Αυτό το βιβλίο άμα το παρατηρούσε κάνεις με κριτική ματιά, θα έβρισκε πολλά σφάλματα. Ο ήρωας έχει ικανότητες υπερήρωα. Μετά την απόδραση του από την φυλακή, του ήρθαν απίστευτα βολικά τα πάντα, σε βαθμό του τύπου ″έχω πουλήσει την ψυχή μου στον διάβολο για να πετύχω ότι ζητήσω". Ξέρει από πριν τι θα συμβεί σε κάθε περίσταση και έχει την ικανότητα να καθοδηγεί τα γεγονότα προς οποιαδήποτε κατεύθυνση με θεϊκή ακρίβεια. Κ φυσικά προβληματικό βρήκα και το μοτίβο της μεταμφίεσης. Ο ήρωας ντύθηκε αβάς, βρετανός λόρδος και ότι άλλο του κατέβαινε στο κεφάλι κ εμφανιζόταν την ίδια μέρα στο ίδιο πρόσωπο με δυο διαφορετικές μεταμφίεσης και το πρόσωπο δεν τον έπαιρνε χαμπάρι… Έχουμε κ το θέμα ότι στιγμή δεν τον αναγνώρισαν οι παλιοί γνωστοί του, ενώ ο συγγραφέας μας αναφέρει ότι στο πέρασμα των χρόνων το πρόσωπο του δεν το στόλισε καμία ρυτίδα και τα μαλλιά του παρέμειναν κατάμαυρα… χμ… πολλές τρυπουλιτσες στην υπόθεση…
Κοιτάτε να δείτε όμως, το βιβλίο το βρήκα υπέροχο! Το διάβασα πολύ γρήγορα, όχι επειδή το βαρέθηκα κ απλώς το ξεφύλλισα, του τύπου άντε να τελειώνουμε, αλλά επειδή δεν μπορούσα να το αφήσω από τα χέρια μου. Δεν έχει ούτε μια περιττή λεπτομέρεια, περιγραφή ή ατάκα ώστε να το βρω έστω μία στιγμή βαρετό, είναι γεμάτο δράση και αγωνιά και δεν είναι μονότονο. Αγάπησα τον ηρώα και συνέπασχα μαζί του. 600 αξέχαστες σελίδες. Νομίζω ότι πραγματικά ο Δουμάς είναι μάγος, τόσο που συγχωρώ τις παρασπονδίες που έκανε για χάρη της δημιουργίας μιας τέτοιας περιπέτειας . Διαβάζοντας τον Κόμη Μοντεχριστο ποιος δεν θα το έκανε άλλωστε;

“When you compare the sorrows of real life to the pleasures of the imaginary one, you will never want to live again, only to dream forever.”

"How on earth are we going to get students to concentrate on learning?" That was my colleague's frustrated question some days ago. "They are just so easily distracted, spoon-fed entertainment all the time. Where do we find time and place for them to absorb the knowledge they need to become persevering, educated, focused and determined grown-ups?"

My spontaneous answer:

"We lock them into the Château d'If for fourteen years, with the brilliant Abbé Faria as a mentor, and tiny tools to dig through the stone wall as sole distraction!"

And out of the young, naive, happy-go-lucky, carefree Edmond Dantès we would form the majestic Count of Monte Cristo. There is a catch of course, and Abbé Faria himself knew that: he had not only given his student a perfect education, and taught him the art of deduction as well as social behaviour. He had also, with regret, taught him the dark and painful passion of revenge. That, of course, is not necessarily a skill I would wish my students to acquire. But there is another layer to the jokingly expressed thoughts in the staff room:

What made me think of the Count of Monte Cristo in the first place? Why did it give me and my colleague a moment of pleasure while we shared frustration over the lack of focus and concentration that comes with consistent exposure to online activities on screens and their random thread of information without depth or context?

The imaginary story is our revenge on the reality we can't change! By remembering childhood reading pleasure, we escaped the Château d'If of contemporary educational issues for a moment, and travelled in time and space to a world of adventure, excitement, and entertainment that lasts a lifetime. I doubt if students even remember after half an hour what they "really needed to check on google" very quickly, but the itinerary of Edmond Dantès is with me forever. I will never forget him, and how he learned what drove his presumed friends to send him to imprisonment: love, money, career. The driving forces in humanity. And I will never forget how utterly satisfied I was with his perfect revenge, even though I realised from the beginning that it would be rather evil if carried out in real life, instead of on paper.

That is what literature is for, partially at least. To let the imagination take over, to offer satisfaction and closure for the story lines that just confusedly continue in real life, with no end in sight (like threads on the internet).

I wish my students would read the Count of Monte Cristo to experience the feeling of escapism in the old-fashioned way, by diving deep into one literary mission and following that one thread to the bitter end, instead of letting themselves be carried away on random odysseys in the shallow waters of the internet. I think that would help them concentrate and focus, just like Edmond Dantès. But I hear myself sighing in response to my own suggestion:

"They don't read anymore! Not that kind of book!"

But maybe, if we shut them into the Château d'If? I'd be prepared to take their revenge afterwards, if they came out prepared for life and equipped with the skills they need!

And for those of you who do not know me yet: my introductory lesson plan with each new class is always:

1. "How to understand my teacher's sense of humour?"
2. What is irony?
3. What is sarcasm?

Example: If I say I want to lock up my students, how likely is it to be true? Answers may vary!

It's been a long time coming but I finally found the time to gather my thoughts on this tome. My initial verdict still stands: this was fucking great! It's been a long time since I've read an adventurous novel and even longer that a book with over 1000 pages managed to entertain me from start to finish. So, turn off your TV, log off of Twitter, cancel your Netflix subscription, and get your hands on this book. The Count of Monte Cristo is the gift that keeps on giving.

n  Life is a storm, my young friend. You will bask in the sunlight one moment, be shattered on the rocks the next. What makes you a man is what you do when that storm comes. You must look into that storm and shout as you did in Rome. Do your worst, for I will do mine! Then the fates will know you as we know you.n

The Count comes with secret islands, a big fat treasure, fistfuls of poison, serious disguises, Italian bandits, intricate prison escape strategies, Romeo-and-Juliet-like love scenes, and more. In 1815 Edmond Dantès, a young and successful merchant sailor who has just recently been granted the succession of his erstwhile captain Leclère, returns to Marseille to marry his Catalan fiancée Mercédès. Thrown in prison for a crime he has not committed, Edmond Dantès is confined to the grim Château d’If. There he learns of a great hoard of treasure hidden on the Isle of Monte Cristo and he becomes determined not only to escape, but also to unearth the treasure and use it to plot the destruction of the three men responsible for his incarceration.

