت منذ بدأت القصة في غرفةِ أضاءتها الغيوم، حيث قرأنا "مدام بوفاري" وتناولنا الشوكولاته من طبقٍ بلون النبيذ الأحمر في صباحات الخميس، لم يتغيَّر شيء في الرتابة المتواصلة في حياتنا اليومية. بيد أنني في مكانِ ما من روحي أحس بأنني تغيرت ، ففي كل صباح ومع إشراقة الشمس الروتينية، وأنا أفيق من نومي وأضع حجابي أمام المرآة لكي أخرج من بيتي فأغدو جزءًا مما نسميه الواقع، أعلم كذلك بأنه ثمة "أنا" أخرى أصبحت عارية على صفحات كتابٍ من عالم آخر هو عالم الخيال، وأعلم أنني غدوت ثابتة خالدة .. وزلذا فإنني سأبقى حاضرة طالما أبقيتني نصب عينيك .. عزيزي القارئ"
..
لقد وصلت رسالةآذار كاملة إلى طالباتها، وشعرن فعلاً بأنه لا حدود لعالمهم الأدبي الخيالي، وأنه لايمكن لأحد مهما بلغت قوته وجبروته أن يفرض وصاية على الروح .. وفي ظني مرة أخرى أنها لو كانت قصرت الكتاب على سيرة طالباتها وحكاياتهم، لكان كتابًا رائعًا، لكنها شاءت أن تجمع بين هذا كله ..
.
شكرًا للنفيسي على كل حال
.
.
نسيت أمرًا هامًا جدًا
وهو أن أشكر المترجمة ريم قيس .. لأن الترجمة احترافية جدًا .. أنا تقريبًا نسيت إن الكتاب مترجم :)
للتحميل
نسخة معدلة
http://t.co/XobBGN1yqw

feeling educated

I know very little about Iran. I have Iranian/Persian friends. I love their food that’s available for me in the US. But aside from this very limited exposure, the occasional headlines I catch throughout the years, and the few books I’ve read, I know very little. This book helped me understand a bit of its modem history. I have a lot of empathy for the women there, especially in light of the current (2022) protests. I’m also cautious about passing Western judgment on a culture that is so foreign and unknown to me. I want to respect it, but I admit I feel conflicted.

I also appreciated the mini literature lessons sprinkled all throughout the book. I don’t actually love most of the authors or books she taught, but I was glad to get her and her students’ views on them to help me see these same books from another angle.

Ужасно трудно се пише за тази книга.
Вероятно би трябвало да не започвам да пиша веднага за нея, да я оставя "да отлежи". Но не мисля, че така би станало по-лесно. Затова ще се опитам да напиша нещо сега.
Доста от нас са чели книги, описващи живота в ислямските страни. Но повечето от тези книги имат една обща черта: те описват по-скоро битовите несгоди и материалните липси, които съпътстват този живот.
Книгата на Азар Нафизи представя една друга страна на този живот: невъзможността, "престъплението" да четеш и мислиш свободно. Ще кажете: ние това го знаем, живели сме го.
Убедени ли сте?
Да, вярно е, че и в България имаше режим, който "отрязваше" достъпа до "упадъчна" западна музика, филми и до някаква степен книги. Вярно е, че един инакомислещ можеше да пострада и тук. Но това, което е описано в "Да четеш "Лолита" в Техеран" ми се струва много по-страшно и по-задушаващо. Може би защото в България тези неща се забраняваха от една светска власт - докато в Иран власт и религия са на практика едно цяло и е на практика невъзможно да нарушиш само едни закони.
Възхищавам се на хора като Азар Нафизи - иска се огромна смелост за извършването на това, което прави тя. И през цялото време очаквах нещо непоправимо да се случи, тайните й занимания да бъдат разкрити и последиците да са фатални.

"Неспособни да разгадаят усложненията и изключенията, разгневени от това, което смятаха за предателство в собствените си редици, официалните власти бяха заставени да налагат своите прости формули на художествената литература, както ги налагаха на живота. Както цензурираха цветовете и тоновете на реалността, за да приляга на техния черно-бял свят, така цензурираха и всяка форма на вътрешен живот в изкуството; колкото и да е иронично за тях, а и за техните идеологически опоненти, творбите на въображението, които не носеха политическо послание, се обявяваха за опасни"

Това ми звучеше толкова познато. Само дето може би при нас не се е стигало до премахването на думи, които са смятани за "опасни" и "развращаващи". А може и това да го е имало...

