Mükemmel bir bilgi hazinesi,yormadan,görsellerle defalarca okunabilecek,üzerine çokça düşünebilecek baş ucu hatta,boyutları itibariyle cep hazinesi.

Everyone must read this book to understand the basics of our brain parts and functionality.

beginner's book for learning differences between mind and brain. enough information to know the works of several neuroscientists.

Kafamızın içerisindeki 1.5 kilo civarındaki organ “beyin” ve onun yaptıkları “zihin” üzerine rahat okunur bir çizgibilim. Kitaptaki ilgi çekici iki konuya irdelemek niyetindeyim. Evrim ve Gaipten Sesler.

Evrim

En kıymetli organımızın bu hale gelmesi için milyarlarca yıllık bir süreç boyunca herkes ama herkes büyük çaba sarf etmiş, büyük emek vermiş. Tabii siz hazıra konduğunuz için ona gerekli değeri vermiyor, kıymeti göstermiyor olabilirsiniz. Öyleyse geçmişinize büyük bir ihanet içindesiniz demektir!!! Hiç olmazsa şu deniz tavşanından utanın!

Basit Zihinler 1: Deniz Tavşanı

"Kafasına cam bir çubukla dokunulduğunda Aplysia, solungacını geri çekerek savunmaya geçer." (47)

Burada iki önemli nokta var.
1. Sinir sisteminin birincil amacını görmek, hayatta kalmak! Sonrasında da hayatta kalmaya devam edebilmek için yeni yollar bulmak. Doğada şartlar çetin, yok öyle sosyal devlet. (Bizde de mi yok, hmm)
2. “Ne zaman korkmak gerektiğini bilmek” evrim sürecinin son adımı insanda da bugün hala bu tepkinin bir karşılığı olması. Bu savunma mekanizmasını küçümsemeyin. Refleks olarak verdiğimiz hızlı tepkiler hep bu atalarımızdan bize kalan miras.

Amigdala: dünyadaki cisimlere, henüz korteks onları deneyimlemeden ve tanımadan önce duygusal tepkiyi verir. (83)
Tıpkı evrimin alt basamaklarindaki, beyin korteksi olmayan hayvanlarda da olduğunu düşündüğümüz gibi, amigdala ve diğer limbik yapılar algılar, anımsar ve öğrenirler. (84)

Kitaptaki evrim ile ilgili bölümlerle konuyu açarak devam edelim:

Evrim ve Gelişim

Sinir sistemleri, onlara sahip olan hayvanların hayatta kalma şansını artırdıkları için evrilmişlerdir. Sinir sistemi, hayvanı pasif olmaktan çok davranışa yöneltir; örneğin yiyeceğin kolayca karşısına çıkıp, tehlikenin çıkmayacağını ümit etmektense yiyeceğini aramak ve tehlikelerden kaçınmak gibi. (39)

Zihnin Evrimi

Peki, her şey nasıl bu noktaya erişti? Zihnin, yabanıl ortamda yaşayan primatların karşılaştıkları sorunları çözmek üzere evrildiğini varsayıyoruz.
Renk görüşü, yeşil bitki örtüsü içindeki renkli meyveleri bulmada yararlıdır.
Bellekteki bilişsel haritalar, aynı meyve ağacını bir sonraki gün ya da yıl yeniden bulabilmek için yararlıdır.

Ancak sosyal gruplar halinde yaşadıkları için, primatların fiziksel çevre kadar sosyal çevreyle de baş etmeleri gerekir. Sosyal zeka hipotezine göre beyin/zihin evriminin büyük bölümü fiziksel dünyadan çok, sosyal dünyanın karşamaşıklığına bir tepki olarak gerçekleşmiştir. (162)

Sosyal Zeka

Elbette sosyal olmak büyük bir evrimini garantilemez. Karıncalar bu konuda iyi bir örnek teşkil edebilir. Ne var ki karıncaların birbirlerini birey olarak tanıdıkları söylenemez. Bir işçi karıncanın diğerinden farkı yoktur çünkü hepsi birbirine benzeyen, önceden belirli davranışlar sergilerler. Buna karşılık davranışların büyük bölümünü öğrenen hayvanlar, kolayca gözden çıkarılabilir nitelikte değildir.
Öğrenen hayvanların her birinin alışkanlıkları olabilir ama bunlar bireyler arasında değişiklik gösterir. Bu nedenle de bireyleri tanıma yetisi önem kazanır ve yüz tanımayı yerine getirecek bir beyin sistemi gelişir. Birbirlerini görsel olarak tanıyan hayvanlarda ise hangi bireylerin şu veya bu durumda güvenilir olabileceği ya da olamayacağını bilmek çok geçmeden anlam kazanır.

Böylesi "sosyal alışverişle" meşgul olanlar bir tek insanlar değildir. Bu konuda etkili olabilmek için hayvanların yüz tanımakla kalmayıp bireysel davranışları da tahmin etmeleri gerekir. Başkalarını "kişilikler" olarak deneyimleyebilmeleri gerekir.(163)

Gaipten Sesler

Evrim kadar ilginç bir başka konuya geçelim. Kitap bu konuda çekingen bir tutum almış. Antik Yunan’lara ve cadılara sallamış. Tabii gariplerim bugün tarih oldukları için sallamak kolay, neden bahsediyorum:

Sesler Duymak

Bu da söz konusu kişilerin kendi konuşmalarını ve iç konuşmalarını “sesler” olarak deneyimlediklerini ve sanrılarının da duydukları cisimsiz konuşmacıları açıklama yolunda birer girişim olduğunu ortaya koyar.
İleri sürülen görüşe göre şizofreni hastalarındaki beyin rahatsızlığı, kendi sesiz konuşmaları (düşünceleri) ile dış konuşmaları birbirinden ayırt etme konusunda onları başarısız kılmaktadır. Bu açıdan bize, tanrıların buyruklarını duyan Homeros’un Yunanlarını anımsatır. (157)