Personally, I didn't know anything about this novel. I know it's hugely popular and referenced in other media very often, but somehow I wasn't aware of any of the plot points, not even the prison break. :D So, you can imagine my surprise by how fast paced and multi-faceted this tale was. Every chapter came with new surprises, intricate plot points, and overall, this was just such a fun ride. Early on, I started rooting for Dantès and I was totally on board for him to get his fucking revenge.

n  But Dantès cannot stay in prison for ever; one day he will come out, and on that day, woe and betide the one who put him there!n

Written around 1844, The Count of Monte Cristo is one of Alexandre Dumas's most famous and beloved novels and was a huge bestseller back in its day. The Count was originally serialized, which attributed to the fact as to why there are so many plot twists, turns and cliffhangers in this story. Dumas had to hold his readers' interest, so that the newspaper would keep on publishing his book. So, if The Count starts to feel like a soap opera as you are reading it, you know why.

On the day of his wedding to Mercédès, Edmond Dantès, first mate of the Pharaon, is falsely accused of treason, arrested, and imprisoned without trial in the Château d'If, a grim island fortress off Marseilles. A fellow prisoner, Abbé Faria, correctly deduces that his jealous rival Fernand Mondego, envious crewmate Danglars, and double-dealing Magistrate De Villefort framed him. Faria inspires his escape and guides him to a fortune in treasure. As the powerful and mysterious Count of Monte Cristo, he arrives from the Orient to enter the fashionable Parisian world of the 1830s and avenge himself on the men who conspired to destroy him.

I was not only positively surprised by the ridiculousness of the plot, but also by the accessibility of the writing. Robin Buss did an amazing job at translating this literary masterpiece and he can honestly have all of my money. I underlined so many passages, because they were either beautiful as fuck or downright savage. Overall, Dumas' writing style gave me serious Oscar Wilde vibes. (I know, that Oscar wasn't even born yet at the time The Count was written but pshhh, let me have my Oscar moment, please!)

n  “Yes, devotion. That is the honest way to describe ambition when it has expectations.”

“And whatever philosophers say, it’s marvellous to be rich.” – “And, above all, to have ideas.”

“I know that the world is a drawing-room from which one must retire politely and honourably, that is to say, after paying one’s gaming debts.”n

These are just a few examples of the wittiness that all our characters displayed. The dialogue was sharp and engaging, and kept me interested in all of the characters, whether villain or hero (because Dumas keeps it quite black and white, if we're going to be real here), I was invested into all of the characters' fates.

Another reason why I was immediately sucked into The Count was Dumas' ability to make his setting and scenery come to life. I was amazed by how authentically Dumas interwove the historical and political context, as well as the atmosphere of his chosen locations into the narrative. Strap on your traveling shoes, because the Count's going to take you all over the world. The story takes place in France, Italy, and islands in the Mediterranean during the historical events of 1815–1839: the era of the Bourbon Restoration through the reign of Louis-Philippe of France. It begins just before the Hundred Days period (when Napoleon returned to power after his exile).

And even though I knew only very few about France's political landscape of the time, Dumas makes it incredibly easy to navigate through and engage with his narrative. I am by no means a history geek, but I was so fucking invested in the historical setting of the book, as it was such a fundamental element of it. Dantès' adventure is based primarily on the values of hope, justice, vengeance, mercy, and forgiveness. It is important to understand why Dantès was imprisoned, what was the nature of his alleged treason? Why was Villefort so afraid of his father being a Bonapartist?

Separating the historical and political scene from The Count of Monte Cristo is like trying to separate salt from the ocean. In order to really understand what The Count's all about, we need to take a look at what was going on in France at the time. We know that Edmond Dantès's story spans from around the 1815 until around 1838. We know from Danglars's report at the very beginning of the novel that Edmond has stopped at the island of Elba to retrieve a letter on his way back to Marseilles which is addressed to Noirtier. Guess who was exiled to the island of Elba? Right! Napoleon Bonaparte.

Following the French Revolution, Napoleon was elected First Consul of France. The French citizens loved him, but there were many members of the French nobility with ties to the former kings of France who hated Napoleon's guts and who wanted him out. Many of these royalists plotted to kill Napoleon in various ways, to reestablish the monarchy. (That's were the clinch between the Royalists and Bonapartists comes in.) In April of 1814, Napoleon was officially exiled to the island of Elba off the coast of Italy. However, a year later, he escaped Elba and fled to France. He returned to Paris and ruled the French for one hundred days. He was still very popular among the French. But Napoleon's smallish army was defeated again by European powers, and Napoleon was exiled to the island of Saint Helena, far, far away in the Atlantic Ocean.

n  The difference between treason and patriotism is only a matter of dates.n

The Count of Monte Cristo begins right before Napoleon's first exile to Elba, and throughout the novel, we hear about Napoleon's armies, his escape to Paris, and about the royalist parties. Villefort, for example, is a royalist, but his father (Noirtier) fights for Napoleon. The country is in political turmoil, and corruption is everywhere (recall how Dantès ends up in jail in the first place). Following Napoleon's second downfall, France was ruled by a series of monarchs. The novel ends around the time when Louis-Philippe I ascends the throne and when things are starting to calm down in France.

I found it incredibly interesting to learn about French history in such a fun way. On top of that, having been fortunate enough, to have roamed the streets of Paris and Rome myself, I really have to say that Dumas did an amazing job at encapsulating the atmosphere of those places. I'm aware, that 200 years ago both cities were very different from what they are now, but I cannot help but feel that Dumas really managed to depict their spirit. I felt like being there myself, breathing the same air as our characters. Additionally, Dumas never failed to include actual places (like hotels or streets) and even real people (like Countess G, who was Byron's mistress) in his narrative to make it seem more authentic.

n  “Fool that I am," said he,"that I did not tear out my heart the day I resolved to revenge myself".”n

Funnily enough, The Count could've done with a little more romance. Yeah, shocker, I know. I thought that the Count's failed relationship to Mercédès would play a bigger role, although, in the end, I really appreciated that they didn't end up together, because it was much more realistic. Nonetheless, the romantic subplot that we did indeed get, concerning Valentine and Morrel, really did deliver. Dumas went full Romeo and Juliet on us. He basically rewrites that play. :D

According to Valentine's dad, Morrel is not rich enough to be considered a worthy suitor for her. The two must meet secretly in the garden (OK, no balcony scene, but still – a secret garden!), for Valentine has been promised to another, more eligible bachelor. The two promise to marry anyway, and with Valentine's grandfather's help and the Count's help, they do. The Count's plan involves secret and super hardcore sleeping pills that Valentine takes. Morrel and the rest of the world thinks that Valentine has died as a result of being poisoned, but really, she's just asleep. The Count convinces Morrel to wait for one month before committing suicide (which Morrel really wants to do, because life isn't worth living without his Valentine, duh). When that month is over, the Count gives Morrel a pill he promises will kill him. But the pill merely puts Morrel to sleep, and when he wakes up, Valentine is there to kiss him on the lips.