Четях и не искам да вярвам на прочетеното. Не исках да повярвам на описанията за цензурата върху литературните и филмовите произведения. И най-абсурдното дори не е моментът със слепия цензор.
Мислех да вадя цитати.
Отказах се - ще трябва да препиша почти цялата книга.
Книги като тази те карат наистина да оцениш свободата. И да се замислим, че докато ние понякога не оценяваме дори най-големите свободи, някъде някой е лишен и от най-дребните - да облича, слуша, гледа и чете каквото пожелае. И ми е странно - защото ние също сме минали през подобни забрани... но явно сме склонни бързо да ги забравяме.
И все пак... описаното в тази книга ми се струва по-страшно. Защото е едно да държиш "идеологията" да се вмъква във всяка книга, написана след началото на един нов режим, по-различно - да искаш премахване на "вредни думи" от произведения на световни автори.
Бях още почти в началото, когато си помислих,че прочитането на една такава книга няма как да не остави читателя благодарен - за неща като това, че може да чете каквото поиска. Да гледа каквито пиеси и филми пожелае - без преди това да е минал слепият цензор и да е махнал "неподходящото" и "неправилното".
Но тази книга, както и други преди нея, ме кара да се питам едно: Не е ли признак на безсилие от страна на една власт да забранява филми, книги, музика, пиеси? Не е ли твърде слабо и несигурно едно управление, щом се бои, че може да бъде разклатено или съборено, понеже някой някъде е написал една книга и хората са я прочели?
Краят все пак ме обнадежди донякъде. Все пак някой, някъде, успя да се спаси - а не вярвах. Обнадежди ме и ме остави дълбоко благодарна - за простото удоволствие да мога да чета каквото пожелая.

Le memorie di una professoressa Iraniana (emigrata negli Stati Uniti) sul periodo convulso della rivoluzione e della successiva formazione della Repubblica Islamica dell'Iran. Non è una vera e propria autobiografia, i ricordi si susseguono senza un ordine preciso e sono intrecciati alla critica letteraria di grandi classici occidentali (James, Nabokov, Austen, Fitzgerald) che l'autrice era solita analizzare durante le sue lezioni; la parte più interessante dell'opera è proprio l'analisi dei testi, perchè è condotta in una prospettiva nuova rispetto a quella a cui siamo abituati, attraverso gli occhi di giovani uomini e donne islamici, cresciuti con altri valori e in un mondo totalmente diverso da quello presentato nei libri in esame.
In generale il saggio ha faticato a coinvolgermi completamente, benchè non abbia difetti formali evidenti; infatti è ben scritto e tratta temi interessanti. Fino alle pagine finali non sono riuscita a rendermi conto di quale fosse il problema, poi finalmente la rivelazione: manca qualunque scintilla di vivacità; non c'è humour, non c'è pathos, non c'è energia; gli episodi si susseguono banalmente, senza che il lettore riesca mai a sentirsi parte della storia o a empatizzare con qualcuno dei personaggi presentati, che pure hanno vissuto esperienze terribili.
In conclusione l'autrice poteva limitarsi alla critica letteraria, magari approfondendola di più, ed evitare la parte memorialistica che è noiosa senza scampo.

"Para tener una vida completa, hemos de tener la posibilidad de formar y expresar públicamente mundos, sueños, pensamientos y deseos privados, de tener acceso continuo a un diálogo entre los mundos público y privado. ¿De qué otra manera podemos saber que hemos existido, sentido, deseado y temido?"