Akıl Sağlığı: İnançlar ve Patolojiler
17. Yüzyılda cadılıktan hüküm giyen birkaç kişinin Huntington hastalığına yakalanan torunları oldu. Bu hastalığın belirtileri arasında kıvranma, tik ve yüz ekşitme vardır. Epileptik tarih boyunca bedenlerine kötü ruhların musallat olmasıyla itham edilmiş ve işkenceye maruz kalmışlar. (154)

Yazardan beklediğim soru şu: Her tür mistik olayı bu konulara dahil edebilir miyiz acaba? (Tabii konuyu dağıtmak istememiş de olabilir.) Açıktan değinilmese de şu ifadeler çok şeyi açıklıyor aslında:

Dini toplumlar anormal davranışların doğaüstü açıklamalar getirirler. Modern toplumlar ise bu tür davranışlar için tıbbi patoloji tanısını tercih ederler; özellikle de epilepsi nöbeti gibi fiziksel bir anomalik, sanrılarda olduğu gibi yalnızca zihinsel ise, anlam belirsizliği devam edebilir. (154)

Zirvede bırakıyorum. Kitabı iki açıdan ele alıp iki çok ilginç konuya değindim. Okuması, irdelemesi çok keyifli konular. Ben kitaptan aldığım gazla çok yazarım da durduk yere çarpılmayalım şimdi. Sizi de yormayalım. Ama siz o 1.5 kiloluğun hakkını verin! En azından deniz tavşanın hatırına. :)) Daha derinlere inebileceğimiz başka çalışmalarda görüşmek üzere...

Not: derinlere inebileceğimiz tavsiyeleriniz için şimdiden teşekkürler.

كتاب مفيد إلى حد ما، أكثر ما استفدت منه هو تطور فهم البشرية في مختلف الحضارات للمخ ووظيفته، وكذلك بعض العلل التي تصيب الفصوص المختلفة للمخ، والتي جاء محتوى هذا الأخير مشابهاً لكتاب (الرجل الذي حسب زوجته قبعة) لطبيب الأعصاب (أوليفر ساكس)، وهو الكتاب الأقدم هنا من هذا الكتاب .. الذي ما أن بدأت اتأقلم على وجود الصور المبالغ فيه، قابلتني مشكلة الأخطاء المطبعية بكثرة -_-

ما افتقدته في هذا الكتاب، هو حديثه عن الذهن كما ذكر في العنوان، تمنيت أن أجد معلومات به عن الذهن والوعي والذاكرة، والتجارب والنظريات والمفاهيم المختلفة عنهم إن كانوا أجزاءً محددة من المخ أو النظريات القائلة بعكس ذلك، لكن جاء أغلب الكتاب عن المخ...

Due to the technical terms, a large part was going over the head, but still, having studied biology for few years, i got much of it.
The book has some interesting and noteworthy points on our behaviour and the behavior of mentally affected ones. liked it

A great primer to dip your toes into neuroscience.

Funny one.

The authors manage to make a pretty clear distinction between the two concepts of mind and brain without ever really discussing the concept of mind at all!

I'm really surprised that it wasn't entitled "Brain"

Birkaç sene önce bu Çizgi Bilim serisinden birkaç kitabı çizimleriyle birlikte anlatımlarınım yalın ve anlaşılması kolay olduğunun söylenmesi üzerine almıştım. Zihin ve Beyin'i de kitabı aldıktan birkaç ay sonra okudum.
Kitabın içeriğinin çok da yalın ve anlaşılabilir düzeyde olmadığını düşünüyorum. Belki de buna sebep benim ilgimi çekecek tarzda daha somut örnekler yerine daha teorik şekilde açıklamalar kullanılmış olmasıdır.
Kitabı okuduktan bir zaman sonra aklımda kitapla ilgili hiçbir şey kalmadığını farkettim. Belki bu kitap böyledir, çünkü okuduğum ilk kitap bu olunca diğerlerini okumak istemedim. Bir gün...

کتاب مقدماتی است و با توجه به پیچیده بودن موضوع( ذهن و مغز) نمی‌توان انتظار دقت و جزئیات زیادی داشت.

کتاب با تاریخچه‌ای از دیدگاه انسان نسبت به ذهن و مغز آغاز می‌شود.
باگذر از فرهنگ شفاهی به فرهنگ نوشتاری جهان ذهن و عمل از هم جدا شد. گفتار و اعمال به جهان فیزیکی و بیرونی تعلق دارند در حالیکه افکار و مقاصد و امیال درونی به فضای مجازی که روح/ روان/ ذهن نامیده می‌شود، تعلق دارند

پرسش کلیدی این است که نسبت ذهن و مغز چیست؟
دیدگاه‌های مختلفی نسبت به مغز وجود داشته. مثلن ارسطو معتقد بود جایگاه وقوع حس‌های مختلف قلب است در حالیکه گالن مغز را ایجادکننده‌ی حس‌های مختلف می‌دانست. در دوران رنسانس وسالیوس بر این عقیده بود که روح حیوانی در حفره‌های مغز تشکیل می‌شود.
دو دیدگاه کلی نسبت به مغز وجود داشته:
۱. ذهن یکپارچه و یک کل است.
۲. هر کارکرد ذهن در موضه خاصی از مغز اتفاق می‌افتد.

ادامه دارد....

liked it
liked it
liked it