So yeah, they do get their happy ending, which makes this the somewhat happy version of Shakespeare's play, but I honestly couldn't make that shit up. As much as I enjoyed the silliness of their relationship, I have to say, that the cheesy and overall too happy ending of The Count kind of killed the mood for me. This is also the main reason why I rated this book 4 stars instead of 5. I wanted more blood and more revenge at the end. Instead, the Count kind of grew soft and spared his biggest enemy to focus on the reunion of these two love birds above. CAN'T RELATE!

n  I want to be Providence, because the things that I know which is finest, greatest and most sublime in the world is to reward and to punish.n

Although, I appreciate that Dantès finally realised that he cannot play God without severe consequences. Since, by the end of his hardships, Edmond has grown a serious God complex. He's built himself up so high that he can't help but picture himself in the most grandiose terms. Our naive poor boy, for whom we have rooted for from the start, has become quite unlikeable in his quest to seek revenge on his tormentors, not least of all because he has so few visible flaws that would make him appear more human. I always appreciated the moments in which Dantès came through again and the Count displayed some serious emotions.

However, where the Count sometimes may have seen a little devoid of emotion, the other characters of this tale really made up for it. I think my favorite ones were definitely the whole Danglars family. They were all such a mess. First and foremost, Mlle Eugénie is a gay icon and you cannot convince me otherwise. Dumas made so many allusion to her being lesbian, she is basically the Sappho of this tale. Amongst my favorite moments of her were definitely her elopement with Mlle d'Armilly, her cross-dressing and her complete and utter disinterest in marrying the men her father propositioned to her. Eugénie was so headstrong and independent (she basically said that she just wants to be free in heart, body and soul, LIKE YAS BITCH), which was such a breath of fresh air compared to the other female characters who were either quite pure and angel-like (eg. Valentine) or very hysterical.

And even though they were little shitheads, I absolutely adored the relationship of Eugénie's parents – the Baron Danglars and his wife Hermione. The two of them basically hated each other's guts and the only reason why they stayed together is for prestige and to not offend the public's opinion. They are both super rich (and pretty much into gambling). :D Danglars knows that his wife is cheating on him and he truly doesn't care but as soon as he realised that Hermione was trying to get to his money for her lover, he fucking snapped, and served me the most scalding hot tea I ever saw: "I let you. You see, it doesn’t matter to me, as long as you are paying for your lessons out of your own pocket. But I now see that you are dipping into mine and that your further education might cost me as mich as seven hundred thousand franc a month. Woah, Madame! It can’t go on like this. Either the diplomat will have to start giving his … lessons for nothing, and I shall put up with him, or he will not be allowed to set foot again in my house. Do you understand?" LIKE OMG, if words could kill, Hermione would be six feet under by now.

On top of that, I liked how cleverly Dumas spun this web of characters. Everyone was somehow connected to one another, which made the stakes even more higher and made his various reveals and plot twists even more exciting.

n  When you compare the sorrows of real life to the pleasures of the imaginary one, you will never want to live again, only to dream forever.n

As for our author, Dumas' dad was a soldier in Napoleon's army, but he fell out of favor there when new racist laws were established barring men of color from serving, and the family became very poor. Dumas’ paternal grandparents were a French soldier who was stationed in Haiti and a former slave. Dumas' dad died when he was three, and his mother struggled to make ends meet. She didn't have enough money to give Dumas a really good education, but Dumas learned to read and then read as much as he possibly could. Despite their poverty, Dumas' family still had connections to French nobility, and so, when Dumas was twenty years old, he moved to the big city of Paris and started working for the Duc d'Orleans at the Palais Royal. (The Duc d'Orleans was kind of a big darn deal, since he, in 1830, tok the throne, becoming King Louis-Philippe I. ;))

Just like his Victorian pendant Charles Dickens, Dumas became one of the first French writers who could actually be considered a celebrity of his time. He made a shitton of cash, which he spend so lavishly (by even ordering the construction of his own Château de Monte Cristo), that he was actually in debt very often, which he tried to avoid paying by going abroad. #MOOD! His life was as tumultuous as the plot of his novels. I can definitely see myself reading more from him.

** Spoiler alert**

First, make sure you find a copy that is unabridged. Most editions in English ARE abridged, but usually don't say they are. Not sure if this Penguin edition is, it's not the one i read.
Readers generally think of this as a tale of revenge. For me, it was much deeper. I'm not a religious person at all, but for me this is a book that makes you question the existence of God or a god. Edmond Dantes is without flaw, a truly good person, and his life is ruined because a) others envy him and b) he was the victim of an unfortunate coincidence.
Even when he escapes prison and finds a monumental treasure, it is years before he finds peace (I dont think he ever finds happiness).
The questions it raises are: why are good people so often punished by horrible tragedies when truly bad people are so often able to float through life with all the rewards that this world can bestow?
The other question: Dantes spends much of his life after prison seeking the people who tossed into the oubliette — not to get revenge but to punish them. He believes he is the angel of god and that he has been freed from prison so he can do god's will by punishing these evil men.
But as he proceeds in his quest, he begins to question whether any man can actually be the angel of god, whether it's a sign of mania or even insanity to think you can possibly know what is god's will.
In the end, evil is punished, and it is because of wheels that Dantes sets in motion. But I don't think he is ever able to know if he is just another man seeking to ruin other men, or if he is in fact the angel of god. It's a question that, as a journalist, I try to always remember: we are none of us the angel of god. All we can do is try to live the best life we can and not decide who deserves to be punished or even ruined.