Este libro habla de la censura, de la vida en un régimen totalitario, de la ausencia total de libertades que se van perdiendo una a una en un espacio tan breve que resulta casi ciencia ficción, habla de la vida en Irán desde los años 70 hasta finales de los 90, del fanatismo, de los encarcelamientos, las torturas, los asesinatos... Pero también es un libro que habla de la belleza de la libertad, del arte y de la literatura.
Son las memorias de la autora, y por eso, es una historia que no será del gusto de todos. Resulta a veces algo densa por el estilo literario (he leído muchas reseñas que la tildan de ególatra o intelectualoide pero no puedo estar de acuerdo), a mi me resultó una narración lírica y me atrapó desde la primera página.
El libro comienza con un seminario que Nafisi desarrolla en su propia casa, tras haber dejado de dar clases en la univeridad. Ha seleccionado algunas de sus mejores alumnas, y en ese pequeño refugio sus alumnas pueden quitarse el velo, mostrarse como son y dar sus opiniones sobre libros prohibidos en la República Islámica.
¡Ojalá haber sido alumna de Nafisi! Pero al menos nos quedan sus escritos. Cada uno de los análisis que hace de las novelas sobre las que da clase me resultaron auténticas perlas, especialmente los que hace de la controvertida 'Lolita'. Y para los que tienen tanto pánico al spoiler, por favor, tened en cuenta que en este libro se analiza 'Lolita', 'El gran Gatsby', 'Orgullo y prejuicio' y varias novelas de Henry James. Para mi resultó tan delicioso leer sobre las obras que ya conocía como las que no, y de hecho me he quedado con unas ganas enormes de leer 'Daisy Miller' entre otras.
El caso es que vemos la vida de Nafisi a lo largo de dos décadas, de sus inicios como profesora, de la Revolución, la guerra con Irak, y de cómo esa falta de libertades cada vez más angustiosa fue cercándola cada vez más hasta llevarla al exilio.
Es una obra muy personal, unas memorias valientes y sinceras, que te ayudan a comprender la vida en un lugar donde las mujeres no tienen cabida.
La historia de Nafisi y especialmente la de alguna de sus alumnas como Nassrin se han quedado conmigo, me ha hecho emocionarme, llorar, reír y aprender un poco más sobre este mundo y las luces y sombras del ser humano.

2.5 stars rounded up
I read this in conjunction with Jasmine and Stars: Reading more than Lolita in Tehran by Fatemeh Keshavarz. The second is a reaction to the first and I found reading them in conjunction very helpful. The publicity blurb for the book is helpful:
“Every Thursday morning for two years in the Islamic Republic of Iran, a bold and inspired teacher named Azar Nafisi secretly gathered seven of her most committed female students to read forbidden Western classics. As Islamic morality squads staged arbitrary raids in Tehran, fundamentalists seized hold of the universities, and a blind censor stifled artistic expression, the girls in Azar Nafisi’s living room risked removing their veils and immersed themselves in the worlds of Jane Austen, F. Scott Fitzgerald, Henry James, and Vladimir Nabokov.”
This is primarily a memoir. Nafisi describes her experience in Iran from the Revolution until she left for the US in 1997. For some of that time she taught literature at Tehran University. The class described above took place in the last two years before she left. The memoir jumps around a good deal and ranges around the 1980s and late 1970s. The discussions around books mainly revolve around Nafisi’s lectures. The Thursday meetings seem to revolve around more mundane matters like food, relationships, and issues around wearing the veil.
Much as I disapprove of the Iranian regime, as I disapprove of any regime based on religion, I found many of Nafisi’s criticisms rather short-sighted and simplistic whilst not minimizing the problems she faced. I could also have done without the teaching on James and Fitzgerald! There are more important concerns. Much of the criticism of this book centres on what is called New or Neo Orientalism. Hamid Dabashi accused Nafisi of playing the role that Thomas Macaulay had asked of the class of Indian civil servants in the Raj:
'We must do our best to form a class who may be interpreters between us and the millions whom we govern, a class of persons Indian in blood and color, but English in taste, in opinions, words and intellect.'
It is based on Said’s original concept which examined European justifications for being involved in the Eastern Hemisphere. New Orientalism scapegoats Islam for many ills and negates all nuanced interpretation. It has a tendency to prefer Western culture and politics. Keshavarz argues that often this New Orientalism is cloaked in an insider perspective as in this narrative. She names a number of others as well. There is a danger that books like this feed into the vehemently anti-Islamic and anti-anything but the West narratives and feelings in Western culture. There is a hostility in our culture to otherness and I think this is in danger of feeding that. That doesn’t negate the author’s experience, but reading the two books together was illuminating. Reviewing them separately is trickier! Keshavarz seemed much more sympathetic to the Iranian people and I learnt more from her account (review to follow).