Sull'isola con Montecristo
Avevo sette anni quando la RAI trasmetteva in TV lo storico sceneggiato tratto dal capolavoro di Dumas. Ne ho pochissimi ricordi, giusto qualche vaga immagine in bianco e nero. In compenso ricordo perfettamente i commenti di mia sorella maggiore e delle sue amiche sulle qualità “fisicamente intelligenti” di quel bonazzo di Andrea Giordana nelle molteplici vesti di Edmond Dantès.
Così conoscevo la trama de’ Il Conte di Montecristo solo approssimativamente, non avendolo mai letto, nemmeno in versione ridotta, fino ad ora. Ai tempi della scuola, ma anche dopo, tra amici e parenti, si tendeva a snobbarlo: un libro per ragazzi troppo lungo; scritto con una prosa mediocre da un artigiano pagato a cottimo; pubblicato a puntate su un giornale francese di metà Ottocento, per di più conservatore; una trama inverosimile, intricatissima, con zero introspezione, con zero “problematiche” e con un incrocio tra un superuomo e un angelo vendicatore per protagonista. Insomma, leggere il tomone pareva una gran perdita di tempo e piuttosto disdicevole tra i lettori veramente impegnati.
Eh sì, perché come dice bene Procyon nel suo brillante commento (che vi consiglio vivamente): noi della nostra generazione, in buona parte, siamo cresciuti catechizzati per benino, col comandamento “ricordati di rifuggire il feuilleton, che è robetta”.
Ora che l’ho letto, posso tranquillamente dire che questo romanzo figura in cima alla personale lista dei libri che porterei con me su un isola sperduta e, dato l’argomento, l’isola, qui, casca a fagiolo.
Dumas è un genio e un mago delle alchimie non solo perché sa combinare abilmente nel suo romanzo d’appendice molti generi e sottogeneri letterari – il romanzo popolare, lo storico, quello di avventura, il picaresco, quello di ambiente - con incursioni nel giallo, nel mistero e nel fantastico, ma anche perché, così come il Conte riesce a ubriacare a suo piacimento con i suoi intrugli e le sue erbe i vari personaggi che incontra, Dumas, con la sua spettacolare capacità narrativa, procura una sbornia al lettore che dura dalla prima all’ultima pagina. Lo fa con le sue iperboliche esagerazioni, con i suoi mille colpi di scena, con i suoi personaggi così tipici, con le sue invenzioni, con il saper non dimenticare nemmeno il più piccolo dettaglio perché la cosa potrebbe inficiare una trama intricatissima che si dipana in una narrazione infinita, nel saper stupire ed emozionare anche quando le mosse dei personaggi e gli eventi sono esattamente ciò che il lettore si aspetta, con il saper dosare e, quando serve, saper sovradosare la tensione il dramma il pathos, nel saper scegliere con precisione il momento giusto in cui sciogliere misteri ed enigmi, in cui far tirare un sospiro di sollievo.
Un artigiano che lavorava a cottimo, che allungava il brodo esageratamente perché ogni riga in più erano quattrini in più...Ma cara grazia!

The Count of Monte Cristo by Alexandre Dumas is a classic for a very good reason. One could easily write a 500-page review of this story, but for once I will keep this short. Most of you know the story, it’s been reviewed a million times.

I expunged a good dose of stale air from my lungs when I completed this colossus. These guttural expulsions were due to a combination of sadness, amazement, and approbation for this most wonderful of works. The Count of Monte Cristo has now displaced The Grapes of Wrath as my number one reading experience.

At well over 1000-pages it’s certainly a chunkster by any measure, the chapters are just the right length, everything is beautifully described, and Dumas skillfully includes only what the reader needs to know. There is nothing over-done about this work, everything is interesting, everything is relevant, nothing is superfluous. It is a real page turner.

The mantra, Revenge, is a dish best served cold doesn’t really apply here as The Count serves his revenge lasagne – frozen, deep frozen in fact. The Count takes an absolute eternity to make this dish, his planning is meticulous and the execution dazzlingly intricate and vicious. Indeed, most of the book is devoted to setting up the inevitable acts of vengeance.



This makes the final dish(es) oh so much more delicious.

The Count certainly is an interesting character. I am in two minds about him – of course he was maltreated initially, but there were times I thought “Whhhoooaaa hang on……Come on Dude, enough already!!” But there is no denying the likes of Danglers, Caderousse, Fernand and de Villefort were required to pay for their misdeeds.

But is The Count a decent guy? I don’t know. Probably. I do wonder though how Dantes, who was a good guy – no doubt, ended up being an absolute Superhero and he knew everything about everything. How did he know all that stuff? He did seem to possess super-powers. He even had a “Batcave” on the wee Island of Monte Cristo for heaven’s sake!!!



Dumas also hands out a bunch of good-guys like Nortier, the Morrels (lovely), Haydee, Mercedes (she is so beautiful in my minds-eye, even more so than Lori in Lonesome Dove, yes that gorgeous!!).

If you haven’t read this – you must, it could easily be called Pride and Extreme Prejudice.

5-Stars

Ps. If any of you are interested in my 500-page review of The Count of Monte Cristo, I can email it to you. In exchange, I will give you 3 free ‘likes’ and one constructive comment on any review of yours, of your choosing.

4.0 Stars
As someone who is hit or miss with classics, I was pleasantly surprised how easy this one was to read. I will admit that I found it awfully long and would have preferred a shorter version of this epic story. Overall a good read, but not the perfect five star experience that other readers have with this book.

“Go back down the roads where fate drove, where misfortune lead and where despair greeted you.”

Tragedy, humour, vengeance, beauty.

The Count of Monte Cristo is nothing short of a masterpiece. The storytelling is intricate, with interweaving plot lines, characters and emotions. The depth of this narrative goes so beyond the surface level concept of revenge, it is so much more than I ever initially comprehended.

The mystery of the count, the anguish of Edmond, the transition between the two-the whole development of the illusive character is true brilliance. With each page, you feel his overarching presence, with a realness and moral profundity that is so special. Every character in this book is so planned, their role executed perfectly. You grieve for them, you laugh for them. You miss them the second it’s all over.

A poignant adventure, from start to finish.

I never used to read novels for story. I was all about luxuriant language, aesthetic allure, melancholy yet multifaceted characters. Now, ripened in age at 33, I appreciate a rollicking good narrative. And this novel is definitely a story for the ages.

And thank god for that, because Dumas is a terrible “writer’s” writer. I mean just awful! Scenes that should have been dealt with glancingly expanded to tedious and repetitive lengths, while the emotional meat was served up in mere slithers. Even knowing that this novel was historically serialized, I can only grant so much forgiveness for Dumas’s wanton wordiness and lack of editorial discretion. (Why oh why did we need that whole business about Franz in Rome? What role did he really end up playing in the end?)

Still. The Story. As others have pointed out, it has swashbuckling and seduction, dungeons and drugs, kidnappings and killings — all the trappings that thrill my bookish heart! Plus, Edmond Dantes is a Byronic hero with a god complex, which makes him my kind of man.

Trivia piece: Wikipedia says that Dumas may have gathered some of his inspiration for the Count’s story from the life of a shoemaker named Pierre Picaud, who plotted revenge on three jealous men who, upon falsely accusing Picaud of being a spy, landed him in a form of house arrest. Picaud then went all Kill Bill on their asses, poisoning one guy and stabbing the others over the ensuing years, even luring the daughter of one of them into prostitution. The Count's actually kind of merciful in comparison.

One last thing of note: the phrasing in my version of this novel may have been especially clunky and frumpish because I refused to pony up the money for the more contemporary Robin Buss translation, which by many accounts is the far superior translation.

خوانشِ دوم

اگر معیارمان برای ارزش‌گذاریِ یک داستان، فقط سرگرم‌کننده بودن و هیجان‌انگیز بودنِ آن باشد، در میان رمان‌های کلاسیک در همه‌ی دوران‌ها، به نظرم «کنت مونت کریستو» یکی از تکان‌دهنده‌ترین، جذاب‌ترین و سرگرم‌کننده‌ترین‌ها داستان‌ها را دارد.
شاید قضاوتم در این مورد دچار خطا و سوگیری باشد، چون کنت مونت کریستو برای من هیچ‌گاه یک داستانِ عادی نبوده است. داستانِ آن از کودکی در ذهنم جایگاه ویژه‌ای داشته، ابتدا به واسطه‌ی دیدنِ اقتباس‌های ساخته‌شده از آن در سریال و فیلم‌ها در کودکی، و خیالپردازی‌هایم در مورد داستانش، و سال‌ها بعد با مواجهه‌ی مستقیم با متنِ کتاب، که همچنان برایم تازگی دارد. داستانی که با ماجراهای عجیب و پلات‌توئیست‌های متعددش، همیشه غافلگیری‌هایی برای خواننده در آستین دارد.
به علاوه چند سالی هست که متوجه شده‌ام از بعضی از انواع شخصیت‌ در داستان بیشتر خوشم می‌آید، و یکی از این نوع شخصیت‌ها اینجاست: شخصیت‌هایی که از بدبختی و ناامیدی و فلاکت محض، با تلاش و همتی خارق‌العاده (و بیایید خودمان را گول نزنیم، به کمک مقادیر زیادی شانس!) با رعایت اخلاق و شرافت به شکوه و افتخار می‌رسند. خواه این شخصیت‌ها تبدیل به فرشته‌ی عذاب شوند (مانند ادموند دانتس در این کتاب) و خواه فرشته‌ی رحمت (مانند ژان‌والژان در بینوایان)
در نتیجه من شیفته‌ی این داستان بوده‌ام و بارها صحنه‌هایی از داستان را در ذهن مرور کرده‌ام: تصویر ادموند دانتسِ بیگناه در زندان در شرایط تلخ‌تر از مرگ، و تصویر او در حال پرتاب شدن در دریا و فریادِ آزادی.
و بارها به ماجرای شخصیت‌های این کتاب فکر کرده‌ام: انتخاب‌های ادموند، سرنوشت عجیبِ مرسدس، و توانمندیِ نوارسیه‌ی دوست‌داشتنی در اوجِ ناتوانی.
اما برای اثبات جذاب بودنِ این داستان دو گواه هم دارم که نشان می‌دهند جذاب بودنِ این کتاب فقط قضاوت یا خیالِ من نیست و واقعیت دارد:
اول، همین اقتباس‌های بی‌شماری که از داستانِ این کتاب در قالب سریال و فیلم و تئاتر صورت گرفته است. از زمان چاپ این کتاب و آغاز صنعت فیلم‌سازی تاکنون، می‌توان تخمین زد که تقریباً هر دو سه سال یکبار، اقتباسی از این کتاب ساخته شده باشد. ابتدا در تئاتر، سپس در تعدادی فیلم صامت و بعد هم در سریال‌ها و فیلم‌های گویا.
در واقع کنت مونت کریستو یکی از بیشترین تعداد اقتباس‌ها را در دنیا دارد و گاهی در یک سال بیش از یک اقتباس از روی داستان آن ساخته شده است (مثلا در همین ۲۰۲۴،  هم یک مینی‌سریال از روی آن ساخته شده هم یک فیلم، برای داستانی فرانسوی که نزدیک به دویست سال پیش نوشته شده، شگفت‌انگیز نیست؟)
و گواه دوم آنکه من معمولاً در مورد بسیاری از آثار کلاسیک، بر این باورم که این کتاب‌ها با وجود ارزش و اهمیتشان، برای زمانه‌ی پرسرعت و پرمشغله‌ی ما، کمی زیاده‌گویی دارند و می‌توان بخش‌هایی از آن‌ها را حذف کرد، بی‌آنکه به عمق و پیام داستان لطمه بخورد.
اما در مورد کنت مونت کریستو، این کتاب بزرگی که در بیشترِ نسخه‌هایش بیش از هزار صفحه حجم دارد، به نظرم نمی‌شود بیش از صد صفحه را، آن هم به زور، حذف کرد، داستان کتاب چنان تو در تو و پیچیده و گیراست که هرچه بخواهیم از آن حذف کنیم به زیبایی و عمق کتاب آسیب می‌زند.
اما سرگرم‌کننده بودن، هولناک بودن، و هیجان‌انگیز بودنِ یک داستان کافی نیست تا به آن امتیاز کامل دهیم. باید آن را از زوایای دیگری نیز بررسی کنیم:

بر بستر تاریخ
در نگاه نخست، کنت مونت کریستو، مانند بسیاری از رمان‌های هم دوره‌اش کتابی است که برهه‌ای از تاریخ فرانسه را برای ما بازگو می‌کند: تبعید ناپلئون به جزیره‌ی الب، بازگشت ناپلئون و شکست لویی هجدهم، آغاز حکومت صدروزه‌ی ناپلئون و سرانجام شکست مجدد ناپلئون در نبرد و بازگشت شاه لویی. در واقع یک سوم ابتدایی کتاب جدال سلطنت‌طلب‌ها و بناپارتیست‌ها را به ما نمایش می‌دهد، اما هرچه در داستان پیش می‌رویم، بخش تاریخی کمرنگ‌تر می‌شود.