An outstanding account by a literature professor of keeping the life of imagination alive through shared experience of fiction during the repressive decades of fundamentalist Muslim rule in Iran. The rise of Khomeini after the downfall of the corrupt regime of the Shah in the late 70's ushered in a cultural revolution that purged the universities of anyone who seemed to support decadent Western values and made the wearing of the veil (or chador) mandatory for women in public settings. Nafisi survives in her position for awhile by her even handed approach to the negative sensibilities both leftist radicals and conservative Muslims as they work their way through older English literature, such as Henry James and Jane Austen. When the underlying themes of being true to love despite parental or social disapproval are seen as threatening values to such students, she has the class stage a mock trial of a novel for immorality, specifically of Fitzgerald's Great Gatsby. Eventually Nafisi is fired from the University of Tehran for not wearing the veil. The long war with Iraq makes it even more important to her to nurture the life of the mind, and she returns to teaching at another university (this time with a veil). To promote a more free discussion of literature, she starts a secret reading group in her own home, allowing an approach to more blatantly controversial novels, such as Nabokov's Lolita. This class is where Nafisi's book starts and returns to as the narrative moves back and forth in time. We learn much about the varied lives of her students as they take varied pathways of accommodation or rebellion in a society that cannot succeed in stamping out their vibrant spirits. A very enriching and hope inspiring read.

Azar Nafisi scrie ca o profesoară, nu ca o scriitoare; și încă nu ca o profesoară care te face să te îndrăgostești de literatură, ci pompos, lipsit de originalitate, cu expresii tocite, cu un sentimentalism forțat (cam la fel de forțat precum comparația între victima Lolita și victima Iran, cu abuzatorii lor).
Mostră: "Dorul de țară, care-mi ardea sufletul, se transforma în discursuri fierbinți împotriva tiranilor de acasă și a celor care-i suțineau din America și, cu toate că mă simțeam înstrăinată de mișcarea propriu-zisă, căreia nu i-am aparținut niciodată trup și suflet, am găsit cadrul ideologic care să justifice această pasiune arzătoare, de nestăpînit".
Salutări tuturor epitetelor fumate din școală.
Am continuat să citesc (pe sărite) din interes pentru oribilul exemplu de reacționarism care a fost revoluția religioasă din Iran, dar aș fi preferat de 100 de ori să recitesc Lolita. Sau Persepolis. Rămâne cum am stabilit: nu pot să citesc scriitori lipsiți de imaginație. Aș putea să le citesc eseurile, dar nu încercările ratate de literatură. Deși aici numai editorii cred că au avut proasta inspirație să numească roman o carte care este evident un jurnal combinat cu eseu politic - slab - și critică literară - lipsită de revelații. Deci de la Nafisi nu voi citi, cel mai probabil, nici eseurile. Poate pe ale celor 14 generații de înaintași erudiți cu care se laudă, dar nu pe ale ei.

A very enjoyable discussion of classic literature with the backdrop of the Islamic Republic of Iran.

People that support politicians like Ted Cruz and Mike Pence need to read this book to realize just what people like me who support separation of church and state are concerned about. You may think that America can never get this bad, but it is a slippery slope. Just listen to how these white male (so-called Christians) talk about women.

And the discussion and insights into authors such as Jane Austen and Vladimir Nabokov were fascinating. It also had me thinking very seriously about picking up a book by Saul Bellow.

Започнах я ентусиазирано, когато излезе и бързо утихна възхитата ми. След 60-70 страница изгуби темпото, зарязах я и не знаех ще дойде ли ден, в който ще я приключа. Почнах да чета ежедневно по 3 глави и най-накрая я бастисах! Нафизи пише приятно, но безинтересно и толкова проамериканчето и иранородоотстъпно, че напъните да се прави на милееща за демокрацията и свободата на Иран бледнеят.
Жената има изключително изчистен и приятен стил, но заслуженото място на писаруването й е някъде из реповете, а за да не се убиват и дървета - по-добре да си поддържа блогче и да си прави там гимнастика на пръстите.
"Да четеш Лолита в Техеран" е един измамно вреден фастфууд - книга на гърба на други книги, добре подбрано от маркетингова гледна точка заглавие и слабо, много слабо съдържание, за което дори не мога да кажа безинтересно, защото все пак съдържа думата интерес.
Двете ми звезди са заради четивния и грамотен стил на Нафизи, за "доброто влизане" на книгата в началото, но оттам насетне всичко е просто трагедия - една неописуема 500 странична трагедия. "Да четеш Лолита в Техеран" е еднодневка, изтървала влака на вълната "сензационни антиИран книги", не че днес не може да има такива, просто тази няма никакво запомнящо се послание в нея, а и преди години да бе излязла пак щеше да е разочароваща. В книгата липсва завръзка, липсва кулминация, липсва развръзка. Ни има пушка, ни отнякъде ще гръмне нещо.
В книгата се разказва как преподавателка в Техеранския университет всеки четвъртък събира в дома си будни студенти и заедно четат забранени в Иран книги като "Гетсби", "Лолита", книги на Остин. Освен че е пълно със спойлери, отделните глави са набъкани с някакви супер излишни фрази кой от студентите какво мисли за въпросното произведение, абе направо ме върна в 7 клас с разсъжданията в часовете по литература от наивни пубери.
Нещото, което ми допадна, е изключително приятният и четивен формат, който издателите са избрали да отпечатат. Супер е за огъване, шрифтът е добър, абе свършили са си работата перфе. Наистина съжалявам, че не ми хареса, защото имах огромни очаквания това да се случи.