عدالت از نگاهی دیگر
در یادداشتم درباره‌ی کتاب «ژرمینال» نوشتم: موضوع عدالت یکی از موضوعات مهم پس از عصر روشنگری بود. در واقع در فرانسه‌ی قرن نوزدهم، عدالت و مفهوم آن یکی از مهمترین دغدغه‌های روشنفکران و نویسندگان به شمار می‌رود. گرچه هرکسی با نگاهی متفاوت به آن می‌نگرد، نویسنده‌ای مانند زولا بیشتر به سمت مفهوم «عدالت اجتماعی» کشیده می‌شود و در دام مارکسیسم می‌افتد، در حالی که نویسندگانی مانند الکساندر دوما در این کتاب یا ویکتور هوگو در بینوایان، بیشتر به جنبه‌های فردی، قضایی و قانونیِ عدالت توجه می‌کنند و اشکالاتی که قوانین و دادگاه‌های یک کشور می‌توانند برای تحقق عدالتِ انسانی ایجاد کنند، پیشِ چشم خواننده می‌آورند:
n  

آیا یک قاضی، نمی‌بایست نه تنها برقرار کننده‌ی قانون، نه تنها مکّارترین مفسر تاریکی‌های محاکمات، بلکه میله‌ای پولادین برای آزمونِ قلب‌ها باشد؟ نباید سنگ محکی باشد که طلایی را که در هر روح نهفته است و همیشه کم و بیش ناخالصی دارد تشخیص دهد؟

n
پرسشی که در این داستان همواره برای خواننده مطرح است، این است که مفهوم «چشم در برابر چشم» و «خون در برابر خون» چقدر به عدالت نزدیک است.

شعله‌های خشم، لذتی که در انتقام هست در عفو نیست؟
در کنار مفهوم عدالت، انتقام نیز یکی از مهمترین موضوعات داستان است. انتقامی همراه با دسیسه:
n  

لب‌ها به نوعی حرف می‌زنند و دل‌ها به نوعی دیگر می‌اندیشند.

n
انتقامی هولناک و تکان‌دهنده، انتقامی فراتر از قانون، و اگر خوب به داستانِ کتاب دقت کنید، انتقامی از جنسِ گناهی که گناهکار مرتکب شده است: خائن به عشق، عشقش را از دست می‌دهد، پول‌پرست، ورشکست می‌شود، قاضیِ ناعادل، غرق در جنایت و ناعدالتی می‌شود، خونریز، خونش ریخته می‌شود. چه انتقامِ باشکوهی!
n  

اگر امکان داشته باشد، نظیر همان رنجی را که آن شخص به من رسانده است، به او باز خواهم گرداند.

n
و حتی انتقام‌ها فراتر از گناهان به نظر می‌رسند، انتقام، آتشِ کوری است که شعله‌هایش، تر و خشک را با هم می‌سوزاند:
n  

به نظرش میرسید که وحشتناک‌ترینِ این شکنجه‌ها برای آن‌ها بیش از حد ملایم و خصوصاً بیش از حد کوتاه است، زیرا پس از شکنجه مرگ می‌آید، و در مرگ اگر آرامش نباشد، بی‌حسی که به آرامش نزدیک است وجود دارد.

n
در واقع تصویر این انتقام آن‌چنان هولناک است که در بعضی از اقتباس‌های این کتاب (مثلا در فیلم اقتباسی ساخته‌ی ۲۰۰۲) کوشیده‌اند تا حدی شعله‌های انتقام را فرو بنشانند و به گناهکاران کمی تخفیف دهند.

تفرعن
مونت کریستو در داستان از نظر ثروت و قدرت چنان بالا می‌رود که بدون نقطه ضعف و شبیه به یک موجود کامل به نظر می‌رسد (و می‌تواند ما را به یاد ابَرانسان نیچه بیندازد) و راه گریزی از جهنم انتقامش‌هایش نیست. شاید همین بدون نقطه ضعف بودن و شکست‌ناپذیر بودن، بتواند به بزرگترین نقطه‌ضعفِ شخصیت مونت کریستو (و کتاب) تبدیل می‌شود.
در واقع مونت کریستو آنقدر شکوهمند می‌شود که کیفیتی خداگونه در داستان پیدا می‌کند، و از آن بدتر اینکه خودش هم به این کیفیت خداگونه (چیزی شبیه فرّهِ ایزدی خودمان!) باور دارد.
در اینجاست که موضوع انتقام از یک خصومت شخصی تبدیل می‌شود به یک انتقام الهی و خواست و اراده‌ی خدا! گویی مونت کریستو نماینده‌ایست که زمان انتقام الهی را جلو می‌اندازد!
n  

تا اینجا خود را جانشین مشیّت الهی قرار دادم تا نیکوکاران را پاداش دهم... حالا خدای منتقم است که می‌بایست جای خود را به من واگذارد تا بدکاران را مجازات کنم!

n
n  

سوگند یاد می‌کنم که شما به کسی لطمه نزده‌اید و نقشه‌های خداوند را به اجرا درآوردید.

n
الکساندر دوما در کنت مونت کریستو بیش از بقیه‌ی داستان‌هایش، مسیحیتِ کاتولیک را وارد داستان کرده است، اما این خودِ مسیحیت نیست که خواننده را آزار می‌دهد.
این تفرعن و خود را نماینده‌ی خدا دانستن، اینکه مونت کریستو به بهانه‌ی رنجی که کشیده و به یاریِ قدرت و ثروتش انتقامش را خواست خدا فرض می‌کند، این که به خود اجازه می‌دهد با قدرتی که دارد با آزادی و سرنوشت انسان‌های دیگر بازی کند، همه‌ی این‌ها برای ما ساکنان ایران و خاورمیانه، نسبت به خواننده‌ی اروپایی، می‌تواند آشناتر و آزاردهنده‌تر باشد:
n  

من عدالت خودم را دارم که از بالا تا پایین، بدون استیناف و بدون احضار محکوم می‌کند یا می‌بخشد و هیچکس حق دخالت در آن را ندارد.

n
n  

انسان کامل نمی‌شود مگر زمانی که بتواند مانند خداوند بیافریند و نابود کند. فعلاً نابود کردن را یاد گرفته است، پس نیمی از راه را رفته است.

n
n  

من می‌خواهم مشیت الهی باشم، زیرا آنچه را من زیباترین، بزرگترین و عالی‌ترین می‌دانم، پاداش دادن و مجازات کردن است.

n
n  

من به نام خداست که عمل می‌کنم. نجات تو هم در این لحظه برای خدمت کردن به نقشه‌های خداوندی است.

n
n  

من نیستم که ضربه می‌زنم، مشیت الهی است که او را مجازات می‌کند.

n
اما الکساندر دوما به عنوان نویسنده، متوجه این موضوع هست و مونت کریستو را در داستان به شک می‌اندازد:
n  

مشیت الهی که گمان می‌کردم حامی نقشه‌های من است با آن مخالف بود. خدا نمی‌خواست که این نقشه‌ها اجرا شود.

n
n  

دانست که از حد انتقام تجاوز کرده است. فهمید که دیگر نمی‌تواند ادعا کند «خدا برای من و با من است»

n
n  

برای اولین بار به شک افتاده بود که آیا او حق داشته است کارهایی را که کرده است، بکند.

n
شیفته‌ی شرق
الکساندر دوما همچون برخی دیگر از نویسندگان زمان خود، شیفته‌ی آداب و رسوم و افسانه‌ها و اسطوره‌های شرق است و این شیفتگی در چند جای داستان خود را نشان می‌دهد:
n  

شرقی‌ها آدم‌های عاقلی هستند و فقط به چیزی نگاه می‌کنند که ارزش آن را داشته باشد.

n
n  

ـ اعلام کرده که می‌خواهد در این مدت ثروتی افسانه‌ای در پاریس خرج کند
ـ گمان می‌کنم او شاهِ ایران است که به طور ناشناس سفر می‌کند.

n
n  

عرب‌ها عادتی زیبا دارند، کسانی که زیر یک سقف با هم نان و نمک می‌خورند، دوستانِ ابدی یکدیگر می‌شوند.

n
فراوانی دیالوگ‌ها
به نظرم تعداد زیاد اقتباس‌ها از این کتاب، علاوه بر جذابیتِ داستانِ آن، دلیل مهم دیگری هم دارد.
الکساندر دوما که خودش هم دستی بر آتش نمایش‌نامه‌نویسی داشته، این کتاب رو طوری نوشته که برای اقتباس مناسب است.
در داستان، ما بیشتر به دیالوگ‌ها، حالت‌ها و رفتارهای شخصیت‌ها می‌پردازیم تا به افکار و احساسات درونی یا توصیف‌های طبیعت و فلسفه‌بافی (چیزهایی که در تئاتر و فیلم به دشواری می‌شود نشان داد). در واقع افکار و احساسات شخصیت‌ها هم به وسیله‌ی دیالوگ‌ها و رفتارشان نشان داده می‌شود.
این مسئله کار را برای نمایش‌نامه‌نویس آسان می‌کند. با نگاهی به به این دیالوگ‌ها و رفتارها می‌شود نمایش‌نامه یا فیلمنامه را نوشت.
شاید برخی، کمبودِ افکار و درونیاتِ شخصیات‌ها را برای کتاب نقطه ضعف به شمار آورند، ولی به نظرم دوما در دیالوگ‌نویسی و داستان پردازی چنان با مهارت و ظرافت عمل کرده که این کمبود تا حد زیادی جبران شده است. در واقع دوما دست روی هر سبکی از نوشتار که در این کتاب گذاشته، کارش را به خوبی انجام داده است و خود را در هر رنگ و شرایطی نویسنده‌ای ماهر نشان می‌دهد.
وقتی داستان به زندگیِ مردمان فرودست یا دزدان می‌پردازد، فضاسازی و دیالوگ‌پردازی کاملا متناسب با شیوه‌ی زندگی آن‌هاست، وقتی نویسنده به سراغ طبقه‌ی اشراف و افراد ثروتمند می‌رود، گفتگوها چنان اشرافی و سطح بالا می‌شوند که شبیه به جملات قصار به نظر می‌رسند.(اگر از اشرافی بازی‌های اروپایی خوشتان می‌آید، آداب و سخنان اشرافی کتاب ناامیدتان نخواهد کرد!)
n  

بروید پدر، زیرا با امتناع از رفتن شرافت خود را از دست می‌دهید و مرگ بر شرمساری برتری دارد!

n
n  

من معمولاً قمار نمی‌کنم، زیرا آن قدر ثروتمند نیستم که ببازم و آنقدر فقیر نیستم که بخواهم ببرم.

n
n  

متأسفانه این یکی از غرورهای پیش پا افتاده‌ی انسانی است که هر کس بدبختیِ خودش را مافوقِ بدبختی کس دیگری می‌داند که در کنار او می‌گرید و می‌نالد.

n
موقعی که از فقر و فلاکت می‌نویسد، خواننده را با خود به درون این فقر و فلاکت می‌برد و موقعی که از طنز در داستانش استفاده می‌کند، طنزی به قدر کافی باکیفیت و بامزه به خواننده ارائه می‌کند.
و هنگامی که به موضوعات احساسی و عاشقانه‌ی کتاب می‌رسیم، دوما چنان در نازک‌اندیشی و اغراق در احساساتِ انسانی پیش می‌رود که می‌توانیم این کتابِ ماجراجویانه را به مکتب ادبی رمانتیسم نسبت بدهیم.
کنت مونت کریستو را می‌شود سریع خواند و فقط از کلیات داستان آن لذت برد، یا آرام و با دقت خواند و از تکنیک‌های نویسنده و ظرافت‌های داستان شگفت‌زده شد.