Nel 1979 una rivoluzione, inizialmente sostenuta dalle diverse forze politiche opposte alla monarchia, portò all’instaurazione della Repubblica Islamica in Iran. Questo nuovo regime trasformò per sempre un paese fino a quel momento abbastanza moderno e secolare.

Leggere Lolita a Teheran è un libro di memorie della scrittrice e accademica iraniana Azar Nafisi, che, dopo aver studiato negli Stati Uniti, torna a Teheran e inizia la sua carriera accademica proprio negli anni della Rivoluzione e vive in prima persona i tragici cambiamenti del proprio paese.

Ero un po’ restia ad affrontare questa lettura, mi aspettavo di sentirmi inadeguata di fronte a quello che pensavo sarebbe stato un trattato politico-letterario. Invece mi sono trovata a leggere un libro leggibile e scorrevole, pieno sì, dello sgomento di fronte alla violenza dell’uomo sui suoi simili, ma anche di ironia, complicità e calore, in cui traspare la determinazione, da parte dei personaggi, a vivere nonostante la paura, i soprusi, l’arbitrarietà del regime.

Avendo studiato, a suo tempo, letteratura americana all’Università, molte delle opere citate sono familiari, e mi sono spesso trovata a fare paralleli tra la mia esperienza universitaria e quella, per forza di cose molto diversa, delle studentesse iraniane. I riferimenti agli avvenimenti storici sono inevitabili, perché le vite dell’autrice, delle sue studentesse, della sua famiglia e dei suoi amici ne sono travolte. Tuttavia una conoscenza approfondita della storia dell’Iran contemporaneo non è data per scontata, e gli eventi storici principali sono riassunti per i lettori (come me) meno ferrati. Queste brevi digressioni e qualche ricerca online non troppo approfondita mi hanno permesso di seguire la narrazione senza problemi.

Qualche confusione, specie all’inizio, è dovuta alla quantità di personaggi: essendo i fatti narrati reali, è naturale che i personaggi coinvolti siano moltissimi, anche se l’autrice dichiara di avere cambiato nomi e dati biografici e di avere mescolato alcuni fatti per rendere irriconoscibili le persone di cui scrive. Ma alla fine, non sono i singoli personaggi con le loro vicende il focus del libro, quanto il concetto che la letteratura, e in senso lato la cultura, possano essere un’ancora di salvezza nelle situazioni più difficili, non come fuga dalla realtà, ma come strumento per leggere la realtà stessa in modo più consapevole.

"Non si legge Gatsby" dissi dunque "per capire se l'adulterio è una cosa buona o cattiva, ma per rendersi conto che il matrimonio, la fedeltà, il tradimento sono questioni molto complicate. Un grande romanzo affina le vostre percezioni, vi fa sentire la complessità della vita e degli individui, e vi difende dall'ipocrita certezza della validità delle vostre opinioni, della morale a compartimenti stagni..."

E ancora:

„L'insensibilità è tipica anche dei personaggi negativi di Jane Austen: Lady Catherine, Mrs Norris, Mr Collins o i Crawford. Il tema ricorre inoltre nell'opera di Henry James e negli eroi-mostro di Nabokov, Humbert, Kinbote, Van e Ada Veen. In questi romanzi l'immaginazione è equiparata all'empatia, alla capacità di immedesimazione: non possiamo vivere ciò che hanno vissuto gli altri, però in letteratura siamo in grado di comprendere anche i personaggi più mostruosi. Un bel romanzo è quello che riesce a mostrarci la complessità degli individui, e fa sì che tutti i personaggi abbiano una voce; è allora che un romanzo si può definire democratico - non perché sostiene la democrazia, ma per la sua stessa natura. L'empatia è il cuore di Gatsby, come di molti altri grandi romanzi - non c'è niente di più riprovevole che restare ciechi di fronte ai problemi e ai dolori altrui. Non vederli significa negare la loro esistenza.“