درباره‌ی ترجمه
ترجمه‌ی این کتاب به فارسی هم حکایت عجیبی دارد.
چندین ترجمه‌ی خلاصه شده از داستان از ناشرانی از جمله افق، پارسه، دبیر و ... وجود دارد که من معمولاً این ترجمه‌های ناکامل را به کسی توصیه نمی‌کنم.
احتمالاً معروف‌ترین ترجمه در نسل‌های گذشته‌ی ما، مثلا پدران و مادران یا پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌هایمان، ترجمه‌ی ذبیح‌الله منصوری باشد که برخی ادعا می‌کنند با این ترجمه کتابخوان شده‌اند! اما همانطور که می‌دانید بهتر است بر ترجمه‌های منصوری نام اقتباس بگذاریم چون از اصل اثر بسیار فاصله دارند و برداشت آزاد منصوری از کتاب‌اند.
یک ترجمه‌ی معروف دیگر که در کمال تعجب همچنان در بازار پرفروش است، ترجمه‌ی محمدطاهر میرزا اسکندری است. همانطور که می‌دانید، آقای محمدطاهر میرزا، مترجم دربار ناصرالدین شاه بوده است! در نتیجه این ترجمه هم در همان دوره صورت گرفته و در واقع یکی از قدیمی‌ترین ترجمه‌های رمان در ایران به شمار می‌رود! این ترجمه هم به نظر من بیشتر به درد تحقیقات تاریخی درباره‌ی «تاریخ ترجمه در ایران» می‌خورد تا خواندنِ رمان و لذت بردن از آن! این ترجمه هم از لحاظ وفاداری به متن دست کمی از ترجمه‌ی منصوری ندارد و مطابق با سنت ترجمه در ایران، ترجمه‌ای است آزاد!
در این میان در کمال تعجب و تأسف، ترجمه‌ی خانم مینوی که از نظر من یک سر و گردن از همه‌ی ترجمه‌های موجود بالاتر است و ترجمه‌ای است کامل، سال‌هاست که تجدید چاپ نشده است و باید در کتاب‌خانه‌های عمومی به دنبالش گشت (من سال‌ها پیش کتاب را خریده‌ام)
این مشکل را احتمالاً باید برعهده‌ی ضعف و کم همتیِ ناشر، یعنی انتشارات توس بگذاریم که در این سال‌ها این اثر مهم را تجدید چاپ نکرده است.
به هرحال ترجمه‌ی خانم مینوی، ترجمه‌ای است که مترجم به خوبی توانسته لحن نویسنده را به فارسی برگرداند. شاید یک منتقدِ سختگیر، بتواند با مقایسه‌ی این ترجمه با نسخه‌ی فرانسوی، تعداد انگشت‌شماری ایراد و اشتباه پیدا کند، یا شاید بشود گفت که زبان این ترجمه هم دارد کمی قدیمی می‌شود، اما این ترجمه آن‌قدر خوب و با کیفیت هست (به خصوص در مقایسه با دیگر ترجمه‌های موجود) که بتوان از اشکالات مختصرش چشم‌پوشی کرد.
یک نکته‌ی دیگر درباره‌ی ترجمه اینکه الکساندر دوما تسلط زیادی بر تاریخ، مشاهیر، اساطیر، حکایت‌ها و افسانه‌های گذشته داشته و به مقدار بسیار زیاد و به طرز هنرمندانه‌ای از دانشش در کتاب استفاده کرده و در بسیاری از صفحات کتاب اشاره‌ای به این اسامیِ خاص شده که قطعا تعداد زیادی از آن‌ها برای خواننده‌ی امروزی ناآشناست. خوشبختانه خانم مینوی در پاورقی‌ها در مورد بسیاری از این اسامی خاص در حد یکی دو خط توضیح داده که همین هم بسیار بیشتر از همه‌ی ترجمه‌های پیشین است، ولی با توجه به کمبود امکانات در زمان این ترجمه، از عهده‌ی توضیح تعداد کمی از این اسامیِ خاص برنیامده و برخی نیز به توضیحی بیشتر از یکی دو خط در پاورقی نیاز دارند. این است که بد نیست در این ترجمه و به خصوص پاورقی‌هایش نیز بازنگری شود.

جمع‌بندی
کنت مونت کریستو پرسش‌های اخلاقی زیادی برای خواننده باقی می‌گذارد.
به راستی مفهوم عدالت چقدر از تصویر عدالت در این داستان فاصله دارد؟ عدالت و انتقام ادموند دانتس چقدر اخلاقی است؟ آیا مسیحیت و ایمانِ مذهبیِ دانتس در این داستان به تحقق عدالت کمک می‌کند یا برای عدالت مخرب است؟
آیا مرسدس گناهکار بود و سرنوشتش عادلانه بود؟
امروزه چقدر می‌توانیم به مضامینی از جمله برده‌داریِ شرقی مونت کریستو در این کتاب ایراد بگیریم؟
با همه‌ی نقدها و ایرادات اخلاقی که ممکن است بشود به داستان بگیریم، پیشنهاد می‌کنم با ذهنی باز و تفکری نقاد به استقبال کتاب بروید و از این داستان جذاب لعنتی لذت ببرید!

Reseña completa: https://www.youtube.com/watch?v=5lupP...

Un 8 a la novela un 0 a esta edición de Navona.

El conde de Montecristo es una obra de gran envergadura, tanto por la extensión de la novela como por la trama.
Parte de una historia real, una premisa a primera vista muy interesante con un arranque potente que te mantiene en vilo pero que poco a poco, a pesar de ser una novela de aventuras donde no paran de suceder acciones a cada personaje y no puedes parar de leer porque quieres saber que le sucede a cada uno de ellos, la intensidad decae, más aún cuando sufre uno de los personajes secundarios un daño colateral innecesario para la novela, ahí es cuando, para mí, la venganza que es la premisa de toda la novela deja de tener sentido, llegando a un final flojísimo, y haciéndome pensar si un hombre que sufre un daño atroz y comete una venganza ¿le hará realmente feliz o podrá vivir sabiendo que el también ha cometido delito por el que él ya pasó? No sé...
No le tengáis miedo a la extensión de la novela, es muy fácil, entretenida, amena, divertida, pasarás por todos los estados de ánimo con ella, llorarás, reirás, sufrirás, te enfadarás, querrás matar a Dumas con tus propias manos, es un clásico imprescindible, aunque no será la novela de mi vida.
Por último decir, lo leí en el club de lectura de "la pecera de Raquel" con unos participantes que hicieron que la novela la disfrutara muchísimo más, también decir que esta obra está llena de fallos del propio Dumas y una advertencia muy importante a futuros lectores, no os recomiendo esta edición porque está llena de errores, que con una simple revisión de un editor podrían haber sido subsanadas que con el precio que tiene el libro no es para menos.

Re-read after 20/25 years. The classic tale of revenge. Much to admire in Dumas's plotting and the way he manoeuvres his characters around. The pace is kept up, despite the 1200 page length. So much crammed in with human weakness, greed, morality and fate all at play, and at the same time, just a cracking story. A true classic worthy of the title.